Sygn. akt: II S 33/22
Dnia 13 grudnia 2022 r.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydziale Karny w składzie:
Przewodniczący : SSA Bogusław Tocicki
Sędziowie: SSA Piotr Kaczmarek
SSO del. Andrzej Szliwa (spr.)
po rozpoznaniu skargi M. B. na przewlekłość postępowania w sprawie II K 1151/21 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze oraz sprawie VI Ka 350/22 Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze.
na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postepowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jednolity Dz. U. z 2018r. poz. 75) w zw. z art. 430 § 1 k.p.k.
p o s t a n a w i a :
I. pozostawić bez rozpoznania skargę M. B. na przewlekłość postępowania w sprawie II K 1151/21 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze oraz sprawie VI Ka 350/22 Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze.
II. zwolnić skazanego M. B. z opłaty.
Pismem datowanym na 20 września 2022 r. M. B. wniósł do Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze skargę na przewlekłość postępowania w sprawach II K 1151/21 Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze oraz VI Ka 350/22 Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze. Domagał się stwierdzenia przewlekłości tych postępowań oraz zasądzenia z tego tytułu od Skarbu Państwa na jego rzecz kwoty 20.000 złotych, a także zwolnienia go od kosztów tego postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że postępowanie przed Sądem I instancji trwało rok, a przed Sądem odwoławczym dodatkowo sześć miesięcy, zaś wyrok łączny powinien być wydany w terminie 6 miesięcy. Skazany nie uiścił opłaty od skargi, wskazując we wniosku, że nie stać go na jej wyłożenie dowodząc, że nie posiada żadnych środków finansowych.
W sprawie tej Sąd Apelacyjny ustalił co następuje.
W dniu 22 lipca 2021 r. M. B. złożył w Sądzie Rejonowym w Wyszkowie wniosek o wydanie wyroku łącznego, obejmującego wyroki Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt II K 461/19 oraz II K 1200/20. W tym samym czasie Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wszczął z urzędu postepowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego w wyżej wymienionych sprawach, gromadząc w terminie do 09 lutego 2022 r. niezbędne dowody warunkujące jego wydanie.
Zarządzeniem z dnia 19 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyznaczył termin rozprawy na dzień 22 marca 2022 r. W tym dniu wydał wyrok łączny sygn.. akt II K 1151/21. W dniu 29.03.2022 r. wpłynął wniosek obrońcy skazanego o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia tego wyroku, a po jego sporządzeniu, wywiódł w dniu 18 maja 2022 apelację. W celu jej rozpoznania Sąd Rejonowy przedstawił w dniu 13 czerwca 2022 r. akta sprawy Sądowi Okręgowemu w Jeleniej Górze. Zarządzeniem z dnia 15 czerwca 2022 r. Sąd ten wyznaczył termin rozprawy na dzień 23 września 2022 r. i w tym dniu wydał wyrok sygn.akt VI Ka 350 /22. W dniu 27 września 2022 r. skazany złożył w sekretariacie Aresztu Śledczego w J. skargę na przewlekłość postępowania w w/w sprawach, a która wpłynęła do Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze w dniu 28 września 2022 r.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje.
W orzecznictwie dominuje pogląd, że okresem po którym można mówić o przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, jest okres 12 miesięcy (taki pogląd został wyrażony np. w postanowieniach Sądu Najwyższego z 14.07.2016 r., (...) 55/16 , 18.05.2016 r., (...) 53/16; z 7.03.2017 r., (...) 6/17 ; z 21.02.2018 r., (...) 3/18). Kwestią zasadniczą dla oceny czy doszło do przewlekłości postępowania są jednak okoliczności sprawy, które doprowadziły do bezczynności organu procesowego, a nie - jak sugeruje skarżący – fakt upływu 6 miesięcy na wydanie wyroku łącznego. Tak określonych terminów ustawa nie przewiduje. W niniejszej sprawie Sąd Apelacyjny orzekając w przedmiocie z skargi M. B. poprzestał na zbadaniu kwestii dopuszczalności skargi. Rzecz w tym, że skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość, winna być wniesiona w toku postępowania głównego. Nie jest ona dopuszczalna po jego zakończeniu ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25.07.2013 r. (...) 5/13, OSNSD 2013, poz. 90). Postępowanie skargowe ma charakter „wpadkowy” w stosunku do postępowania głównego, jakim było w odniesieniu do skazanego wydanie wyroku łącznego. W związku z tym postępowanie to nie może być prowadzone po zakończeniu postępowania głównego. Postępowanie „ jest w toku ” dopóki nie dojdzie do wydania orzeczenia kończącego postępowanie. W niniejszej sprawie był to prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 23 września 2022 r. sygn. akt VI Ka 350 /22. M. B. złożył skargę na przewlekłość postępowania już po tym terminie, a więc po prawomocnym zakończeniu postępowania w sprawie wydania wobec niego wyroku łącznego.
Reasumując, skarga na przewlekłość postępowania jest środkiem prawnym wymuszającym szybsze rozpoznanie sprawy ( od jej wszczęcia do prawomocnego zakończenia), a więc powinna być wniesiona w jego toku. M. B. złożył skargę w dniu 27 września 2022 r., a więc po zakończeniu postępowania w sprawie wydania wobec niego wyroku łącznego, co miało miejsce w dniu 23 września 2022 r. Zatem jako złożoną po terminie należało pozostawić bez rozpoznania.
Postępowanie skargowe na przewlekłość postępowania jest wolne od kosztów, to jednak stosownie do treści art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17.06.2021 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - podlega ona stałej opłacie w wysokości 200 złotych. Skarżący złożył wniosek o zwolnienie go z tego obowiązku. Mając na uwadze, że aktualnie przebywa on w zakładzie karnym należało go zwolnić od uiszczenia tej kwoty. Dlatego Sąd Apelacyjny działając na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w zw. z art. 626 § 1 k.p.k. zwolnił skarżącego od uiszczenia opłaty.
SSA Piotr Kaczmarek SSA Bogusław Tocicki SSO (del.do SA) Andrzej Szliwa