Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 184/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie Wydział II Karny

w składzie :

Przewodniczący: sędzia Dominik Bogacz

Ławnicy: Wiesława Nowak

Stefania Wójcik

Protokolant: Edyta Wagner

w obecności oskarżyciela publicznego: prokurator Agaty Bekus z Prokuratury (...)

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 marca 2022 r.

sprawy R. T.

syna V. i T. z domu L.

urodz. (...) (...)

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 19 września 2021 r. w C. przy Al. (...) przy wejściu do budynku sklepu (...) posługując się niebezpiecznym narzędziem w postaci (...) usiłował doprowadzić pracownika ochrony sklepu I. M. do stanu bezbronności grożąc jego użyciem poprzez wymachiwanie w/w (...), a następnie usiłował dokonać kradzieży pieniędzy poprzez żądanie ich wydania wykrzykując do pokrzywdzonego „choć tu, dawaj szmal” lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę w/w, czym działał na szkodę I. M.,

tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 280 § 2 k.k.

II.  w dniu 19 września 2021 r. w C. przy ul. (...) dokonał naruszenia nietykalności cielesnej C. S. (1) poprzez złapanie pokrzywdzonego za lewe ramię i kopnięcie lewą nogą w brzuch, przy czym czynu tego dopuścił się działając publicznie i bez powodu, okazując rażące lekceważenie porządku prawnego,

tj. o przestępstwo z art. 217 § 1 k.k. w związku z art. 57a § 1 k.k.

orzeka:

1.  oskarżonego R. T., w ramach czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, uznaje za winnego tego, że w dniu 19 września 2021 r. w C. przy Al. (...), przy wejściu do budynku sklepu (...), grożąc pokrzywdzonemu I. M. użyciem(...) poprzez machanie nim na wysokości jego twarzy i klatki piersiowej usiłował dokonać kradzieży pieniędzy na jego szkodę żądając ich wydania, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę pokrzywdzonego, który użył w obronie gazu pieprzowego, to jest za winnego popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 280 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w związku z art. 280 § 2 k.k. wymierza mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności;

2.  oskarżonego R. T. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt II części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 217 § 1 k.k. w związku z art. 57a § 1 k.k. i za to na podstawie art. 217 § 1 k.k. w związku z art. 57a § 1 k.k. wymierza mu karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

3.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy orzeczone wobec oskarżonego w pkt 1 i 2 wyroku kary pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 3 (trzech) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności;

4.  na podstawie art. 93a § 1 pkt 3 k.k., art. 93b § 1 k.k. i art. 93c pkt 5 k.k. orzeka wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii uzależnień;

5.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 19 września 2021 r. godz. 19:55 do dnia 29 listopada 2021 r. godz. 19.55 przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

6.  na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci (...), opisanego w wykazie dowodów rzeczowych Nr I/21, pod poz. 1, na k. 126 akt;

7.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. W. kwotę (...)(...)) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z uwzględnieniem należnego podatku VAT;

8.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

Wiesława Nowak SSO Dominik Bogacz Stefania Wójcik

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 184/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

R. T.

Pkt 1 wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Pokrzywdzony I. M. był zatrudniony jako pracownik ochrony w firmie (...) na obiekcie budynku (...)w C., Al. (...). W dniu 19 kwietnia 2021 r. pokrzywdzony pracował na zmianie od godz. 18.00 do 6.00. Około godziny 18.40, podczas wykonywania zewnętrznego obchodu budynku stał przed głównym wejściem do budynku. Na szyi miał zawieszoną żółtą legitymację pracownika ochrony. Pokrzywdzony zauważył zbliżającego się do niego mężczyznę, którym był oskarżony R. T.. Gdy oskarżony podszedł do pokrzywdzonego zażądał od niego wydania pieniędzy mówiąc „choć tu, choć tu, dawaj szmal”. Pokrzywdzony usłyszał, że oskarżony mówił z ukraińskim akcentem. Powiedział do niego, żeby odszedł i wtedy oskarżony zamachnął się w jego stronę składanym nożem, który miał rozłożone ostrze. Pokrzywdzony odskoczył, unikając w ten sposób zranienia. Następnie pokrzywdzony psiknął oskarżonemu w twarz posiadanym gazem pieprzowym. Oskarżony zaczął biegać wokół stojącego w pobliżu samochodu, a następnie kilkakrotnie doskakiwał do pokrzywdzonego i wymachiwał w jego kierunku nożem. W pewnym momencie oskarżony wystraszył się nadjeżdżającego samochodu i odbiegł w kierunku (...). Następnie wsiadł do nadjeżdżającego autobusu miejskiego linii (...) i odjechał z miejsca zdarzenia. Pokrzywdzony w chwili zdarzenia miał przy sobie portfel z pieniędzmi, ale nie dał ich oskarżonemu.

Pokrzywdzony niezwłocznie zgłosił zdarzenie na Policję. Policjanci wykonali z pokrzywdzonym czynności, a następnie po około 40 minutach przyjechali do niego razem z oskarżonym, którego zatrzymano do innego zdarzenia. Pokrzywdzony rozpoznał okazanego mu oskarżonego, jako napastnika.

Podczas przeszukania oskarżonego znaleziono u niego rozkładany (...) z niebieską rękojeścią.

Zeznania I. M.

Protokół przeszukania

Protokół oględzin

13-15

(20-22 odpis), 25-26, 262v-263

6-8

30-34

1.1.2.

R. T.

pkt 2 wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 19 kwietnia 2021 r. pokrzywdzony C. S. (1) przebywał u swojej córki, mieszkającej na ul. (...). Około godziny 20.00 wyszedł od niej i szedł (...) w kierunku centrum miasta.

W tym czasie oskarżony R. T. wysiadł z autobusu linii (...)na przystanku na (...) do którego wsiadł chwilę wcześniej w (...).

Pokrzywdzony idąc ul. (...) zauważył oskarżonego R. T., który szedł drugą stroną ulicy i coś krzyczał. Pokrzywdzony nie rozumiał tych krzyków, bo były one po rosyjsku albo ukraińsku. Po chwili ulicą przejechał autobus, za którym oskarżony przebiegł przez ulicę i podbiegł do pokrzywdzonego wykrzykując w jego kierunku. Kiedy oskarżony dobiegł do pokrzywdzonego złapał go za lewe ramię, odwrócił i kopnął nogą w brzuch. Próbował go również uderzyć pięścią w twarz, ale pokrzywdzony zasłonił się lewą ręką i oskarżony trafił w tą rękę. Zaraz po tym pokrzywdzony uciekł do pobliskiego sklepu (...) i poprosił sprzedawczynię, żeby wezwała Policję. Oskarżony stał przez chwilę przed sklepem cały czas coś krzycząc, ale nie wszedł do środka. Po około 5 minutach oddalił się w kierunku ul. (...). Po około 10 minutach na miejsce przyjechali funkcjonariusze Policji. Zapytali pokrzywdzonego, czy rozpozna napastnika, a pokrzywdzony powiedział, że z pewnością rozpozna go po głosie. Po chwili pokrzywdzony zauważył oskarżonego i wskazał go funkcjonariuszowi Policji. Oskarżony został zatrzymany.

Zeznania C. S. (2)

Protokół zatrzymania

Protokół oględzin rzeczy

35-36, 263

4-5

120-124

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

1.2.2.

R. T.

Pkt 1 i 2 wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

N. przez oskarżonego obu zarzucanych mu czynów.

Wyjaśnienia R. T.

46-48, 55-56, 61-62, 261v-262

2.  OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

1.1.2

Zeznania I. M. i C. S. (2)

Sąd uznał za wiarygodne zeznania obu pokrzywdzonych, gdyż były one szczere, logiczne i przekonujące. Pokrzywdzeni szczegółowo opisali przebieg dotyczącego ich zdarzenia i nie mieli wątpliwości, że to oskarżony był ich napastnikiem. Rozpoznali go od razu na miejscu zdarzenia, przy czym C. S. (2) bezpośrednio po zdarzeniu, a I. M. po jego zatrzymaniu i przywiezieniu przez policjantów oraz podczas czynności okazania wizerunku. Nie mieli przy tym żadnego powodu by świadomie i celowo składać zeznania niekorzystne dla oskarżonego.

I. M. zeznawał, że oskarżony groził mu scyzorykiem, co znajduje potwierdzenie w protokole przeszukania oskarżonego, w trakcie którego przy oskarżonym znaleziono właśnie (...). Sam oskarżony nie kwestionował zresztą tego, że mógł mieć w ręku (...) w trakcie rozmowy z pokrzywdzonym. Wiarygodne są również zeznania pokrzywdzonego, że został przez oskarżonego zaatakowany i ten żądał od niego pieniędzy, bo w przeciwnym wypadku pokrzywdzony nie musiałby używać wobec oskarżonego gazu. W szczególności jako pracownik ochrony nie użyłby gazu wobec kogoś, kto tylko chciał wejść do nieczynnego już sklepu.

C. S. (2) w swoich zeznaniach przedstawił okoliczności ataku na niego przez oskarżonego oraz okoliczności jego zatrzymania wkrótce potem. Wskazywał, że napastnik miał założone na szyi słuchawki, a takie słuchawki miał oskarżony w autobusie miejskim, co widać na zdjęciach z monitoringu. Sam oskarżony nie kwestionował zdarzenia z tym pokrzywdzonym twierdząc, że go nie pamięta, ale wyjaśniając na rozprawie jedynie, że pamięta, że była jakaś kłótnia.

1.1.1

1.1.2

Dowody z dokumentów

Sąd uznał za wiarygodne protokoły i dokumenty załączone do akt sprawy i ujawnione w toku postępowania, gdyż brak było podstaw do kwestionowania ich autentyczności i wiarygodności.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

1.2.2

Wyjaśnienia oskarżonego

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, gdyż były one nielogiczne i sprzeczne z pozostałym zgormadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

W pierwszych wyjaśnieniach w postępowaniu przygotowawczym oskarżony wskazał, że nie atakował ochroniarza, a jedynie chciał wejść do sklepu, ale jednocześnie wskazał, że mógł mieć w ręku (...). Wyjaśnił przy tym, że na pewno nie groził pokrzywdzonemu i nie żądał od niego pieniędzy. W kolejnych wyjaśnieniach oskarżony podtrzymał te wyjaśnienia. Oskarżony w swoich wyjaśnieniach był niekonsekwentny raz wskazując, że nie pamięta drugiego zdarzenia bo był pijany, a pamięta pierwsze bo wtedy dużo nie wypił. Pamiętał przy tym pierwsze zdarzenie w zakresie swojego zachowania wobec ochroniarza. Wskazać należy, że pomiędzy dwoma zdarzeniami upłynęło niewiele czasu i pomiędzy nimi oskarżony nie pił żadnego alkoholu. W ocenie Sądu te wyjaśnienia oskarżonego mają jedynie na celu uniknięcie przez niego odpowiedzialności i nie zasługują na uwzględnienie.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

R. T.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sądu uznał, iż oskarżony R. T., w ramach czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, w dniu 19 września 2021 r. w C. przy Al. (...), przy wejściu do budynku(...), grożąc pokrzywdzonemu I. M. użyciem (...) poprzez machanie nim na wysokości jego twarzy i klatki piersiowej usiłował dokonać kradzieży pieniędzy na jego szkodę żądając ich wydania, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę pokrzywdzonego, który użył w obronie gazu pieprzowego.

Warunkiem ponoszenia odpowiedzialności za przestępstwo z art. 280 § 2 k.k. jest ustalenie, że sprawca zabrał w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, posługując się przy tym bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działając w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem. Właściwe zbrodni z art. 280 § 2 k.k. znamię "posługiwania się nożem" obejmuje zachowania, które mogą polegać na użyciu tego przedmiotu, jak i samej tylko jego demonstracji, która przekonuje ofiarę, iż sprawca takim niebezpiecznym przedmiotem dysponuje i może go w dowolnym, wybranym przez siebie momencie użyć.

Nie ulega wątpliwości, iż materiał dowodowy wskazuje, że oskarżony dopuścili się usiłowania kwalifikowanej zbrodni rozboju. Niewątpliwie bowiem oskarżony znajdując się pod wpływem alkoholem, posługując się scyzorykiem o długości ostrza ponad 6 cm, będąc przy tym w bliskiej odległości od pokrzywdzonego (ok. 1 metr), wymachiwał nim w kierunku pokrzywdzonego na wysokości jego twarzy i klatki piersiowej i żądał wydania pieniędzy. Również niewątpliwe jedynie postawa pokrzywdzonego spowodowała, iż oskarżony nie osiągnął swojego celu, który będąc ochroniarzem pobliskiego sklepu użył wobec niego gazu pieprzowego, który miał przy sobie. Wobec powyższego Sąd podziela stanowisko oskarżyciela publicznego, iż czyn przypisany oskarżonemu wyczerpuje znamiona zbrodni z art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 280 § 2 k.k.

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

2

R. T.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Również w przypadku tego przestępstwa prawidłowa jest kwalifikacja prawna czynu wskazana przez prokuratora w akcie oskarżenia. Wskazać należy, iż oskarżony dokonał naruszenia nietykalności cielesnej pokrzywdzonego krótko po dokonaniu pierwszego czynu, przy czym działał on publicznie i bez powodu, okazując rażące lekceważenie porządku prawnego, czym wypełnił znamiona występku o charakterze chuligańskim (art. 115 § 21 k.k.), co dodatkowo stanowiło ustawową podstawę do zaostrzenia wymiaru kary. Podkreślić należy, iż zachowanie oskarżonego nie było w żaden sposób sprowokowane przez pokrzywdzonego.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. T.

1

1

Wymierzając oskarżonemu karę pozbawienia wolności jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął pod uwagę, iż sposób działania oskarżonego nie był nacechowany wysokim stopniem agresji, jak również to, że oskarżony nie planował wcześniej zaatakować pokrzywdzonego.

Niemniej niewątpliwie czyn ten cechuje wysoki stopień społecznej szkodliwości, przede wszystkim z uwagi na jego charakter oraz rodzaj dobra chronionego prawem. Nadto wobec oskarżonego w toku postępowania zapadł prawomocny wyrok skazujący Sądu Rejonowego w Częstochowie za przestępstwo rozboju w typie podstawowym popełnione w dniu 21.02.2021 r.

Okolicznością obciążającą jest także fakt, iż oskarżony działał pod wpływem alkoholu.

W ocenie Sądu wystarczające jednak było wymierzenie kary za to przestępstwo w najniższym możliwym wymiarze, bo oskarżony nie przekroczył fazy usiłowania z uwagi na postawę pokrzywdzonego, a sam pokrzywdzony w wyniku zdarzenia nie odniósł żadnych obrażeń.

R. T.

2

2

Również wymierzając karę za to przestępstwo sąd miał na uwadze fakt, iż oskarżony nie działał z góry powziętym zamiarem dokonania czynu zabronionego, a także jego działanie nie cechowało się wysokim stopniem agresji. Również w wypadku tego czynu, okolicznością obciążającą jest fakt, iż oskarżony działał pod wpływem alkoholu.

R. T.

3

1-2

Przy wymiarze kary łącznej Sąd wziął pod uwagę opisane powyżej okoliczności obciążające i łagodzące, jak również okoliczności wskazane w art. 85a kk.

Sąd wziął pod uwagę, iż związek przedmiotowo - podmiotowy pomiędzy tymi przestępstwami jest dość ścisły, bowiem zostały popełnione w krótkim odstępie czasu, przeciwko podobnym dobrom chronionym.

Zdaniem Sądu kara łączna pozbawienia wolności w wymiarze 3 lat i 1 miesiąca (a wiec w najniższym możliwym wymiarze) jest wystarczająca dla osiągnięcia celów zapobiegawczych i wychowawczych kary, a zwłaszcza sprawią, że oskarżony zrozumie naganność swojego postępowania i nie powróci na drogę przestępstwa.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. T.

4

1-2

Mając na uwadze fakt, że czyny przypisane oskarżonemu zostały popełnione w związku z jego uzależnieniem od alkoholu, a także podzielając wnioski zawarte w opinii sądowo – psychiatrycznej, sąd zastosował wobec oskarżonego środek zabezpieczający w postaci terapii uzależnień. Również oskarżony wyraził zgodę na orzeczenie wobec niego tego środka.

R. T.

5

1-2

Sąd zaliczył na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 19 września 2021 r. godz. 19:55 do dnia 29 listopada 2021 r. godz. 19.55 – od tej daty skazanemu wprowadzona została kara pozbawienia wolności orzeczona w innej sprawie (k. 194).

R. T.

6

1

Sąd na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek dowodu rzeczowego w postaci (...), bowiem przedmiot ten służył oskarżonemu do popełnienia przestępstwa.

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7

Sąd zasądził na rzecz obrońcy z urzędu stosowne wynagrodzenie, uwzględniając przy tym postępowania przygotowawcze i postępowanie przed sądem i biorąc pod uwagę że obrońca brał udział w dwóch terminach rozpraw. Do zasądzonej kwoty Sąd doliczył należny podatek od towarów i usług zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

8

Sąd zwolnił oskarżonego z kosztów postępowania i obciążył wydatkami Skarb Państwa dochodząc do przekonania, że obciążenie oskarżonego tymi kosztami byłoby dla niego nadmiernie uciążliwe z uwagi na nieosiąganie dochodów i brak majątku w Polsce.

7.  Podpis