Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Puławach IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Gałkowska

Protokolant p.o. sekretarza sądowego Katarzyna Łazińska

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2022 r. w Puławach

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko (...) S. M. w P.

o nagrodę jubileuszową

1.Zasądza od (...) S. M. w P. na rzecz powódki A. M. kwotę 16.818,00 zł ( szesnaście tysięcy osiemset osiemnaście złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 kwietnia 2022r. do dnia zapłaty;

2.Wyrokowi w pkt 1 do kwoty 10.667,83 zł nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

3.Zasądza od (...) S. M. w P. na rzecz powódki A. M. kwotę 2700,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 6 lipca 2022r. powódka A. M. wnosiła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej (...) S. M. w P. nagrody jubileuszowej za 25 lat pracy w wysokości 16.818,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 kwietnia 2022r. do dnia zapłaty.

Pozwana P. S. M. w P. powództwa nie uznawała i wnosiła o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S. M. w P. posiada Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy zawarty w lutym 1988r przez zarząd Spółdzielni i działające w Spółdzielni zakładowe organizacje związkowe, który w art 60 przewiduje wypłatę dla pracowników nagród jubileuszowych za 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45 lat pracy ( wyciąg z (...) k.42-44). W momencie zawarcia (...) tj. w brzmieniu pierwotnym, §3 tego przepisu zawierał tylko jeden punkt, który brzmiał: „Do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się bez względu na przerwy w zatrudnieniu okresy zatrudnienia w uspołecznionych i nieuspołecznionych zakładach pracy, a także inne okresy wynikające z Zarządzenia (...) z 23.12.1989r. w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypłacania – MP Nr 44 p.358 ( bezsporne). Po wprowadzeniu w życie zapisów (...) okazało się, że zdarzały się sytuacje, iż nagrody te były wypłacane przez pozwaną Spółdzielnię osobom, który przychodziły do pracy w Spółdzielni ze stażem pracy u innych pracodawców, a które nabywały w niedługim czasie po zatrudnieniu prawo do otrzymania nagrody jubileuszowej przewidzianej w art. 60 (...), po czym pracownicy ci odchodzili z pracy w Spółdzielni i strony (...) postanowiły dokonać zmian w treści art. 60 (...) ( zeznania świadków: I. O. 00:12:20 nagrania rozprawy z dnia 15.11.22 i R. K. 00:01:34 nagrania rozprawy z dnia 20.12.22, zeznania Prezesa zarządu pozwanej Spółdzielni (...) słuchanego w trybie art. 299 kpc 00:11:13 nagrania rozprawy z dnia 20.12.22). W dniu 20 października 1999r. zawarty został przez strony Układu Protokół Dodatkowy Nr 3 do Układu Zbiorowego Pracy w ten sposób, że w art. 60 §3 dotychczasowy §3 oznacza się jako ust.1 , a dodaje się ust.2 w brzmieniu: „ Wypłata pierwszej nagrody może nastąpić po przepracowaniu w Spółdzielni nie mniej niż 5 lat” ( k.23-26).

Powódka A. M. zawarła umowę o pracę z (...) S. M. w P. od dnia 1 kwietnia 2017r. na stanowisko Kierownik D. Księgowości ( akta osobowe). W momencie zatrudnienia w pozwanej Spółdzielni powódka posiadała ogólny staż pracy, który bierze się w świetle przepisów art. 60 (...) jako uprawniający do nagrody jubileuszowej mniejszy niż 25 lat, zaś okres 25 lat pracy powódki upłynął w czasie zatrudnienia w pozwanej Spółdzielni tj. w październiku 2020r. ( akta osobowe, zeznania powódki słuchanej w trybie art. 299 kpc 00:16:42 nagrania rozprawy z dnia 20.12.22). W dniu 1 kwietnia 2022r. powódka osiągnęła 5 letni okres pracy w pozwanej Spółdzielni i w piśmie z dnia 4 kwietnia 2022r. powódka zwróciła się do pozwanej Spółdzielni o wypłacenie jej nagrody jubileuszowej za 25 lat pracy wskazując, że prawo do tej nagrody nabyła w 2020r., ale zgodnie z art. 60§3 (...) wypłata tej nagrody może nastąpić po przepracowaniu w Spółdzielni 5 lat, a ten warunek spełniła 1 kwietnia 2022r. ( k.6). Zarząd pozwanej Spółdzielni w piśmie z dnia 25 kwietnia 2022r. odmówił powódce wypłaty tej nagrody podnosząc, iż prawo do nagrody za 25 lat pracy powódka nabyła w 2020r., ale nie został spełniony drugi warunek, czyli nie miała powódka stażu pracy w Spółdzielni wynoszącego 5 lat, a te dwa warunki muszą być spełnione jednocześnie, a wobec tego powódce będzie się należała dopiero nagroda wyższego stopnia, czyli za 30 lat pracy w październiku 2025r. bo wtedy powódka spełni te dwa warunki jednocześnie (k.12). Potem w maju 2022r. powódka zwróciła się do pracodawcy z prośbą o ponowne rozpatrzenie jej wniosku o wypłatę nagrody jubileuszowej podnosząc, że (...) wskazuje na konieczność spełniania 2 warunków wypłaty nagrody jubileuszowej tj. osiągniecia ogólnego stażu pracy i stażu pracy w Spółdzielni, jednak nie określa kolejności wypełnienia się tych przesłanek ani nie wyklucza wypłaty nagrody w przypadku osiągnięcia najpierw stażu ogólnego, a następnie stażu w Spółdzielni ( k.10), zaś Zarząd pozwanej Spółdzielni ponownie odmówił powódce wypłaty tej nagrody ( k.11).

Wynagrodzenie miesięczne powódki stanowi kwotę 10.667,83 zł ( k.27).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dokumenty złożone do akt sprawy przez strony których prawdziwość czy autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a więc uznać należy te dokumenty za wiarygodne. Także zeznania świadków: I. O. i R. K., a także zeznania Prezesa Zarządu W. S. słuchanego w trybie art. 299 kpc należy obdarzyć walorem wiarygodności w całości jako że absolutnie zgodnie ze sobą przedstawiają stan faktyczny istotny dla rozstrzygnięcia sprawy. Zeznania powódki A. M. słuchanej w trybie art. 299 kpc także nie zawierają w żadnym zakresie sprzeczności z ustalonym stanem faktycznym i też należy obdarzyć je walorem wiarygodności, choć nie mają one istotnego znaczenia dla sprawy.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Roszczenie powódki zasądzenia na jej rzecz nagrody jubileuszowej za 25 lat, w wysokości 16.818,00 zł, zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, że nagrody jubileuszowe są świadczeniami nieuregulowanymi w kodeksie pracy ani w innym akcie obowiązującym dla wszystkich pracowników, nie stanowią więc powszechnego obligatoryjnego składnika wynagrodzenia za pracę mającego oparcie w Kodeksie pracy, lecz są świadczeniami branżowymi lub zakładowym, przysługującymi na podstawie konkretnego przepisu płacowego, na warunkach w tym przepisie określonych. Wobec tego, że nagroda jubileuszowa jest świadczeniem fakultatywnym i to przepisy płacowe obowiązujące u danego pracodawcy mogą kształtować do niej prawo w sposób samodzielny i swobodny z tego względu, że jej funkcją jest nagradzanie pracy u tego pracodawcy, u którego została przewidziana i u którego pracownik nabył do niej prawo (np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2002 r. w sprawie I PKN 820/00). Ze swojej istoty gratyfikacja jubileuszowa przysługuje za wieloletnią pracę, co oznacza, że w zależności od uregulowania warunków nabycia do niej prawa w przepisach zakładowych, może ona przysługiwać wyłącznie za zakładowy staż pracy, a więc z wyłączeniem okresów zatrudnienia u innych pracodawców, albo też z uwzględnieniem okresów innego (poprzedniego) zatrudnienia.

W pozwanej (...) S. M. w P. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy zawarty przez zarząd Spółdzielni i działające zakładowe organizacje związkowe w art. 60 przewiduje w § 1 wypłatę dla pracowników nagród jubileuszowych za 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45 lat pracy, w §2 stanowi co jest podstawą wymiaru nagrody jubileuszowej, zaś w §3 tego w brzmieniu obecnie obowiązującym, stanowi w ust 1, że do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się bez względu na przerwy w zatrudnieniu okresy zatrudnienia w uspołecznionych i nieuspołecznionych zakładach pracy, a także inne okresy wynikające z Zarządzenia (...) z 23.12.1989r. w sprawie ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających do nagrody jubileuszowej oraz zasad jej obliczania i wypłacania – MP Nr 44 p.358, zaś w ust 2 stanowi, że wypłata pierwszej nagrody może nastąpić po przepracowaniu w Spółdzielni nie mniej niż 5 lat.

Należy wskazać, że Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy jest aktem normatywnym (art. 9 kp) i do interpretacji jego postanowień należy stosować metody wykładni, w tym przede wszystkim językowej polegającej na przeanalizowaniu znaczenia użytych słów, wykładni celowościowej polegającej na ustaleniu celów, dla którego przepis został wprowadzony, a także wykładni funkcjonalnej polegającej na ustaleniu funkcji, jakie ma pełnić.

Poza sporem jest, że powódka zgodnie z art. 60 § 1 i 3 ust1 (...), prawo do nagrody za 25 lat pracy nabyła w październiku 2020r., ale wtedy nie doszło do wypłaty tej nagrody, bo nie został spełniony warunek wypłaty tej nagrody przewidziany w § 3 ust 2, czyli na tamten moment tj. w październiku 2020r. powódka nie miała jeszcze pięcioletniego stażu pracy w Spółdzielni. W ocenie sądu, rację ma powódka twierdząc, że art. 60 (...) wskazuje na konieczność spełniania 2 warunków wypłaty nagrody jubileuszowej tj. osiągniecia ogólnego stażu pracy i stażu pracy w Spółdzielni, jednak nie określa kolejności wypełnienia się tych przesłanek, ani też nie wyklucza wypłaty nagrody w przypadku osiągnięcia najpierw stażu ogólnego, a następnie stażu w Spółdzielni. Analiza językowa treści § 1 i 3 art. 60 (...) prowadzi do wniosku bowiem, że czymś innym jest osiągniecie przez pracownika okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej, a czymś innym jest wypłata tej pierwszej nagrody w Spółdzielni. Treść § 3 ust1, który wskazuje jakie okresy wlicza się do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej, nie przewiduje w swojej treści, iż warunkiem nabycia prawa do nagrody jest przepracowanie w Spółdzielni 5 lat; jest tam mowa o ogólnym stażu pracy. Według sądu, nie jest więc wykluczona sytuacja, iżby nagroda jubileuszowa za przepracowanie przez pracownika danego okresu pracy mogła być mu wypłacona w sytuacji, gdy ten pracownik Spółdzielni najpierw konkretnego dnia osiągnął staż pracy o którym mowa w § 1 w zw. z § 3 ust1, ale nie przepracował w tym momencie w Spółdzielni okresu co najmniej 5 lat, lecz pozostając w zatrudnieniu w Spółdzielni, osiągnął w późniejszym terminie staż pracy w Spółdzielni 5 lat. Z literalnego brzmienia tych przepisów nie wynika absolutnie iżby data osiągnięcia przez pracownika danego okresu uprawniającego do nagrody jubileuszowej była tożsama czy zbieżna z datą jej wypłaty, czyli aby te dwa warunki prowadzące do wypłaty nagrody musiały by być spełnione jednocześnie; zresztą art. 60 (...), poza zapisem w § 3 ust2, nie mówi w ogóle o dacie wypłaty nagrody. W ocenie sądu, taka interpretacja zapisów art. 60 §1 i 3 (...) jest zgodna z intencją stron (...), które w 1999r. Protokołem Dodatkowym Nr 3 do Układu Zbiorowego Pracy zmieniły treść art. 60 §3. Przepis ten bowiem od samego początku obowiązywania (...) pozwalał i pozwala aktualnie na zaliczenie do okresu usprawniającego do nagrody jubileuszowej także i innych okresów pracy, poza pracą w Spółdzielni i innych okresów wynikających z Zarządzenia (...) z 23.12.1989r., ale poprzez dodanie ust 2 do §3 postanowiono, że wypłata przez Spółdzielnię swojemu pracownikowi pierwszej nagrody jubileuszowej może nastąpić po przepracowaniu przez tego pracownika w Spółdzielni nie mniej niż 5 lat. Jak wynika ze zgodnych zeznań osób które brały udział w dokonaniu tej zmiany (...) tj. R. K. i Prezesa zarządu pozwanej Spółdzielni (...), do takiej zmiany tegoż przepisu doszło w związku z tym, że po wprowadzeniu w 1988r. w Spółdzielni (...) zdarzały się niejednokrotnie sytuacje, iż nagrody jubileuszowe przewidziane w (...) były wypłacane osobom, który przychodziły do pracy w Spółdzielni już z długoletnim stażem pracy u innych pracodawców, a które nabywały w niedługim czasie po zatrudnieniu w Spółdzielni prawo do otrzymania nagrody jubileuszowej przewidzianej w art. 60 (...), po czym pracownicy ci w niedługim czasie po otrzymaniu tej nagrody, odchodzili z pracy w Spółdzielni, co powodowało, że wypłaty nagród dla takich osób były niekorzystne z punktu widzenia interesów Spółdzielni, a więc dlatego przewidziano, iżby wypłata przez Spółdzielnię pierwszej nagrody miała miejsce po przepracowaniu przez danego pracownika w Spółdzielni co najmniej 5 lat. Zatem także i wykładnia celowościowa, uwzględniająca również intencje stron (...) leżące u podstaw dokonania w 1999r. zmian zapisów art. 60 (...), czyli wypłacanie nagród jubileuszowych tylko tym osobom, które zanim otrzymają od Spółdzielni nagrodę, to najpierw przepracują na rzecz tej Spółdzielni co najmniej 5 lat. Wprawdzie jak wynika z zeznań świadków: I. O. i R. K. oraz Prezesa Zarządu W. S., w praktyce, po roku 1999r., pracownikom którzy przyszli do pracy w Spółdzielni „ze stażem u innego pracodawcy” i którzy w okresie 5 lat pracy w Spółdzielni osiągnęli ogólny staż pracy uprawniający do danej nagrody jubileuszowej, wypłacane są one dopiero po przepracowaniu 5 lat w Spółdzielni i są to nagrody jubileuszowe wyższego stopnia, czyli w momencie , gdy pracownik osiągnie kolejny ogólny staż pracy uprawniający do kolejnej nagrody jubileuszowej. Taka aktualna interpretacja zapisów art. 60 (...) prezentowana w praktyce przez pozwaną Spółdzielnię, w ocenie sądu, jest nieuprawniona, bo przede wszystkim sprzeczna z literalnym brzmieniem tych zapisów, a także istotą przyczyn wprowadzenia w 1999r. zmian w tych zapisach, czyli ówczesnymi intencjami stron (...).

Reasumując więc, w ocenie sądu, zarówno wykładnia językowa, ale też i celowościowa, a nadto uwzględniająca intencje stron (...) istniejące w momencie zmiany zapisów art. 60 § 3 (...), prowadzą do uznania, iż powódka wprawdzie osiągnęła już w 2020r. okres pracy uprawniający ją – w świetle art. 60 § 1 i 3 ust1 (...) do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej za 25 lat pracy, ale z uwagi na zapis z art. 60 § 3 ust 2 (...), wypłata tej nagrody jubileuszowej mogła nastąpić po przepracowaniu przez nią w Spółdzielni co najmniej 5 lat , co nastąpiło 1 kwietnia 2022r.

Wobec powyższego sąd zasadził na rzecz powódki nagrodę jubileuszową za 25 lat pracy w wysokości zgodnej z art. 60 § 2 (...), a niekwestionowanej przez stronę pozwaną wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

Nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności uzasadnia przepis art. 477 ² §1 kpc.

Orzeczenie o kosztach zgodne jest z treścią art. 98 kpc i § 9 ust 2 w zw. z § 2 ust 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018 r., poz.265 ze zm).

Zarządzenie|: odp. wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego ( P.I.).