Sygn. akt I ACa 571/22
Dnia 27 kwietnia 2022 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO del. Aneta Pieczyrak-Pisulińska
po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2022 r. w Katowicach
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z skargi K. W.
o uchylenie wyroku Sądu Polubownego w B. wydanego przez Arbitra (...) A. R. w dniu 19 lipca 2006 r. w sprawie o sygn. akt ARB 42/06
z udziałem G. (...) (...)w W.
postanawia:
1) oddalić wniosek K. W. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o uchylenie wyroku Sądu Polubownego;
2) odrzucić skargę.
SSO del. Aneta Pieczyrak-Pisulińska
Sygn. akt I ACa 571/22
W dniu 15 marca 2022 r. (data oddania pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego) K. W. wniosła o przywrócenie terminu do złożenia skargi o uchylenie wyroku Sądu Polubownego w B. wydanego przez Arbitra (...) A. R. dnia 19 lipca 2006 r., w sprawie o sygn. akt ARB 42/06, składając jednocześnie skargę, którą domagała się uchylenia wyroku Sądu Polubownego w B. z dnia 19 lipca 2006 r. w całości, zasądzenia kosztów procesu oraz wstrzymania wykonania tego wyroku.
W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że w dniu 19 lipca 2006 r. w sprawie o sygn. akt ARB 42/06 Sąd Polubowny wydał wyrok, w którym zasądził od pozwanej K. W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. 17.525,50 zł wraz z odsetkami oraz kosztami postępowania. Następnie postanowieniem z dnia 7 marca 2017 r. Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej powyższemu wyrokowi nadał klauzulę wykonalności na rzecz następcy prawnego wierzyciela tj. G. (...) (...) w W.. O toczącym się przed Sądem Polubownym postępowaniu skarżąca nie miała żadnej wiedzy aż do dnia 9 marca 2022 r., kiedy to odebrała korespondencję od komornika sądowego, w tym zawiadomienie o wszczęciu egzekucji w sprawie KM 291/22 oraz odpis wyroku Sądu Polubownego. Podała, że od kilkudziesięciu lat mieszka pod adresem ul. (...), (...)-(...) Ł.. Nigdy nie otrzymała ani pozwu ani wyroku wydanego przez Sąd Polubowny. Wszelka korespondencja w sprawie ARB 42/06 prawdopodobnie wysyłana była na błędny adres, pod którym skarżąca nigdy nie mieszkała. Zajmuje bowiem mieszkanie nr (...) powstałe z połączenia dwóch mniejszych lokali nr (...). W obrębie przedmiotowej nieruchomości nigdy nie funkcjonował adres (...) 3/17/18/19/20, czy (...) 3/17/18/1, na który kierowana była korespondencja od komornika. Korespondencja przesyłana przez Sąd Polubowny nie dotarła do skarżącej. K. W. nie dokonała czynności procesowej w postaci wniesienia skargi o uchylenie wyroku nie ze swojej winy.
Z akt sprawy Sądu Polubownego w B. (...) 42/06 wynika, że w dniu 18 sierpnia 2005 r. K. W. zawarła z (...) Sp. z o.o. w B. umowę pożyczki revolvingowej nr (...)- (...). W rubryce określającej dłużnika, jako miejsce stałego zameldowania K. W. wskazano adres przy ul. (...)/19/20, (...)-(...) Ł.. W pkt II.I.4. postanowień umowy strony stwierdziły, że wszelkie dane zamieszczone w zaświadczeniu, umowie i załącznikach do niej, zostały podane kompletnie i zgodnie z prawdą. Z kolei w pkt 14.2 podały, że jakiekolwiek zawiadomienie, polecenie, informacja lub inny dokument, który ma być zgodnie z umową doręczony Wierzycielowi/Dłużnikowi będzie sporządzony w języku polskim i może być doręczony osobiście lub pocztą (przesyłką poleconą) na adres wskazany w niniejszej umowie lub na adres, o którym się strony nawzajem poinformowały.
Tożsamy co w powyższej umowie adres K. W. wskazała w załączniku nr 1 do umowy (kalendarz spłat) oraz w załączniku nr 3 dotyczącym możliwości poddania sporów wynikających z umowy pod rozstrzygnięcie na zasadach sądu polubownego – klauzula arbitrażowa.
Kierowana do K. W. w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Polubownym w B. pod sygn. akt ARB 42/06 korespondencja wysyłana była na adres wskazany przez nią w umowie oraz w zapisie na sąd polubowny, tj. przy ul. (...)/19/20, (...)-(...) Ł.. Po dwukrotnym awizowaniu zwracana była adresatowi z adnotacją „zwrot nie podjęto w terminie”.
Z kolei w dniu 9 marca 2022r. (k. 34) K. W. doręczono skierowane na adres ul. (...)/19/20, (...)-(...) Ł. zawiadomienie o wszczęciu i zajęciu wierzytelności w sprawie prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi K. K., sygn. akt Km 291/22, na podstawie tytułu wykonawczego – wyroku z dnia 19 lipca 2006r. wydanego w sprawie o sygn. akt ARB 42/06.
Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o uchylenie wyroku Sądu Polubownego w B. wydanego przez Arbitra radcę prawnego A. R. w dniu 19 lipca 2006 r., w sprawie o sygn. akt ARB 42/06 nie zasługuje na uwzględnienie, a w konsekwencji skarga podlega odrzuceniu, jako wniesiona po upływie ustawowego terminu.
Zgodnie z art. 168 § 1 k.p.c. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Stosownie do treści art. 169 § 1-4 k.p.c. pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek, a równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności procesowej. Po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach wyjątkowych.
Przesłanką przywrócenia terminu jest brak winy wnioskodawcy w jego uchybieniu, o czym świadczą okoliczności takie jak: choroba strony lub jej przedstawiciela, która uniemożliwiła dokonanie stosownej czynności nie tylko osobiście, ale i przy pomocy innych osób, klęska żywiołowa, katastrofa, udzielenie mylnej informacji przez pracownika sądu (postanowienie Sądu Najwyższego z 24 listopada 2009 r., V CZ 57/09). Uchybienia strony noszące znamiona winy w jakiejkolwiek jej postaci, także winy polegającej na niedbalstwie, uniemożliwiają przywrócenie przez sąd uchybionego terminu (postanowienie Sądu Najwyższego z 29 października 1998 r., I CKN 556/98).
W orzecznictwie wskazuje się także, że warunkiem uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu dokonania czynności procesowej jest wykazanie przez stronę, że pomimo całej swej staranności nie mogła czynności dokonać w terminie, a więc że zachodziła niezależna od niej przeszkoda. Inaczej rzecz ujmując, przy tej ocenie należy brać pod rozwagę nie tylko okoliczności, które uniemożliwiły stronie dokonanie tej czynności w terminie, lecz także okoliczności świadczące o podjęciu lub niepodjęciu przez stronę działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2012 r., II UZ 50/11, z 9 grudnia 2020 r., I NO 85/20).
W okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzić trzeba, że skarżąca nie wykazała aby nie dochowała terminu do złożenia skargi o uchylenie wyroku Sądu Polubownego bez swojej winy. Przeciwnie, z dokumentacji zgromadzonej w aktach wynika, że fakt iż w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Polubownym korespondencja kierowana do skarżącej wysyłana była na adres przy ul. (...)/19/20, (...)-(...) Ł., pod którym rzekomo nigdy nie mieszkała, był efektem działania jej samej. Taki bowiem adres K. W. podała przy zawieraniu umowy pożyczki z poprzednikiem prawnym wierzyciela oraz podpisując klauzulę arbitrażową. Nadto 9 marca 2022 r. skutecznie doręczono K. W. przesyłkę skierowaną do niej przez komornika w sprawie o sygn. akt Km 291/22 na ten właśnie adres. Trudno zatem uznać aby w postępowaniu przed Sądem Polubownym prowadzonym pod sygn. akt ARB 42/06 korespondencja wysyłana była na błędny adres skarżącej. Natomiast nawet jeżeli tak by było, to stanowiłoby to efekt zaniedbania K. W., która nie dochowała należytej staranności wskazując wierzycielowi nieprawidłowy adres do korespondencji.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, że przekroczenie terminu do złożenia przez K. W. skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego nie było przez nią niezawinione, czego skutkiem było oddalenie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o uchylenie wyroku Sądu Polubownego, o czym orzeczono na podstawie art. 168 § 1 k.p.c.
Zgodnie natomiast z art. 1208 § 1 i 2 k.p.c. skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego wnosi się do sądu apelacyjnego, na obszarze którego znajduje się sąd, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy, gdyby strony nie dokonały zapisu na sąd polubowny, a w braku tej podstawy - do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia wyroku lub jeżeli strona wniosła o uzupełnienie, sprostowanie lub wykładnię wyroku - w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia przez sąd polubowny orzeczenia rozstrzygającego o tym wniosku. Jeżeli skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego oparto na podstawie określonej w art. 1206 § 1 pkt 5 lub 6, termin do wniesienia skargi liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o tej podstawie. Strona nie może jednak żądać uchylenia wyroku sądu polubownego po upływie pięciu lat od dnia doręczenia jej wyroku sądu polubownego.
W rozpoznawanej sprawie wyrok Sądu Polubownego w B. z dnia 19 lipca 2006r., sygn. akt ARB 42/06 należało uznać za skutecznie doręczony K. W., po dwukrotnym awizowaniu przesyłki w dniach 24 lipca 2006 r. oraz 31 lipca 2006 r., w sposób zastępczy dnia 7 sierpnia 2006 r. Tym samym dwumiesięczny termin do wniesienia skargi o jego uchylenie upłynął bezskutecznie z dniem 7 października 2006 r.
Z tej przyczyny skargę K. W. o uchylenie wyroku z dnia 15 marca 2022r., jako spóźnioną, należało odrzucić, o czym orzeczono na podstawie art. 1207 § 2 k.p.c. w zw. z art. 373 § 1 k.p.c.
Z uwagi na treść art. 126 2 § 2 k.p.c. zbędne było rozpoznawanie wniosku skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych
SSO del. Aneta Pieczyrak-Pisulińska