Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2022 roku.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Katarzyna Powalska

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2022 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 10 czerwca 2022 roku, sygn. akt I C 171/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 2, 3, 4, 5a w ten sposób, że :

A.  zasądzoną w punkcie 2 wyroku kwotę odszkodowania obniża z 2 678,37 złotych do wysokości 830,22 ( osiemset trzydzieści 22/100 ) złotych;

B.  punktowi 4 nadaje następujące brzmienie: „zasądza od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. 559 ( pięćset pięćdziesiąt dziewięć ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie poczynając od uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty” ;

C.  nakazaną do pobrania w punkcie „5a” od pozwanego dla Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku kwotę wydatków w wysokości 1 206,90 złotych obniża do poziomu 378,28 ( trzysta siedemdziesiąt osiem 28/100 ) złotych;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  zasądza od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. 309 ( trzysta dziewięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po upływie tygodnia od doręczenia powodowi odpisu wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I Ca 406/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 10 czerwca 2022 r. wydanym w sprawie I C 171/21 uchylono wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 08 czerwca 2021 r., sygn. akt I C 171/21 (pkt 1. wyrok), zasądzono od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o. o. w Ł. kwotę 2.678,37 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty (pkt 2. wyroku) oraz oddalono powództwo w pozostałej części (pkt 3. wyrok). Ponadto, zasądzono od pozwanego na rzecz powoda 407,00 zł tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty (pkt 4.) oraz nakazano pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku od

a)  pozwanego kwotę 1.206,00 zł,

b)  powoda kwotę 594,44 zł

tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku (pkt 5. wyroku)

Sąd Rejonowy rozpoznając niniejszą sprawę w ślad za opinią biegłego ustalił, że całkowity koszt naprawy uszkodzonego samochodu D. D. należącego do P. D. wynosił 6.907,72 zł brutto. Z uwagi na fakt, że pozwany wypłacił już stronie pozwanej dotychczas odszkodowanie w kwocie 4.229,35 zł, zasądzona przez Sąd Rejonowy kwota stanowiła dopłatę do wyżej ustalonego odszkodowania.

Apelację od tego orzeczenia wywiódł pełnomocnik pozwanego, zaskarżając je w części, tj. w zakresie pkt 2, 4 oraz 5a. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam:

1. naruszenie prawa procesowego, to jest art. 233 § 1 k.p.c., polegającego na dokonaniu niewszechstronnej i dowolnej oceny materiału dowodowego w sprawie, w szczególności poprzez pominięcie i nieuwzględnienie dowodu z dokumentu w postaci decyzji płatniczej pozwanego z dnia 27.11.2020r. (w aktach szkody, plik o narwie: 2020-11-27_KOM_-_AC_Decyzja_kosztorys), co skutkowało pominięciem istotnego faktu, iż ubezpieczyciel wypłacił na rzecz poszkodowanego P. D. kwotę 1848,15 zł brutto przed dokonaniem przez poszkodowanego cesji na rzecz warsztatu powoda, a więc poszkodowany otrzymując świadczenie w kwocie 1848,15 zł dysponował do przelewu odszkodowaniem odpowiednio mniejszym- nie mógł zatem scedować na powoda także kwoty 1848,15 zł,

2. naruszenie prawa procesowego, to jest art. 233 § 1 k.p.c. polegającego na dokonaniu niewszechstronnej i dowolnej ocenie materiału dowodowego w sprawie, w szczególności poprzez pominięcie i nieuwzględnienie dowodu z dokumentu w postaci opinii sporządzonej przez rzeczoznawców pozwanego w zakresie wysokości stawek za roboczogodzinę występujących na rynku, co skutkowało pominięciem faktu, iż pozwana udowodniła wysokość stawki za roboczogodzinę w wysokości 150 zł netto,

3. naruszenie prawa procesowego mające znaczenie dla rozstrzygnięcia, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na nienadaniu odpowiedniej rangi wnioskom biegłego, że stawka 150 zł stosowana przez pozwanego jest stawką średnią w rozumieniu OWU AC Standard łączącą pozwanego z poszkodowanym, co potwierdza twierdzenia pozwanego o możliwości zastosowania tej stawki,

4. naruszenia art. 327 1 § 1 pkt 1 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie dlaczego Sąd uznał za zasadną wysokość kosztów naprawy w kwocie 6907,72 zł obejmującą stawkę za roboczogodzinę w wysokości 200 zł, a dlaczego a niezasadny uznał wariant kosztów naprawy ze stawką 150 zł rbg, sytuacji gdy możliwe było zastosowanie stawki za 150 zł rbg, co potwierdza także biegły sądowy, a zatem brak było podstaw do bezpodstawnego zawyżania kosztów naprawy,

5. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 805 § 1 k.c. w zw. z art. 509 k.c. poprzez nieprawidłowe przyjęcie, iż powód był upoważniony do dochodzenia także kwoty 1848,15 zł, w sytuacji gdy pozwana na mocy decyzji z dnia 27.11.2020 r. przelała na rzecz poszkodowanego P. D. kwotę 1848,15 zł tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu marki D. D. nr rej (...) na skutek zdarzenia z dnia 29.10.2020 r., a umowa przelewu wierzytelności zawarta była w dniu 07.12. (...)., a zatem poszkodowany nie mógł przelać na powoda więcej praw niż sam posiadał,

6. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 805 § 1 k.c. w zw. z art. 509 k.c. poprzez nieprawidłowe przyjęcie, iż powód ma legitymację czynną do występowania z niniejszym powództwem, w sytuacji gdy zgodnie z umową cesji, w oparciu o którą powód wywodzi swoją legitymację do występowania w niniejszej sprawie, poszkodowany przelał na powoda wierzytelność przysługującą mu wobec (...) SA. z tytułu odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej sprawcy szkody (tj. z ubezpieczenia OC), podczas gdy zgłoszona pozwanej szkoda likwidowana była na podstawie dobrowolnej umowy ubezpieczenia autocasco, wobec czego nie doszło do skutecznego przelania na powoda wierzytelności, której powód dochodzi w niniejszym postępowaniu, 7. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 363 § 1 k.c. w z w. z art. 805 § 1 i 2 pkt 1 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie wysokości należnego poszkodowanym odszkodowania, która nie jest zgodna z postanowieniami OWU oraz przekracza celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne do przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonych pojazdów.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty, skarżący wniósł o:

a. zmianę rozstrzygnięcia w zakresie zaskarżenia poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części;

b. rozstrzygnięcie o kosztach procesu w zakresie postępowania przed Sądem I oraz II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, stosownie do wyniku postępowania i zasady odpowiedzialności strony za wynik sprawy.

W odpowiedzi na apelację, pełnomocnik powoda wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na rzecz powódki kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu przed Sądem drugiej instancji, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się w znacznej mierze zasadna.

Na wstępie podnieść należy, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym. Wobec tego - zgodnie z art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. - skoro Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku zawiera jedynie wyjaśnienie jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa. Trzeba mieć także na uwadze, że w postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez Sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy, apelacja ograniczona wiąże Sąd Odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 1 ¹ i 2 k.p.c. (tak też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 roku, sygn. III CZP 49/07, publ. OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55; tak również M. M. w: „Apelacja w postępowaniu cywilnym. Komentarz. Orzecznictwo”, W. 2013, s. 305 – 306). Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Skarżący w zgłoszonej apelacji podniósł dwa zasadnicze zarzuty: nieuwzględnienia wypłaty na etapie postępowania likwidacyjnego kwoty 1.848,15 zł na rzecz poszkodowanego, jak również przyjęcia zawyżonej – zdaniem skarżącego – stawki roboczogodziny na poziomie 200 zł, nie zaś 150 zł za roboczogodzinę.

W ocenie Sądu Okręgowego, za zasadny uznać należy jedynie pierwszy z dwóch wyżej przytoczonych zarzutów. Nie ulega wątpliwości, że materiał dowodowy zaoferowany Sądowi w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na fakt, iż ubezpieczyciel wypłacił na rzecz poszkodowanego P. D. 1.848,15 zł brutto. Kwota ta została wypłacona 30 listopada 2020 r., zgodnie z załączonym potwierdzeniem przelewu. W dniu 18 grudnia 2020 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę przelewu wierzytelności na tej podstawie powód dochodził kwoty 3.982,20 zł. Poszkodowany jednakże otrzymując wcześniej świadczenie w wysokości 1.848,15 zł mógł dokonać przelew swojej wierzytelności z tytułu odszkodowania pomniejszonego o powyższą kwotę. Sąd Rejonowy na etapie ustalania stanu faktycznego zdaje się zupełnie pominął tę kwestię, co nieuchronnie prowadziło do naruszenia normy wynikającej z art. 233 § 1 k.p.c. Z uwagi na powyższe, zaskarżone orzeczenie należało częściowo zmodyfikować w kierunku postulowanym przez skarżącego, obniżając zasądzoną na rzecz strony powodową kwotę z 2.678,37 zł do 830,22 zł, o czym orzeczono w punkcie I.A. wyroku Sądu Okręgowego.

Odnosząc się do drugiego z zarzutu – przyjęcia niewłaściwej stawki roboczogodziny – Sąd Okręgowy nie uznał go za zasadny. Analiza dowodu z opinii dopuszczonego w sprawie biegłego prowadzi do wniosku, że stawki za roboczogodzinę w (...) różnych marek pojazdów w czasie gdy była wykonywana naprawa przedmiotowego samochodu D. zawierały się w zakresie od 130 zł do 240 zł. Przyjęta przez stronę powodową, a zaaprobowana przez Sąd I instancji, stawka 200 zł za roboczogodzinę mieści się zatem w wyżej wskazanym przedziale. Powyższe nie daje zatem podstaw do konstatacji, jakoby stawka zastosowana przez (...) Sp. z o. o. była stawką nierynkową, zawyżoną i prowadzącą do powiększenia szkody. Warto nadto zauważyć, że wprawdzie biegły nie wykluczył zastosowania stawki 150 zł netto, jednakże nie sposób wymagać od poszkodowanego dokonywania szczegółowej kwerendy wszystkich występujących na rynku warsztatów, celem odnalezienia najkorzystniejszej oferty. Tak długo, jak zastosowana przez powoda stawka mieściła się w granicach rynkowych, nie można mówić o nadmiernym zwiększaniu kosztów. Na marginesie warto również zauważyć, że sporny zapis (...) jest skonstruowany w sposób bardzo ogólny, i nawet sam biegły wskazał, że nie podaje w jaki sposób ustalana jest średnia wysokość stawki za roboczogodzinę. Warunki (...) mówiące o średnich stawkach, nie określają w jaki sposób mają być ustalone te średnie stawki. Tym bardziej zatem, nie można przerzucać niebezpieczeństwa związanego z niejasnym sformułowaniem zapisów OWU na ubezpieczonego. Z uwagi na powyższe, Sąd oddalił apelację w pozostałej części jako bezzasadną, o czym orzeczono w punkcie II.

Zmiana orzeczenia Sądu I instancji w zakresie roszczenia głównego skutkowała również koniecznością zmiany rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu. Ostateczne rozstrzygnięcie oznacza bowiem, iż zmieniły się proporcje, w jakich pozwany uległ w niniejszej sprawie, co determinuje – w myśl art. 100 k.p.c. – dokonanie stosunkowego rozdzielania kosztów procesu z przyjęciem, że powód wygrał sprawę w 21% i w takim zakresie pozwany będzie odpowiedzialny za powstałe koszty procesu. Skoro zatem łącznie wygenerowane przez obie strony koszty procesu w I instancji wyniosły 2.100,00 zł, a koszty po stronie pozwanej uplasowały się na poziomie 1.000,00 zł, to stosując zasadę stosunkowego rozdzielania kosztów, koszty za powstanie których odpowiedzialna jest strona pozwana, wynoszą 441,00 zł (2.100 zł x 21 %). W związku z tym, punktowi 4. zaskarżonego wyroku nadano brzmienie, w myśl którego zasądzono od powoda na rzecz pozwanego 559,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, poczynając od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty – o czym orzeczono w punkcie I. B. wyroku.

Przyjmując przegraną pozwanego w pierwszej instancji na poziomie 21%, obniżono również z poziomu 1.206,90 zł do poziomu 378,28 zł kwotę, jaką pozwany musi zwrócić Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w Łasku tytułem poniesionych w postępowaniu wydatków. Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 83 ust. 1 i 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, orzeczono jak w punktach I.C. wyroku.

Z uwagi na fakt, że apelacja strony pozwanej okazała się zasadna jedynie w części, tj. w 69 % w odniesieniu do wartości przedmiotu zaskarżenia, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. w punkcie III. wyroku rozstrzygnięto o kosztach postępowania apelacyjnego. Koszty procesu w postępowaniu apelacyjnym ukształtowały się łącznie na poziomie 1.100 zł (w tym: po stronie powoda – 450 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego; po stronie pozwanego - 450 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 200 zł tytułem opłaty od apelacji). Wobec powyższego, powód jest odpowiedzialny za powstałe koszty procesu w kwocie 769 zł (1.100 zł x 69%). Tym samym, powód winien zwrócić pozwanemu 309 zł (759 zł - 450 zł) tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie poczynając od dnia następnego po upływie tygodnia od doręczenia pozwanemu odpisu wyroku do dnia zapłaty – tj. w myśl art. 98 § 1 ¹ k.p.c.