Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 343/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA – Dorota Radlińska (spr.)

Sędziowie: SA – Małgorzata Janicz

SA - Adam Wrzosek

Protokolant: st. sek. sąd. Marta Kamińska

przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego

po rozpoznaniu w dniu 5 .12.2022 r. w Warszawie

sprawy:

oskarżonego A. P., ur. (...) w W. s. N. i W.,

oskarżonego z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 156 §1 pkt 2 k.k. i in.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 31.05. 2021 r. sygn. akt XII K 117/19

I.  Wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że :

1. rozwiązuje orzeczenie o karze łącznej w punkcie III;

2.  ustala, iż zachowania oskarżonego wskazane w punktach I i II aktu oskarżenia a przyjęte w punktach I i II wyroku stanowiły jedno przestępstwo, wyczerpujące znamiona z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 156§1 pkt 2 k.k. w zb. z art. 157§1 k.k. w zw. z art. 190§1 k.k. i za przypisane przestępstwo na podstawie art. 14§1 k.k. w zw. z art. 156§1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. wymierza mu karę 3 /trzech/ lat pozbawienia wolności.

I.  Na podstawie art. 63§1k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres 2 /dwóch/ dni zatrzymania od 31.03.2018r. do 1.04. 2018r.

II.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

III.  Zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 343/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 31.05.2021 r. sygn. akt XII K 117/19 .

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy – Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. 

1. obrazy art. 7 k.p.k. w zakresie oceny zeznań pokrzywdzonego, św. A. Z. i wyjaśnień oskarżonego;

2. niezasadne niezastosowanie art. 15§1 k.k. i wymierzenie oskarżonemu kary za usiłowanie popełnienia przestępstwa z art. 156§1 pkt 2 k.k. zamiast wymierzenia kary za czyn z art. 157§1 k.k.

3. niezasadne skazanie oskarżonego za odrębny czyn z art. 190§1 k.k.

zasadny

☒częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jeden z podniesionych przez obrońcę zarzutów co do zasady okazał się skuteczny i w to w takim stopniu, że doprowadził do zmiany zaskarżonego orzeczenia na korzyść oskarżonego. Chodzi o zarzut odnoszący się do czynu z art. 190§1k.k. Rację ma skarżący, że to zachowanie oskarżonego nie powinno zostać potraktowane jako odrębny czyn. Zauważyć bowiem należy, iż oskarżony kierował groźby do pokrzywdzonego a następnie zaatakował go wymierzając mu ciosy metalową rurką. Było to zatem jedno zdarzenie historyczne, którego początkowym stadium była werbalna napaść oskarżonego na pokrzywdzonego /kierowanie gróźb karalnych/ a następnie fizyczna agresja wobec J. B.. Były to zatem zachowania oskarżonego następujące po sobie w ramach tego samego zdarzenia. Każdym z zachowań oskarżony wyczerpał znamiona przestępstw stypizowanych w kodeksie karnym. Co do zasady zatem obrońca miał rację, iż Sąd I instancji błędnie /także bezrefleksyjnie/ przyjął za aktem oskarżenia, że poszczególne zachowania oskarżonego stanowiły odrębne przestępstwa.

Nie sposób jednak zgodzić się z twierdzeniem skarżącego, że zachowanie oskarżonego wskazane w punkcie drugim aktu oskarżenia stanowić powinno czyn współukarany w ramach czynu z punktu pierwszego aktu oskarżenia. Ustawodawca nie wskazał w sposób sztywny zasad zgodnie, z którymi konkretne zachowania uznawać należałoby za czyny współukarane. W tym zakresie, tj. jakie zachowania mogą stanowić czyny współukarane rozbieżności spotkać można także zarówno w orzecznictwie, jak też w doktrynie. Nie może ulegać wątpliwości, że ocena w tym zakresie nie może być dokonywana abstrakcyjnie lecz zawsze z uwzględnieniem realiów konkretnej sprawy. Odnosząc się zatem do realiów przedmiotowej sprawy zauważyć należy, iż zachowanie oskarżonego, którym wyczerpał on znamiona przestępstwa z art. 190§1 k.k. polegało na grożeniu pokrzywdzonemu pozbawieniem życia. Czyn zarzucony / i przypisany/ z punktu pierwszego aktu oskarżenia polegał na usiłowaniu popełnienia przestępstwa z art. 156§1 pkt 2 k.k. i popełnieniu przestępstwa z art.157§1 k.k. Zachowania wskazane w punkcie pierwszym aktu oskarżenia nie zawierają immamentnie zachowania oskarżonego wskazanego w punkcie drugim aktu oskarżenia. A contrario wskazać należy na przestępstwo z art. 279§1 k.k., którego znamieniem jest włamanie – czyli przełamanie zabezpieczenia. W takiej sytuacji co do zasady w większości zdarzeń uszkodzenie mienia np. w postaci uszkodzonego zamka w drzwiach stanowić będzie czyn współukarany. Zawsze bowiem przestępstwu kradzieży z włamaniem towarzyszyć będzie element pokonania zabezpieczenia. Groźba pozbawienia życia nie stanowi ani znamion przestępstwa zarzuconego oskarżonemu w punkcie pierwszym aktu oskarżenia, ani też nie stanowi zachowania, które w realiach przedmiotowej sprawy można byłoby uznać jako pomijalne, tj. współukarane. Wręcz przeciwnie, to właśnie wskazanie w czynie przypisanym oskarżonemu także tego, jako jednego z inkryminowanych zachowań w pełni oddaje kryminalną zawartość czynu, którego sprawcą był A. P..

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu I instancji w sposób wskazany w orzeczeniu.

Pozostałe zarzuty sformułowane przez obrońcę nie były zasadne.

Odnosząc się do zarzutu wskazanego w punkcie 1 lit. a.) apelacji – stwierdzić należy, iż był on niezasadny i to w stopniu oczywistym. Wbrew bowiem twierdzeniom skarżącego Sąd I instancji nie uchybił art. 7 k.p.k. i zasadnie ocenił zeznania pokrzywdzonego, jako dające podstawę do ustaleń faktycznych w zakresie sprawstwa oskarżonego. Skarżący wypełniając swój obrończy obowiązek chciał podważyć ustalenia Sądu I instancji podnosząc, iż obecność A. P. na miejscu zdarzenia nie została potwierdzona żadnymi innymi dowodami poza zeznaniami pokrzywdzonego. Tymczasem to sam oskarżony stając na rozprawie apelacyjnej w mowie końcowej potwierdził, że był on na miejscu zdarzenia i w całym zajściu brał udział. Oskarżony przedstawił oczywiście odmiennie, niż to uczynił pokrzywdzony swój udział w zdarzeniu, jednakże potwierdził /odmiennie niż jego obrońca/ że pomiędzy nim i pokrzywdzonym do samego zdarzenia historycznego doszło.

Za niezasadny uznać należało także zarzut obrońcy podniesiony w punkcie 1 lit b.) apelacji. Ponownie trudno oprzeć się wrażeniu, że jedynie rola procesowa skarżącego nakazywała mu szukania choć najmniejszej szansy na zmianę zapadłego wobec oskarżonego orzeczenia na jego korzyść. Próba ta, a wynikająca z treści sformułowanego zarzutu w punkcie 1 lit. b.) apelacji nie mogła przynieść zamierzonego efektu, gdyż Sąd I instancji nie dopuścił się wskazywanego tam uchybienia. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, tj. treść zeznań pokrzywdzonego w żadnym razie nie wskazywał na okoliczność, że A. P. dobrowolnie odstąpił od dalszego okładania pokrzywdzonego metalową rurką. Nie ulega wątpliwości, że to postawa samego pokrzywdzonego, tj. jego ucieczka z miejsca zdarzenia doprowadziła do tego, że oskarżony pozbawiony został możliwości kontynuowania swojego przestępczego zachowania. W tych okolicznościach w żadnym razie nie mogło być mowy o wystąpieniu przesłanek, które nakazywałyby zastosowanie wobec oskarżonego instytucji z art. 15§1 k.k. Na marginesie wskazać także należy, iż zasadniczo każdy wyprowadzony przez oskarżonego cios pałką metalową i skierowany na głowę pokrzywdzonego był realizacją znamion z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 156§1 pkt 2 k.p.k. To zachowanie pokrzywdzonego także w tym zakresie, tj. zakrywanie głowy rękoma uniemożliwiło oskarżonemu osiągnięcie dalej idących skutków u J. B. niż te, które zostały stwierdzone. Reasumują stwierdzić należy, iż brak było jakichkolwiek okoliczności, które mogłyby stanowić przyczynek do rozważenia możliwości zastosowania wobec oskarżonego instytucji z art. 15§1 k.k.

Wnioski

o zmianę

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec częściowego uznania jednego z zarzutów apelacyjnych za zasadny w adekwatnym zakresie także wniosek o zmianę wyroku co do zasady uznać należało za zasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie wystąpiły.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w części, w której zarzuty apelacyjne nie zostały uwzględnione.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec nie uwzględnienia zarzutów apelacyjnych w tym zakresie.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Rozwiązano orzeczenie o karze łącznej w punkcie III; ustalono, iż zachowania oskarżonego wskazane w punktach I i II aktu oskarżenia a przyjęte w punktach I i II wyroku stanowiły jedno przestępstwo, wyczerpujące znamiona z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 156§1 pkt 2 k.k. w zb. z art. 157§1 k.k. w zw. z art. 190§1 k.k. i za przypisane przestępstwo na podstawie art. 14§1 k.k. w zw. z art. 156§1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. wymierzono mu karę 3 /trzech/ lat pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

W zakresie, w jakim orzeczenie zostało zmienione Sąd Apelacyjny częściowo podzielił jeden z zarzutów apelacyjnych.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 63§1k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres 2 /dwóch/ dni zatrzymania od 31.03.2018r. do 1.04. 2018r.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.  2.

zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa;

7.  PODPIS

Dorota Radlińska

Adam Wrzosek Małgorzata Janicz

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Orzeczenie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 31.05.2021r. sygn. akt XII K 117/19

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒w całości

☐w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana