Sygn. akt IX GC 1023/13
Dnia 9 maja 2014 r.
Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział IX Gospodarczy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Paweł Czepiel
Protokolant: sekretarz sądowy Marcin Pawlik
po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2014r. w Krakowie
na rozprawie
sprawy z powództwa: (...) Przedsiębiorstwa Budowlanego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.
przeciwko: (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w E.
o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego
I. oddala powództwo,
II. zasądza od strony powodowej (...) Przedsiębiorstwa Budowlanego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na rzecz strony pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w E. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
wyroku z dnia 9 maja 2014 r.
Strona powodowa (...) Przedsiębiorstwo Budowlane spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. (dalej w uzasadnieniu także jako spółka (...))1 wniosła do tut.Sądu pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z 1 lutego 2012r., XIII GC 350/10/Ap i wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 17 października 2012r.,V ACa 431/12, postanowienia Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 29 października 2012r., V ACa 431/12.
Strona powodowa na uzasadnienie roszczenia wskazała, że zawarła ze stroną pozwaną umowę na dostawę lamp oświetleniowych. Strona pozwana nienależycie wywiązała się z ciążących na niej obowiązków polegających na dostarczeniu oświetlenia LED wolnego od wad. Wadliwość oświetlenia polegała na niesprawnym działaniu(nieświeceniu) lamp. Ponadto dostarczone lampy nie spełniały norm IP 65. W rezultacie po stronie powodowej powstały roszczenia o zapłatę kar umownych, o zwrot ceny, o zapłatę odszkodowania.
W dniu 4 lutego 2013r. zostały skierowane do strony pozwanej noty obciążeniowe i oświadczenie o potrąceniu wierzytelności, które w całości doprowadziły do wygaśnięcia wierzytelności strony pozwanej w kwocie 171 206,41 zł.
Na kwotę potrącenia składają się:
-2616,56 zł tytułem kary umownej za odstąpienie od umowy;
-9364,63 zł tytułem kary umownej za niedostarczenie oświetlenia w terminach przewidzianych w umowie;
-72 910,22 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy;
-86 315 zł tytułem kosztów usunięcia wad i zastępczego wykonania oświetlenia;
- 31 922,05 zł tytułem odstąpienia od umowy i brakiem obowiązku zapłaty.
Strona powodowa przedstawiła okoliczności uzasadniające ww. potrącenia.
Strona powodowa domagała się także zasądzenia kosztów procesu.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w E. (dalej w uzasadnieniu – także jako spółka (...)) wniosła o odrzucenie pozwu, a w razie nieuwzględnienia ww. wniosku o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.
W uzasadnieniu strona pozwana przyznała, że na podstawie wymienionych w pozwie orzeczeń przysługuje jej wierzytelność w kwocie wskazanej w pozwie.
Strona pozwana wskazała, że w toku procesu toczącego się przed Sądami: Okręgowym i Apelacyjnym w Katowicach, spółka (...) podnosiła zarzut wygaśnięcia wierzytelności powołując się na te same rzekomo przysługujące jej wierzytelności, które stanowią podstawę niniejszego powództwa.
W efekcie strona pozwana podniosła zarzut res iudicata i wniosła o odrzucenie pozwu.
Co do stanu faktycznego to strona pozwana wskazała, że należycie wywiązała się z obowiązków umownych,natomiast to strona powodowa pozostawała w opóźnieniu w zapłacie za dostarczony towar. Co do wadliwości oświetlenia to strona pozwana nie montowała ich i wskazywała, że wymieni wadliwe oprawy, o ile wadliwe sztuki zostaną dostarczone stronie pozwanej. Tymczasem strona powodowa nie dostarczyła ani jednej ze 150 sztuk opraw.
Sąd ustalił:
(...) spółka z o.o. w E. wystąpiła do Sądu Okręgowego w Katowicach z powództwem przeciwko (...) Przedsiębiorstwo Budowlane spółce z o.o. w K. o zapłatę kwoty 153 856,31 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.
Spółka (...) wniosła o oddalenie powództwa podnosząc zarzut potrącenia, wskazując, iż przysługują jej wierzytelności wobec spółki (...), które doprowadziły do wygaśnięcia zobowiązania i jako wierzytelności będące podstawą zarzutu potrącenia i prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania wskazała kwoty:
-2616,56 zł tytułem kary umownej za odstąpienie od umowy;
-9364,63 zł tytułem kary umownej za niedostarczenie oświetlenia w terminach przewidzianych w umowie;
-72 910,22 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy;
-86 315 zł tytułem kosztów usunięcia wad i zastępczego wykonania oświetlenia;
-31 922,05 zł tytułem odstąpienia od umowy i brakiem obowiązku zapłaty.
Spółka (...) nie uznała zarzutu potrącenia i wskazała przyczyny swojego stanowiska.
Sąd Okręgowy w Katowicach wydał wyrok, w którym uwzględnił powództwo w całości co do kwot należności głównej i w części co do żądanych odsetek oraz zasądził koszty procesu na rzecz wygrywającego proces.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy w Katowicach wyjaśnił motywy, dla których uznał podniesiony przez spółkę (...) zarzut potrącenia za nieuzasadniony.
Od ww. wyroku spółka (...) wniosła apelację, w której ponownie przedstawiła argumentację dotyczącą zarzutu potrącenia.
Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalił ww.apelację i zasądził na rzecz wygrywającego koszty postępowania apelacyjnego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny w Katowicach wyjaśnił motywy, dla których uznał podniesiony przez spółkę (...) zarzut potrącenia za nieuzasadniony.
(dowód – akta sprawy XIII GC 350/10/M/Ap.)
Sąd zważył:
Powództwo jest nieuzasadnione i jako takie zostało oddalone.
Wyjaśnienie motywów rozstrzygnięcia rozpocząć należy od najdalej idącego zarzutu res iudicata i będącego jego konsekwencją wniosku o odrzucenie pozwu.
Ww.wniosek jest nieuzasadniony. Podniesienie zarzutu potrącenia nie wywołuje stanu powagi rzeczy osądzonej, a precyzyjniej rzecz ujmując powaga rzeczy osądzonej wystąpi tylko w razie uwzględnienia przez sąd orzekający zarzutu potrącenia w jakiejkolwiek części i tylko w tym zakresie. Odnosząc to do potrzeb niniejszego procesu wskazać należy, że w wyniku procesu toczącego się przed sądami w Katowicach nie został uwzględniony zarzut potrącenia w jakiejkolwiek części wobec czego nie można uznać, że pomiędzy stronami w zakresie podniesionego zarzutu potrącenia wystąpiła sytuacja powagi rzeczy osądzonej. Sąd nie wydawał osobnego postanowienia w tym zakresie, gdyż na rozprawie na której możliwe było rozstrzygnięcie ww. zarzutu wystąpiła jednocześnie sytuacja, iż spór nadawał się do stanowczego rozstrzygnięcia.
O ile jednak podniesienie zarzutu potrącenia przed sądami w Katowicach nie wywołuje skutku powagi rzeczy osądzonej i z tej przyczyny nie ma znaczenia dla dopuszczalności wniesienia niniejszego powództwa o tyle czynności podejmowane przez stronę powodową w procesie przed sądami w Katowicach mają kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu. Podkreślenia bowiem wymaga, że kwestii podniesienia zarzutu potrącenia z procesu w Katowicach nie można ograniczać do występowania lub braku powagi rzeczy osądzonej.Strona powodowa konstruując powództwo jako przeciwegzekucyjne wykreowała zakres dopuszczalnego zakresu postępowania. Kluczowe zatem jest ustalenie, czy wskazane przez stronę powodową przysługujące jej rzekomo wierzytelności były przedmiotem rozpoznania w sprawie XIII GC 350/10/M/Ap.
Z akt sprawy XIII GC 350/10/M/Ap. (odpowiedź na pozew - k.259) jednoznacznie wynika, że strona powodowa wskazywała jako podstawę wygaśnięcia jej zobowiązania te wierzytelności, które obecnie stanowią podstawę – jej zdaniem – spełnienia świadczenia i uzasadniają pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego to jest:
-2616,56 zł tytułem kary umownej za odstąpienie od umowy;
-9364,63 zł tytułem kary umownej za niedostarczenie oświetlenia w terminach przewidzianych w umowie;
-72 910,22 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy;
-86 315 zł tytułem kosztów usunięcia wad i zastępczego wykonania oświetlenia;
-31 922,05 zł tytułem odstąpienia od umowy i brakiem obowiązku zapłaty.
Ww. wierzytelności strony powodowej były przedmiotem analizy Sądów:Okręgowego Apelacyjnego w Katowicach. Z analizy uzasadnień do wyroków sądu I i II instancji wręcz można stwierdzić, że był to główny problem prawny, który był przedmiotem analizy ww. Sądów – przez co tut.Sąd rozumie, że co do zasady powództwo spółki (...) było uzasadnione, a uwzględnienie lub oddalenie powództwa w istocie zależało od oceny zarzutu potrącenia. Ww. wniosek wynika z uzasadnień wyroków Sądów Okręgowego i Apelacyjnego w Katowicach.
W rezultacie należy uznać, że w sprawie nie została spełniona przesłanka art.840 § 1 pkt 2 zd.ostatnie kc wedle którego zarzut spełnienia świadczenia może być podniesiony tylko w sytuacji, gdy zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Tymczasem zarzut, że wymienione w niniejszym pozwie wierzytelności strony powodowej wobec strony pozwanej doprowadziły do spełnienia świadczenia był przedmiotem rozpoznania w sprawie, a zatem nie mogą stanowić podstawy pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie ww. przepisu Sąd oddalił powództwo.
O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.98 § 1 i 3 kpc. Na koszty procesu złożyły się kwoty: 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa i 3600 zł tytułem zwrotu wynagrodzenia pełnomocnika ustalonych na poziomie stawki minimalnej, gdyż w ocenie Sądu stawka ta odpowiada nakładowi pracy pełnomocnika i poziomowi skomplikowania sprawy.
1 W uzasadnieniu Sąd odwoływał się będzie także do procesu, który toczył się przed SO w Katowicach, a podczas którego strony występowały w odmiennych rolach procesowych. W uzasadnieniu Sąd będzie określał strony przy pomocy roli procesowej w niniejszym procesie, a w razie odwoływania się do czynności podejmowanych przez strony w procesie przed sądami w Katowicach będzie wykorzystywał firmę stron.