Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

Sędzia SO Andrzej Turliński

po rozpoznaniu 31 października 2022 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o kontynuowanie postępowania administracyjnego

na skutek odwołania (...) sp. z o.o. w W. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 1 marca 2022 r. Nr (...).(...)

1.oddala odwołanie,

2.zasądza od (...) sp. z o.o. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia zł) z tytułu zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Andrzej Turliński

Sygn. akt XVII AmE 130/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 marca 2022 r. Nr (...).(...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) na podstawie art. 105 § 2 k.p.a. w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 716 ze zm.) umorzył na wniosek przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w D. (powód) postępowanie administracyjne wszczęte w sprawie zmiany promesy koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej na wniosek z 14 stycznia 2022 r.

Od ww. decyzji powód wniósł odwołanie zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

1.  przepisów prawa materialnego tj.:

a)  naruszenie art. 32 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne w związku z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1524) poprzez jego niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji wadliwe uznanie, że przepis art. 22 ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Nowelizacja), zgodnie z którym w okresie ważności promesy koncesji udzielonej w odniesieniu do działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii stosuje się przepis art. 32 Prawa energetycznego w brzmieniu sprzed wejścia w życie Nowelizacji, nie ma zastosowania w stosunku do powoda, w przypadku wydłużenia okresu obowiązywania przysługującej powodowi promesy koncesji po dniu 1 stycznia 2020 r.;

b)  naruszenie art. 155 k.p.a. w związku z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 43 ust. 2 i 3 Prawa energetycznego w zw. z art. 22 ust. 2 Nowelizacji, poprzez ich niezastosowanie i niewydanie decyzji przedłużającej okres ważności obowiązywania przysługującej powodowi promesy koncesji z jednoczesnym potwierdzeniem zachowaniem prawa do uzyskania przez powoda koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej na podstawie art. 32 Prawa energetycznego w brzmieniu sprzed wejścia w życie Nowelizacji;

2.  przepisów postępowania, tj.:

c)  naruszenie art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. poprzez niewystarczające wyjaśnienie przyczyn, dla których organ umorzył postępowanie w całości,

d)  naruszenie art. 8 k.p.a. poprzez naruszenie zasady równego traktowania stron postępowania administracyjnego i przyjęcie interpretacji art. 22 ust. 2 Nowelizacji, która w sposób nieuzasadniony różnicuje sytuację prawną podmiotów posiadających promesę koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii.

Powód wniósł o uchylenie przez Sąd zaskarżonej decyzji w całości na podstawie art. 479 ⁵³ k.p.c. oraz zasądzenie od Prezesa URE na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

W odpowiedzi Prezes URE wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Powód podał w odwołaniu, że realizuje budowę (...) w oparciu o turbiny wiatrowe, które nie są fabrycznie nowe, gdyż były wcześniej wykorzystywane przez inny podmiot i nie spełniają ustawowego warunku co do daty ich wyprodukowania oraz braku ich wcześniejszego amortyzowania przez inne podmioty. Z tego względu powód złożył w trybie art. 62 ust. 1 Rozporządzenia Komisji (UE) (...) z dnia 14 kwietnia 2016 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący wymogów w zakresie przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci (Dz. U. L 112 z 27.04.2016 r., s 1) wniosek o odstępstwo od stosowania wobec niego wymogów ogólnego stosowania dla przyłączania do sieci elektroenergetycznej modułów wytwarzania energii (10 akt adm.). Jednakże wobec istnienia ryzyka, że do czasu wygaśnięcia aktualnej promesy nie uzyska odstępstwa i w konsekwencji dokumentów koniecznych do uzyskania koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej w (...), zmuszony był wystąpić do Prezesa URE z kolejnymi wnioskami o przedłużenie okresu ważności promesy koncesji – w ostatnim wniosku do dnia 30 czerwca 2029 r.

W szczególności w związku z realizowaną inwestycją i planowanym wystąpieniem o koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii, w dniu 29 maja 2019 r. powód wystąpił z wnioskiem do Prezesa URE o udzielenie promesy tej koncesji. Pozwany Prezes Urzędu wydał w dniu 1 sierpnia 2019 r. decyzję Nr (...) (...) (k. 54 – 57 akt adm.), w której udzielił powodowi promesy koncesji Nr (...) na wytwarzanie energii elektrycznej w:

1.  instalacji odnawialnego źródła energii, elektrowni wiatrowej ( (...)) o nazwie (...), o łącznej mocy zainstalowanej 8,000 MW (4 x 2,000 MW) zlokalizowanej w miejscowości Ż., gmina D., powiat (...), województwo (...),

2.  instalacji odnawialnego źródła energii, elektrowni wiatrowej ( (...)) o nazwie (...), o łącznej mocy zainstalowanej 6,000 MW (3 x 2,000 MW) zlokalizowanej w miejscowości Ż., gmina D., powiat (...), województwo (...).

Termin ważności promesy został ustalony do 30 czerwca 2022 r.

Następnie decyzją z dnia 21 listopada 2019 r. Nr (...) (...) (k. 58 – 61 akt adm.) Prezes URE działając na wniosek powoda zmienił decyzję z dnia 1 sierpnia 2019 r. w ten sposób, że promesa została zmieniona m.in. w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii nią objętych (poprzez dodanie dwóch instalacji odnawialnego źródła energii – elektrowni (...) i elektrowni (...)), a także w zakresie terminu jej ważności, który został wydłużony do 30 października 2022 r.

(pismo powoda z 14 stycznia 2022 r. – k. 1 – 6 akt adm.).

Na wniosek powoda z 14 stycznia 2022 r zostało wszczęte kolejne postępowanie (k. 46 akt adm.) w sprawie zmiany promesy koncesji.

Złożony przez powoda wniosek dotyczył:

1.  zmiany promesy koncesji nr (...) na wytwarzanie energii elektrycznej z dnia 1 sierpnia 2019 r. nr (...). (...) (...), zmienionej decyzją z dnia 21 listopada 2019 r. nr (...) (...) w zakresie pkt 2 sentencji decyzji dotyczącego okresu ważności decyzji poprzez ustalenie okresu ważności promesy do 30 czerwca 2029 r.,

2.  potwierdzenia przez Prezesa URE, że wydłużenie terminu ważności promesy koncesji uzyskanej przez powoda 1 sierpnia 2019 r. i zmienionej 21 listopada 2019 r. nie prowadzi do zmiany sytuacji prawnej powoda, do którego wciąż w zakresie koncesji wnioskowanej w oparciu o wydaną promesę – po wydłużeniu okresu obowiązywania promesy – będzie miał zastosowanie art. 22 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1524) zgodnie z którym do spraw o udzielenie koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii wszczętych w okresie ważności promesy koncesji udzielonej na tą działalność stosuje się przepis art. 32 Prawa energetycznego w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2020 r. tj. z pominięciem ust. 1a.

Ewentualnie wyłącznie w razie uznania przez Prezesa URE, że wydłużenie terminu ważności promesy koncesji prowadziłoby do zmiany sytuacji prawnej powoda, w stosunku do którego po takim wydłużeniu okresu obowiązywania promesy koncesji nie miałby zastosowania art. 22 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, tj. nie byłoby możliwości uzyskania koncesji bez spełnienia wymogów wynikających z art. 32 ust. 1a Prawa energetycznego, powód wniósł o umorzenie postępowania administracyjnego.

Rozpoznając sprawę Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Stan faktyczny sprawy okazał się bezsporny między stronami. Natomiast odmienna była jego ocena prawna. Jak wskazali: pozwany w zaskarżonej decyzji oraz powód odwołaniu, po zakupie na potrzeby prowadzonej inwestycji używanych wcześniej turbin miała miejsce nowelizacja prawa energetycznego wprowadzona ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1524) – powoływana dalej jako Nowelizacja. Zgodnie z art. 3 pkt 11 Nowelizacji w ustawie Prawo energetyczne (PE)w art. 32 po ust. 1 dodany został ust. 1a w brzmieniu:

„1a. Koncesję na wykonywanie działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w danym instalacji odnawialnego źródła energii, po raz pierwszy wydaje się wyłącznie w przypadku, gdy urządzenia wchodzące w skład tej instalacji, służące do wytwarzania tej energii:

1)  spełniają wymagania określone w art. 74 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii albo

2)  posiadają ważne potwierdzenie zgodności z certyfikowanym typem urządzenia lub deklarację zgodności z właściwymi normami wystawione przez ich producenta dla danej lokalizacji instalacji odnawialnego źródła energii oraz zostały wyprodukowane nie wcześniej niż 72 miesiące przed dniem wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej w tej instalacji.”

Zgodnie z art. 28 ust. 1 Nowelizacji ww. przepis wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.

W myśl art. 74 ust. 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii urządzenia wchodzące w skład odnawialnego źródła energii służące do wytwarzania i przetwarzania energii elektrycznej, zamontowane w czasie budowy albo modernizacji, w przypadku instalacji wykorzystujących do wytwarzania tej energii elektrycznej energię wiatru na lądzie, zostały wyprodukowane w okresie 33 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej w tej instalacji odnawialnego źródła energii, a same urządzenia nie mogą być wcześniej amortyzowane, w rozumieniu przepisów o rachunkowości przez jakikolwiek podmiot.

Jednocześnie w art. 22 ust. 2 Nowelizacji określono, że:

1.  „Do spraw o udzielenie koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii, wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie art. 32 ust. 1a ustawy zmienianej w art. 3 [tj. ustawy prawo energetyczne – przyp. aut.], stosuje się przepis art. 32 ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu dotychczasowym.

2.  Do spraw o udzielenie koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii wszczętych:

1)  po dniu wejścia w życie art. 32 ust. 1a ustawy zmienianej w art. 3, oraz

2)  w okresie ważności promesy koncesji udzielonej na tą działalność

- stosuje się przepis art. 32 ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu dotychczasowym”.

Dla rozstrzygnięcia sporu istotne jest, że w trakcie procesu inwestycyjnego prowadzonego przez powoda i po uzyskaniu przez niego promesy udzielenia koncesji doszło do zmiany stanu prawnego w wyniku wprowadzenia do prawa energetycznego nowego przepisu art. 32 ust 1a. O tym do jakich stanów faktycznych zastosowanie ma ten przepis decyduje unormowanie przepisu przejściowego Nowelizacji, którym jest jej art. 22 ust. 2. W ocenie powoda treść unormowania tego przepisu daje podstawę do przyjęcia, że jeżeli w okresie ważności promesy koncesji udzielonej na wytwarzanie energii elektrycznej jej posiadacz złoży wniosek o wydanie koncesji, to do jej udzielenia znajduje zastosowanie przepis art. 32 PE w brzmieniu sprzed Nowelizacji, tj. z pominięciem rozwiązania wprowadzonego w art. 32 ust. 1a PE. Zdaniem powoda przepis art. 22 ust. 2 Nowelizacji nie stawia żadnych innych wymagań dotyczących promesy ponad to, że postępowanie o wydanie koncesji musi zostać wszczęte w okresie ważności promesy. W szczególności, w treści art. 22 ust. 2 Nowelizacji nie wskazano, że promesa umożliwiająca stosowanie art. 32 PE z pominięciem ust. 1a musi być wydana w określonym terminie lub przed określoną datą. Nie wskazano również, że aby taka promesa nie mogła podlegać zmianom, w szczególności przedłużeniu. W konsekwencji według przepisu przejściowego podmioty, które posiadają ważną promesę są uprawnione dokończyć inwestycję energetyczną w oparciu o przepisy dotychczasowe. Zatem w odniesieniu do inwestycji powoda nie ma zastosowania przepis art. 32 ust. 1a PE, albowiem wchodzi on w grę tylko w stosunku do promes koncesji, które wydano przed dniem 1 stycznia 2020 r. i których okres obowiązywania nie został po tym dniu zmieniony (przedłużony).

Sąd zważył, że przedstawiona w odwołaniu wykładnia przepisu art. 22 ust. 2 Nowelizacji jest błędna. Według tego unormowania postępowania koncesyjne wszczęte w okresie od dnia 1 stycznia 2020 r. podlegają reżimowi art. 32 ust. 1a PE. Wyjątek od tej zasady skutkujący prowadzeniem postępowania koncesyjnego według przepisów dotychczasowych, tj. bez zastosowania art. 3 ust. 1 PE, zachodzi jedynie w przypadku udzielenia do dnia 31 grudnia 2019 r. promesy koncesji dla danej instalacji odnawialnego źródła energii lub wydania do tego dnia decyzji zmieniającej promesę koncesji przez przedłużenie okresu jej ważności. Reasumując, nieobjęcie procesu inwestycyjnego reżimem art. 32 ust 1a PE (poza sytuacja określoną w art. 22 ust. 1 Nowelizacji), ma miejsce przy kumulatywnym wystąpieniu dwóch przesłanek określonych w art. 22 ust. 2 Nowelizacji. Pierwszą z nich jest toczenie się postępowania koncesyjnego, a drugą to, że postępowanie to musi być wszczęte w okresie ważności promesy wydanej lub przedłużonej do dnia 31 grudnia 2019 r. Wynika z tego, że ewentualna zmiana terminu ważności promesy koncesji wydanej do dnia 31 grudnia 2019 r. dokonana po tym dniu, nie stanowi podstawy do niestosowania do procesu inwestycyjnego przepisu art. 32 ust.1a PE. Właśnie taka sytuacja miała miejsce w stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy. W konsekwencji bezzasadne okazały się przedstawione w odwołaniu zarzuty naruszenia w zaskarżonej decyzji prawa materialnego.

W stwierdzonym stanie rzeczy nie miało też miejsca naruszenie przez Prezesa URE art. 155 k.p.a. przez jego niezastosowanie, albowiem w przedmiotowej sprawie nie było w prawie materialnym podstaw do zmiany decyzji z dnia 1 sierpnia 2019 r. przyznającej powodowi promesę koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej zmienionej częściowo (przez przedłużenie okresu ważności promesy) decyzją z dnia 21 listopada 2019 r. Stwierdzenie braku tych podstaw zobowiązywało pozwanego do uwzględnienia w oparciu o art. 105 § 2 k.p.a. ewentualnego wniosku powoda o umorzenie postępowania administracyjnego, zgłoszonego we wniosku z dnia 14 stycznia 2022 r. o zmianę promesy koncesji i zajęcie stanowiska.

Nie mógł być również uwzględniony przez Sąd zarzut naruszenia przepisów art. 7,8, 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a., pozwany dokonał bowiem prawidłowych ustaleń faktycznych i wszechstronnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, która doprowadziła wydania w sprawie prawidłowej decyzji. Zarzuty te nie mogły odnieść zamierzonego przez powoda skutku także z tego powodu, że Sąd OKiK rozpoznaje sprawę od nowa w pierwszoinstancyjnym cywilnym postępowaniu rozpoznawczym, w którym jego podstawowym zadaniem jest merytoryczne załatwienie sprawy.

W tym stanie rzeczy Sąd działając na podstawie art. 479(53) § 1 k.p.c. oddalił odwołanie nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

Wyrok wydano na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148(1) k.p.c.

O kosztach procesu, który przegrał powód orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. oraz § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).

SSO Andrzej Turliński