Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 908/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 listopada 2022 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Żebryk

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2022 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa: J. P. (1)

przeciwko: K. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej K. S. na rzecz powoda J. P. (1) kwotę 60.000 zł ( sześćdziesięciu tysięcy złotych ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 września 2021 r do dnia 08 listopada 2022 r ,

2.  zasądzone w punkcie 1 świadczenie rozkłada na 26 ( dwadzieścia sześć ) miesięcznych rat, pierwsza w wysokości 10.000 zł ( dziesięciu tysięcy złotych ) , a każda kolejna w wysokości po 2.000 zł ( dwa tysiące złotych ) , płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca poczynając od listopada 2022 r wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wymagalności do dnia zapłaty ,

3.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu należnymi powodowi .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

I C 908/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 października 2021 r powód J. P. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanej K. S. kwoty 60.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 września 2021 r do dnia zapłaty i kosztami procesu , w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał , iż kwoty wskazanej w pozwie domaga się tytułem zachowku po zmarłym J. P. (2) , który był jego ojcem , a po którym spadek na mocy testamentu nabyła w całości wnuczka K. S. ( poprzednio K. ( córka R. K. – jego siostry ) . Powód wskazał , iż w skład spadku po zmarłym wchodził udział 4/6 w lokalu mieszkalnym położonym w S. przy ulicy (...) o wartości 240.000 zł , stąd przypadający na jego rzecz zachowek w wysokości ¼ części zamyka się kwotą 60.000 zł . Powód dodatkowo wskazał , że pismem z dnia 13 września 2021 r wezwał pozwaną do zapłaty należnego mu zachowku , jednakże bezskutecznie .

W odpowiedzi na pozew , pozwana uznała żądanie zapłaty kwoty 60.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 września 2021 r , wniosła o rozłożenie zasądzonego świadczenia na 26 miesięcznych rat oraz o nieobciążanie jej kosztami procesu .

Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała , iż jej sytuacja finansowa jest bardzo trudna , jest matką trójki dzieci ( dwójki w wieku szkolnym i jednego w wieku przedszkolnym ) , a co za tym idzie jej aktywność zawodowa jest mocno ograniczona . Jej mąż pracuje , jednakże jego zarobki pozwalają wyłącznie na zaspokajanie wyłącznie podstawowych potrzeb rodziny . Jedyny majątek pozwanej to oszczędności w kwocie około 10.000 zł , które to zamierza przeznaczyć na spłatę świadczenia na rzecz powoda oraz odziedziczona nieruchomość . Dodatkowo pozwana podniosła , iż dokonała już spłaty na rzecz powoda kwoty 50.000 zł tytułem spłaty udziału J. P. (1) w majątku spadkowym po zmarłej żonie W. P. , która to spłata została orzeczona postanowieniem Sądu z dnia 31 maja 2021 r wydanym w sprawie o sygnaturze akt (...) .

Rozłożenie spłaty na raty umożliwi pozwanej spłatę należności powoda w sposób dobrowolny , bez szkody dla niego i jego rodziny . Uwzględnia również interesy J. P. (1) , który przy rozłożeniu płatności na raty uniknie bezskutecznej egzekucji wobec pozwanej z uwagi na jej sytuację finansową i majątkową . Wnioskowany termin spłaty nie jest długi i uwzględnia słuszny interes powoda .

Wnosząc o nieobciążanie kosztami procesu pozwana wskazała , iż uznała powództwo przy pierwszej czynności procesowej , a przesłane do niej przez powoda wezwanie do zapłaty nie może być traktowane jako próba mediacji lub innego pozasądowego rozwiązania sporu , bowiem w wezwaniu nie wskazano żadnego sposobu pozasądowego załatwienia sprawy , lecz jedynie zażądano zapłaty w terminie 7 dni , co uznać de facto należy za ultimatum .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

J. P. (2) został znaleziony martwy w dniu 01 lipca 2018 r w S. . W chwili śmierci był wdowcem . Jego żona W. P. zmarła w dniu 30 września 2013 r .

Spadkodawca posiadał dwoje dzieci : J. P. (1) oraz R. K. , która zmarła w dniu 01 czerwca 2004 r i pozostawiła dwoje dzieci : K. S. i K. K. (2) .

Bezsporne .

Prawomocnym postanowieniem z dnia 01 lipca 2020 r , wydanym w sprawie o sygnaturze akt (...) Sąd Rejonowy (...) w S. stwierdził , że spadek po zmarłym J. P. (2) na mocy testamentu notarialnego z dnia 24 września 2015 r nabyła z dobrodziejstwem inwentarza w całości wnuczka K. S. . Tym samym postanowieniem Sąd stwierdził , że spadek po W. P. na podstawie ustawy nabyli wprost : mąż J. P. (2) w udziale 2/6 części , syn J. P. (1) w udziale 2/6 części oraz wnuki : K. S. i K. K. (2) – w udziałach po 1/6 części każdy .

Bezsporne , a nadto dowód :

-odpis postanowienia z dnia 01 lipca 2020 r k. 16

Prawomocnym postanowieniem z dnia 31 maja 2021 r , wydanym w sprawie o sygnaturze akt (...) Sąd Rejonowy (...) w S. ustalił , że :

-w skład majątku wspólnego W. P. i J. P. (2) wchodzi prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ulicy (...) – o wartości 300.000 zł ,

- w skład spadku po W. P. wchodzi udział wynoszący ½ części w prawie własności lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ulicy (...) - o wartości 150.000 zł .

Sąd dokonał podziału majątku wspólnego W. P. i J. P. (2) oraz działu spadku po W. P. w ten sposób , że prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ulicy (...) przyznał na wyłączną własność K. S. . Jednocześnie zasądził od niej na rzecz J. P. (1) kwotę 50.000 zł tytułem spłaty jego udziału w majątku spadkowym , a spłatę rozłożył na 19 rat , przy czym pierwsza w wysokości 15.000 zł była płatna w dniu uprawomocnienia się postanowienia , raty od drugiej do osiemnastej w wysokości po 2.000 zł każda oraz rata dziewiętnasta w wysokości 1.000 zł płatne były co miesiąc , do 10 dnia każdego miesiąca , począwszy od miesiąca następującego po miesiącu , w którym uprawomocniło się postanowienie . Postanowienie uprawomocniło się z dniem 22 czerwca 2021 r .

Bezsporne , a nadto dowód :

-odpis postanowienia z dnia 31.05.2021 r k. 27-28 .

Pismem z dnia 13 września 2021 r , nadanym w dniu 14 września 2021 r i doręczonym w dniu 17 września 2021 r , powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 60.000 zł – tytułem należnego mu zachowku po J. P. (2) – w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania .

Dowód :

-wezwanie do zapłaty z dnia 13 września 2021 r . k. 37-40.

Na wniosek powoda z dnia 20 sierpnia 2021 r toczyło się postępowanie egzekucyjne wobec pozwanej w sprawie o sygnaturze akt (...) . Komornik wyegzekwował od pozwanej kwotę 15.000 zł tytułem pierwszej raty oraz kwotę 2.000 zł tytułem raty , zasądzone prawomocnym postanowieniem z dnia 31 maja 2021 r , opatrzonym klauzulą wykonalności w dniu 12 sierpnia 2021 r .

Bezsporne , a nadto dowód :

-wniosek o wszczęcie egzekucji k. 73-75

-postanowienie komornika z dnia 04.10.2021 r k. 78

W mieszkaniu odziedziczonym przez pozwaną zamieszkuje jej brat K. K. (2) . Z tego tytułu nie płaci siostrze żadnych pieniędzy . Opłaca wszelkie koszty związane z utrzymaniem mieszkania .

Dowód :

-zeznania świadka K. K. (2) k. 138 .

Pozwana K. S. ma 34 lata , zamieszkuje w B. . Posiada troje małoletnich dzieci w wieku 5,9 i 12 lat . Jest osobą bezrobotną . Jedynym żywicielem rodziny jest jej mąż , który zarabia około (...) miesięcznie . Dodatkowo na dzieci otrzymuje zasiłek w kwocie (...) . Wszyscy zamieszkują w wynajętym mieszkaniu , za co płacą miesięcznie (...) . Dodatkowo opłacają prąd w wysokości (...) , internet (...) miesięcznie . Pozwana oczekuje na przyznanie zasiłku dla bezrobotnych w wysokości (...) miesięcznie . Nie posiada żadnych oszczędności . Jedynym jej majątkiem jest mieszkanie odziedziczone po dziadku , w którym mieszka jej brat . Komornik wyegzekwował od niej tylko dwie pierwsze raty z postanowienia działowego po babci , pozostałe raty spłaca wujkowi dobrowolnie . Od śmierci J. P. (2) powód nie utrzymuje z nią żadnych kontaktów , a ich relacje ograniczają się tylko do rozliczeń .

Dowód :

-przesłuchanie pozwanej k. 143-145.

Sąd Rejonowy zważył , co następuje :

Zgodnie z treścią art. 213 § 2 kpc Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

W niniejszej sprawie pozwana , reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata , uznała żądanie zapłaty kwoty 60.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 września 2021 r do dnia zapłaty . Sąd nie znalazł podstaw , aby uznać stanowisko pozwanej za sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego , nie zmierza ono również do obejścia prawa , dlatego będąc związanym uznaniem powództwa orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku .

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł również do przekonania , iż w pełni zasadnym będzie rozłożenie pozwanej zasądzonego świadczenia na raty .

Zgodnie z treścią art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie …. .

Pozwana K. S. ma 34 lata , zamieszkuje w B. . Posiada troje małoletnich dzieci w wieku 5,9 i 12 lat . Jest osobą bezrobotną . Jedynym żywicielem rodziny jest jej mąż , który zarabia około (...) miesięcznie . Dodatkowo na dzieci otrzymuje zasiłek w kwocie (...) . Wszyscy zamieszkują w wynajętym mieszkaniu , za co płacą miesięcznie (...) . Dodatkowo opłacają prąd w wysokości (...) , internet (...) miesięcznie . Pozwana oczekuje na przyznanie zasiłku dla bezrobotnych w wysokości (...) miesięcznie . Nie posiada żadnych oszczędności . Jedynym jej majątkiem jest mieszkanie odziedziczone po dziadku , w którym mieszka jej brat . Komornik wyegzekwował od niej tylko dwie pierwsze raty z postanowienia działowego po babci , pozostałe raty spłaca wujkowi dobrowolnie . Od śmierci J. P. (2) powód nie utrzymuje z nią żadnych kontaktów , a ich relacje ograniczają się tylko do rozliczeń .

Sytuacja życiowa i majątkowa pozwanej , jak również chęć dobrowolnej spłaty zobowiązania wobec powoda , w ocenie Sądu , w pełni uzasadniają rozłożenie spłaty zobowiązania na 26 miesięcznych rat , przy czym pierwsza będzie – zgodnie z wnioskiem pozwanej – w wysokości 10.000 zł , a każda następna w kwocie po 2.000 zł . Termin spłaty należności nie jest zbyt długi i uwzględnia interesy obu stron , pozwanej umożliwi dobrowolne wywiązanie się z zobowiązania , a powód otrzyma spłatę w rozsądnym terminie bez konieczności wszczynania postępowania egzekucyjnego , którego wynik mógłby być wątpliwy wobec faktu , iż pozwana jest osobą bezrobotną . Nie może umknąć niczyjej uwadze również fakt , iż pozwana spłaca dodatkowo powoda z tytułu jego udziału w majątku spadkowym po zmarłej W. P. w niemałej kwocie 50.000 zł . Powyższa kwota została zasądzona prawomocnym postanowieniem z dnia 31 maja 2021 r i również została rozłożona na raty . Za wyjątkiem dwóch pierwszych rat , wyegzekwowanych od pozwanej w postępowaniu egzekucyjnym , pozostałe pozwana spłaca powodowi dobrowolnie . Zauważyć należy , iż powód jest bardzo bliską rodziną pozwanej – bratem jej zmarłej matki . Mimo tego bardzo rygorystycznie dochodzi swoich roszczeń , bez żadnej taryfy ulgowej i bez uwzględnienia sytuacji życiowej , rodzinnej i majątkowej pozwanej , która jawi się jako trudna . Podkreślić również należy , iż na rzecz powoda w krótkim odstępie czasu zasądzono od pozwanej spłatę udziału w majątku spadkowym po W. P. oraz należny mu zachowek po J. P. (2) w łącznej niemałej wysokości 110.000 zł , co w sytuacji majątkowej pozwanej niewątpliwie stanowi bardzo duże obciążenie . Pozwana uznała żądanie powoda i pomimo swojej trudnej sytuacji majątkowej zobowiązała się do spłaty wnosząc jedynie o rozłożenie spłaty na raty . Dlatego Sąd uznał za w pełni zasadne rozłożenie zasądzonego świadczenia raty zgodnie ze stanowiskiem pozwanej , co uzasadnia rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku .

W punkcie 3 sentencji wyroku Sąd odstąpił od obciążania pozwanej kosztami procesu należnymi powodowi . Sąd wziął pod uwagę fakt , iż pozwana przy pierwszej czynności procesowej uznała żądanie pozwu . Ponadto , powód nie zmierzał do ugodowego rozwiązania sporu , skierował do pozwanej jedynie wezwanie do zapłaty z dnia 13 września 2021 r z krótkim terminem do zapłaty - 7 dni , a już 29 października 2021 r złożył przeciwko pozwanej pozew o zapłatę dochodzonej tytułem zachowku kwoty 50.000 zł . Harmonogram podejmowanych przez powoda czynności świadczy ewidentnie o braku z jego strony woli polubownego rozwiązania sporu i braku uwzględnienia sytuacji życiowej , rodzinnej i finansowej pozwanej , która ostatecznie jest zobowiązana do spłaty na jego rzecz w krótkim odstępie czasu kwoty ponad 110.000 zł . Mając na uwadze fakt , iż pozwana roszczenie powoda uznała i zobowiązała się do jego spłaty w zawnioskowanych ratach, Sąd uznał za w pełni zasadne odstąpienie od obciążania jej kosztami procesu po myśli przepisu art. 102 kpc .

Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma ten skutek , wskazany w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 r , III PZP 11/70 , że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat , stąd o odsetkach orzeczono jak w punkcie 1 i 2 sentencji wyroku .

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku z dnia 08 listopada 2022 r .

Sędzia Agnieszka Kuryłas