Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2021 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: sędzia Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Świst

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 października 2021 r. w G. sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. przeciwko (...) Przedsiębiorstwu Handlowo-Usługowemu Jubiler S.A. w G.

o zapłatę

I.  uchyla w całości wyrok zaoczny z dnia 19 marca 2020 r. i oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. na rzecz pozwanego (...) Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego Jubiler S.A. w G. kwotę 5.417 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  koszty sprzeciwu od wyroku zaocznego ponosi pozwany (...) Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Jubiler S.A. w G..

Sygn. akt I C 1252/19

UZASADNIENIE

Stan faktyczny

W dniu 9 sierpnia 2012 r. Prezydent Miasta G. wydał decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. i ustalił opłatę za przekształcenie w wysokości 364.591,41 zł. Decyzja stała się ostateczna 28 sierpnia 2012 r.

Dowód: decyzja, k. 49-50

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 8 października 2015 r. dokonano wydzielenia ze Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. obejmującą m.in. prawo własności w/w nieruchomości. Wyrok stał się prawomocny się 28 marca 2017 r.

Dowód: odpisy wyroków, k. 15-17

Należne (nieuiszczone) wpłaty na kapitał podstawowy przysługujące wydzielanej spółdzielni wynosiły wg stanu na 31 grudnia 2013 r. -102.585,83 zł, w tym należność 51.778,08 zł od (...) Jubiler S.A. w G..

Dowód: opinia biegłej, k. 51-72

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 14 czerwca 2017 r. Następnie doszło do połączenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. ze Spółdzielnią Mieszkaniową (...) w G. (jako przejmowaną).

Okoliczności bezsporne

Ocena dowodów

Zdaniem Sądu materiał dowodowy jednoznacznie wykazał, że pozwany jest dłużnikiem powódki co do kwoty dochodzonej pozwem, co wynika z należytego podzielenia należności (opłaty przekształceniowej) na członków spółdzielni (którym przysługują lokale w budynku na przedmiotowej nieruchomości), jako skutek ostatecznej decyzji administracyjnej z dnia 9 sierpnia 2012 r. Na powyższe wskazuje treść tej decyzji w powiązaniu z jasną, przejrzystą i przekonującą opinią biegłej B. T. (dopuszczonej w niniejszej sprawie na podstawie art. 278 ¹ k.p.c.). Niezasadnym jest zarzut pozwanego, że opinia ta była przeprowadzona pierwotnie w sprawie, w której nie on uczestniczył w owym postępowaniu z prawami strony oraz że nie była tam sporna należność dochodzona pozwem w niniejszej sprawie. Zarzuty te zdaniem Sądu w żadnym stopniu nie umniejszają wartości dowodowej tej opinii, bo nie przedstawiono żadnych konkretnych argumentów, które podważałyby prawidłowość opinii bądź w całości, bądź właśnie w spornym w niniejszej sprawie aspekcie. Reasumując, zarzut pozwanego do tej opinii jest czysto deklaratywny, a nie merytoryczny. Fakt że wyliczenie wysokości należności przypadającej spółdzielni od pozwanego opiera się na określonej dokumentacji, jest rzeczą oczywistą i nie dowodzi wadliwości opinii. Reasumując, nie wykazano, że w omawianym zakresie opinia jest błędna. Od strony rachunkowej rozdzielenie opłaty przeszkałceniowej na członków spółdzielni nie skądinąd zagadnieniem skomplikowanym matematycznie, bo opiera się na współczynniku udziału powierzchni lokalu względem ogólnej powierzchni użytkowej budynku. Pozwany nie wykazał, aby przyjęte przez biegłą współczynniki w tym względzie były nieprawidłowe.

Kwalifikacja prawna

Powództwo zostało oddalone z uwagi na zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia. Pozwany odwołał się w nim do treści uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2017 r. (III CZP 69/16), w myśl której: „ Roszczenie spółdzielni mieszkaniowej o uzupełnienie przez jej członka wkładu budowlanego jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i przedawnia się z upływem trzech lat (art. 118 k.c.)”. Sąd podziela powyższy pogląd prawny uznając go za trafny, także w stosunku do członka spółdzielni mieszkaniowej będącego osobą prawną.

Zarzut przedawnienia – złożony po wniesieniu sprzeciwu – uznano za dopuszczalny w trybie art. 205 ¹² § 1 k.p.c. zdanie drugie w zw. z art. 344 § 2 zdanie drugie k.p.c., gdyż był połączony ze zgłoszeniem się profesjonalnego pełnomocnika i poprzedzał termin kończącej proces rozprawy. Miał charakter czysto prawny i wymagał jedynie przyjęcia prawidłowego terminu (nie wiązał się z innymi komplikacjami natury faktycznej lub prawnej).

Należy wszelako nadmienić, że przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało ponad wszelką wątpliwość zasadność powództwa tak co do zasady, jak i wysokości, a więc gdyby nie zarzut przedawnienia – nie byłoby przeszkód w uwzględnieniu powództwa (tak zresztą się stało w wyroku zaocznym). Pozostałe – poza zarzutem przedawnienia – argumenty obrony pozwanego są całkowicie bezzasadne, odnoszą się do okoliczności nie mających żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia lub odwołują do regulacji ustawowych, które nie miały zastosowania w tej sprawie (co słusznie podniosła pełnomocniczka powódki w piśmie z 10 sierpnia 2020 r.).

Przechodząc do zarzutu przedawnienia, należy stwierdzić, że roszczenie o uzupełnienie wkładu przeciwko pozwanemu mogło być dochodzone (w tym na drodze sądowej) jeszcze przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w G., gdyż powstało na początku drugiej połowy 2012 r. Biorąc pod uwagę przewidywany obrót dokumentacji (skalkulowanie wysokości należności, przygotowanie i wysłanie wezwać do zapłaty), należy uznać, że termin przedawnienia rozpoczął bieg pod koniec 2012 r. lub na początku 2013 r. (w trybie art. 120 § 1 k.c.) i upłynął najpóźniej w okolicach początku 2016 r. Nie doszło do zdarzeń przerywających bieg przedawnienia. Nie doszło też do okoliczności powodujący zawieszenie biegu przedawnienia. Wszczęcie i bieg procesu w przedmiocie wydania orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni nie stanowi zdarzenia zawieszającego bieg terminów materialnoprawnych, w tym terminów przedawnienia, gdyż musiałoby to wynikać wprost z konkretnych przepisów prawa, a takowych brak. Należy podkreślić, że roszczenie nie powstało z chwilą rejestracji wydzielonej spółdzielni mieszkaniowej, lecz wcześniej – początkowo przysługiwało Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. i dopiero na skutek orzeczenia sądowego i rejestracji nowej spółdzielni – ex lege przeszło (translacja) ze wszystkimi konsekwencjami prawnymi powstałymi wcześniej – na rzecz następcy prawnego – obecnego powoda w sprawie.

W tym stanie rzecz powództwo oddalono na mocy art. 118 k.c. w zw. z art. 117 § 2 k.c., co skutkowało uchyleniem wyroku zaocznego na mocy art. 347 k.p.c. ( punkt I. sentencji).

Faktyczna nieumiejętność profesjonalnego pełnomocnika powoda do uczestnictwa w rozprawie zdalnej nie oznacza pozbawienia go możliwości obrony, gdyż wszyscy profesjonalni pełnomocnicy stron mogli się przez kilkanaście ostatnich miesięcy obowiązywania przepisów ustawowych umożliwiających prowadzenie rozpraw zdalnych w sprawach cywilnych przygotować technicznie do realnego w nich uczestnictwa. Można było w tym czasie zakupić odpowiedni sprzęt, przejść odpowiednie szkolenia itd., bo tego niewątpliwie wymaga minimalny standard prawidłowego reprezentowania klientów przez radców prawnych i adwokatów. Nawet mimo pomocy sędziego referenta bezpośrednio przed rozprawą i przygotowania dla pełnomocniczki wydruku kodu QR (zawierającego link do telekonferencji) do skutecznego wprowadzenia go do jej smartfona, okazało się, że smartfon pełnomocniczki powoda nie jest w stanie obsłużyć (prawdopodobnie ze względu na ograniczenia sprzętowe) telekonferencji. Tak naprawdę, ze strony Sądu i sędziego referenta nie dało się już nic więcej uczynić. Specjalne pokoje w budynkach sądowych dla stron lub świadków nie mających możliwości technicznych uczestniczenia w telekonferencji nie są przeznaczone dla pełnomocników procesowych będących radcami prawnymi lub adwokatami.

Koszty

W punkcie III. sentencji rozstrzygnięto o kosztach sprzeciwu od wyroku zaocznego zgodnie z art. 348 k.p.c.

Natomiast o pozostałych kosztach stron rozstrzygnięto jak w punkcie II. sentencji zgodnie z art. 98 k.p.c. przyznając je pozwanemu jako wygrywającemu proces. Na koszty pozwanego składa się: opłata za czynności adwokackie w stawce minimalnej (5.400 zł, § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, ze zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).