Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Tadeusz Górka

po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2022 r. w Bydgoszczy
na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko P. G.

o zapłatę

postanawia:

1.  odrzucić wniosek o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia z dnia 28 listopada 2022 roku albowiem jest ono niezaskarżalne,

2.  zwrócić powodowi kwotę 70 zł (siedemdziesiąt złotych) tytułem opłaty sądowej od wniosku o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia z dnia 28 listopada 2022 roku pomniejszonej o opłatę minimalną,

3.  oddalić wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu

4.  zawiesić postępowanie na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 kpc.

Sędzia Tadeusz Górka

Sygn. akt VIII GC 840/22 upr

Uzasadnienie pkt 1,2 i 4 postanowienia z dnia 9 grudnia 2022 roku

Zarządzeniem z dnia 31 sierpnia 2022 roku zobowiązano pełnomocnika powoda do doręczenia pozwu stronie pozwanej za pośrednictwem komornika w trybie art. 139 ¹ § 1 i 2 k.p.c. (przedłożenie potwierdzenia doręczenia pisma za pośrednictwem komornika) albo zwrócenia pisma i wskazanie aktualnego adresu pozwanej lub przedłożenie dowodu, że pozwana przebywa pod adresem wskazanym w pozwie w terminie 2 miesięcy pod rygorem zawieszenia postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. Wezwanie doręczono 5 września 2022 roku.

Pełnomocnik powoda złożył wniosek (18 listopada 2022 roku czyli po upływie terminu dwóch miesięcy od doręczenia wezwania) o ustanowienie kuratora. Zarządzeniem z dnia 24 listopada 2022 roku wezwano pełnomocnika powoda do uzupełnienia braku wniosku o ustanowienie kuratora poprzez uiszczenie zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu w wysokości 3600 zł w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania pod rygorem oddalenia wniosku i zawieszenia postępowania.

Pełnomocnik nie uiścił opłaty mimo odebrania wezwania w dniu 29 listopada 2022 roku. Zamiast tego w dniu 2 grudnia 2022 roku złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia z dnia 24 listopada 2022 roku (zobowiązującego do uiszczenie zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu w wysokości 3600 zł).

Postanowieniem z dnia 9 grudnia 2022 roku Sąd:

5.  odrzucił wniosek o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia z dnia 28 listopada 2022 roku albowiem jest ono niezaskarżalne,

6.  zwrócił powodowi kwotę 70 zł (siedemdziesiąt złotych) tytułem opłaty sądowej od wniosku o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia z dnia 28 listopada 2022 roku pomniejszonej o opłatę minimalną,

7.  oddalił wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu

8.  zawiesił postępowanie na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 kpc.

Odnosząc się do punktu pierwszego postanowienia z dnia 9 grudnia 2022 roku wskazać należy, że Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego z uzasadnienia uchwały z 11.09.2020 r., III CZP 86/19, (OSNC 2021, nr 2, poz. 9.), iż po wejściu w życie ustawy nowelizującej art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c. został uchylony, a zażalenie w tym zakresie nie zostało przewidziane ani w art. 394 § 1 pkt 6 k.p.c., ani w art. 394 ^1a k.p.c. regulujących obecnie zażalenia na postanowienia i zarządzenia w przedmiocie opłat i kosztów. Strona ma natomiast - zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy - możliwość kwestionowania wysokości nałożonej na nią opłaty w ramach zaskarżenia rozstrzygnięcia o zwrocie (odrzuceniu) pisma- a w okolicznościach sprawy rozpoznawanej przez Sąd Rejonowy będzie to decyzja o zawieszeniu postępowania (por. druk sejmowy nr 3137, Sejm VIII Kadencji, str. 86). Tym samym skoro zarządzenie z dnia 24 listopada 2022 roku (ustalające wymiar zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora w kwocie 3600 zł) jest niezaskarżalne to również wniosek o jego uzasadnieniu podlegał odrzuceniu (pkt 1 postanowienia) na podstawie art. 328 § 4 kpc w zw. z art. 361 kpc w zw. z art. 362 kpc.

Zwrot opłaty sądowej od wniosku o sporządzenie uzasadnienia zarządzenia nastąpił na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z art. 79 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1125)- pkt 2 postanowienia z dnia 9 grudnia 2022 roku. Kwotę 100 zł uiszczoną przez stronę powodową należało pomniejszyć o 30 zł tytułem opłaty minimalnej.

Odnosząc się do wysokości wezwania o zaliczkę na poczet wynagrodzenia kuratora, które podlega badaniu w trybie art. 380 kpc, wyjaśnić należy, że zgodnie z § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2018.536) wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności adwokackie określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2368 i 2400), a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny - w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności radców prawnych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 225 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1870 i 2400 oraz z 2018 r. poz. 138), w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł. W myśl natomiast ust. 3 rzeczonego paragrafu wysokość wynagrodzenia w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w kwocie wyższej niż określona w ust. 1, a nieprzekraczającej wskazanych stawek minimalnych, jeżeli uzasadnia to:

1)  nakład pracy kuratora, w szczególności czas poświęcony na przygotowanie się do działania w postępowaniu, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie;

2)  wartość przedmiotu sporu;

3)  stopień zawiłości sprawy.

W myśl art. 130 ⁴ § 1 zd. 1 k.p.c. strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Przewodniczący wzywa stronę zobowiązaną do wniesienia zaliczki, aby w wyznaczonym terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie zapłaciła oznaczoną kwotę (§ 2). W myśl § 4 Sąd podejmie czynność połączoną z wydatkami, jeżeli zaliczka zostanie uiszczona w oznaczonej wysokości, natomiast § 5 stanowi, iż w razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami.

Z powyższych przepisów wynika, iż wynagrodzenie kuratora w sprawie cywilnej co do zasady wynosi 40% minimalnego wynagrodzenia za czynności adwokackie. Tym samym, mając na uwadze wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie (15 019 zł) wynosić będzie ono minimum 1440 zł. Jednakże, mając na uwadze charakter roszczenia zgłoszonego w pozwie, w tym uwzględniając wydanie do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, w ocenie Przewodniczącego uzasadnionym było wezwanie strony wnioskującej o ustanowienie kuratora dla pozwanego nieznanego z miejsca pobytu o uiszczenie zaliczki, które będzie obejmowała maksymalną, dopuszczalną wysokości wynagrodzenia kuratora, a więc w kwocie odpowiadającej minimalnej wysokości wynagrodzenia za czynności adwokackie. Te zaś zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackich (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) wynosiło kwotę 3600 zł.

Powyższe oczywiście w żaden sposób nie przesądzało, iż takie właśnie wynagrodzenie zostanie ostatecznie przyznane, gdyż uzależnione będzie to od oceny spełnienia przesłanek z § 1 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej. Uiszczenie jednakże już w tym momencie zaliczki uwzględniającej maksymalną możliwość wynagrodzenia kuratora pozwoli na odpowiednie szybkie procedowanie w sprawie, bez konieczności jej ewentualnego uzupełniania na podstawie art. 130 ⁴ § 3 k.p.c., jak też we właściwy sposób zabezpieczy ewentualne interesy Skarbu Państwa. Oczywiście, w przypadku przyznania wynagrodzenia w wysokości niższej od pobranej zaliczki, reszta zostanie zwrócona na rachunek strony wnoszącej zaś pozostała część będzie podlegała rozliczeniu pomiędzy stronami w ramach kosztów procesu.

Co istotne, w unormowaniach prawnych, na próżno doszukiwać się jednoznacznego wskazania co do wysokości zaliczki, o której do uiszczenie zobowiązywana zostaje strona postepowania. Innymi słowy, ustawodawca pozostawił sądom znaczną swobodę przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia kuratora. Tym samym, określenie wysokości zaliczki, która to ma zostać uiszczona na poczet powyżej wskazanej należności, zaliczane jest do sfery dyskrecjonalnych uprawnień Sądu, które to w ocenie rozpatrujących zażalenie, winno być podyktowane okolicznościami konkretnej sprawy.

Mając na uwadze powyższe wskazania wymaga, iż w przedmiotowym postępowaniu wydano nakazu zapłaty, a zatem do rozpatrzenia sprawy, niezbędne będzie wyznaczenie rozprawy ponieważ kurator z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością wniesienie sprzeciw od nakazu zapłaty. Fakt ten implikuje konieczność stwierdzenia, że niewątpliwie dojździe do ziszczenia jednej z przesłanek uzasadniających przyznanie kuratorowi wynagrodzenia w wymiarze przekraczającym 40% stawki minimalnej.

Podkreślenia również wymaga, że wysokość zaliczki określona w niniejszej sprawie, nie przekracza wartości ustawowo dopuszczalnej albowiem odpowiada wynagrodzeniu minimalnemu adwokata (lub rady prawnego), ustalonemu w oparciu o wartość przedmiotu sporu.

W myśl art. 139 ¹ § 2 k.p.c. powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca pismo i wskazuje aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6.

Zgodnie z art. 177 § 1 pkt 6 kpc Sąd może zawiesić postępowanie jeśli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 208 ¹ kpc, lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu. Taka sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie. Nie zostało wykonane zobowiązanie do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora. Dopiero skuteczne złożenie takiego wniosku (bez braków formalnych i należycie opłacone) skutkuje uznaniem, że doszło do zwrotu pisma i skutecznego złożenia wniosku o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu (co wyczerpuje przesłankę ,,zwrotu pisma i wskazania aktualny adres pozwanego z art. 139 ¹ § 2 k.p.c.). Sąd podejmie bowiem czynność połączoną z wydatkami, jeżeli zostanie uiszczona zaliczka w terminie i wysokości oznaczonej przez Przewodniczącego w wezwaniu ( art. 130 ⁴ § 1-2 i 4-5 k.p.c.).

Z uwagi na powyższe wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu musiał zostać oddalony, a postępowanie zawieszone (pkt 4 postanowienia) na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 kpc.

Sędzia Tadeusz Górka