Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 maja 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. zgodnie z wyrokiem sądu z dnia 18 listopada 2021 roku odmówił B. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 26 października 2020 roku J. P..

Zakład odmówił ubezpieczonej prawa do niezrealizowanego świadczenia, ponieważ nie należy do kręgu osób uprawnionych do renty rodzinnej.

(decyzja – k. nieponumerowane karty plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła B. K..

(odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4-4 verte)

Na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku pełnomocnik wnioskodawczyni – mąż J. K. oświadczył, że wszystkie inne roszczenia oprócz renty rodzinnej zostały zaspokojone wskazując jednocześnie, że popiera odwołanie w sprawie renty rodzinnej.

(oświadczenie – rozprawa z dnia 11 stycznia 2023 roku e-protokół (...):00:03 – 01:02:54 – płyta CD – k. 36)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

B. K. jest siostrą zmarłego w dniu 26 października 2020 roku J. P..

(okoliczność bezsporna, kopia odpisu skróconego aktu zgonu – k. 12 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

J. P. nie pobierał z organu rentowego świadczeń określonych w art. 65 i art. 66 ustawy emerytalnej.

(okoliczność bezsporna)

Wnioskodawczyni ubiegała się o prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 22 września 2020 roku do dnia 26 października 2020 roku po zmarłym J. P. w ramach niezrealizowanego świadczenia.

(okoliczność bezsporna)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 11 maja 2021 roku, sygn. akt X U 91/21, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi po rozpoznaniu sprawy ubezpieczonej przeciwko ZUS o zasiłek chorobowy umorzył postępowanie w sprawie i przekazał ZUS wnioski skarżącej o prawo do renty rodzinnej jako niezrealizowanego świadczenia po zmarłym J. P. i o wypłatę środków zgromadzonych w OFE i na koncie ZUS po zmarłym J. P..

(postanowienie – k. 8 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawczyni ubiegała się także o prawo do zasiłku pogrzebowego po zmarłym J. P..

(okoliczność bezsporna)

Decyzją z dnia 18 sierpnia 2021 roku organ rentowy wykonując postanowienie Sądu Rejonowego w Łodzi z dnia 11 maja 2021 roku oraz po rozpatrzeniu wniosku z dnia 29 stycznia 2021 roku odmówił B. K. prawa do przyznania renty rodzinnej po zmarłym bracie J. P. wskazując, że ubezpieczona nie należy do kręgu osób uprawnionych do renty rodzinnej, wobec czego brak jest podstaw do przyznania renty rodzinnej po zmarłym J. P..

(decyzja – k. 14 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła skarżąca.

(odwołanie – k. 15-17 plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 18 listopada 2021 roku, sygn. akt VIII 2179/21, Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2021 roku sprawy z odwołania B. K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł. o prawo do renty rodzinnej na skutek odwołania B. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. z dnia 18 sierpnia 2021 roku w pkt 1 oddalił odwołanie, w pkt 2 przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniosek B. K. o prawo do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym J. P.

(wyrok – k. 18, postanowienia z uzasadnieniami –k. 19-28 verte)

Zaskarżoną decyzją z dnia 24 maja 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. zgodnie z wyrokiem sądu z dnia 18 listopada 2021 roku odmówił B. K. prawa do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 26 października 2020 roku J. P..

Zakład odmówił ubezpieczonej prawa do niezrealizowanego świadczenia, ponieważ nie należy do kręgu osób uprawnionych do renty rodzinnej.

(decyzja – k. nieponumerowane karty plik II załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Postanowienie o umorzeniu postępowania jest sposobem zakończenia postępowania cywilnego bez rozpoznania sprawy poddanej pod osąd. Zgodnie z przepisem art. 355 k.p.c. Sąd umorzy postępowanie, jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew, strony zawarły ugodę lub została zatwierdzona ugoda zawarta przed mediatorem albo z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne.

W postępowaniu cywilnym obowiązuje zasada niewzruszalności w prawomocnych wyroków sądowych (art. 365 § 1 k.p.c.). Przepisy określające warunki, w których może nastąpić uchylenie lub zmiana prawomocnego wyroku muszą być zatem, jako wyjątek od wspomnianej reguły, interpretowane ściśle.

W niniejszej sprawie wydanie wyroku w ocenie Sądu jest zbędne, bowiem wnioskodawczyni nie wnosiła żadnych zastrzeżeń odnośnie przedmiotu niniejszego postępowania tj. okoliczności wypłaty niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 26 października 2020 roku J. P.. Na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku pełnomocnik wnioskodawczyni dookreślił, że popiera odwołanie w sprawie renty rodzinnej, zaś wszystkie inne roszczenia już zostały spełnione. Z punktu widzenia zatem zaskarżonej w niniejszym postępowaniu decyzji ZUS nie ulega wątpliwości, iż żądanie wnioskodawczyni zostało w całości zaspokojone.

W tym miejscu tutejszy sąd pragnie wskazać, że kwestia uprawnienia B. K. do przyznania renty rodzinnej po zmarłym bracie J. P. została już objęta prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 18 listopada 2021 roku w sprawie o sygnaturze akt VIII 2179/21, którym to oddalono jej odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. z dnia 18 sierpnia 2021 roku. W takiej sytuacji tutejszy sąd jest związany prawomocnym rozstrzygnięciem i przesądzoną tam okolicznością.

Związanie bowiem, o którym mowa w art. 365 k.p.c. polega na związaniu wskazanych w niej osób dyspozycją zawartej w sentencji wyroku skonkretyzowanej, zindywidualizowanej i trwałej normy prawnej wywiedzionej przez sąd z norm generalnych i abstrakcyjnych zawartych w przepisach prawnych. Inne sądy – w świetle tego przepisu - są związane prejudycjalnie, czyli nie mogą dokonać odmiennej oceny prawnej roszczenia niż zawarta w prejudykacie, ale także nie mogą dokonać odmiennych ustaleń faktycznych. Związanie stron oraz prejudycjalne związanie innych organów określane jest jako pozytywny aspekt prawomocności materialnej. Oznacza, że jeżeli wcześniejszy wyrok rozstrzyga kwestię, która ma znaczenie prejudycjalne w sprawie aktualnie rozpoznawanej, kwestia ta nie może być w ogóle badana. Ma bowiem gwarantować poszanowanie prawomocnego orzeczenia sądu, regulującego stosunek prawny będący przedmiotem rozstrzygnięcia (wyrok SA w Krakowie z 11 września 2015 r., I ACa 693/15, LEX nr 1929211).

Oddziaływanie prawomocności sprowadza się w konsekwencji do tego, że sąd w kolejnym postępowaniu zobowiązany jest przyjąć, że istotne z punktu widzenia zasadności żądania zagadnienie kształtuje się tak, jak to zostało ustalone w prawomocnym wyroku. Oznacza to niedopuszczalność ponownej analizy prawnej, a także prowadzenia postępowania dowodowego co do okoliczności objętych uprzednim prawomocnym rozstrzygnięciem. Sąd obowiązany jest uwzględnić prawomocne orzeczenie w ramach podstawy orzekania o kolejnym żądaniu, bez dokonywania jego ponownej oceny (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 26 listopada 2013 r. I UK 290/13 ).

Biorąc pod uwagę powyższe w niniejszej sprawie, a dotyczącej odwołania od decyzji ZUS z dnia 24 maja 2022 roku o wypłatę niezrealizowanego świadczenia, sąd nie był władny ponownie przeprowadzić postępowania na okoliczności związane z prawem skarżącej do renty rodzinnej po zmarłym J. P. rozstrzygniętej wcześniej prawomocnym wyrokiem. Żaden sąd i organ nie mogą kwestionować faktu wydania orzeczenia, istnieje bowiem obowiązek poszanowania prawomocnego orzeczenia przez wszystkie sądy i organy państwowe co nie pozwala tymże organom na bezpośrednią jego zmianę lub uchylenie przy okazji rozpoznawania innych spraw. W efekcie nikt nie może kwestionować faktu istnienia prawomocnego orzeczenia i jego treści.

Na marginesie należało tylko nadmienić, że decyzją ZUS z dnia 24 maja 2022 roku należało ocenić jako bezprzedmiotową, albowiem J. P. nie pobierał z organu rentowego świadczeń określonych w art. 65 i art. 66 ustawy emerytalnej.

Podsumowując, wobec zbędności dalszego prowadzenia postępowania w kwestii prawa B. K. do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym w dniu 26 października 2020 roku J. P., Sąd Okręgowy na mocy art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie.