Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2022 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w O.

przeciwko D. Ł.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

uzupełnia wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 15 czerwca 2022 r. w ten sposób, że po pkt IV dodaje następującą treść: „wszystkich wyżej wymienionych czynności prawnych w celu zaspokojenia przysługujących Skarbowi Państwa-Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w O. (wierzycielowi) wierzytelności pieniężnych wraz z należnymi odsetkami od zaległości podatkowych, kosztami upomnień i kosztami egzekucji, w stosunku do J. Ł. (dłużnika) z tytułu podatku od towarów i usług za okres od czerwca 2014 roku do stycznia 2015 roku, stwierdzonych decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. z dnia 30.05.2019 roku, znak (...)- (...). (...).71.2018 oraz decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w O. z dnia 16.12.2020 roku, znak (...)-I0V. (...).55.2019”., a nadto dodaje pkt IV a. o następującej treści:

„nakazuje pozwanej D. Ł. poddanie się (znoszenie) egzekucji wskazanych w niniejszym wyroku wierzytelności pieniężnych powoda z praw do nieruchomości opisanych w punkcie I wyroku oraz z praw majątkowych opisanych w punktach II, III i IV wyroku”.

UZASADNIENIE

WYROKU UZUPEŁNIAJĄCEGO Z DNIA 19 PAŹDZIERNIKA 2022 R.

Pozwem z dnia 8 listopada 2019 r. (data wpływu) skierowanym przeciwko D. Ł. powód Skarb Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. wniósł o:

1.  uznanie za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynności prawnej w postaci umowy darowizny zawartej w dniu (...) r., akt notarialny Rep. A numer (...), przed notariuszem M. S. w Kancelarii Notarialnej w O., mocą której J. Ł. darował D. Ł.:

- prawo własności nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) położony na drugiej kondygnacji w budynku mieszkalnym nr (...) przy ul. (...) w O., o powierzchni użytkowej (...) m ^{( 2)} oraz przynależnej do lokalu piwnicy, oznaczonej numerem (...), o powierzchni użytkowej lokalu wraz z przynależną piwnicą (...) m ^{( 2)}, dla której Sąd Rejonowy w (...) VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), z własnością którego związany jest udział wynoszący (...) części we wszelkich częściach wspólnych budynku i innych urządzeniach nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w prawie użytkowania działki gruntu, na której posadowiony jest budynek mieszkalny, objęty księgą wieczystą nr (...) prowadzony przez ww. Sąd,

- prawo własności lokalu niemieszkalnego – garażu oznaczonego numerem (...), położonego na zerowej kondygnacji w budynku mieszkalnym nr (...) przy ul. (...) w O., o powierzchni użytkowej (...) m ^{( 2)}, dla którego Sąd Rejonowy w (...) VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) z własnością którego związany jest udział wynoszący (...) części we wszelkich częściach wspólnych budynku i innych urządzeniach nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w prawie użytkowania działki gruntu, na której posadowiony jest budynek, objętych księgą wieczystą nr (...) prowadzony przez ww. Sąd,

2.  uznanie za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynności prawnej w postaci umowy darowizny środków pieniężnych zawartej w dniu (...) w O., mocą której J. Ł. przeniósł własność środków pieniężnych i przekazał ze swojego rachunku bankowego o numerze (...) (...) (...) na rachunek bankowy D. Ł. o numerze (...) kwotę 100.000 zł,

3.  uznanie za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynności prawnej w postaci umowy darowizny środków pieniężnych zawartej w dniu (...) w O., mocą której J. Ł. przeniósł własność środków pieniężnych i przekazał ze swojego rachunku bankowego o numerze (...) (...) (...) na rachunek bankowy D. Ł. o numerze (...) kwotę 100.000 zł,

4.  uznanie za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynności prawnej w postaci ugody z dnia 18 lipca 2018 r., zawartej przed Sądem Rejonowym w (...), w prawie po sygn. akt (...) mocą której J. Ł. zobowiązał się do świadczeń alimentacyjnych na rzecz D. Ł. w kwocie po 2000 zł miesięcznie poczynając od 18 lipca 2018 r.,

a nadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej, według norm prawem przepisanych (pozew k. 5-9v.).

W odpowiedzi na pozew pozwana D. Ł. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów sądowych (odpowiedź na pozew k. 229-234).

Wyrokiem z dnia 15 czerwca 2022 r. tut. Sąd:

I. uznał za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa- Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynność prawną w postaci umowy darowizny zawartej w dniu (...) roku, akt notarialny Repertorium A numer (...), przed notariuszem M. S. w Kancelarii Notarialnej w O., mocą której J. Ł. darował D. Ł.:

- prawo własności nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalnej numer (...) położony na drugiej kondygnacji w budynku mieszkalnym numer (...) przy ul. (...) w O. o powierzchni użytkowej (...)oraz przynależnej do lokalu piwnicy, oznaczonej numerem 18, o powierzchni użytkowej lokalu wraz z przynależną piwnicą (...), dla której Sąd Rejonowy w (...), VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), z własnością którego związany jest udział wynoszący (...) części we wszelkich częściach wspólnych budynku i innych urządzeniach nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w prawie użytkowania działki gruntu, na której posadowiony jest budynek mieszkalny, objętych księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez ww. Sąd,

- prawo własności lokalu niemieszkalnego-garażu, oznaczonego numerem (...), położonego na zerowej kondygnacji w budynku mieszkalnym numer (...) przy ul. (...) w O., o powierzchni użytkowej (...)m2, da której Sąd Rejonowy w (...), VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), z własnością którego związany jest udział wynoszący (...) części we wszelkich częściach wspólnych budynku i innych urządzeniach nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz w prawie użytkowania działki gruntu, na której posadowiony jest budynek, objętych księgę wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd,

II. uznał za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa-Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynność prawną w postaci umowy darowizny środków pieniężnych zawartej w dniu (...)r. w O., mocą której J. Ł. przeniósł własność środków pieniężnych i przekazał ze swojego rachunku bankowego o numerze (...) (...) (...) na rachunek bankowy D. Ł. o numerze (...) kwotę 100.000, 00 zł.

III. uznał za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynność prawną w postaci umowy darowizny środków pieniężnych zawartej w dniu 5 lutego 2015 roku w O., mocą której J. Ł. przeniósł własność środków pieniężnych i przekazał ze swojego rachunku bankowego o numerze (...) (...) (...) na rachunek bankowy D. Ł. o numerze (...) kwotę 100.000, 00 zł.

IV. uznał za bezskuteczną w stosunku do Skarbu Państwa – Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. czynność prawną w postaci ugody z dnia (...)roku, zawartej przed Sądem Rejonowym w (...), w sprawie pod sygn.. akt (...), mocą której J. Ł. zobowiązał się do świadczeń alimentacyjnych na rzecz D. Ł. w kwocie po 2.000 zł miesięcznie poczynając od 18 lipca 2018 roku.

V. zasądził od pozwanej D. Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej zwrot kosztów procesu w kwocie 10.800 złotych.

VI. nakazał ściągnąć od pozwanej D. Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Olsztynie kwotę 41.064 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu, od obowiązku uiszczenia której powód był zwolniony z mocy prawa (wyrok. 495-495v.).

Pismem z dnia 27 czerwca 2022 r. pełnomocnik powoda złożył wniosek o uzupełnienie ww. wyroku poprzez dodanie po pkt IV następującej treści: „wszystkich wyżej wymienionych czynności prawnych w celu zaspokojenia przysługujących Skarbowi Państwa-Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w O. (wierzycielowi) wierzytelności pieniężnych wraz z należnymi odsetkami od zaległości podatkowych, kosztami upomnień i kosztami egzekucji, w stosunku do J. Ł. (dłużnika) z tytułu podatku od towarów i usług za okres od czerwca 2014 roku do stycznia 2015 roku, stwierdzonych decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. z dnia 30.05.2019 roku, znak (...)- (...). (...).71.2018 oraz decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w O. z dnia 16.12.2020 roku, znak (...)-I0V. (...).55.2019”., a nadto dodanie następującej treści:

„nakazuje pozwanej D. Ł. poddanie się (znoszenie) egzekucji wskazanych w niniejszym wyroku wierzytelności pieniężnych powoda z praw do nieruchomości opisanych w punkcie I wyroku oraz z praw majątkowych opisanych w punktach II, III i IV wyroku”. (wniosek powoda o uzupełnienie wyroku k. 516-517).

Sąd ustalił i zważył co następuje::

Wniosek strony powodowej o uzupełnienie wyroku zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 351§1 k.p.c. strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje z urzędu – od jego doręczenia, zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania, o natychmiastowej wykonalności albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w realiach sprawy.

W istocie bowiem pozew zawierał wniosek o uznanie bezskuteczności (…)”wszystkich wyżej wymienionych czynności prawnych w celu zaspokojenia przysługujących Skarbowi Państwa-Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w O. (wierzycielowi) wierzytelności pieniężnych wraz z należnymi odsetkami od zaległości podatkowych, kosztami upomnień i kosztami egzekucji, w stosunku do J. Ł. (dłużnika) z tytułu podatku od towarów i usług za okres od czerwca 2014 roku do stycznia 2015 roku, stwierdzonych decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego w O. z dnia (...)roku, znak (...)- (...). (...) (...) oraz decyzją Dyrektora I. Administracji Skarbowej w O. z dnia 16.12.2020 roku, znak (...)-I0V. (...).55.2019”.

Z kolei jeśli chodzi o drugą część wniosku o uzupełnienie przedmiotowego wyroku: „(…)„nakazuje pozwanej D. Ł. poddanie się (znoszenie) egzekucji wskazanych w niniejszym wyroku wierzytelności pieniężnych powoda z praw do nieruchomości opisanych w punkcie I wyroku oraz z praw majątkowych opisanych w punktach II, III i IV wyroku” - (wniosek powoda o uzupełnienie wyroku k. 516-517), to w tym zakresie należy również podzielić stanowisko zaprezentowane przez stronę powodową we wniosku.

Na aprobatę w szczególności zasługuje ta część pisemnych motywów wniosku, w której strona powodowa słusznie wskazuje, że sentencja wyroku uwzględniającego powództwo na podstawie art. 527 k.c. powinna określać wierzytelność zarówno pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym. Tym samym, sąd uwzględniając skargę pauliańską powinien w sentencji wyroku wskazać nie tylko osobę wierzyciela pokrzywdzonego na skutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika lecz również określić konkretną wierzytelność, ze względu na którą uznaje się czynność prawną za bezskuteczną w stosunku do danego wierzyciela. Określenie wierzytelności, której ochronie ma on służyć, jest warunkiem skuteczności (wykonalności) tego orzeczenia. (por. wyrok SN z dnia 20.02.2015 r., sygn.. akt V CSK 305/14).

W świetle uchwały SN z 16 czerwca 2021 r., sygn.. akt III CZP 60/19 zasadnym jest również nakazanie Pozwanej poddania się (znoszenia) egzekucji z praw majątkowych będących przedmiotem zaskarżonych czynności prawnych (…) Sąd powinien zamieścić je w wyroku uwzględniającym powództwo paulińskie z urzędu, bez względu na to czy powód domagał się stosownego zastrzeżenia w pozwie”.

W tym kontekście nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem pełnomocnika pozwanej zaprezentowanym w toku rozprawy głównej w dniu 7 października 2022 r. (k. 580-580v.), jakoby żądanie wniosku o uzupełnienie na gruncie sprawy stanowiło niedopuszczalne rozszerzenie powództwa i prowadziło do obejścia stronę powodową i w konsekwencji również przez Sąd przepisu art. 321 k.p.c.

Biorąca powyższe pod uwagę na podstawie art. 351 k.p.c. Sąd uwzględnił wniosek strony powodowej w całości.