Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 739/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Tomasz Skowron

Protokolant Jolanta Kopeć

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Patrycji Szubert – Król

po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2023r.

sprawy J. B. ur. (...) w W.

s. S., M. z domu K.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 21 października 2022 r. sygn. akt II K 1631/21

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego J. B. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Jeleniej Górze do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 739/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 21 października 2022 r., sygn. akt II K 1631/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu przez Sąd I instancji mylnego przekonania, że zachowanie oskarżonego nie wyczerpuje znamion czynu zabronionego spenalizowanego w art. 286 § 1 k.k. a także nie można mu przypisać pomocnictwa do oszustwa, podczas gdy stan faktyczny potwierdza, że dopuścił się on co najmniej pomocnictwa do dokonania czynu z art. 286 § 1 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Apelacja prokuratora była zasadna co skutkowało uwzględnieniem wniosku o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Zdaniem Sądu Okręgowego materiał dowodowy zgromadzony w rozpatrywanej sprawie pozwala na stwierdzenie, że oskarżony J. B. co prawda nie miał zamiaru, aby oszukać pokrzywdzonego, ale poprzez swoje zachowanie co najmniej godził się na to, że osoba trzecia, której udostępnił swój numer konta a nadto kody „BLIK” do wypłat środków, może je wykorzystać do działań niezgodnych z prawem. Zachowanie to należy rozpatrywać w kategoriach pomocnictwa do dokonania czynu z art. 286 § 1 k.k. Za takim stanowiskiem Sądu Okręgowego przemawia ocena wyjaśnień oskarżonego złożonych w postępowaniu przygotowawczym i na rozprawie w dniu 7 czerwca 2022 roku. W swoich wyjaśnieniach oskarżony J. B. wskazał, że na przełomie listopada i grudnia 2020 r. za pośrednictwem aplikacji M. napisał do niego mężczyzna z propozycją współpracy, oraz że nie pamięta jak on się nazywa i nie zna jego danych. Nieznany mężczyzna napisał mu wówczas, że ma zablokowane konto bankowe a zajmuje się sprzedażą i potrzebuje kogoś, kto będzie pośredniczył w otrzymywaniu płatności. Oskarżony podał również, że na swój numer rachunku miał otrzymywać przelewy, które następnie ten mężczyzna odbierał od niego za pomocą kodów (...) w bankomacie. Zastrzegł, że w dniu 12 grudnia 2020 roku otrzymał przelew od osoby J. D., jednak nie wystawiał na sprzedaż żadnej konsoli, a najprawdopodobniej uczynił to mężczyzna, który prosił go o współpracę. Pozostaje zatem ocena wyjaśnień oskarżonego J. B., który przyznał się do udostępnienia rachunku bankowego nieznanej osobie, jak również udostępnienia jej kodów „BLIK”, tylko stwierdził, że nie wiedział, iż będzie to wykorzystane do popełnienia przestępstwa. Rację ma prokurator, że tego rodzaju wyjaśnienia są naiwne, gdyż przestępstwa internetowe są na tyle powszechne, że osoby dorosłe powinny być w pełni świadome, że już przy dostępie do numeru konta bankowego i kodów „BLIK” do wypłat bankomatowych, można popełnić przestępstwo internetowe z wykorzystaniem takich danych. Tym bardziej, że oskarżony, co wynika wprost z jego wyjaśnień, nie interesował się z jakiego tytułu wpływają na jego konto środki, które następnie są wypłacane przez nieustalonego sprawcę. J. B. jest osobą dorosłą, posiadającą pełną zdolność do czynności prawnych. Jego rozwój umysłowy, a także właściwości osobiste nie dają podstaw do wnioskowania, że nie miał on możliwości choćby podejrzewać do jakich celów może być wykorzystane jego konto. Wszak oskarżony przyznał, że za każdą transakcję miał otrzymywać środki w wysokości 10-20 zł. Już ta okoliczność powinna wzbudzić jego podejrzenia, co do rzeczywistych intencji nieustalonego sprawcy.

Przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. jako charakteryzujące się celem w postaci osiągnięcia korzyści majątkowej należy do tzw. przestępstw kierunkowych i może być popełnione tylko z zamiarem bezpośrednim. Natomiast w przypadku formy zjawiskowej pomocnictwa do tego przestępstwa sprawca może działać również z zamiarem ewentualnym – Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2013 r. sygn. III KK 308/12 LEX nr 1308127.

Zdaniem Sądu Okręgowego oskarżony udostępniając swój rachunek bankowy nieustalonej osobie udzielił jej pomocnictwa do popełnienia czynu z art. 286 § 1 k.k. i za taki czyn powinien być skazany.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku wobec oskarżonego i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Mając na uwadze całą argumentację przedstawioną powyżej wniosek prokuratora okazał się zasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

Zasada ne peius

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Obowiązująca zasada ne peius wyklucza skazanie oskarżonego przez Sąd Odwoławczy w sytuacji gdy Sąd I instancji wydał wyrok uniewinniający. Mając na uwadze argumentację przedstawioną powyżej, zachodzi potrzeba rozważenia wydania wyroku skazującego co skutkowało koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku wobec oskarżonego J. B..

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy przeprowadzi przewód sądowy w całości, w sposób prawidłowy oceni materiał dowodowy uwzględniając argumentację przedstawioną powyżej i wyda wyrok który prawidłowo uzasadni zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonego J. B. od zarzucanego mu czynu z art. 286 § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana