Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2023 r.

Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P., Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Asesor sądowy M. P.

Protokolant: p.o. stażysty P. D.

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2023 r.

na rozprawie

w sprawie z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. Z.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo,

2.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanej 1817 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 1800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku.

Asesor sądowy M. P.

UZASADNIENIE

Pozwem z 10.08.2022 r. powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. Z. 4960 zł wraz z odsetkami oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazano, że strony łączyła umowa ubezpieczenia autocasco na okres od 6.06.2020 r. do 3.04.2021 r. o numerze (...). Pozwana zapłaciła tylko część składki - 1622 zł z 6582 zł. Wcześniejsze próby pozasądowego rozstrzygnięcia sporu nie przyniosły efektu, jak również postępowanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym ( (...)), wywołane pozwem z 19.05.2022 r.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanym w (...) pozwana podniosła, że nie zawarła z powodem umowy ubezpieczenia wskazywanej w pozwie. (k. 23-24)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej. W uzasadnieniu ponowiła argumentację ze sprzeciwu w (...), wskazując, że ojciec pozwanej nabył na podstawie umowy leasingu samochód F. w 2019 r. Następnie 1.04.2020 r. zawarł i opłacił polisę (...) nr (...) na okres 4.04.2020 do 3.04.2021 r. Ojciec pozwanej zmarł 2.04.2020 r. Zdążył opłacić jedynie część składki za ubezpieczenie. Pozwana nabyła spadek po ojcu w 1/2 części, a następnie wykupiła 5.06.2020 r. pojazd F. z leasingu. W kwietniu 2021 r. powódka skierowała do ojca pozwanej pismo o nadwyżce istniejącej na jego koncie w kwocie 2056 zł. Następnie powódka w kolejnym piśmie wskazała, że poprzednie pismo było omyłkowe i kwota ta nie jest należna pozwanej. Pozwanej i jej bratu wypłacono 197 zł tytułem ww. nadwyżki.

STAN FAKTYCZNY

W dniu 1.04.2020 r. Z. Z. (ojciec pozwanej) zawarł i opłacił polisę (...) nr (...) na okres 4.04.2020 do 3.04.2021 r. Ojciec pozwanej zmarł 2.04.2020 r. Pozwana wykupiła pojazd 5.06.2020 r. Pozwana otrzymała korespondencję od powódki z polisą nr (...). Pozwana nie złożyła wniosku o zawarcie tej umowy. Powódka na etapie przedprocesowym oraz w elektronicznym postępowaniu upominawczym przedstawiała tę samą polisę.

Okoliczności bezsporne. Nadto dowód: akta (...) (k. 43-50), polisa ubezpieczeń komunikacyjnych nr (...) (k. 68-69), pismo o odmowie zapłaty wraz z wezwaniem do zwrotu nadwyżki (k. 71), odpowiedź (...) na pismo z 7.12.2021 r. (k. 72-74), korespondencja mailowa (k. 75), pismo (...) w odpowiedzi na pismo z 14.01.2022 r. (k. 76-78), przesłuchanie pozwanej (k. 99)

OCENA DOWODÓW

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie bezspornych twierdzeń stron oraz zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów prywatnych, wydruków stanowiących inny dowód zgodnie z art. 309 k.p.c., a także przesłuchania pozwanej.

Zeznania pozwanej Sąd uznał za wiarygodne, albowiem były one zgodne z materiałem zgromadzonym w aktach sprawy. Równocześnie, stan faktyczny był między stronami w całości bezsporny, a clou sprawy leży w ocenie prawnej zdarzeń i zachowań między stronami, w szczególności tego czy doszło do zawarcia umowy.

Sąd uznał za wiarygodne wszelkie dokumenty przedłożone w toku postępowania zarówno te prywatne oraz urzędowe, jak i wydruki stanowiące inny dowód w postępowaniu zgodnie z art. 309 k.p.c. strony nie kwestionowały prawdziwości ani autentyczności złożonych do akt dokumentów. Również zdaniem sądu nie było podstaw do ich kwestionowania.

STAN PRAWNY

Powództwo podlegało oddaleniu w całości jako bezzasadne.

W pierwszej kolejności wskazać należy obowiązującą w procedurze cywilnej zasadę: ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Wyżej wymienione przepisy statuują zatem zasady dotyczące dochodzenia roszczeń. Art. 6 k.c. określa reguły dowodzenia, to jest przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Co więcej, Sąd nie jest też zobowiązany do zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Obowiązek przedstawienia dowodów, a także dawania wyjaśnień co do okoliczności sprawy spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76) . Materialnym skutkiem ciężaru dowodu jest oddalenie powództwa w sytuacji, gdy strona na której ów ciężar spoczywał, nie sprostała mu. Zatem, aby uzyskać korzystne dla siebie rozstrzygnięcie, powód winien wykazać dochodzone roszczenie tak co do samej zasady, jak i wysokości.

W niniejszej sprawie powód dochodził roszczenia z umowy autocasco-KM nr (...), która miała być zawarta między (...) S.A., a K. Z.. Umowa ta, wedle twierdzeń powoda zaistniała w wyniku dziedziczenia przez pozwaną spadku po Z. Z. (2) - pierwotnym właścicielu pojazdu marki F. oraz stronie umowy (...). Tym samym, w ocenie powoda umowa AC niejako przeszła na pozwaną wraz z własnością pojazdu. Z tym stanowiskiem nie sposób się zgodzić, albowiem powód wydaje się błędnie aplikować regulację z art. 31 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2277 z późn. zm.; dalej: u.u.o.). Przepis ww. przewiduje, że w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, wypowie ją na piśmie. Zastosowanie tej regulacji możliwe jest jednak tylko do umowy ubezpieczenia OC, albowiem to wynika z art. 1 u.u.o. Przedmiotem zaś niniejszej sprawy jest roszczenie z tytułu umowy AC, do której zastosowanie mają przepisy 805 i n. k.c. - dotyczące ubezpieczeń w ogólności oraz oczywiście ogólne warunki ubezpieczenia, dokładniej te z 24 sierpnia 2018 r. nr (...). Powód nie przedłożył tychże ogólnych warunków ubezpieczenia. Zgodnie zaś z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. - powód wywodzi swoje roszczenie z zawarcia umowy ubezpieczenia autocasco-KM nr (...), zatem to na nim spoczywa ciężar wykazania faktu istnienia umowy, będącej źródłem dochodzonego roszczenia. Skoro, zdaniem powoda umowa została zawarta w wyniku przejścia własności pojazdu, bez wniosku pozwanej o zawarcie takiej umowy i równocześnie nie wykazano w sprawie podstawy tego przejścia, albowiem nie wynika ona z powszechnie obowiązujących przepisów zaś regulacja umowna nie została Sądowi zaoferowana, to prawidłowym rozstrzygnięciem było oddalenie powództwa w całości.

Dodatkowo należy wskazać, że postępowanie powódki polegające na wpisaniu w umowie ubezpieczenia w miejsce zmarłego Z. Z. (2) pozwanej jako strony, z uwagi na zgon i nabycie przez pozwaną ½ spadku. Wynika ze zgromadzonego materiału i twierdzeń stron, że powód w sposób wręcz dowolny wpisał nowego ubezpieczającego i następnie dokonał zmiany warunków umowy poprzez rekalkulację składki ubezpieczenia. Tym samym, powód jednostronnie ukształtował rzekomy stosunek prawny, w który pozwana miała wstąpić na podstawie art. 922 § 1 k.c. (jak wynika z dokumentacji przedprocesowej – k.76).

Wobec powyższego powództwo uznano za całkowicie bezzasadne i orzeczono jak w pkt I wyroku.

KOSZTY

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Skoro powód przegrał sprawę w całości, pozwanej należy się zwrot całości poniesionych kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od daty uprawomocnienia się wyroku. Na koszty procesu złożyły się 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.). Mając na uwadze wniosek pozwanej zawarty w odpowiedzi na pozew oraz ponowiony na rozprawie o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej, Sąd na postawie § 15 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.) uznał, że czynności podjęte przez pełnomocnika zarówno na etapie przedprocesowym, jak i w toku postępowania przed (...) oraz przed tut. Sądem i stosunek powoda do ponawianych argumentów, próśb o przedstawienie dowodu zawarcia umowy ubezpieczenia oraz niesumienną postawę powoda uzasadniał pozytywne rozpoznanie wniosku pełnomocnika pozwanej. Tym samym Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej 1817 zł, z czego 1800 zł stanowiło dwukrotność stawki minimalnej wynikającej z ww. rozporządzenia.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt II wyroku.

Asesor sądowy M. P.