Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

3 lutego 2023 r.

Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P., Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Asesor sądowy M. P.

Protokolant: p.o. stażysty P. D.

po rozpoznaniu 3 lutego 2023 r.

na rozprawie

w sprawie z powództwa V. S.

przeciwko A. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 6200 zł (sześć tysięcy dwieście złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty:

a.  5000 zł od 5 lipca 2018 r. do dnia zapłaty,

b.  1200 zł od 5 lipca 2021 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo,

III.  kosztami obciąża w całości pozwaną, i z tego tytułu zasądza od pozwanej na rzecz powódki 2217 zł tytułem kosztów procesu, w tym 1800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od daty uprawomocnienia się wyroku.

Asesor sądowy M. P.

UZASADNIENIE

Powódka wniosła o zasądzenie od pozwanej 6200 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 5000 zł od 2.10.2012 r. oraz od kwoty 1200 zł od 5.07.2021 oraz kosztami procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, że V. S. zawarła z pozwaną A. B. umowę pożyczki (...).10.2011 r. na kwotę 5000 zł, która miała zostać zwrócona do dnia 30.09.2012 r. Zgodnie z umową pozwana była zobowiązana do zapłaty kapitału oraz odsetek umownych w wysokości 2% (100zł) w stosunku miesięcznym, czyli łącznie 1200 zł. Powódka 5.07.2021 r. wniosła pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym (k. 11).

W odpowiedzi na pozew A. B. wniosła o oddalenie powództwa w całości i przyznanie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazano, że strony zawarły umowę pożyczki opisaną jak w pozwie, ale została ona spłacona przez pozwaną w ratach gotówką do ręki powódki. Po spłacie zaś pozwana otrzymała papier z potwierdzeniem kwot i dat spłacanych rat. Pozwana podniosła zarzut przedawnienia.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska.

STAN FAKTYCZNY

V. S. i A. B. zawarły 1.10.2011 umowę pożyczki na kwotę 5000 zł z odsetkami umownymi w wysokości 2% (100 zł) w stosunku miesięcznym, łącznie w kwocie 1200 zł. Umowa została zawarta na okres od 1.10.2011 r. do 30.09.2012 r. Kwota pożyczki została wydana.

Okoliczności bezsporne. Nadto dowód: umowa pożyczki (k. 16), przesłuchanie powódki (k. 50,52), przesłuchanie pozwanej (k. 50-52)

Pożyczka nie została spłacona.

Dowód: umowa pożyczki (k. 16), przesłuchanie powódki (k. 50,52), przesłuchanie pozwanej (k. 50-52)

OCENA DOWODÓW

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie bezspornych twierdzeń stron oraz zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów prywatnych, wydruków stanowiących inny dowód zgodnie z art. 309 k.p.c., a także przesłuchania powódki i pozwanej.

Sąd uznał za wiarygodne wszelkie dokumenty przedłożone w toku postępowania zarówno te prywatne oraz urzędowe, jak i wydruki stanowiące inny dowód w postępowaniu zgodnie z art. 309 k.p.c. strony nie kwestionowały prawdziwości ani autentyczności złożonych do akt dokumentów.

Zeznania powódki Sąd uznał za wiarygodne, przedstawiła ona bowiem wersję, że nie otrzymała spłaty pożyczki i jej wersja wydarzeń była spójna. Mając na uwadze długoletnią znajomość stron i w czasie od udzielenia pożyczki i przez okres kilku lat pozytywne relacje je łączące, nie budzi wątpliwości dochodzenie zwrotu pożyczki po upływie prawie 10 lat. Szczególnie, że strony pozostawały w miarę stałym kontakcie i kwestia zwrotu pożyczki powracała poprzez wiadomości sms czy przy okazji spotkań.

Zeznania pozwanej Sąd uznał za wiarygodne jedynie w zakresie zawarcia umowy pożyczki. Co do kwestii dokonania spłaty pożyczki zeznania pozwanej były nieprzekonujące. Przedstawiała wydarzenia kompletnie niezwiązane z przedmiotem sprawy, tendencyjnie opisywała powódkę, przy czym część relacji była zbieżna z zeznaniami powódki - m.in. wizyta powódki w zakładzie pracy pozwanej w 2020 r., w celu wyegzekwowania należności. Pozwana, biorąc pod uwagę twierdzenia z odpowiedzi na pozew, niespójnie zeznawała co do sposobu dokonywanych spłat pożyczki. Raz miały być realizowane gotówkowo do ręki, a innym razem również przelewem i to w dodatku na rachunek matki powódki. Pozwana nie wyjaśniła dlaczego spłata miałaby realizowana być w taki sposób.

STAN PRAWNY

Powództwo okazało się w pełni zasadne.

1.  W niniejszej sprawie powódka dochodziła roszczenia z umowy pożyczki zawartej 1.10.2011 r. Zgodnie z art. 720 k.c. - Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa została zawarta w zwykłej formie pisemnej, a jej treść i zawarcie było między stronami bezsporne. Powódka twierdziła, że pożyczka nie została spłacona, pozwana zaś zaprzeczyła, podając, że należność spłaciła w całości. Zatem, w pierwszej kolejności wskazać należy obowiązującą w procedurze cywilnej zasadę: ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Wyżej wymienione przepisy statuują zatem zasady dotyczące dochodzenia roszczeń. Art. 6 k.c. określa reguły dowodzenia, to jest przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Co więcej, Sąd nie jest też zobowiązany do zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Obowiązek przedstawienia dowodów, a także dawania wyjaśnień co do okoliczności sprawy spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76). Materialnym skutkiem ciężaru dowodu jest oddalenie powództwa w sytuacji, gdy strona na której ów ciężar spoczywał, nie sprostała mu. Zatem, aby uzyskać korzystne dla siebie rozstrzygnięcie, powód winien wykazać dochodzone roszczenie tak co do samej zasady, jak i wysokości. Powódka te kwestie wykazała w sprawie skutecznie.

Zgoła innym zagadnieniem pozostaje fakt spłaty pożyczki. Wykazywać w istocie można zaistnienie określonych zdarzeń czy zachowań, a nie ich brak, zatem to pozwana – jako strona twierdząca, że zobowiązanie na niej ciążące wykonała, obarczona jest ciężarem dowodu co do tej okoliczności faktycznej. Pomimo pouczeń Sądu co do ciężaru dowodu, rodzaju dowodów w procesie cywilnym, obowiązku wykazywania twierdzeń pozwana nie wskazała ani w odpowiedzi na pozew, ani w toku rozprawy żadnych wniosków o przeprowadzenie dowodów na okoliczność spłaty zobowiązania.

Odsetki od wskazanych należności Sąd zasądził zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 k.c., jedynie w części zgodnie z żądaniem powoda. W niniejszej sprawie spłata zaciągniętej przez pozwanego pożyczki była wprost określona w umowie, miała nastąpić 30.09.2012 r. Jednakże z faktu, że była to niedziela, termin ulegał przesunięciu na dzień następny. W konsekwencji roszczenie stało się wymagalne z dniem 2.10.2012 r. Powód nie był zatem zobowiązany do wzywania pozwanej do spłaty należności, albowiem z upływem umówionego terminu pozostawała ona już w zwłoce ze spełnieniem świadczenia. Pozwana niewątpliwie miała już świadomość opóźnienia w spłacie. Wobec powyższego orzeczono jak w pkt I wyroku.

Sąd w pkt II oddalił roszczenie powódki w pozostałym zakresie dotyczącym żądania odsetkowego. Powódka domagała się odsetek od kwoty 5000 zł liczonymi od 2.10.2012 r. Pozwana jednak skutecznie podniosła zarzut przedawnienia. Roszczenie odsetkowego jako świadczenie okresowe przedawnia się z upływem 3 lat, przy czym termin ten liczony jest od każdego dnia powstania roszczenia odsetkowego. (art. 118 k.c.) Sąd miał na uwadze zmianę terminu przedawnienia wprowadzoną ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1104), zgodnie z którą roszczenia, które powstały przed dniem jej wejściem w życie i w tym dniu jeszcze nie były przedawnione, podlegają obecnemu, 6-letniemu terminowi. Początek biegu tego terminu zmieniono. Rozpoczyna on bieg w dniu wejścia ustawy w życie. Wyjątek stanowią roszczenia, które przy zastosowaniu pierwotnego, 10-letniego terminu przedawniłyby się wcześniej niż 6 lat po wejściu w życie nowej ustawy. W ich przypadku zarówno 10-letni termin, jak i początek jego biegu pozostają niezmienione. W niniejszej sprawie 10 letni termin przedawnienia upływał z dniem 1.10.2021 r. Powódka przerwała zaś bieg tego terminu wnosząc pozew w (...) w dacie 5.07.2021 r. (k. 11). Wskazana data pozwala ustalić w jakim zakresie odsetki od kwoty udzielonej pożyczki należą się powódce, a w jakiej uległy przedawnieniu. Zgodnie z wyżej wskazanym 3-letnim terminem przedawnienia roszczenia odsetkowego Sąd uznał za przedawnione odsetki za okres od 2.10.2012 r. do 4.07.2018 r. włącznie. Odsetki za późniejszy okres były powódce w pełni należne.

KOSZTY

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. i art. 98 § 1 ¹ k.p.c. i obciążył pozwaną kosztami w całości, albowiem uległa ona jedynie co do części roszczenia odsetkowego. Skoro pozwana przegrała sprawę w całości, powódce należy się zwrot całości poniesionych kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od daty uprawomocnienia się wyroku. Na koszty procesu złożyły się 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 400 zł opłaty sądowej od pozwu oraz 1800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt III wyroku.

Asesor sądowy M. P.