Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

co do całości wyroku z 6 lutego 2023 roku

1.  M. S. pozwał S. L. o zapłatę 25 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 5 lutego 2021 roku do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i o zwrot kosztów procesu.

2.  Na rozprawie 2.02.2023 r. powód cofnął powództwo co do kwoty 9091,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie dla tej kwoty od 5 lutego 2021 r. i ze zrzeczeniem się roszczenia. Cofnięcie było skuteczne prawnie, jako że nie zachodziły przesłanki do uznania go za niedopuszczalne (art. 203 § 4 k.p.c.), w związku z czym Sąd w tym zakresie umorzył postępowanie (art. 355 k.p.c.).

3.  Postępowanie toczyło się według przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych. Pełnomocnik powoda złożył wniosek o pominięcie przepisów działu o postępowaniu gospodarczym w kolejnym piśmie procesowym (k. 58), w związku z czym wniosek ten nie wywołał skutków prawnych z nim związanych (art. 458 ⁶ § 2 k.p.c.).

I.  Stan faktyczny

4.  M. S. jako inwestor i S. L. jako wykonawca zawarli ustnie umowę o roboty budowlane co do wykonania elewacji budynku położonego w miejscowości C. 64A, (...)-(...) Ż.. Ustalony zakres prac obejmował: wykonanie elewacji budynku, wykonanie opierzenia budynku mieszkalnego, wykonanie opierzenia murku ogrodzeniowego oraz położenie drugiej warstwy papy na tarasie na piętrze budynku. Podczas wykonywania elewacji pracownicy S. L. zdemontowali podtynkową rurę spustową i później ponownie ją zamontowali. S. L. zakończył prace w kwietniu 2020 roku.

dowody: rysunek techniczny (k. 14), zdjęcia (k. 15-26), potwierdzenia przelewów (k. 27-30), korespondencja stron (k. 31-45), zeznanie B. K. (k. 141), zeznanie B. W. (k. 141), przesłuchanie M. S. (k. 141).

5.  Prace wykonane przez S. L. i jego pracowników zostały wykonane w sposób wadliwy i niezgodnie ze sztuką budowlaną w zakresie: montażu podtynkowej rury spustowej budynku mieszkalnego, wadliwego wykonania opierzenia blaszanego budynku, wadliwego wykonania opierzenia blaszanego murku ogrodzeniowego oraz wadliwie wykonanej nawierzchni z papy na tarasie budynku.

dowody: rysunek techniczny (k. 14), zdjęcia (k. 15-26), zeznanie B. K. (k. 141), zeznanie B. W. (k. 141), przesłuchanie M. S. (k. 141), opinia biegłego (k. 155-216).

6.  M. S. wezwał S. L. do zapłaty 25 000 zł z tytułu nienależytego wykonania umowy w terminie 3 dni od doręczenia. Pismo z wezwaniem do zapłaty zostało nadane na prawidłowy adres S. L. u operatora pocztowego 13.01.2021 r., awizowane 15.01.2021 r. i powtórnie awizowane 25.01.2021 r. S. L. nie odebrał wezwania do zapłaty.

dowody: korespondencja stron (k. 31-45).

7.  Koszt wykonania koniecznych prac budowlanych w celu usunięcia stwierdzonych wad wynosi łącznie 14 729,72 zł netto.

dowody: rysunek techniczny (k. 14), zdjęcia (k. 15-26), potwierdzenia przelewów (k. 27-30), korespondencja stron (k. 31-45), zeznanie B. K. (k. 141), zeznanie B. W. (k. 141), przesłuchanie M. S. (k. 141), opinia biegłego (k. 155-216).

II.  Ocena dowodów

8.  Sąd oparł swoje ustalenia na dowodach wyżej wskazanych.

9.  Dokumenty przedłożone w sprawie nie były kwestionowane przez strony co do swojej autentyczności. Stąd Sąd uznał je za w pełni wiarygodne.

10.  Pozwany w pierwszym piśmie procesowym napisał jednym zdaniem, że prace przy rynnach i izolacji tarasu wykonane były przed rozpoczęciem jego prac. W kolejnym piśmie procesowym, po dodatkowym pouczeniu o obowiązku przytoczenia wszystkich twierdzeń i dowodów, powtórzył jednym zdaniem, że nie wykonywał prac, które posiadają wymienione przez powoda usterki. Pozwany był obecny zdalnie na rozprawie 27.04.2022 r., na którą został wezwany w celu przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron, ale opuścił rozprawę przed rozpoczęciem przesłuchania.

11.  Zawnioskowani przez pozwanego świadkowie potwierdzili, że brali udział w przedmiotowej inwestycji, ale nie znali zakresu umówionych prac. Zgodnie z zeznaniami osobiście wykonywali elewację i ocieplenie budynku, wykonywali papę na tarasie, murek ogrodzeniowy. B. K. zeznał, że nie pamięta, czy robili opierzenie budynku. B. W. zeznał, że nie robili opierzenia budynku, ale demontowali rynny, żeby zrobić elewację. Przesłuchany M. S. podał, że umówione prace polegały na wykonaniu elewacji budynku wraz z opierzeniem belki nad drzwiami wejściowymi, opierzeniem murku ogrodzeniowego przy bramie wjazdowej oraz na uszczelnieniu papy na tarasie Powód podał, że rynny były już zamontowane, ale pracownicy pozwanego je zdemontowali, żeby sobie ułatwić pracę, ale zamontowali je ponownie niepoprawnie.

12.  Opinia biegłego sporządzona w sprawie była jasna, rzetelna i kompletna. Dostarczyła wiadomości specjalnych umożliwiających wycenę kosztów niezbędnych do określenia szkody podlegającej wyrównaniu przez pozwanego. Zarzuty pozwanego do opinii sprowadzały się do zarzutów do ustaleń stanu faktycznego.

13.  Zeznania świadków i M. S. różniły się w szczegółach, stąd Sąd dokonał ustaleń stanu faktycznego według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału oraz twierdzeń stron. Powód był zobowiązany wykazać, że: (1) strony łączyła określona umowa z określonym zakresem prac, (2) pozwany nienależycie wykonał umowę i (3) w związku z nienależytym wykonaniem umowy nastąpiła szkoda w określonej wysokości (art. 6 k.c.). Powód wykazał wskazane przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Świadkowie i powód zeznawali w toku rozprawy zgodnie z własnym wyobrażeniem o faktach. Rozbieżności wynikały częściowo ze znacznego upływu czasu, a częściowo z faktu, że to nie świadkowie ustalali zakres prac, a jedynie uczestniczyli w pewnym ich zakresie. Postępowanie dowodowe potwierdziło fakt, że pozwany z pracownikami zdemontowali podtynkową rurę spustową, a następnie wadliwie ją zamontowali, powodując szkodę. Pozwany był również zobowiązany do wykonania prac w zakresie wykonania opierzenia blaszanego budynku i murku ogrodzeniowego oraz wykonania nawierzchni z papy na tarasie budynku. Prace te zostały wykonane wadliwie i niezgodnie ze sztuką budowlaną, co Sąd ustalił przy pomocy wiadomości specjalnych udzielonych przez biegłego. Koszt usunięcia wad i szkód spowodowanych przez pozwanego wyniósł łącznie 14 729,72 zł netto. Pozwany podnosił, że wady prac i spowodowane szkody wyniknęły z prac poprzedzających jego prace w ramach robót budowlanych. Pozwany był zobowiązany do wykazania tego faktu (art. 6 k.c.), czemu nie sprostał. Na podstawie zebranego materiału dowodowego Sąd ustalił, że bezpośrednią przyczyną szkody było nienależyte wykonanie prac przez pozwanego. Nie potwierdziło się to, że dalszą, pośrednią przyczyną było nienależyte wykonanie prac przez kogo innego. Brak w sprawie jakiegokolwiek rzetelnego dowodu, który by to potwierdzał. Brak również wykazania ani nawet odpowiednich twierdzeń, aby pozwany, działając z należytą starannością przy uwzględnieniu zawodowego charakteru swojej działalności gospodarczej, wskazywał na wcześniejsze wady wykonania i odnosił się do nich w zakresie swoich prac – np. przez naprawienie takich wad, zwrócenie inwestorowi na nie uwagi lub dostosowanie własnych prac do wad zastanych. Przeciwnie – zebrany materiał dowodowy w świetle twierdzeń stron nakazuje przyjąć, że wady zostały spowodowane przez nieprawidłowe wykonanie prac przez pozwanego wynikające z niedokładności lub braku kwalifikacji pozwanego lub jego pracowników, za których odpowiada.

14.  Pozwany w piśmie z 7.11.2022 r. wniósł o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania pozwanego i złożył zastrzeżenia do opinii biegłego, wnosząc o przeprowadzenie uzupełniającej opinii biegłego. Zastrzeżenia sprowadzały się do przyjęcia przez biegłego nieprawidłowych założeń co do stanu faktycznego, tj. co do wykonania ukrytych rynien, wykonania rur spustowych, wykonania opierzenia budynku mieszkalnego, ułożenie izolacji termicznej i przeciwwodnej na tarasie. Sąd pominął te wnioski dowodowe postanowieniem z 1.12.2022 r. Względem przesłuchania pozwanego dowód ten podlegał pominięciu jako spóźniony i wyłączony przez przepisy ustawy formułujące prekluzję dowodową w postępowaniu gospodarczym (art. 458 ⁵ § 1 i 4 k.p.c.) oraz zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania, jako że był wyznaczony termin rozprawy w celu przesłuchania stron, na który pozwany był prawidłowo wezwany, ale opuścił rozprawę przed przesłuchaniem bez usprawiedliwienia. Złożenie wniosku o przesłuchanie pozwanego pół roku po rozprawie nie mogło zostać uwzględnione przez sąd, tym bardziej że pozwany nie wskazał na żadne nadzwyczajne okoliczności, które doprowadziły do tak rażącego opóźnienia. W odniesieniu zaś do uzupełniającego dowodu z opinii biegłego, to wyłącznie sąd jest uprawniony do dokonywania wiążących ustaleń stanu faktycznego. Biegły sporządził opinię ze szczegółowym wyszczególnieniem kosztów usunięcia wad w kosztorysie. Ewentualne przyjęcie, że któreś z punktów ujętych w kosztorysie biegłego nie powinny być brane pod uwagę przez Sąd przy ustalaniu zasadności powództwa nie wymagało powoływania kolejnej opinii biegłego co do wiadomości specjalnych, a wystarczające były ku temu podstawowe obliczenia matematyczne. W świetle tego dodatkowa opinia biegłego była nieprzydatna do wykazania faktów, które Sąd powinien ustalić samodzielnie i zmierzała do przedłużenia postępowania.

III.  Stan prawny

15.  Powód wywodził swoje roszczenie z faktu, że pozwany nienależycie wykonał umowę o roboty budowlane, w której zobowiązał się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej (art. 647 k.c.).

16.  Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym i pozyskanymi przez Sąd wiadomościami specjalnymi pozwany z pracownikami wykonał zlecone prace niezgodnie z zasadami wiedzy technicznej w budownictwie, tj. niezgodnie z przepisami prawa, obowiązującymi normami i warunkami technicznymi, jakimi powinny odpowiadać obiekty. W efekcie wynikła szkoda, do której naprawienia pozwany jest obowiązany (art. 471 k.c.). Pozwany przy tym odpowiadał tak samo za własne działania i zaniechania, jak i za działania i zaniechania swoich pracowników (art. 474 k.c.).

17.  Straty, które powód poniósł w granicach normalnych następstw działania lub zaniechania pozwanego, wyniosły 14 729,72 zł netto (art. 361 § 1 i 2 k.c.). Do kwoty tej podlegał również zaliczeniu podatek od towarów i usług, gdyż stanowi on element cenotwórczy. Zgodnie z art. 41 ust. 2 w zw. z ust. 12 pkt 1 oraz w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług do budowy, remontu i przebudowy obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części stosuje się stawkę podatku 8%. Mając to na uwadze, Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 15 908,10 zł.

Odsetki

18.  Termin zapłaty odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, w związku z czym zapłata powinna nastąpić niezwłocznie po wezwaniu lub w wyznaczonym terminie – nie krótszym niż zakreślony przez pojęcie niezwłoczności (art. 455 k.c.). Powód wezwał pozwanego pismem nadanym u operatora pocztowego 13.01.2021 r. do zapłaty żądanej w pozwie kwoty w terminie 3 dni od doręczenia, co mieściło się w pojęciu terminu niezwłocznego. Pismo to nie zostało odebrane, mimo wysłania go na prawidłowy adres pozwanego. Pismo czekało na odebranie w placówce pocztowej po awizowaniu od 15.01.2021 r. Należało uznać, że 7 dni po powtórnym awizo oświadczenie woli w przedmiocie wezwania do zapłaty zostało skuteczne złożone pozwanemu, gdyż doszło do niego w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią, lecz nie uczynił tego z własnej woli lub winy (art. 61 § 1 k.c.). Pozwany był zatem w opóźnieniu z zapłatą żądanej kwoty od 5 lutego 2021 roku i od tej daty powód mógł żądać ustawowych odsetek za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.).

Koszty procesu i koszty sądowe

19.  Powód poniósł koszty procesu w wysokości 6367 zł, na które złożyła się opłata od pozwu 1250 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, uiszczona zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego 1500 zł i 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika według stawek określonych w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności adwokackie. Pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 3617 zł, na które złożyło się 3600 zł wynagrodzenia pełnomocnika według stawek określonych w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

20.  Sąd zasądził roszczenie powoda częściowo – w około 63%. W związku z tym należało stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów procesu między stronami (art. 100 k.p.c.). Sąd jednak popełnił błąd na niekorzyść powoda przy stosunkowym rozdzieleniu kosztów procesu, przyjmując omyłkowo, że powód wygrał w 59% – co byłoby właściwe dla zasądzenia kwoty netto odszkodowania. W konsekwencji Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 2772,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (art. 98 § 1 ¹ k.p.c.).

21.  Przyznane biegłemu wynagrodzenie wyniosło 2346,50 zł, z czego 1500 zł zostało pokryte z zaliczki wniesionej przez powoda. Pozostałą kwotę 846,50 zł należało zasądzić od stron na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku, który tymczasowo pokrył te wydatki. Podział tej kwoty został dokonany według reguły zastosowanej dla zwrotu kosztów procesu (art. 113 ust. 1 u.k.s.c.).

(...) Maciej Skuczyński

Zarządzenia:

1.  odnotować, w tym w kontrolce terminowego sporządzania uzasadnień orzeczeń;

2.  pełnomocnikowi pozwanego (portal):

⚫

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem;

3.  przedłożyć za miesiąc lub z pismem.

21.02.2023 r.

(...) Maciej Skuczyński