Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt IV GC 990/22

UZASADNIENIE

co do całości wyroku z 26 stycznia 2023 roku

1.  (...) S.A. wniosła pozew w postępowaniu nakazowym przeciwko (...) Budowlana sp. z o.o., (...) sp. z o.o. i S. M., żądając zapłaty na podstawie weksla kwoty 14 266,92 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12.10.2021 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

2.  Referendarz sądowy Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku uwzględnił w całości roszczenie nakazem zapłaty wydanym 4 lipca 2022 roku w postępowaniu nakazowym prowadzonym pod sygnaturą akt IV GNc 1787/22. (...) Budowlana sp. z o.o. nie wniosła zarzutów od nakazu zapłaty. (...) sp. z o.o. i S. M. wnieśli zarzuty, żądając uchylenia nakazu zapłaty, oddalenia powództwa i zasądzenia na ich rzecz zwrotu kosztów procesu.

3.  Postępowanie toczyło się według przepisów o postępowaniu nakazowym, w sprawach gospodarczych i w sprawach uproszczonych.

I.  Stan faktyczny

4.  (...) S.A. jako faktor zawarła 25.02.2021 r. z (...) Budowlana sp. z o.o. jako faktorantem umowę o świadczenie usług faktoringowych. W umowie oraz stanowiącymi jej integralną część: regulaminie świadczenia usług faktoringowych (...) przez (...) S.A. oraz tabeli opłat i prowizji zawarto między innymi następujące postanowienia co do zobowiązań faktoranta: prowizja za przyznanie limitu faktoringowego 2% (§32.1a regulaminu w zw. z pkt 1 tabeli opłat i prowizji), opłaty za wezwanie do zapłaty po 50 zł, przelewy windykacyjne po 10 zł i SMSy windykacyjne po 5 zł (§32.1h regulaminu w zw. z pkt 3, 5 i 6 tabeli opłat i prowizji). Limit faktoringowy został ustalony na 500 000 zł (indywidualne warunki umowy).

bezsporne, dowody: umowa z załącznikami (k. 89-127).

5.  W deklaracji wekslowej (...) Budowlana sp. z o.o. oświadczyła, że w wypadku niewywiązania się z umowy faktoringu (...) S.A. będzie uprawniona do wypełnienia weksla in blanco na pełną kwotę wierzytelności wraz z odsetkami przysługującymi jej z tytułu umowy. (...) sp. z o.o. i S. M. w osobnych deklaracjach wekslowych poręczycieli wyrazili zgodę na wypełnienie weksla przez (...) S.A. zgodnie z postanowieniami deklaracji wekslowej (...) Budowlana sp. z o.o.

bezsporne, dowody: deklaracje wekslowe (5-7).

6.  W toku wykonywania umowy (...) S.A. wystawiła następujące faktury odpowiadające wykonanym usługom:

- (...) na kwotę 12 300 zł brutto tytułem przyznania limitu faktoringowego z terminem zapłaty na 12.03.2021 r.,

- (...) na kwotę 246 zł brutto tytułem wezwań do zapłaty, SMSów windykacyjnych i przelewów windykacyjnych w kwietniu 2021 r. z terminem zapłaty na 14.05.2021 r.,

- (...) na kwotę 110,70 zł brutto tytułem wezwań do zapłaty i SMSów windykacyjnych w maju 2021 r. z terminem zapłaty na 14.06.2021 r.,

- (...) na kwotę 252,15 zł brutto tytułem wezwań do zapłaty, SMSów windykacyjnych i przelewów windykacyjnych w czerwcu 2021 r. z terminem zapłaty na 14.07.2021 r.,

- (...) na kwotę 264,45 zł brutto tytułem wezwań do zapłaty, SMSów windykacyjnych i przelewów windykacyjnych w lipcu 2021 r. z terminem zapłaty na 14.08.2021 r.,

- (...) na kwotę 209,10 zł brutto tytułem wezwań do zapłaty, SMSów windykacyjnych i przelewów windykacyjnych w sierpniu 2021 r. z terminem zapłaty na 2.09.2021 r.,

- (...) na kwotę 6,15 zł brutto tytułem SMSa windykacyjnego w sierpniu 2021 r. z terminem zapłaty na 14.09.2021 r.,

- (...) na kwotę 123 zł brutto tytułem wezwania do wykupu weksla we wrześniu 2021 r. z terminem zapłaty na 6.10.2021 r.,

(...) S.A. wystawiła noty obciążeniowe w związku z brakiem płatności faktur w terminie łącznie na kwotę 755,37 zł.

dowody: faktury i noty obciążeniowe (k. 128-142), dane z systemu dot. doręczenia i wykazu wykonanych usług (k. 143-217).

7.  (...) S.A. wypełniła weksel na kwotę 14 266,92 z terminem zapłaty 11.10.2021 r. Na tę kwotę złożyły się zobowiązania pieniężne (...) Budowlana sp. z o.o. z tytułu wyżej wymienionej umowy faktoringu – szczegółowo ujęte w wyżej wymienionych fakturach wraz ze skapitalizowanymi odsetkami za opóźnienie wymienionymi w notach obciążeniowych.

bezsporne, dowody: kserokopia zabezpieczonego weksla (k. 4).

8.  (...) S.A. nadała do (...) Budowlana sp. z o.o., (...) sp. z o.o. i do S. M. za pośrednictwem Poczty Polskiej 24.09.2021 r. wezwanie do wykupu weksla do 11.10.2021 r.

bezsporne, dowody: wezwanie do wykupu weksla (k. 12-20).

II.  Ocena dowodów

9.  Weksel stanowiący podstawę wydania nakazu zapłaty został wypełniony prawidłowo.

10.  Pozwani zarzucili, że powódka nie wykazała w pierwszym piśmie procesowym stosunku podstawowego, a w tym zawarcia umowy faktoringu, spełnienia świadczenia przez powódkę i niewywiązania się z umowy przez wystawcę weksla niezupełnego. W dalszym piśmie procesowym pozwani zarzucili, że powódka nie poinformowała skutecznie o limicie faktoringowym oraz nie wyjaśniła należycie w fakturach, od jakiej liczby wezwań i SMSów żąda zapłaty, w związku z czym nie wykazała roszczenia.

11.  W pierwszej fazie postępowania nakazowego z weksla sąd bada wyłącznie jego treść i formę. Kwestia poprawności wypełnienia weksla na podstawie stosunku podstawowego podlega badaniu dopiero po wniesieniu zarzutów. W sprawach gospodarczych przepisy o innych postępowaniach odrębnych stosuje się w zakresie, w którym nie są sprzeczne z przepisami niniejszego działu (art. 458 1 § 2 k.p.c.). Przepisy regulujące postępowanie nakazowe przewidują, że sąd wydaje nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla należycie wypełnionego, którego prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości (art. 485 § 2 k.p.c.). W świetle tych przepisów wystarczające jest, aby powód w pierwszym piśmie procesowym wykazał swoją wierzytelność z weksla. W sprawach gospodarczych nie musi on wykazywać zasadności wypełnienia weksla z uwzględnieniem stosunku podstawowego. Konieczność podniesienia twierdzeń i dowodów przez powoda, odnoszących się do stosunku podstawowego, powstaje dopiero z chwilą zakwestionowania prawidłowości wypełnienia weksla przez pozwanego. Przepisy obu wymienionych postępowań odrębnych nie nakazują powodowi przewidywania możliwych twierdzeń i zarzutów pozwanego i na tę okoliczność powoływania zawczasu własnych twierdzeń i dowodów. Ponadto stosownie do okoliczności sprawy przewodniczący może określić inny termin do powołania przez stronę twierdzeń i dowodów (art. 458 5 § 3 k.p.c.), co miało miejsce w niniejszej sprawie.

12.  Po skutecznym wniesieniu zarzutów przez pozwanego możliwe jest powoływanie się przez pozwanego na podstawy faktyczne i prawne wynikające z łączącego strony stosunku podstawowego. Ciężar dowodu spoczywa w takim wypadku na pozwanym. Powód ma jedynie stworzyć możliwość pozwanemu na rzeczowe odniesienie się do prawidłowości wypełnienia weksla. Powódka w niniejszej sprawie zadośćuczyniła temu obowiązkowi. Z tych względów zarzuty pozwanych co do niewykazania roszczenia były bezzasadne – to pozwani powinni wykazać to, że weksel został wypełniony nieprawidłowo.

13.  Dokumenty przedłożone w sprawie nie były kwestionowane przez strony ani co do swojej autentyczności, ani co do treści. Stąd Sąd uznał je za w pełni wiarygodne.

14.  Strony zostały prawidłowo wezwane na rozprawę w celu ich przesłuchania i nie stawiły się, bez usprawiedliwienia, w związku z czym Sąd pominął wnioskowany dowód z przesłuchania stron (art. 235 2 § 1 pkt 4 k.p.c.).

III.  Stan prawny

15.  Powódka oparła swoje roszczenie na odpowiedzialności wekslowej pozwanych jako poręczycieli wystawcy weksla niezupełnego w chwili wystawienia i uzupełnionego przez powódkę (art. 9 i 10 prawa wekslowego). Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten za kogo poręczył. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej (art. 32 prawa wekslowego).

16.  Powódka wypełniła weksel zgodnie z zawartym porozumieniem wekslowym (art. 10 prawa wekslowego). Kwoty zawarte w wekslu zostały wykazane przez powódkę co do ich zasadności oraz wysokości i wynikały z umowy faktoringu zawartej przez powódkę (art. 353 § 1 k.c.).

17.  Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł o utrzymaniu wydanego nakazu zapłaty w mocy w całości.

Odsetki i wymagalność

18.  Posiadacz weksla, płatnego w oznaczonym dniu powinien przedstawić go do zapłaty bądź w pierwszym dniu, w którym można wymagać zapłaty, bądź w jednym z dwóch następnych dni powszednich (art. 38 prawa wekslowego). Konsekwencją nieprzedstawienia weksla do zapłaty jest jedynie to, że dłużnik może złożyć sumę wekslową do depozytu sądowego na koszt i niebezpieczeństwo posiadacza weksla, zwalniając się w ten sposób od obowiązku uiszczania odsetek za opóźnienie (art. 42 prawa wekslowego). Nie wpływa to natomiast na możliwość domagania się przez wierzyciela wekslowego odsetek ustawowych za opóźnienie od oznaczonego w wekslu terminu zapłaty, w związku z czym roszczenie co do odsetek zostało uwzględnione w całości.

Koszty procesu, koszty sądowe

19.  Sąd utrzymał w mocy wydany nakaz zapłaty w całości. W związku z tym powódkę należało uznać za wygrywającego sprawę w całości w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. i zasądzić na jej rzecz wszystkie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Powódka po wniesieniu zarzutów poniosła dodatkowe koszty procesu w wysokości 1200 zł, na które złożyło się 1200 zł różnicy wynagrodzenia pełnomocnika w stosunku do stawek określonych w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności radców prawnych dla postępowania po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty.

20.  Pozwani byli zobowiązani do uiszczenia kosztów sądowych w postaci opłaty od zarzutów w wysokości 563 zł (art. 19 ust. 4 u.k.s.c.). Pełnomocnik pozwanych wskazał w pierwszym piśmie procesowym, że załącza dowód uiszczenia tej opłaty. Sprawie został nadany dalszy bieg. Po późniejszym sprawdzeniu Sąd nie odnotował wpływu opłaty, a pełnomocnik pozwanych na rozprawie nie był w stanie na daną chwilę potwierdzić zapłaty. Z tego względu Sąd nakazał ściągnąć tę kwotę od pozwanych (art. 113 ust. 1 i 3 u.k.s.c.).

(...) Maciej Skuczyński

Zarządzenia:

1.  odnotować, w tym w kontrolce terminowego sporządzania uzasadnień orzeczeń;

2.  pełnomocnikowi pozwanych (portal):

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem;

3.  przedłożyć za miesiąc lub z pismem.

13.02.2023 r.

(...) Maciej Skuczyński