Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : sekr. sąd. Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2023 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. i Z. K.

przeciwko Towarzystwu (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powódki M. K. tytułem zadośćuczynienia kwotę 47.700,00 ( czterdzieści siedem tysięcy siedemset ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo M. K. oddala,

3.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. K. tytułem zadośćuczynienia kwotę 49.800,00 (czterdzieści dziewięć osiemset ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

4.  w pozostałym zakresie powództwo Z. K. oddala,

5.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powódki M. K. kwotę 4.745,40 ( cztery tysiące siedemset czterdzieści pięć 40/100 ) zł z tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.376,00 ( dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt sześć ) zł tytułem obciążającej go części kosztów zastępstwa prawnego,

6.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda Z. K. kwotę 4.810,50 ( cztery tysiące osiemset dziesięć 50/100 ) zł z tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.340,00 ( dwa tysiące trzysta czterdzieści ) zł tytułem obciążającej go części kosztów zastępstwa prawnego,

7.  nie obciąża powodów M. K. i Z. K. kosztami procesu należnymi stronie pozwanej.

Sygn. akt I C 125/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 04 kwietnia 2022 r. (data wpływu) pełnomocnik powodów Z. K. i M. K. wniósł o:

1.  zasądzenie na rzecz powoda Z. K. od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. 89.800,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 23 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądzenie na rzecz powoda Z. K. od pozwanego 20.000,00 zł tytułem odszkodowania w związku ze znacznym pogorszeniem się sytuacji życiowej powoda wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 10 marca 2022 r. do dnia zapłaty;

3.  zasądzenie na rzecz powódki M. K. od pozwanego (...) S.A. kwoty 87.700,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 17 lutego 2022 r. do dnia zapłaty;

4.  zasądzenie na rzecz powódki M. K. od pozwanego 20.000,00 zł tytułem odszkodowania w związku ze znacznym pogorszeniem się sytuacji życiowej powódki wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 8 marca 2022 r. do dnia zapłaty;

5.  zasądzenie na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych każdemu z powodów odrębnie.

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 19 grudnia 2021 r. około godziny 22:35 w miejscowości M. miał miejsce wypadek, któremu uległ P. K. – syn powodów. Sprawca zdarzenia – kierująca pojazdem marki O. (...) o nr rej. (...) K. D. – nie dostosowała prędkości do warunków panujących na jezdni i nie obserwowała należycie przedpola jazdy, w wyniku czego straciła panowanie nad pojazdem, w następstwie czego zjechała na przeciwległy pas ruchu i wjechała do przydrożnego rowu, z którego jej pojazd został wyrzucony, w następstwie czego uderzył w idących chodnikiem pieszych – m. in. P. K., który doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, wskutek którego zmarł w dniu 31 grudnia 2021 r. w szpitalu w B.. W grupie idących chodnikiem pieszych była również powódka M. K. oraz córka powodów (siostra zmarłego) – E. K..

Pojazd, którym kierowała sprawczyni zdarzenia posiadał ubezpieczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie.

(bezsporne)

Dnia 28 czerwca 2022 r. Prokuratura Rejonowa w Wieluniu wystosowała do Sądu Rejonowego w Wieluniu akt oskarżenia przeciwko kierującej pojazdem K. D., oskarżając ją między innymi o to, że w przywołanym wyżej czasie na (...) umyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie dostosowała prędkości do warunków panujących na jezdni, w tym poruszała się z nadmierną prędkością 67 km/h przy administracyjnie dopuszczalnej prędkości 50 km/h, w wyniku czego wprowadziła pojazd w poślizg i straciła nad nim panowanie, w następstwie czego zjechała na przeciwległy pas ruchu i wjechała do przydrożnego rowu, z którego jej pojazd został wyrzucony, a następnie uderzył w idących chodnikiem dla pieszych A. D., P. K., E. K. i M. K. w wyniku czego A. D. wskutek doznanych obrażeń ciała zmarła na miejscu zdarzenia, P. K. doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, wskutek którego zmarł w dniu 31.12.2021 r. w Szpitalu w B., a E. K. i M. K. doznały średniego uszczerbku na zdrowiu, tj. o czyn z art. 177 § 2 k.k. i art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

(akt oskarżenia k. 92-96)

Bezpośrednio przed zjechaniem z prawego pasa ruchu drogi krajowej nr (...), prędkość samochodu osobowego sprawczyni wypadku wynosiła 67 km/h przy obowiązywaniu w tym miejscu administracyjnego ograniczenia prędkości do 50 km/h. W chwili wprowadzenia pojazdu w poślizg, znajdowała się od miejsca pierwszego kontaktu z pieszymi w odległości około 20 metrów. Z odległości tej kierująca samochodem O. (...) pomimo, iż mogła widzieć pieszych na chodniku, nie miała możliwości uniknięcia wypadku – zatrzymania pojazdu przed torem ich ruchu. Czas (1,19 s) jakim dysponowali piesi na możliwość podjęcia manewrów obronnych – zejścia z toru niekontrolowanego ruchu samochodu osobowego marki O. (...) nie pozwalał na możliwość uniknięcia potrącenia, tym bardziej podczas poruszania się po chodniku tyłem do kierunku jazdy samochodem.

Stan zagrożenia wypadkowego wywołała swoim nieprawidłowym zachowaniem kierująca samochodem osobowym O. (...) K. D.. Brak jest podstaw do twierdzenia, aby zachowanie się na drodze – chodniku – pieszych uczestników ruchu pozostawało w związku przyczynowo-skutkowym z zaistnieniem zdarzenia, którzy nie dysponowali również czasem na podjęcie skutecznych manewrów obronnych, poprzez zejście z niekontrolowanego toru ruchu samochodu osobowego marki O. (...).

(opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych k. 161-189; protokół zeznań biegłego w sprawie VI K 148/22 Sądu Rejonowego w Wieluniu k. 154-160)

W dacie śmierci P. K. miał 26. Bezpośrednio przed śmiercią mieszkał wraz z rodzicami (powodami) oraz siostrą. Był kawalerem, lecz posiadał nieślubnego syna, na którego nie płacił alimentów, gdyż bezpośrednio kupował dziecku różne rzeczy i dawał pieniądze matce dziecka na jego utrzymanie. Przed śmiercią zmarły pracował jako pracownik na nieodległej od domu stacji benzynowej w K.. Powodowie prowadzili gospodarstwo rolne, w którym pomagał im syn. Zmarły przez całe życie, za wyjątkiem półtorej roku gdy zamieszkiwał z partnerką, mieszkał w domu rodzinnym powodów wraz z siostrą, która również jest jedną z poszkodowanych w feralnym wypadku i wymaga rehabilitacji. P. K. był wesołym, aktywnym towarzysko mężczyzną i wsparciem dla rodziców – hodował konia, był strażakiem ochotnikiem. Zginął, chcąc wraz z innymi uczestnikami wypadku udzielić pomocy kobiecie, która wpadła do przydrożnego rowu. Pozostawał w konflikcie z partnerką, która za życia P. K. utrudniała mu kontakt z synem, a która obecnie przyjeżdża sporadycznie do powodów wraz z wnukiem.

Chcąc rozwijać gospodarstwo, P. K. zakupił na kredyt do gospodarstwa rodziców ciągnik J. D.. Powodowie prowadzili wraz z synem wspólne gospodarstwo domowe – P. K. dokładał się do kosztów utrzymania domu. Do spłacenia pozostaje jeszcze około 30 tys. zł kredytu za ciągnik, ojciec zmarłego w dalszym ciągu hoduje konia, którym przed śmiercią zajmował się P. K..

Powodowie w dalszym ciągu przeżywają żałobę po stracie syna. Stronią od imprez okolicznościowych i hucznych zabaw. Bardzo często uczęszczają na grób syna oraz zamówione w jego intencji msze święte. Pozostawili po nim wszystkie pamiątki – także pokój zmarłego – w nienaruszonym stanie. Korzystają z bezpłatnej pomocy psychologicznej. M. K. była współuczestniczką i naocznym świadkiem wypadku, na skutek którego zginął jej syn, zaś ojciec zmarłego przybył na miejsce wypadku, gdzie widział bardzo ciężko rannego syna.

(zeznania powódki M. K. z 18 listopada 2022 r., nagr. 00:02:29-00:31:09 k. 133-133v oraz z 23 lutego 2023 r., nagr. 00:02:27-00:14:03 k. 218-218v; zeznania powoda Z. K. z 18 listopada 2022 r., nagr. 00:31:09-00:43:19 k. 134-134v oraz z 23 lutego 2023 r., nagr. 00:14:03-00:23:35 k. 218v-219; zeznania świadka M. M. (1) z 19 stycznia 2023 r., nagr. 00:11:05-00:38:13 k. 197v-198; zeznania świadka K. P. z 19 stycznia 2023 r., nagr. 00:38:13-00:55:24 k. 198-198v; zeznania świadka A. P. z 19 stycznia 2023 r., nagr. 00:55:24-01:05:24 k. 198v; zaświadczenie k. 207-208)

W 2019 r. zmarły P. K. uzyskał udokumentowany dochód z tytułu pracy na stacji paliw w wysokości 14.971,25 zł. W 2020 r. przychody ze stosunku pracy wyniosły 31.200,00 zł.

(deklaracja PIT-11 k. 46-47; k. 52)

Z. K. w 2019 r. osiągnął udokumentowany dochód na poziomie 25.248,75 zł, w roku 2020 – 26.901,99 zł, zaś w roku 2021 – 29.595,35 zł.

(deklaracja PIT k. 98-104v; k. 106-107v)

Na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego, pozwany ubezpieczyciel uznając swoją odpowiedzialność co do zasady, wypłacił na rzecz powoda Z. K. 30.200,00 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci syna, odmawiając wypłaty odszkodowania za zgłoszenie sytuacji materialnej – pismem z dnia 10 marca 2022 r. Z kolei na rzecz powódki M. K. pozwany wypłacił kwotę 32.300,00 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci syna, odmawiając wypłaty odszkodowania za pogorszenie sytuacji materialnej – pismem z dnia 8 marca 2022 r.

(bezsporne, dokumentacja k. 43-43v i 45-45v)

Powyższy stan faktyczny jest zasadniczo bezsporny, gdyż został oparty
m. in. na dowodach z dokumentów, które nie były negowane przez strony. Sąd ustalił, jakie więzi rodzinne łączyły powodów z synem oraz w jaki sposób przeżyli jego śmierć w oparciu o ich zeznania i zeznania przesłuchiwanych w sprawie świadków, którym dał wiarę z uwagi na to, że były spójne, jasne, logiczne i wzajemnie potwierdzające się. W zakresie techniki jazdy K. D. w chwili wypadku Sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych sporządzonej na potrzeby sprawy karnej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Wieluniu, której walor przydatności i wiarygodności nie budził wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z przepisu art. 436 § 1 k.c. wynika, że samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu na zasadzie ryzyka - gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. Należy też dodać, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, przy czym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 1 i § 4 k.c.). Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - tekst jedn., Dz. U. z 2018 roku, poz. 473 ze zm.).

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady. Nie było zarazem wątpliwości co do przyczyn wypadku i jego następstw. Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy uznać, że żądanie powodów o zasądzenie od pozwanej spółki zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. jest w znacznej części zasadne.

Zgodnie z dyspozycją tego przepisu Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w wyniku czynu niedozwolonego.

Prawidłowa wykładnia art. 446 § 4 k,c. wymaga przede wszystkim podkreślenia, że , roszczenie oparte na tym przepisie jest rodzajowo i normatywnie odmienne od roszczenia zmierzającego do naprawienia szkody majątkowej, opartego na treści art. 446 § 3 k.c. Zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 k.c. nie jest bowiem zależne od pogorszenia sytuacji życiowej osoby bliskiej w wyniku śmierci bezpośrednio poszkodowanego, lecz ma na celu złagodzenie cierpienia psychicznego wywołanego tą śmiercią, a także pomoc członkom rodziny tej osoby w dostosowaniu się do zmienionej sytuacji życiowej (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2013 r., IV CSK 87/13, LEX nr 1383297).

Zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie stanowiskiem na rozmiar krzywdy, o której mowa w art. 446 § 4 k.c, mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, wiek pokrzywdzonego i jego zdolność do zaakceptowania nowej rzeczywistości oraz umiejętność odnalezienia się w niej (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03 czerwca 2011 r., III CSK 279/10, niepubl.).

Ustawodawca nie wskazuje zasad ustalania wysokości omawianego zadośćuczynienia, a posiłkować należy się w tym zakresie poglądami wypracowanymi w judykaturze na tle stosowania art. 445 k.c. Niewątpliwie krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego dotyczącym zasad ustalania wysokości zadośćuczynienia wskazuje się, iż każdy przypadek powinien być traktowany indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy. Należy przy tym zaznaczyć, że zadośćuczynienie przewidziane w art. 446 § 4 k.c. jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy, która nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego, jedynie zatem rozmiar zadośćuczynienia może być odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na jego umiarkowany wymiar. Przesłanka „przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa" ma więc charakter uzupełniający i ogranicza wysokość zadośćuczynienia tak, by jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawiać zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników kształtujących jego rozmiar (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00 i wyrok z dnia 03 czerwca 2011 r. III CSK 279/10).

Rolą zadośćuczynienia jest złagodzenie doznanej niewymiernej krzywdy poprzez wypłacenie nie nadmiernej, lecz odpowiedniej sumy, w stosunku do doznanej krzywdy. Ustalenie jej wysokości powinno być więc dokonane w ramach rozsądnych granic, odpowiadających aktualnym warunkom i sytuacji majątkowej społeczeństwa przy uwzględnieniu, iż wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych w sprawie okoliczności mających wpływ na rozmiar cierpień i sytuację powodów po śmierci syna, należało uznać, iż odpowiednimi kwotami zadośćuczynienia dla M. i Z. K. są kwoty po 80.000,00 zł

Przy ustalaniu wysokości powyższej kwoty Sąd uwzględnił stopień cierpień powodów oraz nieodwracalność skutków powstałych wskutek śmierci ich syna P. K.. Odczuwane przez powodów cierpienia psychiczne po śmierci syna były tym bardziej dotkliwe i rozległe, iż łączyły ich z P. silne i pozytywne więzi.

Naturalną konsekwencją zerwania więzi tego rodzaju, jak posiadali powodowie z P. K. jest ból, cierpienie i poczucie krzywdy. W rozpoznawanej sprawie krzywda jest tym bardziej dotkliwa, że śmierć nastąpiła nagle i dotknęła dwudziestosześcioletniego mężczyznę, który miał przed sobą perspektywę całego życia. Członkowie rodziny żywili względem P. słuszne nadzieję na przyszłość, ponieważ był on chętnym do pomocy i zaradnym człowiekiem. Niewątpliwie po śmierci syna powodowie odczuwali zawiedzione nadzieje i nie mogli pogodzić się z jego stratą.

Zważyć należy, iż skutki śmierci syna rozciągają się na całe życie i będą powodować osłabienie aktywności życiowej powodów oraz motywacji do przezwyciężania trudności życia codziennego. Zadośćuczynienie pieniężne choć w części zrekompensuje krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie i ból spowodowany utratą najbliższej osoby. Zginął bowiem najbliższy członek rodziny powodów, osoba, na której powodowie mogli zawsze polegać, na którą mogli liczyć przez wiele następnych lat. Powodowie zostali pozbawieni poczucia bliskości, miłości, przywiązania ze strony syna. Dlatego doznana w tym przypadku szkoda jest godna ochrony z uwagi na naruszenie dobra wysokiej rangi i w najwyższym stopniu.

Z drugiej jednak strony Sąd nie mógł pominąć, że choć powodowie po śmierci syna odczuwali trudne do wyobrażenia ból i cierpienie, to jednak nie zostali sami na świecie i mają dla kogo żyć, co sami podkreślali, wskazując, iż mają córkę, z którą mają bardzo dobre relacje i której pomagają w rehabilitacji. Powodowie dzięki wsparciu najbliższych, codziennej pracy i wywiązywaniu się z obowiązków, a także poprzez rytuały, takie jak odwiedzanie grobu syna, odnaleźli się w nowej rzeczywistości. Powodowie nie leczyli się psychiatrycznie, korzystają jedynie z pomocy psychologa. Zatem należy stwierdzić, że żałoba nie miała charakteru powikłanego i patologicznego. Ponadto nie bez znaczenia jest także to, że zmarły był już dorosłym człowiekiem, mogącym wkrótce wyprowadzić się z domu i założyć własną rodzinę, odseparowując się nieco (co naturalne) od rodziców, co zresztą już wcześniej uczynił, wyprowadzając się do partnerki, z którą miał dziecko.

Z tych wszystkich względów Sąd uznał, że żądanie przekraczającego kwotę 80.000,00 zł zadośćuczynienia przez każdego z powodów jest nadmiernie wygórowane. Sąd pomniejszył wysokość ustalonego na podstawie powyższych okoliczności zadośćuczynienia o kwoty wypłacone na rzecz powodów przez pozwaną w toku postępowania likwidacyjnego, czyli o 32.300,00 zł w przypadku M. K. oraz o 30.200,00 zł w przypadku Z. K.. Wobec powyższego zasądził na rzecz powodów od pozwanej spółki kwoty odpowiednio po 47.700,00 zł i 49.800,00 zł o czym orzeczono w punkcie 1. i 3 wyroku, oddalając jednocześnie dalszej idące żądania w punkcie 2. i 4. wyroku.

Zadośćuczynienie w tej wysokości stanowi ekonomicznie odczuwalną wartość, ale jednocześnie utrzymane jest w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Kompensuje doznaną przez powodów krzywdę, nie jest również rażąco wygórowane i nie prowadzi do nieuzasadnionego przysporzenia w ich majątku.

Kwotę zadośćuczynienia Sąd zasądził z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lutego 2022 r. (w przypadku M. K.) i 23 lutego 2022 r. (w przypadku Z. K.), na podstawie art. 481 k.c. – zgodnie z żądaniem pozwu.

Sąd zarazem w punkcie 2. i 4. wyroku oddalił dalej idące żądanie powodów w zakresie zadośćuczynienia, jak również odszkodowania z tytułu pogorszenia sytuacji materialnej powodów po śmierci syna, gdyż zgodnie z art. 446 § 3 k.c. sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do zasądzenia na rzecz powodów odszkodowania. Niespornym jest, że powodowie mieli wsparcie syna w prowadzeniu gospodarstwa domowego i rolnego. Warto jednak zwrócić uwagę, że P. K. był osobą od wielu lat pełnoletnią, mającą własne życie, pracę, plany życiowe, a także partnerkę i syna. Naturalną koleją rzeczy byłoby bowiem, jak już wspomniano wcześniej, odejście P. K. z domu rodzinnego lub przynajmniej życie w nim na własnych zasadach, założenie własnego budżetu. To, że zwyczajowo wspierał on rodziców w prowadzeniu gospodarstwa była jego dobrą wolą i mogło się skończyć np. na skutek wyprowadzki do innej miejscowości lub zmiany planów życiowych. W kontekście zakupu ciągnika, którego spłacanie kredytu przypadło wskutek śmierci P. K. jego rodzicom, to warto zauważyć, że choć istotnie – spoczywa na nich obciążenie finansowe za spłatę kredytu, tak jednak sam ciągnik jest w ich posiadaniu, służy im i jest wymiernym aktywem, który wszedł w skład ich zasobów. Gdyby zaś powodowie zdecydowali się na sprzedaż ciągnika, mogliby uzyskać tym samym środki na spłacenie kredytu. Innymi słowy, nie jest tak, że w następstwie śmierci syna zostali oni wyłącznie obciążeni obowiązkiem spłacania kredytu nie otrzymując nic w zamian. Ciągnik przedstawia bowiem konkretną, ekonomicznie obliczalną wartość i pozostaje on aktualnie w dyspozycji powodów. Dlatego też, jako niezasadne należało uznać żądanie powodów w zakresie zasądzenia na ich rzecz jakichkolwiek kwot z tytułu odszkodowania.

Biorąc pod uwagę, że każdy z powodów wygrał sprawę w około 45%, o kosztach procesu orzeczono jak w punktach 5 i 6 wyroku, w oparciu o art. 100 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając zgodnie z odpowiedzialnością za wynik postępowania. Zgodnie z powołanym przepisem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Dlatego też Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powodów odpowiednie wartości tytułem zwrotu kosztów procesu na które w przypadku M. i Z. K. składa się poniesiona przez każdego z nich opłata od pozwu oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego profesjonalnego pełnomocnika (ustalone w oparciu o ustalona § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W ocenie Sądu okoliczności sprawy, w której wysokość zasądzonego roszczenia była w głównej mierze uzależniona od uznania Sądu, uzasadniają w zakresie kosztów procesu należnych pozwanemu zastosowanie wobec powodów instytucji przewidzianej w art 102 k.p.c, o czym orzeczono jak w pkt 7 wyroku. Warto bowiem zwrócić uwagę nie tylko na traumatyczne zdarzenie będące źródłem niniejszego procesu, ale również dalece ocenny charakter spraw o zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej.