Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 31/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Iwona Konopka

Protokolant: stażysta Tomasz Modzelewski

przy udziale prokuratora Małgorzaty Herter-Dziurzyńskiej i oskarżyciela posiłkowego G. D. (1)

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2023 r.

sprawy G. Ż. ur. (...) w K., córki A. i D.

oskarżonej z art. 286 § 1 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie

z dnia 19 października 2022 r., sygnatura akt II K 87/22

orzeka:

1.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata S. M. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) złotych, powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu w instancji odwoławczej;

3.  zwalnia oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 31/33

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 19 października 2022 r., sygn. II K 97/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

- błędu w ustaleniach faktycznych, mających wpływ na treść wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonej nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż Sąd I instancji w toku przewodu sądowego ujawnił wszystkie dowody, dokonał ich wnikliwej oceny z uwzględnieniem zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i w następstwie tak dokonanej oceny ustalił stan faktyczny nie zawierający błędów. Tak dokonana ocena w pełni korzysta z ochrony art. 7 k.p.k. Sąd orzekający dokonał wszechstronnej oceny wszystkich dowodów, przemawiających zarówno na korzyść jak i niekorzyść oskarżonych, a poczynione ustalenia faktyczne są wynikiem uznania za wiarygodne określonych dowodów, które to stanowisko Sąd szeroko i przekonywująco umotywował.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnie uchybień dopuścił się Sąd orzekający w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość zaś przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego odmiennego poglądu nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez Sąd błędu w ustaleniach faktycznych. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, nie może się sprowadzać do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego, lecz powinien polegać na wykazaniu, jakich uchybień w świetle zasad wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd w dokonanej przez siebie ocenie materiału dowodowego. Analiza treści wywiedzionej przez obrońcę oskarżonej apelacji prowadzi do wniosku, że stanowi ona jedynie nieuprawnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu orzekającego.

Wskazać przy tym należy, że obrońca upatruje błędu w ustaleniach faktycznych, który miał polegać na nieprzyjęciu przez Sąd Rejonowy, że przypisany oskarżonej czyn z art. 286 § 1 k.k. stanowił wypadek mniejszej wagi.

W ocenie Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej prawno – karnej oceny zachowania oskarżonej, słusznie uznając, że czyn popełniony przez oskarżoną nie stanowił wypadku mniejszej wagi, w rozumieniu art. 286 § 3 k.k. Przede wszystkim zauważyć należy, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem okolicznościami wpływającymi na charakterystykę danego czynu przestępczego jako wypadku mniejszej wagi są elementy strony przedmiotowo – podmiotowej danego czynu zabronionego. O uznaniu konkretnego czynu jako wypadek mniejszej wagi decyduje całościowa ocena jego społecznej szkodliwości. Wypadek mniejszej wagi jest to bowiem taka postać czynu o znamionach przestępstwa typu podstawowego, charakteryzująca się przewagą elementów przedmiotowo – podmiotowych, które sprawiają, że taki czyn nie przybiera zwyczajnej postaci, lecz zasługuje na łagodniejsze potraktowanie. W realiach sprawy nie sposób uznać, że czyn popełniony przez oskarżoną wyczerpujący znamiona art. 286 § 1 k.k. należało potraktować jako wypadek mniejszej wagi. Zaznaczyć trzeba, że za takim uznaniem nie może przemawiać li tylko wysokość szkody majątkowej uzyskanej przez oskarżoną, która przecież nie była niewielka, jak wskazuje obrońca, ale w ocenie Sądu odwoławczego istotne były także okoliczności popełnienia czynu zarzucanego oskarżonej. Zaznaczenia wymaga, że oskarżona wykorzystała fakt prowadzenia działalności gospodarczej pod nazwą G. Ż. (...), która była agentem pośredniczącym (...) S.A., za pośrednictwem którego doszło do zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki - do popełnienia przypisanego jej występku, co samo w sobie nie zasługuje na akceptację. Zawierając umowę pożyczki na dane G. D. (1) nie liczyła się przy tym z faktem, iż to G. D. będzie ponosił konsekwencje zawarcia tej umowy. Nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż oskarżona dopuszczając się czynów zabronionych miała na względzie tylko własne korzyści, gdyż nie miała zamiaru spłaty pożyczki. Na uwzględnienie zasługuje także okoliczność, iż działanie oskarżonej zostało z góry zaplanowane, działała ona umyślnie, kierując się motywacją zasługującą na dezaprobatę. Zaznaczenia bowiem wymaga, że oskarżona w celu dokonania przypisanego jej czynu zabronionego trzy dni przed zawarciem umowy pożyczki dokonała otwarcia rachunku bankowego, na który przelano kwotę 4000 zł wynikającą z zawartej w dniu 26.03.2019 r. umowy pożyczki. Dodatkowo do zawarcia umowy pożyczki wykorzystała nie tylko fakt prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, ale przede wszystkim dane G. D. (1), z którym wbrew twierdzeniu obrońcy nie łączyły oskarżonej żadne osobiste więzi. Z zeznań G. D. (1) wynikało bowiem jednoznacznie, że w przeszłości, tj. od 26.12.2017 r. do czerwca 2018 r. wynajmował oskarżonej dom i swoje dane – wykorzystane następnie przez oskarżoną – zawarł w umowie najmu. Co istotne oskarżona wynajmując dom od pokrzywdzonego nie wywiązywała się z warunków zawartej umowy, gdyż zalegała z czynszem najemnym, a nadto – według twierdzeń pokrzywdzonego – opuszczając dom, pozostawiła zniszczenia, a kontakt z oskarżoną się urwał. W świetle takich zeznań pokrzywdzonego, który w związku z zawartą z oskarżoną umową najmu zdecydował się na wytoczenie powództwa o zapłatę – nie sposób uznać, że łączyły go z oskarżoną osobiste relacje, co w jakikolwiek sposób mogłoby usprawiedliwiać działanie oskarżonej. Na uwagę przy tym zasługuje okoliczność, iż pokrzywdzony o fakcie zawarcia umowy pożyczki przez oskarżoną z wykorzystaniem swoich danych powziął wiedzę przypadkiem, kiedy sam starał się o zawarcie umowy kredytowej, co nie było możliwe, gdyż fakt zawarcia umowy pożyczki na jego dane został odnotowany w BIK, co stanowiło przeszkodę dla udzielenia mu kredytu. W związku z tym sam pokrzywdzony musiał podjąć starania celem uzyskania informacji na temat zobowiązania wynikającego z zawartej umowy pożyczki przez oskarżoną i to dzięki wyłącznie działaniom pokrzywdzonego miał możliwość złożenia oświadczenia o odstąpieniu od zawartej umowy pożyczki. W ocenie Sądu odwoławczego dla prawno – karnej oceny zachowania oskarżonej nie sposób pominąć dotychczasowej karalności oskarżonej za przestępstwa podobne. Załączone do akt odpisy wyroków prowadzą do wniosku, że oskarżona w przeszłości wielokrotnie działała w podobny sposób, jak w sprawie niniejszej. Wskazane okoliczności nie mogły zatem, zdaniem Sadu odwoławczego, zostać potraktowane jako wypadek mniejszej wagi.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Sąd I instancji w toku przewodu sądowego prawidłowo ujawnił materiał dowodowy sprawy, dokonał jego wszechstronnej oceny uwzględniającej wskazania wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i w następstwie tak dokonanej oceny ustalił stan faktyczny nie zawierający błędów. Sąd Rejonowy dokonał również trafnej prawno – karnej oceny zachowania oskarżonej.

Wniosek

- o zmianę wyroku i przyjęcie, że czyn oskarżonej stanowił wypadek mniejszej wagi, tj. art. 286 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zb. z art. 190a § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i wymierzenie oskarżonej kary łagodniejszej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na nieuwzględnienie zarzutu podniesionego przez obrońcę w apelacji, o czym była mowa w punkcie 3 formularza uzasadnienia sekcja „zarzut”, wniosek o zmianę wyroku w postulowanym zakresie nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Punkt I-IV

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy uznał, że wywiedziona apelacja była niezasadna i miała charakter wyłącznie polemiczny, zaś orzeczenie Sądu Rejonowego należało uznać za trafne. Szczegółowa odpowiedź na podnoszone przez skarżącego zarzuty, a zatem także i powody nieuwzględnienia apelacji, zostały omówione w punkcie 3 formularza uzasadnienia sekcja „zarzut” i „wnioski”. Sąd odwoławczy nie stwierdził przy tym z urzędu istnienia podstaw do uchylenia, bądź zmiany wyroku poza zakresem zaskarżenia, tj. przesłanek określonych w art. art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2,3

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w zw. z § 3 i § 4 ust. 3, § 17 ust.2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z uwzględnieniem treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego o sygn. SK 78/21 z dnia 20.12.2022 r. zasądził na rzecz obrońcy oskarżonej kwotę 840 zł powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu w instancji odwoławczej.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., Sąd odwoławczy uwzględniając zasadę słuszności zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarbu Państwa.

7.  PODPIS