Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 170/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 22 lutego 2022 r., sygn. XII Ko 49/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym zasądzeniu kwoty 3.000 złotych z dochodzonych 5.000 złotych, tytułem zadośćuczynienia, jako adekwatnej do doznanych przez wnioskodawcę T. S. krzywd, cierpień fizycznych i moralnych, związanych z niewątpliwie niesłusznym zatrzymaniem w dniu 29 stycznia 2021 roku w W., podczas gdy prawidłowe ustalenia winny prowadzić do wniosku, że adekwatną kwotą do doznanych przeżyć, jaka winna być zasądzona na rzecz wnioskodawcy, jest kwota 300 złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony przez prokuratora zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. W uzasadnieniu apelacji skarżący starał się wykazać, że zasądzona na rzecz wnioskodawcy kwota tytułem zadośćuczynienia była zbyt wygórowana. Nie podważając w żadnej mierze dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń prokurator kwestionował rangę, jaką nadał Sąd meriti poszczególnym etapom analizowanego przebiegu zdarzenia w postaci zatrzymania wnioskodawcy, jak również jego wpływu na osobę T. S.. Lektura uzasadnienia apelacji sprowadza się do konkluzji, że wobec nikłego, w ocenie skarżącego, natężenia ujemnych okoliczności związanych z niewątpliwie niesłusznym zatrzymaniem 29 stycznia 2021 r., dolegliwości doznane przez wnioskodawcę w żadnym mierze nie uzasadniają przyznania mu zadośćuczynienia w wysokości 3.000,00 zł.

Z takim stanowiskiem jednakże w żadnym razie nie sposób się zgodzić.

Wskazać należy, że ustalenie adekwatnej kwoty zadośćuczynienia wymaga wielopłaszczyznowego uwzględnienia tak samego przebiegu czynności zatrzymania, jak i jego skutków tak dla dobrego imienia wnioskodawcy, czy jego cierpień fizycznych i negatywnych przeżyć psychicznych. O prawidłowości ocen w tym zakresie nie decyduje tylko okres niewątpliwie niesłusznego zatrzymania, ale przede wszystkim towarzyszące temu stanowi okoliczności faktyczne, które w zależności od ich indywidualnego charakteru, negatywne przeżycia i skutki oczywiście niesłusznego zatrzymania w danej sprawie potęgują, bądź łagodzą.

Zarazem każdorazowo należy mieć na uwadze by wysokość zadośćuczynienia nie prowadziła do nieuzasadnionego wzbogacenia osoby uprawnionej, a jednocześnie by nie pozbawiała zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej, sprowadzając się w swej istocie do symbolicznego i iluzorycznego zrekompensowania krzywd doświadczonych przez wnioskodawcę, do czego to sprowadza się zarzut oraz wniosek apelacji prokuratora w przedmiotowej sprawie.

Sąd Apelacyjny w całości podzielił argumentację i w konsekwencji rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego, który to uwzględnił jedynie częściowo roszczenie wnioskodawcy. Sąd I instancji w sposób precyzyjny i wyczerpujący wskazał wszystkie elementy, które miał na uwadze określając wysokość zadośćuczynienia przyznanego T. S.. I tak słusznie wskazał Sąd Okręgowy, na okoliczności i sposób zatrzymania wynikającego z niczym nieuzasadnionego otoczenia kordonem osób korzystających ze swoich obywatelskich uprawnień, wśród których znajdował się wnioskodawca, co skutkowało uniemożliwieniem przemieszczania się, skorzystania z toalety, czy też zjedzenia posiłku i napicia się, co zostało umożliwione dopiero po interwencji przybyłych na miejsce posłów. Nie można także pomijać, co zostało słusznie zaznaczone przez Sąd I instancji, że do niewątpliwie niesłusznego zatrzymania wnioskodawcy doszło zimą, na koniec stycznia i był on zmuszony przebywać na zewnątrz, kiedy panowały ujemne temperatury, przez całą noc (kordon policji otoczył protestujących ok. godz. 21:00, a do zwolnienia wnioskodawcy doszło dopiero ok. godz. 4:00). Dodatkowo również końcowa interwencja funkcjonariuszy Policji, którzy zepchnęli siłowo wnioskodawcę wraz z inną grupą protestujących, a następnie przenieśli go trzymając za ręce i nogi celem wylegitymowania, co doprowadziło do powstania siniaków i otarć, gdy nie było okoliczności przemawiających za taką zdecydowana formą działania, niewątpliwie przekonuje, że rozmiar krzywd doznanych przez wnioskodawcę nie może zostać uznany za znikomy, jak upatrywałby tego skarżący. Poza samym przebiegiem zdarzeń mających miejsce 21 stycznia 2021 r., Sąd Okręgowy miarkując wysokość zadośćuczynienia trafnie odwołał się do konsekwencji zatrzymania dla płaszczyzny psychicznej wnioskodawcy, który w wyniku zdarzenia utracił zaufanie do Policji, a wydarzenia mające miejsce w nocy z 21 na 22 stycznia 2021 r., były źródłem jego znacznego dyskomfortu psychicznego. Okoliczności powyższe zostały całkowicie pominięte przez skarżącego, bowiem jednoznacznie i niewątpliwie wskazują, że wnioskowana kwota 300 zł nie mogłaby w żaden sposób rekompensować całości krzywd doznanych przez wnioskodawcę, prowadząc do wypaczenia funkcji zadośćuczynienia i sprowadzenia go do symbolicznego jedynie potwierdzenia wystąpienia krzywd, pozbawiając go jednocześnie jakiejkolwiek roli kompensacyjnej. Dodatkowo, W ocenie Sądu Apelacyjnego, wnioskowana w apelacji kwota, wobec jej jaskrawej znikomości paradoksalnie spowodować by mogła zwiększenie poczucia krzywdy u wnioskodawcy, a być może kolejne poczucie pokrzywdzenia ze strony aparatu państwowego.

Wobec powyższego uznać należy, że Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny całokształtu ustalonych w przedmiotowej sprawie okoliczności, należycie uzasadniając zajęte przez siebie stanowisko i w żadnym razie, wbrew stanowisku skarżącego, nie dopuścił się uchybienia w postaci błędu w ustaleniach faktycznych, trafnie uznając, że słuszną oraz w pełni usprawiedliwioną będzie kwota 3.000,00 zł, która to stanowić będzie adekwatną rekompensatę za całokształt krzywd doświadczonych przez wnioskodawcę, nie powodząc zarazem do jego nieuprawnionego wzbogacenia.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i zasądzenie wnioskodawcy tytułem zadośćuczynienia kwoty 300 złotych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania w całości zarzutu apelacyjnego za niezasadny – także wniosek uznać należało w całości za niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie wystąpiły.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w zaskarżonej części.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec nieuwzględnienia apelacji.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Na podstawie art. 554 § 4 k.p.k. kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa

7.  PODPIS

Anna Nowakowska

Katarzyna Wróblewska Piotr Bojarczuk

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Zasądzona kwota zadośćuczynienia

7.1.  1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

7.2.  1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

7.3.  1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana