Sygn. akt III Ca 802/22
Dnia 8 lutego 2023 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący-Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk
po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2023 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy
z wniosku G. G.
z udziałem A. G.
o podział majątku wspólnego
na skutek apelacji wnioskodawczyni
od postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach
z dnia 14 kwietnia 2022 r., sygn. akt I Ns 546/14
postanawia:
1. zmienić zaskarżone postanowienie:
a) w punkcie I przez wykreślenie podpunktu 35,
b) w punkcie II a) przez wykreślenie podpunktu 35,
c) w punkcie IV o tyle, że w miejsce kwoty 11 597,12zł tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym i rozliczenia nakładów zasądza od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni 12 350,38zł (dwanaście tysięcy trzysta pięćdziesiąt złotych i trzydzieści osiem groszy);
2. oddalić apelację w pozostałym zakresie.
SSO Magdalena Balion – Hajduk
Sygn. akt: III Ca 802/22
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2022 roku Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni G. G. i uczestnika postepowania A. G..
Sąd Rejonowy ustalił, że wnioskodawczyni G. G. i uczestnik postepowania A. G. zawarli związek małżeński w dniu 18 kwietnia 1998r. Związek małżeński został rozwiązany na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 8 września 2010r. Orzeczenie stało się prawomocne z dniem 19 października 2010r. W trakcie trwania związku małżeńskiego strony nie zawierały umów majątkowych małżeńskich. W trakcie trwania małżeństwa oboje zainteresowani pracowali zawodowo. Uczestnik postępowania był stałym wspólnikiem spółki cywilnej o nazwie Biuro Usług (...) Spółka Cywilna. Spółka powstała w 1992r. Na skutek przekształceń podmiotowych w spółce wnioskodawczyni również była wspólnikiem spółki w latach 2001 - 2010. W trakcie trwania małżeństwa urodziło się dwoje dzieci, syn D. i córka W.. Wnioskodawczyni ponadto pracowała w firmie założonej przez swoją matkę Zarząd (...) i Wspólnot Mieszkaniowych (...) oraz innych firmach. W trakcie trwania małżeństwa wnioskodawczyni szkoliła się zawodowo. W trakcie małżeństwa zainteresowani posiadali kilka kont bankowych oraz zaciągali kredyty z różnym przeznaczeniem, korzystali z kredytów odnawialnych w ramach umów o prowadzenie kont bankowych, jak również korzystali w pożyczek udzielanych przez rodzinę. Zainteresowani uzyskiwali również pomoc ze strony rodziny w postaci darowizn pieniężnych również z różnym przeznaczeniem, w tym na przeprowadzenie remontów lub zakup sprzętów czy mebli do mieszkania. Małżonkowie mieszkali razem w mieszkaniu przy ul. (...), które również stanowiło biuro i miejsce pracy uczestnika postępowania. Lokal mieszkalny przy ulicy (...) wnioskodawczyni i uczestnik postępowania zakupili w dniu 18 grudnia 2008r. za kwotę 34 731 złotych.
W maju 2010 roku, w trackie trwającego między wnioskodawczynią a uczestnikiem postępowania procesu rozwodowego wnioskodawczyni wyprowadziła się ze wspólnego lokalu, zabierając ze sobą część majątku ruchomego. Zainteresowani w zakresie podziału majątku ruchomego sporządzali wstępne porozumienia z dnia 1 lipca 2010 roku, w których ustalali komu przypaść mają poszczególne składniki wspólnego majątku oraz szacowali wartość poszczególnych ruchomości.
Wnioskodawczyni i uczestnik postępowania w czasie trwania małżeństwa zawierali umowy kredytowe, które były spłacane już po orzeczeniu między stronami rozwodu.
G. G. 9 sierpnia 2011 roku spłaciła pożyczkę gotówkową udzieloną przez (...) Bank (...) SA dnia 6 listopada 2009 roku, do zawarcia której w dniu jej udzielenia wymagana była pisemna zgoda współmałżonka. Wysokość spłaconego kapitału w okresie od 19 października 2010 roku do dnia 9 sierpnia 2011 wynosiła kwotę 6.014,55 złotych stanowiąca wysokość kapitału i kwotę 716,02 złotych stanowiącą wysokość odsetek.
G. G. zawarła również umowę o kredyt odnawialny na rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym w okresie od 17 listopada 1999 roku do dnia 18 października 2011 roku – limit wynosił 5 800 złotych, natomiast stan zadłużenia na dzień prawomocności orzeczonego rozwodu stron wynosił 3 599,14 złotych.
Wnioskodawczyni i uczestnik postępowania korzystali również z kredytu preferencyjnego na zadania proekologiczne ze środków (...) w K., udzielonego dnia 14 sierpnia 2006 ROKU – UMOWĄ NR (...). Od dnia 19 października 2010 roku do dnia 26 sierpnia 2022 roku z tytułu kredytu spłacono kapitał w kwocie 3116,35 złotych oraz odsetki w kwocie 104,72 złote. Spłaty zostały dokonane z rachunku (...) prowadzonego na rzecz G. G..
Wnioskodawczyni i uczestnik postępowania, jako wspólnicy spółki cywilnej zawarli:
- w dniu 28 listopada 2008 roku umowę o kredyt w rachunku bieżącym nr (...). Na mocy umowy Bank (...) SA z siedzibą we W. udzielił im kredytu w wysokość 30 tysięcy złotych na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej kredytobiorcy,
- w dniu 28 listopada 2008 roku umowę o kredyt w rachunku bieżącym nr (...) w Banku (...) SA z siedzibą we W., bank udzielił stronom kredytu w wysokość 30 tysięcy złotych na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej kredytobiorcy oraz nakładów na odtworzenie lub zwiększanie majątku trwałego kredytobiorcy.
Dnia 27 listopada 2009 roku została zawarta umowa kredytowa między uczestnikami postępowania jako wspólnikami spółki a Bankiem (...) S.A z siedzibą we W.. Stronom udzielono kredytu w wysokości 20 tysięcy złotych na cele niekonsumpcyjne.
W trakcie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej wnioskodawczyni i uczestnik postępowania zgromadzili majątek, w skład którego wchodzą następujące składniki:
1) samochód M. (...) – o wartości 6000 złotych,
2) akwarium z wyposażeniem – o wartości 700 złotych,
3) komplet mebli kuchennych na wymiar – o wartości 8000 złotych,
4) zlewozmywak kuchenny z baterią – o wartości 200 złotych,
5) okap kuchenny marki A. – o wartości 250 złotych,
6) lampy kuchenne witrażowe – o wartości 600 złotych,
7) lodówka marki A. – o wartości 700 złotych,
8) komplet mebli drewnianych z sypialni – o wartości 900 złotych,
9) komplet mebli do salonu – o wartości 650 złotych;
10) narożnik skórzany – o wartości 3000 złotych,
11) komplet mebli do przedpokoju – o wartości 400 złotych,
12) telewizor (...) Samsung – o wartości 1300 złotych,
13) żelazko marki B. i deska do prasowania – o wartości 50 złotych,
14) stół obiadowy rozkładany i komplet sześciu krzeseł – o wartości 900 złotych.
15) rolety materiałowe do okien – o wartości 100 złotych,
16) piec gazowy wiszący marki T. – o wartości 400 złotych,
17) aparat fotograficzny marki P. (...) – o wartości 450 złotych,
18) ekspres ciśnieniowy marki E. – o wartości 200 złotych,
19) krajalnica do chleba marki Z. – o wartości 100 złotych,
20) lampa łazienkowa ledowa – o wartości 100 złotych,
21) lampa pokojowa stojąca – o wartości 150 złotych,
22) żyrandol pokojowy 5 – lampowy ( złoty) – o wartości 200 złotych,
23) żyrandol pokojowy 5 – lampowy (chrom) – o wartości 150 złotych,
24) odtwarzacz DVD marki sony – o wartości 200 złotych,
25) płyta gazowa marki TEKA – o wartości 300 złotych;
26) piekarnik elektryczny do zabudowy marki B. – o wartości 500 złotych,
27) sokowirówka marki Z. – o wartości 100 złotych,
28) pralka automatyczna A. (...) – o wartości 400 złotych,
29) środki finansowe zaewidencjonowane na subkoncie uczestnika postępowania A. G. w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w wysokości 9 660,61 (dziewięć tysięcy sześćset sześćdziesiąt i 61/100) złotych;
30) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym numer (...) w Banku (...) w kwocie 2,62 (dwa i 62/100) złote;
31) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym numer (...) w Banku (...) w kwocie 839, 94 (osiemset trzydzieści dziewięć i 94/100) złote;
32) środki pieniężne zgromadzone na rachunku prowadzonym w ramach umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą numer (...) zawartej z uczestnikiem postępowania A. G. w kwocie 3 084,42 (trzy tysiące osiemdziesiąt cztery i 42/100);
33) 359, (...) jednostek uczestnictwa zgromadzonych przez G. G. w AVIVA OFE o łącznej wartości 10 659,30 (dziesięć tysięcy sześćset pięćdziesiąt dziewięć i 30/100) złotych;
34) 451, (...) jednostek uczestnictwa zgromadzonych przez A. G. w AVIVA OFE o łącznej wartości 13 399,37 (trzynaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć i 37/00) złotych;
35) środki pieniężne zgromadzone na oszczędnościowej książeczce mieszkaniowej numer (...) należącej do G. G. w kwocie 1 486,52 (jeden tysiąc osiemdziesiąt sześć i 52/100);
36) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym o numerze (...) w (...) Banku (...) w kwocie 2,20 (dwa i 20/100) złotych;
37) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym o numerze (...) w (...) Banku (...) w kwocie 1996,35 (jeden tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć i 35/100) złotych.
Sąd Rejonowy w oparciu o art. 46 k.r. i o. i art. 567 § 3 k.p.c. art. 687 k.p.c. i art. 688 k.p.c. oraz art. 211 k.c. i art. 212 k.c. oraz art. 623 k.p.c. i art. 624 k.p.c. dokonał podziału majątku wspólnego stron, ustalając wartość i skład tego majątku. Sąd uwzględnił przy tym, iż od chwili zawarcia przez strony postępowania związku małżeńskiego w dniu 18 kwietnia 1998 roku między stronami obowiązywał zgodnie z art. 31 k.r. i o. ustawowy ustrój majątkowy, tj. powstała z mocy ustawy wspólność majątkowa, która ustała z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód małżeństwa stron tj. w dniu 19 października 2010 roku.
Sąd uznał zgodnie z 43 § 1 i § 2 k.r i o., że udziały obydwu małżonków w majątku wspólnym są równe, o czym orzekł w postanowieniu wstępnym wydanym w sprawie dnia 26 lipca 2019 roku. Wskazał, że nie było sporne między stronami to, której ze stron mają przypaść poszczególne składniki majątku ruchomego, gdyż w tym zakresie strony już kilka lat temu dokonały nieformalnego podziału majątku, dzieląc ruchomości stanowiące głównie wyposażenie lokalu między sobą. Dokonując podziału majątku wspólnego stron przyznał stronom poszczególne ruchomości i sumy pieniężne, które znajdowały się w chwili ustania wspólności majątkowej na ich kontach, zgodnie z niespornym między stronami stanem posiadania i dokonanym przez strony podziałem. Ostatecznie wnioskodawczyni G. G. przyznano składniki majątkowe o łącznej wartości 27 444,36 złotych opisane w punkcie I podpunkt 3, 10, 16, 19, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 33, 35, 36, 37 postanowienia, a uczestnikowi postępowania A. G. przyznano składniki majątkowe o wartości 40 686,96 złotych opisane szczegółowo w punkcie I podpunkt 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 20, 24, 29, 30, 31, 32, 34 postanowienia. Majątek wspólny stron łącznie stanowił wartość 68 131,32 złotych.
W punkcie III postanowienia Sąd Rejonowy ustalił, że wnioskodawczyni G. G. poczyniła ze swojego majątku osobistego na rzecz majątku wspólnego nakłady w wysokości 9 951,64 złotych. Sąd przyjął, iż wnioskodawczyni zdołała w toku postępowania wykazać, iż w powyżej wskazanym wymiarze dokonała nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny stron. Nakład wnioskodawczyni stanowiły dokonane przez wnioskodawczynię po orzeczeniu rozwodu spłaty kredytów zaciągniętych wspólnie przez byłych małżonków. Wnioskodawczyni dokonała spłaty kredytu udzielonego dnia 6 listopada 2009 roku przez Bank (...) na remont wspólnego lokalu stron. Ostateczna spłata kredytu przez wnioskodawczynię nastąpiła w dniu 9 sierpnia 2011 roku i wynosiła 6 730,57 złotych. Wnioskodawczyni dokonała również już po prawomocnym orzeczeniu rozwodu stron spłaty kredytu udzielonego przez Bank (...). Od dnia 19 października 2020 roku do dnia 26 sierpnia 2011 roku wnioskodawczynią spłaciła kwotę 3 221,07 złotych, która to kwota stanowiła jej nakład z majątku osobistego na majątek wspólny.
Sąd nie uwzględnił natomiast jako nakładów z majątku osobistego na wspólny majątek wspólny stron tych spłat dokonywanych przez strony postępowania, które dotyczyły kredytów zaciąganych przez strony wspólnie jako wspólników spółki cywilnej, z których to kredytów wynika odpowiedzialność solidarna wspólników i które to kredyty zaciągane były na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej spółki.
Wartość majątku podlegająca podziałowi wyniosła 68 131,32 złotych. Sąd I instancji, biorąc pod uwagę, przyznane stronom poszczególne składniki majątku i ich wartości i wykazaną przez wnioskodawczynię wysokość poczynionego nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny w punkcie IV tytułem wyrównania udziału w majątku wspólnym oraz rozliczenia nadkładu zasądził od uczestnika postępowania A. G. na rzecz wnioskodawczyni G. G. kwotę 11 597,12 złotych. Wartość stanowiąca udział każdego byłego małżonka w majątku wspólnym to kwota 34 065,66 złotych (68 131,32 złotych : 2 = 34 065,66 złotych), a wartość przyznanych składników majątku to kwota 27 444,36 złotych w przypadku wnioskodawczyni i kwota 40 686,96 złotych w przypadku uczestnika postępowania. Wobec powyższego tytułem wyrównania udziałów uczestnik winien spłacić na rzecz wnioskodawczyni kwotę 6 621,30 złotych oraz dodatkowo tytułem spłaty połowy wysokości poczynionych przez wnioskodawczynię nakładów w wysokości 4 975,82 złotych (nakłady wnioskodawczyni w wysokości (...),64:2 = (...),82), łącznie kwotę 11 597,12 złotych. Sąd zasądził, iż spłata winna nastąpić w terminie 3 miesięcy od dnia prawomocnego zakończenia postępowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminu płatności uznając, iż termin ten będzie wystarczający dla uczestnika postępowania na zgromadzenie środków.
Sąd Rejonowy częściowo umorzył postępowanie albowiem wnioskodawczyni cofnęła wniosek w zakresie lokalu mieszkalnego stron co do którego podziału strony doszły do porozumienia poza postępowaniem. .
Sąd I instancji oddalił wnioski zainteresowanych w pozostałym zakresie. W szczególności oddaleniu podlegało żądanie wnioskodawczyni w zakresie zasądzenia na jej rzecz od uczestnika postępowania wynagrodzenia za korzystanie przez niego z majątku wspólnego w postaci lokalu mieszkalnego na podstawie art. 206 k.c. Wnioskodawczyni wyprowadziła się dobrowolnie ze wspólnego mieszkania stron i nigdy nie wyrażała woli powrotu do wspólnego mieszkania z nim z uczestnikiem postępowania i współposiadania mieszkania stanowiącego przedmiot współwłasności. Wnioskodawczyni i uczestnik postępowania, jako byli małżonkowie są skonfliktowani, jednak wnioskodawczyni nie wykazała, aby uczestnik uniemożliwił jej wejście do lokalu i współposiadanie lokalu wraz z nim. Wnioskodawczyni nigdy nie zgłaszała takiej chęci, nigdy nie wzywała uczestnika postępowania do dopuszczenia jej do współposiadania lokalu. Ponieważ wynagrodzenie za korzystanie ze wspólnej nieruchomości przysługuje tylko wówczas, gdy małżonek bezprawnie uniemożliwia korzystanie z danego składnika majątku wspólnego, Sąd Rejonowy podkreślił, że w okolicznościach niniejszej sprawy wniosek wnioskodawczyni nie mógł zostać uwzględniony. Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadanie i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli, co oznacza że każdy ze współwłaścicieli ma uprawnienie do bezpośredniego korzystania z rzeczy wspólnej, może całą rzecz posiadać i korzystać z niej tak długo jak nie narusza to praw pozostałych współwłaścicieli. Należy podkreślić, przedkładając powyższe na grunt niniejszego postępowania, iż to
Sąd Rejonowy ustalił, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie we własnym zakresie, przy czym wydatkami obciążył wnioskodawczynię i uczestnika postępowania po połowie, na podstawie art. 108 k.p.c. ich szczegółowe wyliczenie Referendarzowi Sądowemu po uprawomocnieniu się orzeczenia.
Od postanowienia apelację wniosła wnioskodawczyni w części obejmującej pkt VI oddalający żądanie wnioskodawczyni w zakresie zasądzenia na jej rzecz wynagrodzenia za korzystanie przez uczestnika z majątku wspólnego stron w postaci lokalu mieszkalnego oraz w pkt I ppkt 35 postanowienia w części dotyczącej ustalenia, że środki pieniężne zgromadzone na oszczędnościowej książeczce mieszkaniowej należącej do wnioskodawczyni w kwocie 1 486,52 zł stanowią przedmiot współwłasności i wniosła o zmianę postanowienia przez zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni od uczestnika kwoty 63 500 zotych tytułem wynagrodzenia za korzystanie przez uczestnika z majątku wspólnego stron w postaci lokalu mieszkalnego oraz przez wyłączenie z majątku wspólnego małżonków środków zgromadzonych na oszczędnościowej książeczce mieszkaniowej ewentualnie o uchylenie w tej części zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozstrzygnięcia oraz zasądzenie kosztów postępowania . Wnioskodawczyni zarzuciła naruszenie prawa materialnego to jest:
- art. 206 k.c., art. 224 k.c. i art. 225 k.c. przez ich niezastosowanie, co doprowadziło do błędnego ustalenia, że uczestnik postępowania nie korzysta ponad swój udział z rzeczy objętej współwłasnością, a wnioskodawczyni wyprowadziła się dobrowolnie z zajmowanego lokalu i nigdy nie wyrażała woli powrotu do wspólnego mieszkania i współposiadania go i że uczestnik nie uniemożliwiał jej wejścia do lokalu,
- naruszenie art. 31 k.r. i o. przez niewłaściwe zastosowanie, co doprowadziło do błędnego przyjęcia, że środki pieniężne zgromadzone na oszczędnościowej książeczce mieszkaniowej należącej do wnioskodawczyni wchodzą w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika, mimo że zostały wpłacone przed zawarciem związku małżeńskiego,
- naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 § 1 i 2 k.p.c. w związku z art. 3 k.p.c., art. 227 k.p.c., art. 6 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. polegające na dokonaniu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie i dokonanie wybiórczej analizy oceny przedstawionych dowodów, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że uczestnik nie utrudnia wnioskodawczyni korzystania z mieszkania mimo wymiany przez niego kluczy i nieudostępnienia ich pomimo wielokrotnych wezwań, przez co wnioskodawczyni została pozbawiona możliwości korzystania z mieszkania i została pozbawiona swoich uprawnień wynikających ze współwłasności.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja w części zasługiwała na uwzględnienie.
Nie było pomiędzy wnioskodawczynią, a uczestnikiem postępowania sporu co do tego, że środki w kwocie 1486,52 zł zgromadzone na oszczędnościowej książeczce mieszkaniowej o nr (...) należącej do wnioskodawczyni zostały wpłacone przed zawarciem związku małżeńskiego i należą do jej majątku osobistego. Sąd Rejonowy błędnie środki te zaliczył do wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej i orzekł o tym w pkt 1 podpunkt 35 postanowienia. Zgodzić się również należy z zarzutem podnoszonym w apelacji, iż Sąd Rejonowy błędnie ocenił przedstawione dowody i uznał, iż wnioskodawczyni dobrowolnie wyprowadziła się ze wspólnego lokalu mieszkalnego i nigdy nie wyrażała woli powrotu do wspólnego mieszkania. W aktach sprawy znajduje się pismo wnioskodawczyni 22 czerwca 2011 roku z żądaniem wydania kluczy, opuszczenia mieszkania i zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie wraz z potwierdzeniem nadania tego pisma. Ponadto pierwotnie wnioskodawczyni zgłosiła żądanie wynagrodzenia za korzystanie ze wspólnej nieruchomości przez uczestnika, które następnie zostało przekształcone we wniosek o podział majątku wspólnego. Także we wniosku o zabezpieczenie z 20 października 2015 roku wnioskodawczyni żądała zabezpieczenia w tej postaci, że uczestnik będzie opłacał w całości mieszkanie, argumentując, że nie ma możliwości korzystania z niego, a ponosi koszty. Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 10 listopada 2015 roku wniosek o zabezpieczenie oddalił. Również w piśmie z 2 listopada 2015 roku wnioskodawczyni wskazała, że nie ma dostępu do mieszkania od 2011 roku, a uczestnik uniemożliwia jej wstęp do lokalu do pisma. Do pisma dołączono pismo uczestnika 26 października 2015 roku skierowanego do wnioskodawczyni, w którym uczestnik odmawia wydania kluczy i wskazuje, że swoje rzeczy może odebrać jak się z nim umówi.
Świadek M. P. zeznała, że wnioskodawczyni nie miała dostępu do mieszkania, nie miała kluczy, były rozmowy z uczestnikiem o dostępie do mieszkania, a uczestnik odmówił jej wydania kluczy. Z zeznań świadka A. A. wynika, że początkowo wnioskodawczyni i jej syn mieli klucze, ale potem uczestnik wymienił zamki i syn nie mógł wejść. Uczestnik powiedział, że wnioskodawczyni, że jak będzie chciała dostać się do mieszkania, to posądzi ją o kradzież. Świadek D. G. - syn wnioskodawczyni i uczestnika zeznał, że nie dostał kluczy do mieszkania, choć mama o nie prosiła. W kolejnym piśmie z 29 maja 2017 roku wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie wynagrodzenia za korzystanie z lokalu od października 2010 roku po 500 zł miesięcznie. Jako dowód dołączyła wydruki z ogłoszeń biura obrotu nieruchomości. Stanowisko to w toku dalszego postępowania popierał pełnomocnik wnioskodawczyni, zaś uczestnik postępowania wnosił o oddalenie tego wniosku, kwestionując żądanie zapłaty zarówno co do zasady jak i wysokości stanowisko. Wnioskodawczyni swoje stanowisko z żądaniem zasądzenia wynagrodzenia w związku z tym, iż uczestnik nie dopuszcza jej do mieszkania, a prowadzi w nim działalność gospodarczą i korzysta z jej udziału, powtórzyła w piśmie z 18 grudnia 2020 roku i wniosła o powołanie biegłego na okoliczność wysokości czynszu, wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mieszkania przez uczestnika postępowania. Sąd Rejonowy na rozprawie 30 marca 2021 roku oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia wartości czynszu. Wnioskodawczyni nie złożyła zastrzeżeń protokołów w trybie art. 162 k.p.c. W takich okolicznościach stanowisko Sądu I instancji o tym, iż wnioskodawczyni wyprowadziła się dobrowolnie, nie wyrażała woli powrotu i współposiadania lokalu i nie wykazała, że uczestnik postępowania uniemożliwił jej korzystanie z lokalu mieszkalnego jest bezpodstawne. Niemniej jednak wnioskodawczyni nie wykazała wysokości należnego jej wynagrodzenia, a to na niej zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał ciężar dowodu. Jedynym dowodem, jaki wnioskodawczyni przedłożyła to wydruki z ogłoszeń z biur obrotu nieruchomościami. Taki dowód należało uznać za niewystarczający, zwłaszcza wobec zaprzeczenia tej okoliczności przez uczestnika postępowania, zaś wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego został oddalony. W związku z brakiem zastrzeżeń do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. okoliczność ta nie może być przedmiotem badania przez Sąd II instancji. Zgodnie z art. 162 k.p.c. § 1 Strona powinna zwrócić uwagę sądu na uchybienie przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Zastrzeżenie można zgłosić najpóźniej na kolejnym posiedzeniu. § 2 S. zastępowanej przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na to uchybienie w dalszym toku postępowania. Skutku tego nie niweczy wypowiedzenie lub cofnięcie pełnomocnictwa.
Sąd odwoławczy, uwzględniając apelację w części dotyczącej środków zgromadzonych przez wnioskodawczynię na książeczce mieszkaniowej zmienił w części zaskarżone postanowienie na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § k.p.c. i wykreślił pkt I ppkt 35 oraz w pkt II ppkt 35 zaskarżonego postanowienia. W konsekwencji ustalił, że wartość majątku podlegająca podziałowi wyniosła 66 644,80 złotych. Wartość stanowiąca udział każdego byłego małżonka w majątku wspólnym to kwota 33 322,40 złotych (66 644,80 złotych : 2 = 33 322,40 złotych). Wnioskodawczyni przyznano składniki majątku o wartości 25 957,84 złotych, a uczestnikowi postępowania o wartości 40 696,96 złotych. Biorąc pod uwagę, przyznane zainteresowanym poszczególne składniki majątku i ich wartości i wykazaną przez wnioskodawczynię wysokość poczynionego nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny Sąd II instancji zmienił punkt IV postanowienia o tyle, że tytułem wyrównania udziału w majątku wspólnym oraz rozliczenia nadkładu zasądził od uczestnika postępowania A. G. na rzecz wnioskodawczyni G. G. kwotę 12 350,38 złotych ( 40 696,96 – 33 322,40 = (...),56 + połowa nakładów (...),82 = 12 350,38).
Sąd Okręgowy, mając powyższe na uwadze zmienił zaskarżony wyrok na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i orzekł jak w sentencji, oddalając apelację na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w pozostałej części.
O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.
SSO Magdalena Balion – Hajduk