Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2022 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 31.512 zł (trzydzieści jeden tysięcy pięćset dwanaście złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

- od kwoty 30.812 zł za okres od dnia 25 września 2020 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 700 zł za okres od dnia 19 lutego 2022 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 5.054,27 zł (pięć tysięcy pięćdziesiąt cztery złote dwadzieścia siedem groszy) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 48,90 zł (czterdzieści osiem złotych dziewięćdziesiąt groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka A. K. wystąpiła przeciwko (...) Spółce Akcyjną z siedzibą w W. z powództwem o zapłatę kwoty 35.167,79 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 31.738,51 zł za okres od 25 września 2020 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 3.429,28 zł za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, wnosząc o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

2.  Na żądanie dochodzone pozwem składały się kwoty: 29.300 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, 2.438,51 zł tytułem kosztów sprawowania opieki nad małoletnią, 700 zł tytułem kosztów leczenia oraz kwota 2.729,28 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez powódkę jako oskarżycielkę posiłkową w postępowaniu karnym.

3.  W uzasadnieniu powódka podała, że 1 sierpnia 2020 r. J. K., objęty ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych świadczonym przez pozwaną, spowodował wypadek komunikacyjny, w wyniku którego obrażeń doznała powódka. J. K. został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni w sprawie o sygn. akt II K 36/21 za przestępstwo z art. 177 §1 k.k. Powódka zgłosiła pozwanej szkodę. W toku postępowania likwidacyjnego pozwana wypłaciła powódce 20.700 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 1344 zł tytułem kosztów opieki. Pozwana nie zrefundowała dwóch faktur wystawionych za leczenie powódki. Powódka nie zgadza się z wysokością przyznanego zadośćuczynienia, uznając, że jest ono zaniżone. Powódka nie kwestionuje ustaleń pozwanej co do czasu opieki, jednakże uważa, że należało zastosować minimalną stawkę za godzinę pracy zwiększoną o podatek od towarów i usług.

(pozew, k. 3-4, k. 20)

(stanowisko pozwanej)

4.  W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniosła zarzut braku zdolności procesowej powódki.

5.  W uzasadnieniu pozwana przyznała, że świadczyła sprawcy szkodę ochronę ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwana wskazała, że nie ma podstaw do zapłaty na rzecz powódki zadośćuczynienia w łącznej kwocie 50.000 zł, albowiem dotychczas wypłacona kwota rekompensuje krzywdę poniesioną przez powódkę. Żądanie powódki narusza zasadę miarkowania zadośćuczynienia i zasadę jego utrzymania w rozsądnych granicach. Pozwana zakwestionowała roszczenie o odsetek za okres wskazany w pozwie, jak również roszczenie o zwrot kosztów leczenia i kosztów pełnomocnika powódki w postępowaniu karnym.

(odpowiedź na pozew, k. 34-38v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

6.  Powódka A. K. urodziła się (...)

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia, k. 32)

7.  W dniu 1 sierpnia 2020 r. w G. J. K. dopuścił się nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz nieumyślnie spowodował wypadek w ten sposób, że kierując pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...) i jadąc ulicą (...) w strefie zamieszkania, nie zachował należytej ostrożności wyrażonej brakiem należytej obserwacji drogi przed pojazdem i na wysokości budynku nr (...) lewym przodem pojazdu najechał na pieszą A. K., która wjechała samochodzikiem dziecięcym z chodnika z prawej strony na jezdnię, co spowodowało u pieszej obrażenia ciała w postaci złamania trzonu kości udowej prawej, złamania końca bliższego kości ramiennej prawej oraz powierzchniowy uraz prawej okolicy czołowej, przy czym obrażenia jakie odniosła powódka A. K. spowodowały naruszenie czynności narządów jej ciała na okres powyżej 7 dni.

8.  Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 23 sierpnia 2021 r. J. K. został skazany za przestępstwo kwalifikowane według art. 177 §1 k.k., za co wymierzono mu karę jednego roku i sześciu miesięcy ograniczenia wolności.

9.  Przedmiotowym wyrokiem Sąd Rejonowy w Gdyni nie zasądził kosztów postępowania na rzecz powódki.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 23 sierpnia 2021 r., k. 229-229v akt sprawy o sygn. II K 36/21, wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 25 listopada 2021 r., k. 298 akt sprawy o sygn. II K 36/21, V Ka 2207/21)

10.  We wskazanym postępowaniu powódka występowała jako oskarżycielka posiłkowa i korzystała z reprezentacji przez profesjonalnego pełnomocnika.

(fakt bezsporny)

11.  J. K. był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych świadczonym przez pozwaną.

(fakt bezsporny)

12.  W wyniku wypadku powódka została przetransportowana do Szpitala (...) w G. przy ul. (...), gdzie została poddana leczeniu operacyjnemu – otwartej repozycji złamania i zespolenia prętami TEN (T. E. N.). Po zabiegu operacyjnym założono unieruchomienie na operowaną kończynę i unieruchomienie na bark prawy. P. założono longetę gipsową na operowaną kończynę oraz unieruchomienie na bark prawy.

13.  Po wypisaniu z oddziału ortopedii (...) Szpitala (...) powódka kontynuowała leczenie w przyszpitalnej poradni ortopedycznej.

14.  Opatrunki unieruchamiające kończyny usunięto 27 września 2020 r. i rozpoczęto usprawnianie. Powódka zaczęła chodzić z pełnym obciążeniem w połowie października 2020 r., wcześniej poruszała się na czworakach.

(dowód: opinia biegłego , k. 105-110. przesłuchanie A. G., k. 94-95, płyta CD, k. 96)

15.  Powódka działając przez przedstawiciela ustawowego zgłosiła szkodę pozwanej w dniu 24 sierpnia 2020 r.

(fakt bezsporny)

16.  Decyzją z dnia 18 stycznia 2021 r. pozwana przyznała powódce kwotę 8000 zł na poczet świadczeń odszkodowawczych.

(dowód: decyzja z 18 stycznia 2021 r., k. 41)

17.  Decyzją z dnia 4 maja 2021 r. pozwana przyznała powódce łącznie kwotę 20.700 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 500 zł tytułem kosztów opieki.

(dowód: decyzja z 4 maja 2021 r., k. 42-43)

18.  Decyzją z dnia 24 maja 2021 r. pozwana przyznała powódce łączną kwotę 1344 zł tytułem kosztów opieki (z uwzględnieniem kwoty przyznanej decyzją z dnia 4 maja 2021 r.). W uzasadnieniu wskazano, że do wyliczenia przyjęto konieczność sprawowania opieki w okresie poszpitalnym łącznie przez 168 godzin oraz stawkę 8 zł za godzinę – zgodnie z następującym zestawieniem: mycie i ubieranie - 42 godziny (przez 6 tygodni po 1 godzinie dziennie), spożywanie posiłków - 42 godziny (6 tygodni po 1 godzinie dziennie), toaleta - 42 godziny (6 tygodni po 1 godzinie dziennie), przemieszczanie - 42 godziny (6 tygodni po 1 godzinie dziennie)

(dowód: decyzja z dnia 24 maja 2021 r., k. 44)

19.  Decyzją z dnia 8 lipca 2021 r. pozwana przyznała powódce kwotę 129 zł tytułem kosztów leczenia obejmujących badania USG na podstawie faktury VAT o nr (...).

(dowód: decyzja z dnia 8 lipca 2021 r., k. 45)

20.  Decyzją z dnia 5 sierpnia 2021 r. pozwana przyznała powódce kwotę 500 zł tytułem kosztów leczenia blizn operacyjnych na podstawie faktury (...).

(dowód: decyzja z dnia 5 sierpnia 2021 r., k. 46)

21.  Pismem z dnia 24 września 2021 r. pozwana odmówiła powódce refundacji kosztów wizyty lekarskiej udokumentowanej fakturą VAT o nr (...).

(dowód: pismo z dnia 24 września 2021 r., k. 47)

22.  Pismem z dnia 5 października 2021 r. pozwana odmówiła powódce zwrotów kosztów procesu poniesionych w postepowaniu karnym przeciwko sprawcy wypadku.

(dowód: pismo z dnia 5 października 2021 r., k. 48)

23.  Powódka poniosła koszty leczenia w kwocie 700 zł obejmujące sterydoterapię przeprowadzoną przez Centrum Medyczne (...).

24.  Koszt wizyty w dniu 20 września 2021 r. wyniósł 350 zł.

25.  Koszt wizyty w dniu 19 listopada 2021 r. wyniósł 350 zł.

(dowód: faktura VAT o nr (...), k. 63, faktura VAT (...), k. 62)

26.  Na skutek obrażeń doznanych w wyniku wypadku powódka ma dłuższą kończynę dolną prawą w wymiarze względnym i bezwzględnym o 1 cm. Powódka doznała dobrze widocznej i szpecącej blizny po bocznej stronie uda o długości około 7 cm.

27.  W wyniku wypadku powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% związanego z pourazowym wydłużeniem kończyny o 1 cm oraz stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 3% z powodu dużej, wybujałej blizny po bocznej stronie uda i dwóch mniejszym po bocznej i przyśrodkowej okolicy nadkolanowej stanowiącej istotny defekt kosmetyczny.

28.  Złamanie kości udowej i złamanie przynasady bliższej kości ramiennej prawej wygoiły się.

29.  Przez okres tygodnia dolegliwości bólowe operowanej kończyny wymagały systematycznego przyjmowania doustnych środków przeciwbólowych. Po tym okresie systematycznie zmniejszały się.

30.  Leczenie powódki zostało zakończone. Powódka musi jednak poddawać się kontroli ortopedycznej i obserwacji postawy ciała raz w doku.

31.  U powódki nastąpił pełny powrót do zdrowia i rokowania oceniane są jako pomyślne. Obecnie powódka nie wymaga leczenie rehabilitacyjnego. Z uwagi na nierówność kończyn musi używać wkładki ortopedycznej oraz poddawać się obserwacji ortopedycznej.

(dowód: opinia biegłego , k. 105-110, dokumentacja medyczna, k. 50 i k. 224-225 akt sprawy o sygn. II K 36/21)

32.  Przed wypadkiem powódka nie doznała żadnych obrażeń ortopedycznych, chirurgicznych czy neurologicznych. Nie była poddawana rehabilitacji.

33.  Powódka odczuwa lęk przed samochodami. Odczuwa ból przy dłuższym wysiłku oraz przy zmianie pogody. Powódka odczuwała strach przed operacją usunięcia materiału zespalającego, który przeprowadzono 17 sierpnia 2022 r.

(dowód: przesłuchanie A. G., k. 94-95, płyta CD, k. 96)

Sąd zważył, co następuje:

34.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych i urzędowych, dowodu z opinii biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii oraz dowodu z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki. Nadto, Sąd był związany ustaleniami prawomocnego wyroku skazującego J. K. za przestępstwo kwalifikowane według art. 177 §1 k.k. (art. 11 k.p.c.)

(ocena dowodów)

35.  Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Sąd miał bowiem na względzie, iż dokumentacja medyczna leczenia powódki znajdująca się w aktach sprawy o sygn. II K 36/21 nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a nadto została sporządzona przez podmioty niezależne, toteż nie ma obaw, że dokumentacja ta została zmanipulowana dla celów niniejszego postępowania. W dalszej kolejności należy zauważyć, że żadna ze stron nie wniosła zarzutów co do autentyczności i wiarygodności pozostałych dokumentów prywatnych. Sąd z urzędu również nie dostrzegł żadnych śladów podrobienia, przerobienia czy innej ingerencji. W związku z powyższym Sąd uznał, że ww. dokumenty przedstawiają faktyczny przebieg leczenia powypadkowego powódki, a także faktyczny przebieg postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez pozwaną.

36.  Za w pełni miarodajny i przydatny do rozstrzygnięcia sprawy dowód należało uznać opinię biegłego sądowego z zakresu ortopedii W. Z.. W ocenie Sądu opinia została sporządzona przez biegłego w sposób rzetelny i profesjonalny, a przedstawione w opinii wnioski dotyczące stanu zdrowia powódki, przebiegu leczenia, następstw wypadku oraz rokowań na przyszłość są jednoznaczne i stanowcze, poparte analizą przedstawionej dokumentacji medycznej, a także badaniem poszkodowanej. Przedstawiona przez biegłego opinia nie budzi także żadnych wątpliwości Sądu w świetle zasad logicznego rozumowania czy wiedzy powszechnej, a nadto nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

37.  Sąd nie znalazł także podstaw do kwestionowania wiarygodności dowodu z przesłuchania przedstawicielki ustawowej powódki – A. G.. W ocenie Sądu relacja matki powódki była szczera, wewnętrznie spójna i zbieżne z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym, w szczególności z zapisami dokumentacji medycznej, a także opinią biegłego ortopedy.

38.  Na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. Sąd oddalił wniosek o zwrócenie się do (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia o informacje dotyczące placówek medycznych, w których leczyła się powódka. Uzyskanie tych informacji jawiło się jako zbędne z uwagi na wiarygodność dowodu z przesłuchania przedstawicielki ustawowej powódki, która podała, że powódka nie poddawała się leczeniu ortopedycznemu, chirurgicznemu czy neurologicznemu ani nie korzystała z rehabilitacji przed wypadkiem. Jednocześnie analiza dokumentacji medycznej dokonana przez biegłego nie rodzi jakichkolwiek wątpliwości w tym zakresie i nie wskazuje, aby powódka doznała przed wypadkiem podobnego urazu rzutującego na obrażenia powstałe w wyniku zdarzenia z dnia 2 sierpnia 2020 r.

(reprezentacja powódki)

39.  W pierwszej kolejności, Sąd uznał, że czynność przedstawiciela ustawowego powódki polegająca na wytoczeniu powództwa w niniejszej sprawie nie wymagała zezwolenia sądu opiekuńczego na podstawie art. 101 §3 k.r.o. Sąd w tym zakresie podziela w całej rozciągłości pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2019 r. w sprawie o sygn. akt I CSK 79/18 (LEX nr LEX nr 2662478), w myśl którego nie każda czynność procesowa - nawet o dużej wartości jej przedmiotu - wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego. Z pewnością takiego zezwolenia będą wymagały czynności dyspozytywne. Natomiast, takie czynności jak wytoczenie powództwa w imieniu małoletniego, zawsze powinny być oceniane w kategoriach ochrony dobra dziecka. Zatem tylko wyjątkowo wytoczenie na korzyść dziecka powództwa mogłoby być ocenione, jako wymagające zezwolenia sądu opiekuńczego. Należy bowiem pamiętać, że w myśl art. 101 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Czynność procesowa w postaci wytoczenia powództwa nie może być kwalifikowana jako wymagająca zezwolenia sądu opiekuńczego, tylko z tego względu, że może się łączyć z koniecznością poniesienia kosztów sądowych bądź kosztów procesu.

40.  Mając na uwadze żądanie pozwu i podstawę faktyczną powództwa, Sąd doszedł do przekonania, że wytoczenie powództwa w niniejszej sprawie nie stanowiło czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu, stąd nie wymagało ono uprzedniego zezwolenia sądu opiekuńczego. W ocenie Sądu na gruncie niniejszej sprawy zezwolenie takie byłoby wymagane w przypadku woli dokonania w imieniu małoletniej powódki czynności dyspozytywnej, tj. zawarcia ugody, cofnięcia pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia czy przyznania faktów obiektywnie niekorzystnych dla oceny roszczenia powódki.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

41.  Powództwo zasługiwało w znacznej mierze na uwzględnienie.

42.  Podstawę prawną powództwa stanowią przepisy art. 436 §1 k.c., art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (dalej jako: ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych).

43.  Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Wedle art. 444 §1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

44.  Z kolei, stosownie do brzmienia art. 19 ust. 1 z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. O zgłoszonym roszczeniu zakład ubezpieczeń powiadamia niezwłocznie ubezpieczonego.

45.  Przechodząc do szczegółowych rozważań należy wskazać, że nie było pomiędzy stronami sporu co do okoliczności wypadku drogowego, do jakiego doszło w dniu 1 sierpnia 2020 r., w szczególności co do tego, że sprawca tego wypadku, skazany za przestępstwo z art. 177 §1 k.k. był objęty ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej z pozwaną. Co więcej, na etapie postępowania likwidacyjnego pozwana uznała co do zasady swoją odpowiedzialność za skutki powyższego zdarzenia i wypłaciła powódce zadośćuczynienie za krzywdę w wysokości 20.700 zł, a także odszkodowanie za szkodę w postaci części poniesionych kosztów leczenia, a także kosztów opieki.

46.  Jedynymi okolicznościami spornymi pozostawał zatem rozmiar poniesionej przez powódkę szkody niemajątkowej i majątkowej, a co za tym idzie wysokość należnego jej z tego tytułu zadośćuczynienia oraz odszkodowania.

(żądanie zapłaty zadośćuczynienia)

47.  W zakresie żądania zadośćuczynienia powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

48.  Sąd w pełni podziela pogląd prawny wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2016 r. IV CSK 15/16, L., zgodnie z którym w przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia należy wziąć pod uwagę między innymi rodzaj i stopień intensywności cierpień fizycznych lub psychicznych, czas ich trwania, nieodwracalność skutków urazu, wpływ skutków wypadku na dotychczasowy styl życia pokrzywdzonego, rodzaj dotychczas wykonywanej przez niego pracy zarobkowej, szanse na przyszłość, a także poczucie nieprzydatności społecznej czy wywołaną następstwem deliktu bezradność życiową pokrzywdzonego. Zwraca się przy tym uwagę na konieczność zachowania niezbędnej równowagi między kompensacyjną funkcją zadośćuczynienia, a koniecznością uwzględnienia materialnego poziomu życia i dochodów społeczeństwa. Określenie sumy zadośćuczynienia należnego powódce jako ściśle zależne od okoliczności faktycznych każdego indywidualnie rozpatrywanego przypadku.

49.  Nadto, jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 2020 r., III CSK 149/18, L., celem, jakiemu ma służyć zadośćuczynienie jest załagodzenie negatywnego przeżycia poszkodowanego. Powszechnie akceptowana jest w judykaturze zasada umiarkowanego zadośćuczynienia, przez co rozumieć należy kwotę pieniężną, której wysokość jest utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, określanej przy uwzględnieniu występujących w społeczeństwie zróżnicowanych dochodów różnych jego grup. Zasada ta - jak podnosi się - trafnie łączy wysokość zadośćuczynienia z wysokością stopy życiowej społeczeństwa, bowiem zarówno ocena, czy jest ono realne, jak i czy nie jest nadmiernie zawyżone lub nadmiernie zaniżone, a więc czy jest odpowiednie, pozostawać musi w związku z poziomem życia. Podkreśla się przy tym uzupełniający charakter tej zasady w stosunku do kwestii zasadniczej, jaką jest rozmiar szkody niemajątkowej, gdyż jedynie przy zachowaniu takiej relacji oraz różnej wagi każdego z tych elementów możliwe jest zachowanie kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.

50.  Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd dokonując oceny rozmiaru i intensywności poniesionej przez powódkę krzywdy miał przede wszystkim na względzie rodzaj uszkodzeń ciała, jakich powódka doznała wskutek przedmiotowego zdarzenia, długotrwałość i stałość następstw wypadku, stopień cierpień fizycznych z tym związanych, a nade wszystko wiek powódki potęgujący cierpienia psychiczne powódki z uwagi na niemożność racjonalnego wytłumaczenia jej zaistniałych zdarzeń na zasadzie powiązań przyczynowych.

51.  W oparciu o zebrany materiał dowodowy należało stwierdzić, że w wyniku przedmiotowego zdarzenia powódka doznała złamania trzonu kości udowej prawej, złamania końca bliższego kości ramiennej prawej oraz powierzchniowy uraz prawej okolicy czołowej Przedmiotowy uraz pozostawił trwałe następstwa w doznała dobrze widocznej i szpecącej blizny po bocznej stronie uda o długości około 7 cm. Wskutek ww. urazu powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 i % stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 3%. W wyniku wypadku powódka ma dłuższą kończynę dolną prawą w wymiarze względnym i bezwzględnym o 1 cm.

52.  Określając rozmiar poniesionej przez powódkę szkody niemajątkowej należało również mieć na względzie intensywność cierpień fizycznych. Dolegliwości bólowe związane z wypadkiem wymagały stosowania środków przeciwbólowych przez tydzień, po tym okresie zaczęły się one zmniejszać. Powódka w dalszym ciągu odczuwa ból związany z doznanymi urazami, co z kolei rodzi konieczność doraźnego podawania leków przeciwbólowych. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że nawracające bóle wciąż przypominają powódce o wypadku z dnia 1 sierpnia 2020 r.

53.  Przy określaniu rozmiaru poniesionej krzywdy Sąd uwzględnił także przebieg i długotrwałość procesu leczenia. Jak wynika z przedłożonej dokumentacji medycznej i opinii biegłego bezpośrednio po zdarzeniu powódka była hospitalizowana w Szpitalu (...) w G.. Po usunięciu unieruchomienia w dniu 27 września 2020 r., powódka poruszała się na czworakach, by móc zacząć chodzić z pełnym obciążeniem kończyny dopiero w połowie października 2020 r.

54.  Leczenie powódki zostało zakończone, przy czym wymagana jest obserwacja ortopedyczna z uwagi na nierówność kończyn spowodowaną wypadkiem.

55.  Poza obrażeniami ciała, długotrwałością procesu leczenia, Sąd uwzględnił także całokształt skutków, jakie wypadek wywarł w życiu małoletniej powódki, która w chwili zdarzenia była niespełna trzyletnim dzieckiem. W ocenie Sądu zasadniczą okolicznością przemawiającą za określeniem wysokości odpowiedniego zadośćuczynienia w kwocie 50.000 zł był wiek powódki i związane z nim postrzeganie wypadku przez małoletnią.

56.  Nie ulega wątpliwości, że wypadek z dnia 1 sierpnia 2020 r. wywarł wpływ na psychikę małoletniej powódki z uwagi na dynamiczny przebieg zdarzenia i przenikliwy ból, jakiego doznała powódka na skutek złamania kości udowej. Oczywistym jest, że powódka jako trzyletnie dziecko nie była w stanie pojąć w kategoriach racjonalnych zdarzenia, w którym brała udział oraz jego skutków. Wypadek niewątpliwie odcisnął piętno na życiu powódki, przez co jej wspomnienia z dzieciństwa, które generalnie powinny łączyć się z beztroską i szczęściem, będą zdeterminowane przez uraz psychiczny związany z wypadkiem i doznawanym bólem. Należy również zwrócić uwagę na przebieg zdarzenia z punktu widzenia postrzegania dziecka – powódka poruszała się samochodzikiem dziecięcym, gdy nagle najechał na nią pojazd, powodując przenikliwy ból i cierpienie małoletniej powódki.Następnie została ona przetransportowana do szpitala, gdzie przeprowadzono u niej zabieg. O ile dla dojrzałego człowieka konsekwencje podobnego wypadku jawią się jako oczywiste, tak dla trzyletniego dziecka ciąg zdarzeń od wypadku do leczenia są trudne do objęcia rozumem. Na skutek doznanego wypadku powódka doznała ograniczeń ruchowych stanowiących przeszkodę w jej naturalnym rozwoju jako kilkuletniego dziecka.

57.  W ocenie Sądu przedstawiony powyżej ogół skutków wypadku, w szczególności stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich długotrwałość, trwały charakter blizny, nierówność kończyn, przebieg procesu leczenia, wpływ skutków zdarzenia na rozwój powódki, nade wszystko wiek powódki pogłębiający intensywność doznanej krzywdy, uzasadnia przyznanie jej łącznie kwoty 50.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę, a tym samym uzupełnienie świadczenia o dalszą kwotę 29.300 zł. Zadośćuczynienie stanowi świadczenie jednorazowe, stąd w ocenie Sądu wskazana kwota w pełni rekompensuje krzywdę powódki zarówno tę doznaną, jak i przyszłą.

58.  Niezależnie od opisanych powyżej szczegółowo skutków zdarzenia Sąd miał również na względzie, że wypłacona przez pozwanego na etapie postępowania likwidacyjnego kwota 20.700 zł nie uwzględnia przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa. Nie ulega bowiem wątpliwości, że wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001r., III CKN 427/00, L.). Z uwagi na wzrost zamożności społeczeństwa (co przejawia się choćby stałym wzrostem przeciętnego wynagrodzenia za pracę), a jednocześnie ze względu na spadek siły nabywczej pieniądza, zasądzanie niskich kwot z tytułu zadośćuczynienia nie będzie spełniało kompensacyjnej funkcji tego świadczenia.

59.  Z tych względów, na podstawie art. 436 §1 k.c., art. 445 §1 k.c. w zw. z 444 §1 k.c. i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 29.300 zł, uzupełniając w ten sposób zadośćuczynienie do kwoty 50.000 zł.

60.  Na podstawie art. 481 §1 k.c. i art. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych od tej kwoty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 25 września 2021 r. do dnia zapłaty. Co nie było w niniejszej sprawie kwestionowane, powódka dokonała zgłoszenia szkody w dniu 24 sierpnia 2020 r., a zatem 30 – dniowy termin do spełnienia świadczenia upłynął z dniem 24 września 2020 r. Uzasadniało to zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia następnego do dnia zapłaty. Sąd podziela przy tym pogląd, że roszczenie o zadośćuczynienie stanowi zobowiązanie bezterminowe, które staje się wymagalne na skutek upływu odpowiedniego terminu po wezwaniu (zgłoszeniu szkody), stąd brak jest podstaw do uznania, że odsetki od ww. świadczenia należne są od dnia zamknięcia rozprawy.

(żądanie zwrotu kosztów leczenia)

61.  Ponadto, w niniejszym postępowaniu powódka domagała się również zasądzenia odszkodowania za szkodę obejmującego zwrot kosztów leczenia w kwocie 700 zł.

62.  Jak wskazuje się w judykaturze obowiązek naprawienia szkody obejmuje koszty leczenia, a więc wydatki związane z postawieniem diagnozy, terapią i rehabilitacją poszkodowanego. Ich zakres nie może ograniczać się do wydatków kompensowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, lecz powinien obejmować koszty działań, podjętych z uzasadnionym – zważywszy na aktualny stan wiedzy medycznej – przekonaniem o spodziewanej poprawie stanu zdrowia poszkodowanego ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2002 r., II CKN 1018/00, LEX nr 75352). Na tle przyjętego rozumienia "celowości" w zakres szkody mogą wchodzić świadczenia medyczne nawet nierefundowane z funduszy publicznych, o ile ich uzyskanie będzie sprzyjać przywróceniu poprzedniego stanu zdrowia, czy przynajmniej sprawieniu, że stan ten nie będzie się dalej pogarszał (czy pogarszał w łagodniejszy sposób lub w dłuższej perspektywie czasowej). Dotyczy to w szczególności świadczeń, co do których istotny jest czas, w którym zostaną uzyskane (zakładając, że w przypadku świadczenia z funduszów publicznych czas ten będzie dłuższy) ( vide: M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626. Wyd. 3, Warszawa 2022).

63.  Sąd dokonał analizy wszystkich poniesionych kosztów pod kątem ich zasadności i związku przyczynowego i w konsekwencji uznał, że roszczenie powódki o zwrot kosztów leczenia w zakresie sterydoterapii również w całości zasługuje na uwzględnienie.

64.  Na celowość poniesienia wskazanych kosztów wskazywała opinii biegłego. Na skutek wypadku powódka doznała dużej, wybujałej blizny po bocznej stronie uda i dwóch mniejszym po bocznej i przyśrodkowej okolicy nadkolanowej stanowiącej istotny defekt kosmetyczny. Leczenie podjęte przez powódkę w gabinecie medycyny estetycznej było związane z tą blizną. W konsekwencji, w ocenie Sądu występuje związek między odniesionymi obrażeniami a kosztami leczenia poniesionymi w celu przeciwdziałania ich skutkom. Uzasadniało to zatem zasądzenie kwoty 700 zł tytułem kosztów leczenia.

65.  W świetle przedstawionych powyżej poglądów orzecznictwa nie ulega wątpliwości, że poszkodowany może domagać się zwrotu kosztów leczenia w prywatnej placówce, nawet jeśli podobne zabiegi oferowane są w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Wysokość ww. kosztów leczenia powódka wykazała przedstawiając faktury VAT, których autentyczność nie budzi żadnych wątpliwości. Z przedstawionych dokumentów wynika jednoznacznie, że koszty zostały faktycznie poniesione.

66.  Nie ulega przy tym wątpliwości, że bez znaczenia pozostawało to, czy koszty te zostały uiszczone z majątku powódki czy też jej rodziców. Zgodnie z art. 444 żądanie pokrycia wszelkich szkód na osobie oraz zwrotu poniesionych kosztów przysługuje tylko poszkodowanemu jako podmiotowi wyłącznie w tym zakresie czynnie legitymowanemu; osoba trzecia, nawet jeśli takie koszty poniesie, nie ma legitymacji czynnej w dochodzeniu roszczenia o zwrot tych kosztów ( vide: J. Gudowski w. J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, Opublikowano: WKP 2018 wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 1969 r., I CR 116/69, OSNCP 1970, nr 5, poz. 82, z glosą A. Szpunara, OSPiKA 1970, z. 4, poz. 89, oraz z omówieniem A. Szpunara i W. Wanatowskiej, Przegląd orzecznictwa, NP 1970, nr 12, s. 1826; także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1972 r., I CR 246/72, LEX nr 7117).

67.  W związku z powyższym, na podstawie art. 436 §1 k.c., art. 444 § 1 k.c. i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki także kwotę 700 zł tytułem odszkodowania za szkodę obejmującego poniesione koszty leczenia. W zakresie odszkodowania Sąd orzekł o odsetkach ustawowych za opóźnienie od dnia 19 lutego 2022 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 §1 k.c. w zw. z art. 455 k.c. mając na względzie, że roszczenie w tym zakresie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu do zapłaty, które w niniejszym przypadku nastąpiło z chwilą doręczenia pozwanej odpisu pozwu. Wskazać należy, że powódka wcześniej nie zgłasza ww. szkody pozwanej. Jednocześnie pozwana dokonała wszelkich ustaleń w zakresie okoliczności zdarzenia wywołującego szkodę, stąd na obecnym etapie postępowania brak było podstaw do zastosowania terminu 30-dniowego do spełnienia świadczenia, a wynikającego z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Zgłoszenie szkody w tym zakresie nie wymagało bowiem przeprowadzenia dodatkowego postępowania likwidacyjnego.

(zwrot kosztów opieki)

68.  Na częściowe uwzględnienie zasługiwało żądanie zwrotu kosztów opieki.

69.  Za ugruntowany należy uznać pogląd, zgodnie z którym zasadność roszczenia o zwrot kosztów opieki nie zależy od ich rzeczywistego poniesienia. Pod rządem kodeksu cywilnego (art. 444 § 2) jest nadal aktualna wyrażona w orzecznictwie Sądu Najwyższego wykładnia art. 161 § 2 k.z., że prawo poszkodowanego z wypadku przy pracy do ekwiwalentu z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej, nie jest uzależnione od wykazania, iż poszkodowany efektywnie wydał odpowiednie kwoty na koszty opieki ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r. I PR 28/69, OSNC 1969/12/229, LEX nr 12179)

70.  Niewątpliwie powódka wymagała opieki w związku z wypadkiem, co uznała pozwana wypłacając z tego tytułu łączną kwotę 1344 zł. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że do wyliczenia przyjęto konieczność sprawowania opieki w okresie poszpitalnym łącznie przez 168 godzin oraz stawkę 8 zł za godzinę – zgodnie z następującym zestawieniem: mycie i ubieranie 42 godziny (przez 6 tygodni po 1 godzinie dziennie), spożywanie posiłków 42 godziny (6 tygodni po 1 godzinie dziennie), toaleta 42 godziny (6 tygodni po 1 godzinie dziennie), przemieszczanie 42 godziny (6 tygodni po 1 godzinie dziennie).

71.  Powódka nie kwestionowała przyjętego zakresu czasowego opieki, uznając za niezasadne przyjęcie stawki 8 zł za godzinę opieki, opowiadając się za przyjęciem minimalnej stawki godzinowej w kwocie 18,30 zł, powiększonej o podatek od towarów i usług. W ocenie Sądu stawka, która winna być zastosowana w niniejszym przypadku wynosi kwotę 17 zł, tj. równowartość minimalnej stawkę godzinową w roku 2020, ustalonej na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. poz. 1778). Brak jest podstaw do zastosowania minimalnej stawki godzinowej ustalonej dla roku 2021, skoro powódka wymagała opieki przede wszystkim w 2020 r. Nadto, Sąd nie znajduje podstaw do podwyższenia tej stawki o wartość podatku od towarów i usług, co byłoby uzasadnione w przypadku świadczenia opieki przez podmiot obowiązany do naliczenia tego podatku.

72.  W konsekwencji, Sąd uznał za zasadną kwotę 2856 zł tytułem zwrotu kosztów opieki, co stanowi iloczyn godzin (168) i przyjętej stawki godzinowej (17 zł). W związku z tym, że pozwana zapłaciła z tego tytułu na rzecz powódki kwotę 1344 zł, roszczenie było zasadne w zakresie kwoty 1512 zł.

73.  W konsekwencji, Sąd na podstawie na podstawie art. 436 §1 k.c., art. 444 § 1 k.c. i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych zasądził ww. kwotę. Na podstawie art. 481 §1 k.c. i art. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych od tej kwoty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 25 września 2021 r. do dnia zapłaty z tych samych względów co wskazane w pkt 59.

74.  Z powyższych względów, na podstawie ww. przepisów stosowanych a contrario Sąd oddalił powództwo dalej idące.

(zwrot kosztów poniesionych w postępowaniu karnym)

75.  Za niezasadne Sąd uznał żądanie w zakresie zasądzenia kosztów postępowania poniesionych w toku postępowania karnego w kwocie 2.729,28 zł.

76.  Sąd podziela przy tym pogląd wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 120/17 (LEX nr 2369681), w myśl którego w piśmiennictwie powszechnie została uznana zasada akcesoryjności formalnej obowiązku zwrotu kosztów procesu. Koszty te mogą powstać wyłącznie w określonym postępowaniu sądowym i w związku z prowadzonym postępowaniem sądowym, tj. na forum publicznoprawnym. Nie budzi w związku z tym wątpliwości, że po zakończeniu postępowania nie można już dochodzić w odrębnym postępowaniu należności z tytułu kosztów procesu poniesionych w zakończonej sprawie. Nie można dochodzić ich w czasie postępowania, przed wydaniem orzeczenia kończącego postępowanie, ani korygować kwot prawomocnie już zasądzonych. Wyłączona jest więc dopuszczalność potraktowania poniesionych z tego tytułu sum jako roszczenia podlegającego przepisom prawa materialnego. Inaczej ujmując koszty procesu poniesione w innej sprawie nie mogą stanowić szkody w rozumieniu art. 363 § 2 k.c.

77.  W konsekwencji, w ocenie Sądu powódka powinna była dochodzić wskazanych kosztów w postępowaniu karnym. Skoro Sąd w postępowaniu karnym nie orzekł o przedmiotowych kosztach należnych od oskarżonego na jej rzecz jako oskarżycielki posiłkowej, to tym bardziej brak jest podstaw do wystąpienia z ww. roszczeniem przeciwko ubezpieczycielowi oskarżonego (będącego sprawcą szkody).

78.  Jednocześnie, pomijając niezasadność tego roszczenia, podkreślenia wymaga, że powódka w żadnym stopniu nie udowodniła wysokości tego roszczenia, w szczególności poniesienia tych kosztów na rzecz profesjonalnego pełnomocnika.

79.  Z uwagi na powyższe, Sąd na podstawie art. 436 §1 k.c. i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych oddalił powództwo w tym zakresie.

80.  Z powyższych względów, Sąd na podstawie przepisów przytoczonych w pkt 58-59, 66 i 71 orzekł jak w pkt I. wyroku i oddalił dalej idące powództwo, o czym orzekł w pkt II. wyroku.

(koszty procesu)

81.  O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III. wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 98 §1 ¹ k.p.c. przy zastosowaniu §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.)

82.  Sąd uznał, że powódka wygrała proces w 89%, zaś pozwana - w 11%. Koszty powódki stanowiły: opłata sądowa od pozwu (1759 zł), wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie adwokata w stawce minimalnej (3.600,00 zł) oraz opłata skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa (17,00 zł), zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (750 zł). Wynik sumy tych kosztów (6126 zł) do proporcji, w jakiej wygrała powódka wyniósł 5452,14 zł. Koszty poniesione przez pozwaną stanowiły: wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie adwokata w stawce minimalnej (3.600,00 zł) oraz opłata skarbowa od dokumentu pełnomocnictwa (17,00 zł). Wynik sumy tych kosztów (3.617,00 zł) do proporcji, w jakiej wygrała pozwana wyniósł 397,87 zł. Bezwzględna różnica ww. kosztów stron wyniosła 5054,27 zł i tytułem kosztów procesu została zasądzona od pozwanej na rzecz powódki.

83.  Na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. Sąd nakazał pobrać od pozwanej rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 48,90 zł (czterdzieści osiem złotych dziewięćdziesiąt groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.