Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 314/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Kosecka - Sobczak

Protokolant: stażysta Anna Mościcka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Elblągu Barbary Kamińskiej

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2022 r. w Elblągu sprawy

A. G. s. L. i R. ur. (...) w G.

oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 i 3 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 13 kwietnia 2022 r. sygn. akt VIII K 830/21

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 314/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Elblągu z 13 kwietnia 2022r. w spr. VIII K 830/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

A. G.

Niekaralność oskarżonego

Czyn zarzucany z art. 278§1i3 kk

Informacja z KRK

k.374

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód ten zasługuje na wiarygodność.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

A. G. został oskarżony o przestępstwo z art. 278 kk a sąd I instancji uniewinnił go od zarzucanego mu czynu.

Apelację wniósł prokurator, który w niej podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i we wniosku końcowym wniósł o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Ponadto zarzucił błędną wykładnię art. 278§1kk a w uzasadnieniu apelacji wskazał tezy dla wykazania, że oskarżony wyczerpał znamiona zarzucanego mu przestępstwa kradzieży.

Oceniając wniesiony na niekorzyść oskarżonego środek odwoławczy, który w myśl art. 434 kpk winien być rozpoznany na niekorzyść tylko w granicach zaskarżenia i w razie stwierdzenia uchybień w nim podniesionych, to należy zauważyć, że sam skarżący w apelacji przyznał, że materiałem dowodowym nie wykazano by oskarżony z tytułu decyzji o wydaniu drewna (przy czym skarżący ma rację, że oskarżony na potrzeby wyjaśnień w Nadleśnictwie określił powód wydania drewna grabowego jako „rekompensaty za niehandlowy wygląd drewna klonowego”, a w toku postępowania karnego jako „ superatę”) osiągnął korzyść majątkową. Przy czym ma on rację, że oskarżony nie musiał działać z powodu zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, co wynika z przytoczonego przez skarżącego orzecznictwa.

W sytuacji jednak braku wskazania przez skarżącego motywu zachowania oskarżonego, to już ta okoliczność powoduje wątpliwości co do zarzucanego zamiaru z jakim miał według oskarżyciela działać A. G.. Sam oskarżony twierdził, że drewno opisane w a/o wydał tytułem superaty, do czego miał prawo w ramach przyjętej linii obrony, czy też rekompensaty. Skarżący powołał się zaś na relacje przedstawicieli firmy (...), którzy nie precyzowali wyraźnie czy drewno wydane przez oskarżonego było drewnem kupionym przez (...) czy też przez inny podmiot. Jednak należy zauważyć, że z protokołów przesłuchania D. Z. z (...), czy kierowcy K. S. nie wynika by byli oni o taką właśnie okoliczność wprost pytani. D. Z. ocenił, że wydanie drewna grabowego przez oskarżonego musiało nastąpić na skutek pomyłki, a to nie wskazuje na zamiar kradzieży po stronie oskarżonego.

To na oskarżycielu ciążyło zaś zebranie takich dowodów by z nich jasno wynikało iż oskarżony działał z zamiarem kradzieży z art. 278kk. Natomiast wskazane przez autora apelacji wydanie przez oskarżonego drewna grabowego kierowcy (...), nawet gdy nastąpiło w sytuacji gdy oskarżony nie mógł być upewniony, iż wydawane drewno stanowiłoby własność odbierającego, podjęte samodzielnie przez oskarżonego, bez zachowania procedur, nie jest jednak jednoznaczne z popełnieniem zarzucanego przestępstwa kradzieży.

Kradzież jest bowiem dokonana w chwili zawładnięcia przez sprawcę cudzą rzeczą w zamiarze jej przywłaszczenia (Marek, Peczeniuk [w:] Marek, Pływaczewski, Peczeniuk, Kradzież, s. 53 i n.), gdy zawładnąć według Słownika Języka Polskiego PWN to. «objąć władzę nad czymś»

W poglądach doktryny, w tym przywołanych w Komentarzu do art. 278-363 k.k., wyd. V, Wróbel Włodzimierz (red.), Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., wyd. V, WKP 2022, wskazano, iż „Przez zabór rozumieć należy bezprawne wyjęcie rzeczy spod władztwa osoby dotychczas nią władającej (jak właściciel, posiadacz lub osoba posiadająca do rzeczy inne prawa rzeczowe lub obligacyjne) i objęcie jej we własne władanie przez sprawcę (por. W. Świda [w:] I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny..., s. 608; A. Marek, Prawo karne..., s. 522; J. Bafia [w:] J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny..., s. 253–254). Nie stanowi zaboru samo unicestwienie władztwa nad rzeczą osoby dotychczas nią dysponującej, pozbawione jednak objęcia tej rzeczy we władanie przez sprawcę (por. E. Kunze, Kradzież a zabór w celu krótkotrwałego użycia..., s. 59 i n.).”, „Konieczne jest uzupełnienie negatywnego elementu zaboru, tj. pozbawienia osoby uprawnionej władztwa nad rzeczą, przez element pozytywny, tj. zawładnięcie rzeczą przez dokonującego zaboru, tzn. objęcie tej rzeczy w faktyczne władanie przez sprawcę (tzw. teoria zawładnięcia).” „Istota zaboru polega bowiem na wyjęciu spod władztwa dysponenta mienia ruchomego (...). Dopuścić się go może osoba, która nie ma w ogóle prawa rzeczą rozporządzać.”

Natomiast gdy sprawca ma możliwość dysponowania określonymi składnikami majątkowymi (niekonieczne wyłącznie z uwagi na fakt, że określony obiekt inkorporujący prawa majątkowe znajduje się w jego posiadaniu) i dokonuje czynności wywołujących określone negatywne konsekwencje po stornie podmiotu, któremu przysługują prawa majątkowego, to bierze udział w przywłaszczeniu a nie kradzieży.

Oskarżony miał zaś prawo do wydawania drewna (w oparciu o dane z karty stanowiska jego pracy k. 27-28), oczywiście pod pewnymi warunkami , których nie dochował (a które opisali w zeznaniach M.P., J. P. czy P. Z.) i zdecydował by wydać takie drewno powodując to, iż drewno, które do czasu gdy znajdowało się w lesie stanowiło własność Nadleśnictwa (bo z umów z podmiotami kupującymi drewno z lasu z k. 156-158 i 161-163, w tym z (...) wynikało, że własność poszczególnych asortymentów drewna przechodzi na kupującego dopiero w momencie ich odbioru stwierdzonego dokumentem wydania drewna, a przecież odbiór drewna z lasu o którym mowa w a/o fizycznie przed czynem nie wystąpił), przy czym sam nie objął tego drewna w posiadanie, tylko zezwolił na jego wywózkę z lasu kierowcy z firmy (...). Oskarżony nie zabrał więc cudzego mienia ruchomego w celu przywłaszczenia w rozumieniu objęcia go we własne władanie, lecz bezprawnie rozporządził cudzą rzeczą – drewnem należącym do Nadleśnictwa, pozwalając na jego wywóz z lasu, bez zachowania warunków do tego np. bez zachowania wymogu wystawienia kwitu wywozowego na drewno grabowe wskazane w a/o, co ewentualnie mogłoby być rozpatrywane przez pryzmat np. przywłaszczenia czy naruszenia praw pracowniczych.

Natomiast w świetle powyższego nie można było stwierdzić by zaistniał podstawy aby przyjąć, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał dyspozycję akurat czynu zarzucanego zakwalifikowanego w a/o z art. 278 kk tj. by w sposób umyślny, nie mając żadnych podstaw do dysponowania drewnem zabrał je w celu przywłaszczenia, by objąć nawet czasowo jej we własne władanie. Nie bez znaczenia jest tu to, że drewno zostało przewiezione na teren posesji osoby obcej dla oskarżonego tj. T. S., nie było ukryte, zostało bez problemu udostępnione odpowiednim organom i zabezpieczone na potrzeby niniejszej sprawy. I to w sytuacji, gdy to sam oskarżony wyjawił wydanie przedmiotowego drewna, w toku badania zupełnie innego zarzutu co obrazuje notatka z 29.07.2019r., a także wskazał miejsce gdzie drewno zostało faktycznie znalezione. Gdyby zaś oskarżony brał udział w kradzieży, działając z zarzucanym zamiarem, to z pewnością nie podał by dobrowolnie, o nie nie pytany, takich okoliczności, które mogły go obciążyć. Ponadto oskarżyciel dowodami nie wykazał aby oskarżony osiągnął z wydania tego drewna jakiekolwiek profit, czy by miał powody aby działać na korzyść (...) czy T. S..

W związku z tym nie można było uwzględnić zarzutu i argumentu z apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego, gdy skarżący w apelacji domagał się by przypisać oskarżonemu konkretne przestępstwo mu zarzucane, z art. 278 kk, a nie wskazywał na to by czyn zarzucany oskarżonemu można była rozpatrywać w zakresie popełnienia innego czynu, bo tylko wnioskował by wyrok zaskarżony uchylić i sprawę przekazać sądowi i instancji do ponownego rozpoznania celem przypisania oskarżonemu popełnienia konkretnego zarzucanego mu czynu kwalifikowanego z art. 278 kk. Powyższe rozważania wskazują zaś na niemożność takiego postąpienia. A to powodowało nieskuteczność wniosku końcowego apelacji i wzruszenia zaskarżonego wyroku- nawet gdy z pewnymi tezami z uzasadnienia sądu I instancji można było polemizować- tylko celem ponownego rozpoznania sprawy zmierzającego do skazania oskarżonego za zarzucany czyn z art. 278kk.

Reasumując, to zarzut i argumenty podniesione w apelacji oskarżyciela nie mogły posłużyć do wzruszenia zaskarżonego wyroku po to by uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania celem skazania oskarżonego konkretnie za zarzucany czyn, który według oskarżyciela mógł zostać zakwalifikowany tylko z art. 278kk.

Ponadto należało zaakceptować jako właściwe rozstrzygnięcie z wyroku dotyczące zwrócenia drewna grabowego Nadleśnictwu E., gdy z umów z podmiotami kupującymi drewno z lasu z k. 156-158 i 161-163, w tym z (...) wynikało, że własność poszczególnych asortymentów drewna przechodzi na kupującego dopiero w momencie ich odbioru stwierdzonego dokumentem wydania drewna, a przecież odbiór tj. wywóz drewna z lasu o którym mowa w a/o fizycznie przed czynem nie wystąpił, drewno to nie było też ocechowane i było wywiezione bez dokumentacji, a więc wcześniej, przed czynem nie było to drewno którego własność przeszła na inny podmiot, było ono własnością Nadleśnictwa E..

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których zarzuty, argumenty i wniosek końcowy z apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego, rozpatrywane w trybie wynikającym z art.. 434 §1 kpk, nie zasługiwały na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Cały wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn dla których zarzuty, argumenty i wniosek końcowy z apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego, rozpatrywane w trybie wynikającym z art.. 434 §1 kpk, nie zasługiwały na uwzględnienie

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt. II

Apelacja oskarżyciela publicznego nie zasługiwała na uwzględnienie, stąd zachodziły podstawy z art. 636§1kpk do obciążenia Skarbu Państwa kosztami za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS