Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 119/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie II W 2399/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego J. O.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1/ obrazy przepisów prawa materialnego, tj.: art. 10 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 936 zwanej dalej jako u.o.h.) poprzez błędną wykładnię - uznanie, że prowadzenie w placówce handlowej działalności w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku, nie wypełnia znamion wykroczenia powierzenia pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu w niedzielę wbrew zakazowi, podczas gdy prawidłowa wykładnia przepisów powinna polegać na uznaniu, że dla korzystania z wyjątku od zakazu, o którym mowa w art. 5 u.o.h., określonego w art. 6 ust. 1 pkt 10 u.o.h. powyższe okoliczności nie są wystarczające, a wyjątek ten znajduje zastosowanie jedynie w przypadku gdy placówka handlowa znajduje się w zakładzie prowadzącym działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki lub wypoczynku,

2/ naruszenia przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść orzeczenia wydanego w sprawie, tj.: art. 62 § 3 k.p.w w związku z art. 5 § 1 pkt 2 k.p.w poprzez uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu czynu stypizowanego w art. 10 ust. 1 u.o.h. w zw. z art. 5 pkt 2 u.o.h. i uznanie tym samym, iż czyn popełniony przez obwinionego nie zawiera znamion wykroczenia, podczas gdy obwiniony pracodawca w dniu 10 lipca 2022 r. wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedzielę i święta, powierzył wykonywanie pracy w handlu oraz wykonywanie czynności związanych z handlem w sklepie przy ul. (...) w D. pracownikom K. M. i M. R..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja nie mogła być uwzględniona.

Na wstępie stwierdzić należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti poddał wszechstronnej analizie i ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach skarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia skutkującego uniewinnieniem R. G. (1). Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w obszernym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy aprobuje i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielenia stanowiska oskarżyciela publicznego.

Ponadto podkreślenia wymaga stwierdzenie, że przepis art. 6 ust. 1 pkt 10 przedmiotowej ustawy nie jest jasny oraz jednoznaczny a jego praktyczne stosowanie budzi istotne wątpliwości. Przede wszystkim stanowisko skarżącego co do rzekomej konieczności zachowania związku funkcjonalnego polegającego na podrzędności placówki handlowej wobec zakładu prowadzącego wskazaną w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy skarżącego warunkującej możliwość skorzystania ze wskazanego wyłączenia, choć na pierwszy rzut oka wydaje się zgodna z zamysłem ustawodawcy, to jednakże nie wynika z treści ustawy w sposób klarowny i czytelny. Przepis ten bez wątpienia zezwala na handel w niedziele i święta w placówkach takich jak np. sklepik znajdujący się w muzeum, na uczelni czy na stadionie. Jednakże ograniczenie jego działania tylko do takich, przykładowo wskazanych placówek handlowych oczywistym nie jest albowiem w istocie ustawodawca nie uwzględnił takich przypadków, w których proste przestrzenne i funkcjonalne rozdzielenie działalności i infrastruktury placówki handlowej od tej służącej zakładowi prowadzącemu działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku, nie jest możliwe, gdyż działalności te prowadzone są równolegle.

Ustawodawca w art. 3 pkt 1 ustawy wprawdzie wskazał czym jest placówka handlowa, jednakże jednocześnie nie zdefiniował jednak pojęcia zakładu prowadzącego działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku.

Tym samym nie wykluczono, że jeden z rodzajów działalności (i podporządkowana jej infrastruktura) musi (może) mieścić się w ramach (infrastruktury) innej działalności, wewnątrz niej, służyć jedynie zaspokajaniu potrzeb osób korzystających z zakładu, a nie stanowić odrębnego, niezależnego od tego zakładu bytu. Takiej zależności z dosłownego brzmienia przepisu wywodzić nie sposób.

W niniejszej sprawie obwiniony w lokalu położonym przy ulicy (...) w D. równocześnie, na tej samej przestrzeni, prowadzi sklep oraz wypożyczalnię sprzętu sportowego, przy czym na jego szybie wywieszony był cennik oraz regulamin korzystania z wypożyczalni. Co więcej, lokal ten położony jest jako ostatni w drodze na pobliskie jezioro. Na wszystkie te formy działalności R. G. przeznaczył jeden wspólny lokal i zasadniczo współdzielą one ze sobą tę samą infrastrukturę, i choć różna jest oczywiście skala ich działalności oraz przestrzeń de facto zajmowana przez każdą z nich z wyłączeniem innych oraz przestrzeń zajmowana wspólnie przez poszczególne z nich. Pomimo tego, w ocenie Sądu Okręgowego nie ma żadnych podstaw aby wywodzić, iż obwiniony nie może skorzystać z wyłączenia przewidzianego w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy. Przede wszystkim kryteria wielkościowe, powierzchniowe czy jakościowe nie mogą mieć w tej sytuacji znaczenia, skoro ustawodawca takich nie przewidział. Nie może mieć zatem znaczenia, że wypożyczalnia zlokalizowana fizycznie wśród infrastruktury sklepu spożywczego oraz współdzieląca z tym sklepem niektóre elementy tej infrastruktury nie może stanowić argumentu dla skorzystania z wyłączenia przewidzianego w ustawie, tylko z tego powodu, że przeznaczona dla niego przestrzeń jest stosunkowo niewielka.

Zauważyć także należy, że zgodnie z Ustawą z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie „Sportem są wszelkie formy aktywności fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpływają na wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich poziomach” przy czym „Działalność sportowa jest prowadzona w szczególności w formie klubu sportowego”. Tym samym bezspornie działalność prowadzona przez obwinionego w formie wypożyczalni sprzętu sportowego była działalnością w zakresie sportu.

Zauważyć również należy, że o ile w przepisach art. 6 ust. 1 pkt 2, 5, 6, 7, 28, 29, i 30 ustawodawca posłużył się pojęciem działalności przeważającej - w rozumieniu nadanym przez art. 6 ust. 2 cytowanej ustawy - nad działalnością o charakterze handlowym, to nie zdecydował się on na taki zabieg w przypadku zakładów prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku. Zakładając zatem racjonalność ustawodawcy, uznać należy, że skoro przewidziane w art. 6 ust. 2 ustawy kryterium ilościowe zostało w przypadku art. 6 ust. 1 pkt 10 pominięte, to musiał to być zabieg zamierzony, i tym samym adresaci ustawy mają pełne prawo zakładać, że nie ma ono w tym przypadku żadnego znaczenia. W konsekwencji przedsiębiorcy mają prawo odczytywać powyższe jako przyzwolenie dla łączenia działalności handlowej z działalnościami wymienionymi w tym punkcie.

Zatem rozumienie przepisu art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy w ten sposób, iż ma on warunkować możliwość wyjęcia placówki handlowej spod zakazu handlu w niedziele i święta możliwością stwierdzenia, iż działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty czy turystyki i wypoczynku ma faktycznie, pod względem funkcjonalnym, przeważający charakter nad działalnością handlową, nie jest uzasadnione ani wykładnią językową, która wszak ma pierwszeństwo naci metodami pozajęzykowymi, ani tym bardziej wykładnią systemową.

Ponadto rolą sądu jest stosowanie przepisów w ich jak najbardziej dosłownym brzmieniu i kształcie, a nie w brzmieniu i kształcie takim, jakim - jak się wydaje, chciał widzieć je ustawodawca albowiem pozajęzykowe metody interpretacji, zwłaszcza wykładnia funkcjonalna i celowościowa, są zazwyczaj nieczytelne dla przeciętnego obywatela, którego przepisy te przecież dotyczą. Także i obwiniony nie może być zmuszony do wydobywania z przepisu takiej treści, która nie wynika z jego litery. Tym samym, zastosowanie w niniejszym przypadku wykładni jedynie celowościowej oznaczałoby w istocie zastosowanie wykładni rozszerzającej, wykraczającej poza literalne brzmienie przepisu co nie jest dopuszczalne na gruncie prawa karnego i prawa wykroczeń. Skoro ustawodawca nie wprowadził żadnych dodatkowych kryteriów wartościujących, jak przewidziane w innych punktach paragrafu kryterium przeważającej działalności, sąd nie jest uprawniony różnicować sytuację placówek w zależności od skali ich działania na poszczególnych płaszczyznach, powierzchni, obrotów uzyskiwanych z określonej działalności czy od jakiegokolwiek innego kryterium, jeśli placówki te spełniają jednocześnie rolę placówek stricte handlowych i zakładów prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku.

Przeciwko możliwości interpretowania przepisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni w sposób rozszerzający przemawia wreszcie fakt, iż stanowią one istotną ingerencję w zagwarantowaną konstytucji oraz ustawowo swobodę działalności gospodarczej. Przeciętny obywatel, w tym przedsiębiorca, czytając przepis prawa interpretuje go zazwyczaj językowo, a zatem ustawodawca, ograniczając swobody obywatelskie, powinien formułować te ograniczenia w taki sposób, aby ów przeciętny obywatel mógł zrozumieć, w jakim zakresie jego, prawa zostały ograniczone.

Wobec powyższego mając na względzie zakaz wykładni rozszerzającej przepisów prawnokarnych i nakaz wykładni zwężającej przepisów ograniczających swobody obywatelskie wyrok, mocą którego uniewinniono R. G. (1) od zarzucanego mu wykroczenia, jako trafny utrzymano w mocy.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania;.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny w zakresie kary

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec podanych wcześniej okoliczności nie uznano za zasadnego postulatu o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 9 grudnia 2022 r., sygn. akt II W 2399/22

utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W ocenie Sądu Okręgowego należało podzielić stanowisko Sądu i instancji co do tego, że obwiniony swoim zachowaniem nie wyczerpał dyspozycji zarzucanego mu wykroczenia .

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art.119§2pkt 1 kpw koszty postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Inspektor Pracy Państwowej Inspekcji Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Olsztynie

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie II W 2399/22

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana