Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I AGa 183/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2023 roku

Sąd Apelacyjny w Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Krzysztof Niezgoda

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2023 roku w Lublinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko M. C.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 3 sierpnia 2022 roku, sygn. akt (...)

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda P. S. na rzecz pozwanej M. C. kwotę 4 050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I AGa 183/22

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem wydanym dnia 3 sierpnia 2022 roku
w sprawie z powództwa P. S. przeciwko M. C. (sygn. akt (...)) o zapłatę:

I.  oddalił powództwo;

II.  rozstrzygnął, że powód P. S. ponosi 100% kosztów procesu
w sprawie, zaś szczegółowe wyliczenie tych kosztów pozostawił referendarzowi sądowemu.

W toku rozpoznania sprawy Sąd pierwszej instancji ustalił, że w kwietniu 2019 roku miały miejsce transporty kruszywa, które zostały zrealizowane przez P. S. i jego pracowników. Kruszywo było dostarczane na adres J.
(...) gmina U. na podstawie umowy ustnej zawartej przez P. S.
i R. W., który zgodnie z danymi z Centralnej Ewidencji i Informacji
o Działalności Gospodarczej jest pełnomocnikiem M. C., a jego zakres umocowania obejmuje: zawieranie umów, wystawianie faktur, składanie wniosków w celu dofinansowania, załatwianie spraw w Urzędzie Skarbowym, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz w Banku. Ponadto R. W. prowadzi własną działalność gospodarczą niezależną od działalności gospodarczej pozwanej.

W dniu 16 października 2019 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 84 114,29 złotych, którą doręczono pozwanej w dniu 18 października 2019 roku oraz powtórnie w dniu 12 listopada 2019 roku. Termin zapłaty faktury powód oznaczył na dzień 23 października 2019 roku. Faktura ta została wystawiona na M. C..

W dniu 11 stycznia 2021 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty należności wynikającej z faktury VAT nr (...). W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty
z dnia 20 stycznia 2021 roku pozwana podniosła, że nie zamawiała od powoda towaru objętego fakturą VAT nr (...) ani wskazanych w niej usług. Podniosła również, iż przedmiotowa faktura VAT nie została jej doręczona.

Następnie pozwem z dnia 19 marca 2019 roku P. S. wniósł o zapłatę kwoty 84 114,29 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od dnia 24 października 2019 roku oraz równowartości kwoty 100 euro. Powód również wskazał, iż zawarł ustną umowę sprzedaży towarów i usługi transportu oraz załadunku kruszywa dostarczanego na adres (...) z pełnomocnikiem pozwanej R. W., który zdaniem powoda działał podczas zawierania umowy w imieniu M. C..

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości kwestionując zarówno dostawę na jej rzecz kruszywa, jak i samo zawarcie przez pozwaną, czy też zlecenie zawarcia przedmiotowej umowy swojemu pełnomocnikowi R. W.. Pozwana nadmieniła również, iż wedle jej stanu wiedzy R. W. na swojej działce wyrównywał i utwardzał teren w ramach prywatnej inwestycji nie będącej w związku z prowadzoną przez pozwaną działalnością gospodarczą. Ponadto wskazała, iż działki na które było wysypywane kruszywo należą do R. W. na dowód czego została załączona kopia wypisu aktu notarialnego. Jednak w opinii pozwanej ilość dostarczonego R. W. kruszywa zdecydowanie odbiegała od tej wskazanej w fakturze VAT nr (...), a nadto wskazała iż załączone do pozwu dokumenty WZ opiewają na ułamkową część w/w faktury. Pozwana wskazała także na istnienie między stronami odrębnego sporu o zapłatę na rzecz pozwanej kwoty 600 000,00 złotych wynikającej z faktury VAT wystawionej w październiku
2019 roku, co do którego toczy się równoległe postępowanie. Zdaniem pozwanej wystawienie faktury VAT nr (...) na kwotę znacząco przewyższającą wartość dostarczonego kruszywa i jego transportu pół roku po dostarczeniu towarów
i wykonaniu usługi przez P. S. pozostaje w związku z wytoczonym przez nią powództwem.

Pozwana pismem z dnia 25 maja 2021 roku przesłała oświadczenie księgowej B. C. dotyczące faktury VAT nr (...), w którym księgowa wyjaśniła iż na podstawie informacji jakie otrzymała od pozwanej nie zaksięgowała faktury w koszty działalności gospodarczej pod firmą (...), gdyż nie została jej przedstawiona wiarygodna transakcja, która dawałaby prawo pozwanej do uwzględnienia kosztów z tego tytułu, ponieważ świadczenie objęte przedmiotową fakturą VAT nie było związane z prowadzoną przez M. C. działalnością gospodarczą.

Pismem z dnia 27 grudnia 2021 roku pozwana podniosła w odpowiedzi na zarzut powoda, że nie zawarła z R. W. umowy dzierżawy gruntu, a jedynie umowę najmu lokalu, którą załączyła do pisma.

Na wniosek powoda zawarty w piśmie procesowym z dnia 23 lutego 2022 roku Sąd wystąpił do Urzędu Gminy U. o przygotowanie i przedłożenie kopii lub urzędowo poświadczonych odpisów deklaracji podatkowych w podatku od nieruchomości dotyczących nieruchomości położonej w miejscowości (...), gdzie pozwana prowadzi swoją działalność gospodarczą. W odpowiedzi Urząd Miejski w U. poinformował, iż M. C. w latach 2018-2021 nie składała deklaracji podatkowej na podatek od nieruchomości.

Sąd uznał zeznania świadków B. M., D. M., Ł. F., A. J., za w pełni wiarygodne, jednakże w jego ocenie na ich podstawie możliwe było jedynie ustalenie dokonania w kwietniu dostawy kruszywa na adres (...), na działkę R. W. oraz fakt wieloletnich relacji biznesowych między P. S. a R. W.. Świadkowie nie mieli wiedzy co do podmiotu na rzecz którego dokonana była dostawa kruszywa. Z zeznań w/w osób nie można było ustalić z kim P. S. zawarł przedmiotową umowę, a także jaka ilość kruszywa została dostarczona i ile czasu trwały dostawy. Sąd uznał również, że zeznania świadków były spójne i wzajemnie się uzupełniały. Jednakże wskazał jednocześnie, że ich moc dowodowa z uwagi na powyższe jest niewielka.

Wskazał, że dał wiarę zeznaniom pozwanej co do okoliczności nie zawierania umowy o dostawę i transport kruszywa z P. S.. Odmówił wiarygodności zeznaniom powoda, gdyż stały w sprzeczności z zeznaniami świadków i pokrywały się jedynie częściowo z zeznaniami jego żony.

W ocenie Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dał podstaw do pozytywnego rozpatrzenia stanowiska powoda, który nie przedstawił dowodów na zawarcie przedmiotowej umowy z pozwaną, a także na dostarczenie kruszywa na rzecz pozwanej. Powód nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów na poparcie swoich roszczeń. W ocenie Sądu pierwszej instancji samo jego twierdzenie nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą.

Sąd Okręgowy wskazał, że podstawowa zasada postępowania cywilnego stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, co wynika z art. 6 k.c. Podniósł, że podstawą ustaleń faktycznych sądu w sprawie cywilnej powinny być zatem wyłącznie okoliczności udowodnione. Strona, która z określonego faktu wywodzi skutki prawne ponosi ciężar jego udowodnienia, w sensie ścisłego wykazania jego zaistnienia. Przedstawianie przez stronę dowodów jest nie tyle jej obowiązkiem procesowym, co uprawnieniem i ciężarem procesowym istniejącym przede wszystkim w jej własnym interesie.

Sąd Okręgowy wskazał, że w niniejszej sprawie to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia zasadności dochodzonego roszczenia i prawidłowości wskazania osoby obowiązanej do jego spełniania, ponieważ w kontradyktoryjnym modelu postępowania sądowego o rodzaju i zakresie roszczenia decyduje powód, zatem też ciężar udowodnienia twierdzeń spoczywa na tej stronie, która je zgłasza. Zdaniem Sądu pierwszej instancji P. S. nie wywiązał się z tych obowiązków. Na podstawie dowodów przedstawionych w niniejszej sprawie nie zostało wykazane zawarcie umowy dostarczenia i transportu kruszywa. Powód nie przedstawił wiarygodnych dowodów z dokumentów lub zeznań świadków potwierdzających zawarcie umowy z M. C. i wykonanie zamówienia na jej rzecz, które stanowią podstawę roszczenia. W szczególności nie przedstawiono żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że strony faktycznie związane były umową, której przedmiotem było dostarczenie i transport towaru w postaci kruszywa przez P. S. na rzecz M. C.. Brak jest też jakichkolwiek dokumentów odbioru towaru na podstawie których można by wiarygodnie ustalić jego ilość. Pozwana zaś konsekwentnie od etapu przedprocesowego negowała fakt zawarcia umowy z powodem, a także ilości dostarczonego kruszywa. Na pierwszy rzut oka zauważalne są bowiem różnice między jedynymi dokumentami WZ, a wystawioną pozwanej fakturą.

Sąd Okręgowy uznał, że odosobnione zeznania powoda nie mogą stanowić podstawy do ustaleń faktycznych w tym zakresie. Okoliczności podnoszone przez powoda były niewiarygodne w świetle zebranego materiału dowodowego. Zebrane dowody, w tym zeznania świadków i strony pozwanej jednoznacznie wykluczają zawarcie w/w umowy przez pozwaną. W związku z powyższym kierowanie przez powoda roszczenia o zapłatę na podstawie wystawionej faktury VAT w stronę M. C. jest całkowicie bezzasadne.

Sąd pierwszej instancji odwołał się do poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia 24 lipca 2008 roku (IV CSK 87/08), zgodnie z którym, faktura VAT jest jedynie dokumentem rozliczeniowym, wystawionym w następstwie zawartej umowy, i w związku z tym nie może stanowić dostatecznego dowodu jej treści. Treść umowy i jej wykonanie przez strony muszą zostać wykazane dodatkowymi dowodami. Doręczenie dłużnikowi faktury czy wezwania do zapłaty nie oznacza, że roszczenie w ogóle istnieje, czy też jest zasadne.

Zdaniem Sądu Okręgowego przedstawione w niniejszym procesie stanowisko pozwanej jest wiarygodne, skoro sporna faktura wystawiona została dopiero kilka miesięcy po wykonaniu usługi. Podobnie należało ocenić podnoszone przez pozwaną różnice miedzy dokumentami WZ (k. 17-18), a wystawioną pozwanej fakturą (k. 19). Finalnie nie bez znaczenia jest też okoliczność, że pozwana w spornym okresie nie składała deklaracji podatkowej na podatek od nieruchomości (k. 182).

Nadto w ocenie Sądu Okręgowego, w sytuacji gdy dłużnik jest przedsiębiorcą to powinno się od niego oczekiwać szczególnej staranności i profesjonalizmu. Racjonalnie działający przedsiębiorca wyjaśnia dlaczego obciążono go fakturą za niezamówiony towar lub usługę. Dłużnik prowadzący działalność gospodarczą, jeśli zaprzecza roszczeniu wskazanemu w fakturze VAT, odsyła fakturę lub informuje, że nie będzie jej księgować. Podobnie powinien reagować przedsiębiorca po otrzymaniu wezwania do zapłaty i jeśli się nie zgadza, wyraźnie zaprzeczać istnieniu danej wierzytelności. Można przyjąć, że jeśli dłużnik nie kwestionuje istnienia, wysokości i wymagalności należności, nie odpowiada na wezwania to brak z jego strony jakiejkolwiek reakcji świadczy o tym, iż towar lub usługę zamówił, otrzymał, a jedynie próbuje uniknąć obowiązku zapłaty.

Pozwana jest przedsiębiorcą, a więc profesjonalistą w obrocie gospodarczym. Zatem z działaniem M. C. i składanymi przez nią oświadczeniami wiązać należy podwyższone standardy staranności i obowiązek należytego zabezpieczenia swoich interesów. Pozwana zakwestionowała wynikający z faktury VAT obowiązek zapłaty na etapie odpowiedzi na wezwanie do zapłaty. Zaprzeczyła istnieniu wierzytelności i poinformowała o nie księgowaniu tejże faktury VAT wykazując tym samym należytą staranność, przez co nie może być mowy w niniejszym stanie faktycznym o przyznaniu istnienia roszczenia po stronie powoda.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że zasada swobody umów obejmuje również wybór formy zawarcia umowy. Strony mogą zatem wybrać również formę ustną umowy, lecz w takim przypadku powinny się liczyć z faktem, że w razie ewentualnego sporu w takiej sytuacji, postępowanie dowodowe będzie opierało się na dowodach przedstawionych przez strony. Należy również wskazać, że do przedsiębiorców stosuje się podwyższony wzorzec należytej staranności. Zatem strona postępowania będąca przedsiębiorcą w szczególności powinna liczyć się z koniecznością wykazania w ramach postępowania sądowego okoliczności uzasadniających roszczenie z którym występuje za pomocą dowodów z dokumentów, czego powód będący przedsiębiorcą nie uczynił.

Ponadto zdaniem Sądu Okręgowego na gruncie niniejszej sprawy znajduje zastosowanie twierdzenie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie przedstawione w wyroku z dnia 27 września 2012 roku (I ACa 318/12), w którym uznał, że racjonalnym jest przyjęcie, że większy walor wiarygodności posiadają dokumenty pochodzące z okresu, w którym strony nie przewidywały możliwości ich procesowego wykorzystania, niż zeznania osób, bądź to bezpośrednio zainteresowanych wynikiem sprawy, bądź tych związanych ze stronami wiązami osobistymi lub gospodarczymi. Problem jednak pojawia się, gdy brak jest dowodów z dokumentów wystarczających do ustalenia stanu faktycznego, zeznania świadków niewiele wnoszą, a zeznania stron są ze sobą sprzeczne.

Jednak w świetle złożonej dokumentacji w ocenie Sądu Okręgowego bardziej wiarygodna jest wersja podawana przez pozwaną.

Sąd pierwszej instancji wskazał, że nie miał podstaw dowodowych, aby poczynić ustalenia zgodnie z twierdzeniami pozwu. Strona powodowa nie przedłożyła wystarczających dowodów na potwierdzenie zawarcia przedmiotowej umowy z M. C., ani tym bardziej jej wykonania na ilości wskazywane przez powoda.

W tej sytuacji zdaniem Sądu Okręgowego należało dojść do wniosku, że powód nie wskazał istnienia dochodzonej wierzytelności, ani prawidłowego oznaczenia pozwanego. W związku z tym Sąd uznał, że powództwo jako wytoczone przeciwko pozwanemu nie posiadającemu legitymacji biernej w niniejszym sporze, podlegało w całości oddaleniu o czym orzeczono w sentencji. Brak legitymacji procesowej czynnej lub biernej prowadzi zawsze do oddalenia powództwa.

O kosztach procesu, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu na podstawie art. 108 § 1 k.p.c.

Apelację od wydanego wyroku złożył powód1, który zaskarżając wyrok w całości, zarzucił:

1.  nierozpoznanie przez Sąd pierwszej instancji niniejszej sprawy co do istoty, bowiem Sąd pierwszej instancji błędnie uznał, iż pozwana nie posiada legitymacji biernej, a tym samym stwierdził, iż dalsze postępowanie dowodowe w tym przeprowadzenie dowodu z .opinii biegłego zmierza do przedłużenia postępowania, co doprowadziło do nierozpoznania sprawy co do istoty sporu toczącego się pomiędzy stronami;

2.  błędne ustalenie, iż pozwana nie posiada legitymacji biernej, podczas gdy zamówienie u powoda złożył ustanowiony przez nią pełnomocnik - R. W. na jej rzecz, w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, co uzasadniało skierowanie powództwa przeciwko pozwanej;

3.  błędne ustalenie, że z materiału dowodowego nie wynika, iż kruszywo zostało dostarczone na rzecz pozwanej, podczas gdy z wyjaśnień złożonych przez powoda oraz zeznań złożonych przez świadka S. S., D. M. wynika, iż kruszywo zostało zamówione na rzecz pozwanej i zostało przywiezione (dostarczone) na teren nieruchomości, służącej i wykorzystywanej do prowadzenia przez pozwaną działalności gospodarczej;

4.  poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do okoliczności sprawy na podstawie zeznań świadka R. W. i przyznanie zeznaniom tego świadka waloru wiarygodności (świadek jest osobą oczywiście zainteresowana wynikiem sprawy, bowiem jest wieloletnim partnerem życiowym pozwanej, co przyznała sama pozwana, więc jasnym jest, że świadek ten jest zainteresowanym pozytywnym wynikiem procesu dla jednej ze stron - pozwanej), podczas gdy Sąd Okręgowy nie przyznał waloru wiarygodności zeznaniom małżonki powoda - S. S., twierdząc, iż jest ona osobą najbliższą powodowi, co zmniejsza walor złożonych przez nią zeznań;

5.  bezzasadne pominięcie przez Sąd Okręgowy w drodze postanowienia zapadłego na rozprawie z dnia 28 marca 2022 roku wniosku dowodowego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. G. jako dowodu niemożliwego do przeprowadzenia oraz zmierzającego jedynie do przedłużenia postępowania podczas gdy był to świadek realizujący przewóz kruszywa na teren nieruchomości pozwanej, tym samym posiadał istotne informacje na temat sprawy oraz spornej transakcji pomiędzy stronami;

6.  bezzasadne pominięcie przez Sąd Okręgowy w drodze postanowienia zapadłego na rozprawie z dnia 28 marca 2022 roku wniosku dowodowego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego jako dowodu zmierzającego jedynie do przedłużenia postępowania, podczas gdy pozwana kwestionowała ilość dostarczonego kruszywa, co biegły wyznaczony przez Sąd mógł w drodze pisemnej opinii ustalić oraz mógłby ustalić faktyczne położenie miejsca, w którym kruszywo zostało wysypane, rozprowadzone i utwardzone, co wskazałoby na fakt, iż pozwana ma legitymację bierną w niniejszym postępowaniu, bowiem kruszywo zostało wysypywane i rozprowadzane w miejscu, w którym pozwana prowadzi działalność gospodarczą;

7.  błędne ustalenia stanu faktycznego polegające na tym, że:

1)  pozwana nie posiada legitymacji biernej w niniejszym postępowaniu, podczas gdy to pozwana jest adresatką wystawionej przez powoda faktury VAT [nabywcą towaru], a samo zamówienie i jego warunki zostały ustalone z pełnomocnikiem pozwanej jako przedsiębiorcy - R. W.;

2)  zeznania świadka R. W. mogą być brane jako podstawa ustalenia okoliczności faktycznych mających istotne znaczenie dla sprawy, podczas gdy świadek ten jest wieloletnim parterem życiowym jak i biznesowym pozwanej (co pozwana sama przyznała), w związku z czym świadka R. W. i jego zeznań nie można uznać za wiarygodne, bowiem jest on osobą zainteresowaną pozytywnym rozstrzygnięciem sprawy dla pozwanej, co wynika również niezbicie z treści złożonych przez niego zeznań;

3)  dokument prywatny - zapiski powoda - w zakresie dostarczonych na rzecz pozwanej ilości kruszywa nie stanowi wiarygodnego dowodu, gdyż nie notatki te nie są podpisane przez pozwaną;

4)  niemożliwym jest ustalenie na podstawie zeznań świadków pomiędzy jakimi osobami została zawarta umowa na dostawę kruszywa;

5)  powód nie wskazał właściwie osoby obowiązanej do spełnienia na jego rzecz świadczenia pieniężnego za dostarczone przez niego kruszywa;

6)  na podstawie pisma/informacji Urzędu Miejskiego w U. z dnia 25 marca 2022 roku, że jeżeli pozwana za lata 2018-2021 nie składała deklaracji w podatku od nieruchomości to pozwana nie była stroną umowy dostawy kruszywa zawartej przez jej pełnomocnika z powodem;

7)  na terenie nieruchomości - (...) - tylko świadek R. W. prowadzi działalność rolniczą, a tym samym to na jego rzecz zostało dostarczone kruszywo;

8)  R. W. każdorazowo informuje pozwaną o zawartej w jej imieniu umowie;

a powyższe błędne ustalenia doprowadziły do:

8.  naruszenia prawa procesowego, mających istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez oczywiście sprzeczną z treścią materiału dowodowego, nieodpowiadającą zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego ocenę całego materiału dowodowego przedstawionego w sprawie;

2)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej w miejsce swobodnej oceny dowodów, tj. błędne przyjęcie, że dokument prywatny - zapiski powoda - w zakresie dostarczonych na rzecz pozwanej ilości kruszywa nie stanowi wiarygodnego dowodu, gdyż notatki te nie są podpisane przez pozwaną, podczas gdy dokument ten, jako dokument prywatny, stanowił pełnoprawny środek dowodowy korzystający z domniemania autentyczności i mógł, a nawet powinien stanowić podstawę ustaleń faktycznych, a dalej nie był sprzeczny z innymi dowodami w sprawie (ilość dostarczonego kruszywa odpowiada ilości na WZ i na fakturze);

3)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej w miejsce swobodnej oceny dowodów, tj. błędne przyjęcie, że zeznania świadka S. S. są niewiarygodne i na ich podstawie nie można ustalić okoliczności faktycznych mających miejsce w sprawie, z uwagi na to, że jest małżonką powoda i tym samym jest osobą zainteresowaną w pozytywnym dla niego wynikiem sprawy, podczas gdy zeznania jej korespondowały z wyjaśnieniami powoda oraz zeznaniami świadka D. M., którego zeznania Sąd Okręgowy uznał w pełni za wiarygodne;

4)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej w miejsce swobodnej oceny dowodów, tj. błędne przyjęcie na podstawie zeznań świadka R. W., że kruszywo zostało dostarczone na działkę, na której świadek prowadzi działalność rolniczą, podczas gdy jak wynika z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej świadek R. W. prowadzi pod tym samym adresem co pozwana działalność gospodarczą o tym samym przedmiocie co działalność pozwanej - działalność gospodarczą pod firmą Grupa (...), a tym samym nieustalenie, iż na terenie nieruchomości, na której prowadzona jest działalność pozwanej i tożsama działalność świadka R. W. nie istnieje jakiekolwiek faktyczne rozgraniczenie tych działalności (przedsiębiorstw), co wskazuje na zawarcie umowy z powodem w zlej wierze przez świadka jako pełnomocnika pozwanej; Sąd rozpatrując zeznania tego świadka dodatkowo nie wziął pod uwagę, iż świadek jest wieloletnim partnerem życiowym i biznesowym pozwanej, co przekłada się na niską wiarygodność złożonych przez niego zeznań, z uwagi na zainteresowanie jego w pozytywnym rozstrzygnięciu sprawy dla pozwanej;

5)  art 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej w miejsce swobodnej oceny dowodów, tj. błędne przyjęcie, że z zeznań świadków nie dało się ustalić, z kim powód zawarł umowę dostawy kruszywa, podczas gdy z zeznań świadka D. M. oraz B. M. wynika, iż umowa została zawarta w formie ustnej w R. W., jako pełnomocnikiem Pozwanej M. C.;

6)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej w miejsce swobodnej oceny dowodów, tj. błędne przyjęcie, że powód nie wskazał właściwie osoby obowiązanej do spełnienia na jego rzecz świadczenia pieniężnego za dostarczone przez niego kruszywo, podczas gdy powód zawarł tę umowę ze świadkiem R. W. jako pełnomocnikiem pozwanej wpisanym do (...), tak jak inne zawierane pomiędzy stronami wówczas umowy, m. in. umowę na dostarczenie przez pozwaną silosów zbożowych na rzecz powoda - zapłata za silosy jest przedmiotem sporu prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Lublinie pod sygn. akt: (...), w którym to postępowaniu świadek R. W. oraz pozwana przyznali, że świadek działał jako pełnomocnik pozwanej, tym samym powód działając w dobrej wierze zawarł kolejną umowę ustną ze świadkiem jako pełnomocnikiem pozwanej i tym samym wystawił fakturę dokumentującą to zdarzenie gospodarcze na rzecz M. C. - zgodnie z poleceniem jej pełnomocnika jako przedsiębiorcy;

7)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej w miejsce swobodnej oceny dowodów, tj. błędne przyjęcie na podstawie pisma/informacji Urzędu Miejskiego w U. z dnia 25 marca 2022 roku, że jeżeli pozwana za lata 2018-2021 nie składała deklaracji w podatku od nieruchomości to pozwana nie była stroną umowy dostawy kruszywa zawartej przez jej pełnomocnika z powodem, podczas gdy pozwana jest jedynie najemcą budynku wraz z placem na terenie nieruchomości położonej w miejscowości (...), a nie jej właścicielem, w związku z czym jako najemca nie była w świetle przepisów prawa podatkowego zobowiązana do składania takich deklaracji, a tym samym nie może prowadzić to do uznania, że z tego faktu wynika nieistnienie zobowiązania pomiędzy stronami postępowania;

8)  art. 231 1 § 1 pkt 5 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z opinii biegłego jako dowodu mającego na celu jedynie przedłużenie postępowania w sprawie, podczas gdy pozwana kwestionowała ilość dostarczonego kruszywa, co wyznaczony biegły mógł w drodze pisemnej opinii ustalić oraz mógłby ustalić faktyczne położenie miejsca, w którym kruszywo zostało wysypane, rozprowadzone i utwardzone, co wskazałoby na fakt, iż pozwana ma legitymację bierną w niniejszym postępowaniu, bowiem kruszywo zostało wysypywane i rozprowadzane w miejscu, w którym pozwana prowadzi działalność gospodarczą;

9)  art. 235 2 § 1 pkt 4 i 5 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z zeznań świadka M. G. - kierowcy realizującego na rzecz powoda przewozy kruszywa zamówionego przez pozwaną - jako dowodu niemożliwego do przeprowadzenia oraz zmierzającego jedynie do przedłużenia postępowania, podczas gdy był to świadek realizujący przewóz kruszywa na teren nieruchomości pozwanej, tym samym posiadał istotne informacje na temat sprawy oraz spornej transakcji pomiędzy stronami;

9.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 6 k.c. przez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na uznaniu, że powód nie zadośćuczynił spoczywającemu na nim ciężarowi dowodu i nie udowodnił faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności w zakresie legitymacji biernej pozwanej oraz w zakresie wysokości i zasadności dochodzonego roszczenia, co stoi w sprzeczności z przedłożonymi do pozwu dokumentami, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy i zaniechanie przez Sąd pierwszej instancji zbadania podstaw żądania powoda.

W konkluzji apelacji skarżący wniósł o:

1.  uchylenie zaskarżonego wyroku;

2.  przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania;

3.  rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego, o zasądzenie których od pozwanej na rzecz powoda wniósł według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kwotę 17 złotych tytułem uiszczonej opłaty od pełnomocnictwa;

4.  ewentualnie skarżący wniósł o:

1)  zmianę wyroku poprzez zasądzenie na rzecz powoda od pozwanej kwot określonych w pozwie;

2)  rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego, o zasądzenie których od pozwanej na rzecz powoda wniósł według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz kwotę 17 złotych tytułem uiszczonej opiaty od pełnomocnictwa;

5.  dopuszczenie i przeprowadzenie przez Sąd drugiej instancji z następujących dokumentów:

1)  wydruk protokołu z rozprawy z dnia 5 maja 2021 roku;

2)  wydruk protokołu z rozprawy z dnia 17 lutego 2022 roku;

6.  na potwierdzenie faktu współpracy wieloletniej stron oraz okoliczności zawierania umów pomiędzy stronami;

7.  na podstawie art. 380 k.p.c. skarżący wniósł o rozpoznanie przez Sąd drugiej instancji:

1)  postanowienia Sądu Okręgowego w Lublinie zapadłego na rozprawie z dnia 23 marca 2022 roku zmieniającego postanowienie Sądu z dnia 6 grudnia 2021 roku, w ten sposób, że Sąd pominął wniosek dowodowy powoda określony w pozwie o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. G. na potwierdzenie faktów tam wskazanych - przez jego zmianę i dopuszczenie przez Sąd drugiej instancji zawnioskowanego dowodu oraz przeprowadzenie zawnioskowanego dowodu z zeznań świadka M. G. przez Sąd drugiej instancji na potwierdzenie faktów określonych w petitum pozwu;

2)  postanowienia Sądu Okręgowego w Lublinie zapadłego na rozprawie z dnia 23 marca 2022 roku zmieniającego postanowienie Sądu z dnia 6 grudnia 2021 roku, w ten sposób, że Sąd pominął wniosek dowodowy pozwanej (do którego przyłączył się powód) określony w odpowiedzi na pozew - o dopuszczenie i przeprowadzenie przez Sąd dowodu z opinii biegłego na potwierdzenie faktów tam wskazanych - poprzez jego zmianę i dopuszczenie przez Sąd drugiej instancji zawnioskowanego dowodu oraz przeprowadzenie zawnioskowanego dowodu z opinii biegłego przez Sąd drugiej instancji na potwierdzenie faktów określonych w odpowiedzi na pozew.

W złożonej odpowiedzi na apelację pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sąd Apelacyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Apelacja powoda, która wobec nie złożenia wniosku w samej apelacji ani odpowiedzi na apelację o przeprowadzenie rozprawy podlegała rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym (art. 374 k.p.c.), jest bezzasadna.

Zgłoszony wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ze względu na daleko idące konsekwencje procesowe, wymaga rozważenia w pierwszej kolejności. W ocenie Sądu Apelacyjnego w sprawie nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 386 § 2 i § 4 k.p.c., które wyczerpująco wskazują przypadki, w których sąd drugiej instancji może uchylić wyrok sądu pierwszej instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania. Postępowanie prowadzone przed Sądem Okręgowym nie było dotknięte nieważnością, nie doszło również do nierozpoznania istoty sprawy, jak również wydanie wyroku przez Sąd Apelacyjny nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. Wobec powyższego, Sąd Apelacyjny rozpoznał sprawę mając na uwadze wniosek o zmianę wyroku.

W niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował żądanie powoda, właściwie rozpoznał istotę sprawy oraz skonstruował prawidłową podstawę faktyczną i prawną orzeczenia. Ustalenia faktyczne mają swoją podstawę w zebranym w sprawie materiale, który został prawidłowo oceniony przez Sąd Okręgowy, a tym samym Sąd Apelacyjny na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął za swoje czyniąc je podstawą orzekania w postępowaniu odwoławczym. Zarzuty apelacji sprowadzają się do ponownego powołania okoliczności roztrząsanych w postępowaniu przed Sądem Okręgowym i w rzeczywistości stanowią zaledwie polemikę z prawidłowymi ustaleniami tego Sądu.

Wniesiona apelacja, pomimo mnogości zarzutów koncentrujących się na naruszeniu przepisu art. 233 § 1 k.p.c. oraz zbliżonego doń art. 6 k.c., sprowadza się do zakwestionowania prawidłowości ustaleń Sądu pierwszej instancji w zakresie dokładnego sprecyzowania podmiotu dokonującego kupna towaru określonego w fakturze nr (...) (kruszywo oraz usługi związane z jego załadunkiem i transportem), a w szczególności, czy podmiot zawierający umowę R. W., działał jako pełnomocnik M. C., czy też w imieniu własnym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a więc skuteczności podniesionego przez pozwaną zarzutu braku legitymacji biernej.

Wyjaśnić należy, że stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów pod kątem ich wiarygodności i mocy należy do podstawowych zadań sądu, wyrażających istotę sądzenia, czyli rozstrzygania kwestii spornych w warunkach niezawisłości, na podstawie własnego przekonania sędziego przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału. Sąd dokonuje swobodnej oceny dowodów, nie jest to jednak ocena dowolna. Granice sędziowskiej oceny dowodów wyznaczają przepisy proceduralne (przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o dowodach i postępowaniu dowodowym), reguły logicznego rozumowania oraz zasady doświadczenia życiowego. W związku z tym postawienie Sądowi pierwszej instancji skutecznego zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania naruszenia przepisów prawa procesowego o dowodach lub uchybienia zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, bowiem tylko takie zarzuty można przeciwstawić uprawnieniu sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. W tej sytuacji nie będzie wystarczające samo przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd wadze i znaczeniu poszczególnych dowodów oraz ich odmiennej ocenie niż ocena dokonana przez Sąd.

W niniejszym przypadku Sąd Okręgowy w wyniku prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego, ustalił wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które znalazły odzwierciedlenie w całokształcie zgromadzonego materiału dowodowego. Dokonując oceny materiału dowodowego Sąd nie naruszył reguł swobodnej oceny dowodów, określonych w art. 233 § 1 k.p.c., a w szczególności zasad logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego. Co więcej, zgromadzone dowody Sąd poddał szczegółowej analizie, a następnie wywiódł trafne wnioski, znajdujące uzasadnienie w powołanych przepisach prawa, które Sąd Apelacyjny podziela.

Wbrew skarżącemu o naruszeniu reguł art. 233 § 1 k.p.c. nie może świadczyć dokonana przez Sąd Okręgowy ocena zeznań świadka S. S.. Słusznie Sąd pierwszej instancji uznał, że posiadane przez nią wiadomości w zakresie stron umowy sprzedaży kruszywa, pochodziły od jej męża – powoda w sprawie niniejszej. Dlatego prawidłowo Sąd Okręgowy podszedł do nich
z dużą ostrożnością. Nadto ich uwzględnienie nie pozwalałoby na poczynienie odmiennych ustaleń faktycznych w zakresie istotnych okoliczności sprawy, aniżeli uczynił to Sąd pierwszej instancji. Świadek zeznała, że zamówienie pochodziło od R. W.. Postrzegała go jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży silosów. Przyznała, że w ogóle nie wiedziała, że R. W. miał osobną firmę i wszystko było przez niego zamawiane. Powyższe niewątpliwie skutkowało uznaniem przez świadka, że skoro zamówienie było dostarczone na nieruchomość, na której znajduje się siedziba firmy (...) to związane było z prowadzoną na tym terenie działalnością gospodarczą pozwanej, skoro jednocześnie uważała, że nieruchomość ta należy do pozwanej. Sama nie uczestniczyła nigdy w dostawie kruszywa, a wiadomości na temat miejsca jego dostawy pochodziły od jej męża – powoda w sprawie niniejszej. Później natomiast dowiedziała się, że działalność prowadzona jest przez pozwaną i dlatego uznała, że od niej pochodziło zamówienie kruszywa. Brak było zatem podstaw, aby w oparciu o powyższe zeznania poczynić odmienne ustalenia faktyczne, aniżeli dokonane przez Sąd Okręgowy, skoro świadek nie miała rzeczywistej wiedzy, co do stron umowy sprzedaży kruszywa.

Wbrew skarżącemu, także zeznania złożone przez świadków D. M. oraz B. M. nie świadczą o błędnych ustaleniach faktycznych poczynionych przez Sąd Okręgowy w sprawie niniejszej. Zeznający świadkowie nie mieli wiedzy na temat stron umowy sprzedaży kruszywa. D. M. zeznał, że do 29 maja 2019 roku zatrudniony był u powoda jako kierowca i do Pana W. woził kruszywo w ilości około 25 ton. Przyznał, że zostało wyładowane w pobliżu budynku gospodarczego. Nie miał wiedzy od kogo pochodziło zamówienie. Wskazał, że kruszywo było dostarczane także przez powoda „solówką” tj. mniejszym samochodem. Także w oparciu o zeznania świadka B. M. nie można było dokonać odmiennych ustaleń, skoro będąc zatrudniana w księgowości miała wiedzę jedynie na temat zaksięgowania faktury objętej sporem, która została wystawiona przez powoda. Przyznała, że słyszała od powoda, że wozi kruszywo do W.. Zatem w oparciu o powyższe zeznania nie można wyprowadzić wniosku, że stroną umowy sprzedaży kruszywa w oparciu o którą została wystawiona faktura objęta sporem, była pozwana.

Brak również podstaw do przyznania racji skarżącemu, że naruszenie przez Sąd Okręgowy art. 233 § 1 k.p.c. związane było z błędnym przyjęciem, że powód nie wykazał osoby obowiązanej do spełnienia świadczenia. Sformułowany przez skarżącego zarzut nie koresponduje z treścią uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy ustalił, że kruszywo było dostarczone na adres (...) gmina U. na podstawie umowy ustnej zawartej przez P. S. i R. W.. Jednocześnie Sąd pierwszej instancji uznał, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dał podstaw do uwzględnienia powództwa, gdyż skarżący nie przedstawił dowodów na zawarcie przedmiotowej umowy z pozwaną, a także na dostarczenie kruszywa na jej rzecz. Sąd pierwszej instancji przedmiotem swojej oceny czynił jedynie ustalenia istotne dla rozstrzygnięcia sprawy niniejszej, tj. czy pozwana pozostawała stroną umowy z powodem, skoro w odpowiedzi na pozew podniosła zarzut braku legitymacji biernej. Także twierdzenie skarżącego, że w sprawie (...) prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Lublinie, świadek R. W. oraz pozwana przyznali, że R. W. działał jako pełnomocnik pozwanej nie oznacza, że również w ramach sporu objętego niniejszym postępowaniem, zawierając umowę sprzedaży kruszywa w takim charakterze występował. Podnoszona przez skarżącego okoliczność, że pozwana zawsze była reprezentowana przez pełnomocnika nie oznacza, że R. W. nie mógł nabyć kruszywa na swoją rzecz. Tym bardziej, że pozostawał wcześniej ze skarżącym w stosunkach handlowych, sprzedając mu zboże w swoim imieniu i na swoją rzecz.

Brak było również podstaw do uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 235 2 § 1 pkt 5 k.p.c., który skarżący wiąże z pominięciem przez Sąd dowodu z opinii biegłego. Powyższa decyzja procesowa Sądu Okręgowego podyktowana była uznaniem tego dowodu za mającego na celu jedynie przedłużenie postępowania w sprawie. Zgłoszenie przez powoda zastrzeżeń w trybie art. 162 k.p.c. pozwala na odniesienie się do powyższego zarzutu i podzielenie stanowiska Sądu pierwszej instancji. Powołany wyżej dowód, został zgłoszony przez pozwaną na okoliczność ilości i wartości rzekomo dostarczonego kruszywa. W sytuacji zatem, gdy powód nie udowodnił, że zawarł umowę z pozwaną, a zatem jego powództwo podlegało oddaleniu, co do zasady, to nie było potrzeby dopuszczania dowodu z opinii biegłego, który miałby określić wartość kruszywa objętego umową sprzedaży.

Powołany przez skarżącego w uzasadnieniu apelacji art. 217 § 3 k.p.c. został uchylony i w jego miejsce wprowadzony został art. 235 2 § 1 k.p.c., który enumeratywnie wymienia w jego 6 punktach przesłanki, które pozwalają Sądowi na pominięcie dowodu i wśród nich przewidziano sytuację, że dowód zmierza jedynie do przedłużenia postępowania. Z taką sytuacją mamy do czynienia
w sprawie niniejszej, skoro dowód z opinii biegłego nie jest przydatny dla jej rozstrzygnięcia.

Nadto wbrew skarżącemu, to nie pominięcie dowodu z opinii biegłego doprowadziło do oddalenia powództwa, a brak legitymacji biernej po stronie pozwanej, skoro nie była stroną umowy objętej sporem w sprawie niniejszej.

Słusznie również Sąd Okręgowy pominął dowód z zeznań świadka M. G., jako niemożliwy do przeprowadzenia. Powód wnosił o przeprowadzenie dowodu z jego zeznań i jako adres świadka podał siedzibę prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Wezwanie dla świadka zostało odebrane przez S. S. (k. 100) i świadek nie stawił się na termin rozprawy wyznaczonej na dzień 19 października 2021 roku (k. 107), zaś pełnomocnik powoda oświadczył, że przebywa za granicą w celach zarobkowych i wniósł o jego przesłuchanie na kolejnym terminie rozprawy, zapewniając jego stawiennictwo na rozprawie w dniu 6 grudnia 2021 roku, na której również się nie stawił. Wówczas pełnomocnik powoda wnioskował o jego przesłuchanie w trybie pisemnym. Pismo skierowane do świadka, zawierające listę pytań, zwrócono do Sądu Okręgowego z adnotacją „nie podjęto w terminie” (k. 172) i pełnomocnik powoda nie był w stanie wyjaśnić przyczyny zwrotu. Słusznie zatem Sąd Okręgowy pominął dowód z jego zeznań.

Podzielając zatem ocenę dowodów dokonaną przez Sąd Okręgowy, Sąd Apelacyjny potwierdza ustalenia faktyczne poczynione w sprawie niniejszej i jak wskazano wyżej, przyjmuje je za własne.

Prawidłowo Sąd Okręgowy uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do uwzględnienia powództwa. Jak słusznie wywiódł Sąd Okręgowy, to na powodzie (tj. osobie składającej pozew) spoczywa obowiązek udowodniania istnienia roszczenia. Wynika on bezpośrednio z art. 6 k.c. stanowiącego, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, co oznacza, że wnosząc pozew należy przedstawić wszelkie dokumenty i materiały, które wskazują na zasadność dochodzonego roszczenia, a uwzględniając prowadzoną przez powoda działalność gospodarczą, należy oczekiwać od niego wysokiego stopnia staranności w zakresie dokumentowania podejmowanych w jej ramach działań.

Podstawowym dokumentem, za pomocą którego powód usiłował wykazać zasadność powództwa, była wystawiona przez niego faktura na rzecz Przedsiębiorstwa Usługowo-Handlowego (...). Podkreślenia wymaga okoliczność, że faktura VAT jest jedynie dokumentem rozrachunkowym i nie stanowi samoistnego dowodu na istnienie umowy między stronami, z której wynikałyby określone roszczenia. Zarazem jest dokumentem o charakterze prywatnym, a zatem stanowi zaledwie dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła oświadczenie w nim zawarte (art. 245 k.p.c.), natomiast nie rodzi domniemania prawnego, iż jego treść odzwierciedla rzeczywisty stan rzeczy, a zwłaszcza stwierdzone w nim fakty (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2012 roku, I CSK 25/12). Oczywiście sąd jest uprawniony do wyrokowania w oparciu o treść takiego prywatnego dokumentu, ale powinien to ograniczyć do sytuacji, gdy jego treść nie została zaprzeczona przez stronę przeciwną albo gdy znajduje potwierdzenie w innych środkach dowodowych.

Załączona do pozwu faktura, pomijając mniej istotną dla rozstrzygnięcia sprawy ilościową wielkość dostarczonego kruszywa, została stanowczo zanegowana przez stronę pozwaną, która zaprzeczyła, aby kiedykolwiek zamawiała u powoda określony towar. Dlatego procesowym obowiązkiem powoda, za pomocą innych źródeł dowodowych, było wykazanie okoliczności, z których w jego przekonaniu na pozwanej spoczywał obowiązek zapłaty kwoty 84 114,29 złotych. Węzłowym elementem, wobec podniesionego zarzutu braku legitymacji, było wykazanie, że R. W. zaciągnął określone zobowiązanie jako pełnomocnik pozwanej (art. 95 k.c.). Sąd Apelacyjny podziela wniosek Sądu Okręgowego, że strona powodowa nie wywiązała się należycie z takiego obowiązku procesowego.

Jak przyznaje powód, R. W. znany jest mu od dłuższego czasu osobiście, ale również w związku ze współpracą w różnorodnych przedsięwzięciach gospodarczych. Zarazem pozostawał z pozwaną w stosunkach gospodarczych, w ramach których wyeskalował spór dotyczący wytworzonego przez nią silosu na zboże. Oczywistym również pozostaje, że R. W., niezależnie od własnej działalności gospodarczej oraz posiadania gospodarstwa rolnego, jest pełnomocnikiem M. C. i w takim charakterze również występował przed P. S. w zakresie budowy silosu na zboże, a ponadto R. W. prywatnie pozostaje z M. C. w związku partnerskim, której dodatkowo wynajmuje część swojej nieruchomości (darowanej mu przez rodziców) w celu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Z powyższego nie wynika jednak, że zawierając z powodem umowę sprzedaży kruszywa, działał jako jej pełnomocnik w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Na powyższą okoliczność powód nie przedstawił jakiegokolwiek przekonywującego dowodu. Żaden z przesłuchanych w sprawie niniejszej świadków nie potwierdził wersji powoda. Nie przyznał, aby R. W. zawierając z powodem umowę sprzedaży kruszywa działał jako pełnomocnik pozwanej. Zeznająca w sprawie żona powoda – S. S. potwierdziła jedynie, że zamówienie kruszywa pochodziło od R. W.. Nie miała świadomości, że jest pełnomocnikiem pozwanej. Myślała, że świadek prowadzi działalność związaną z produkcją silosów i to w jej ramach nabywa kruszywo. W oparciu o złożone przez nią zeznania nie można stwierdzić, że stroną umowy pozostawała pozwana. Także zeznania wnioskowanego przez powoda świadka D. M. – kierowcy zatrudnionego przez powoda, jak i jego księgowej B. M. nie potwierdzają wersji powoda, że podstawą wystawienia faktury objętej pozwem była umowa łącząca go z pozwaną. Świadek B. M. dokonała jedynie zaksięgowania tej faktury, a świadek D. M. zeznał jedynie co do miejsca dostarczenia kruszywa i faktu, że R. W. podpisał otrzymane od niego dokumenty „WZ-ki”, które zostały dołączone do akt sprawy niniejszej (k. 16-18). Widnieje na nich podpis R. W., jednakże z powyższego nie sposób wyprowadzić twierdzenia, że złożył działając go jako pełnomocnik pozwanej. Także, jak wskazano wyżej, przedłożona przez powoda faktura VAT nie stanowi dowodu na zawarcie z pozwaną umowy sprzedaży kruszywa. Również z faktu, że R. W. jest pełnomocnikiem pozwanej w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej nie sposób wyprowadzić twierdzenia, że zawierając umowę sprzedaży kruszywa działał w tym charakterze. W ocenie Sądu Apelacyjnego to jego zeznania najwięcej wniosły do sprawy, skoro to on zawierał umowę z powodem i wyraźnie wskazał, że działał we własnym imieniu. Przestawiona przez niego wersja wydarzeń koreluje zarówno z zeznaniami złożonymi przez pozwaną, jak i faktem, że w ramach swojej działalności nie wykorzystuje ona kruszywa. Także nieruchomość, na której kruszywo zostało wysypane nie stanowi jej własności. R. W. przyznał, że działając w imieniu własnym zamówił od P. S. kruszywo, które zostało mu dostarczone na jego działkę. Służyło mu do utwardzenia placu o powierzchni około 450 m 2, który znajdował się za halami. Zeznał, że chciał na nim postawić magazyn, w którym zamierzał przechowywać produkty rolnicze oraz maszyny rolnicze.

Okoliczność, że R. W. pozostawał w stosunkach gospodarczych
z powodem, jako pełnomocnik pozwanej, nie oznacza, że zawierając umowę sprzedaży kruszywa w takim charakterze występował. Tym bardziej, że brak dowodu, aby powoływał się na swoje pełnomocnictwo. Na dokumentach WZ widnieje jego podpis bez adnotacji, że występuje jako pełnomocnik pozwanej. Także na pochodzącym od powoda dokumencie, który jego zdaniem obrazuje ilość sprzedanego kruszywa widnieją dane R. W., bez wskazania, że jest pełnomocnikiem pozwanej (k. 22).

Także okoliczność, że pozwana jest stroną umowy najmu lokalu użytkowego należącego do świadka R. W. nie świadczy, że jest zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda kwoty dochodzonej pozwem, skoro nie była stroną umowy sprzedaży kruszywa, a taka była podstawą faktyczną dochodzonego przez powoda roszczenia. Z umowy najmu z dnia 25 lutego 2011 roku wynika, że jej przedmiotem był lokal użytkowy o powierzchni 450 m ( 2), który miał być wykorzystywany na cele produkcyjne. Natomiast z umowy najmu lokalu użytkowego z dnia 1 stycznia 2019 roku wynika, że jej przedmiot stanowił lokal użytkowy wraz z placem użytkowym, którego powierzchnia łączna wynosiła 1 500 m ( 2). Oba lokale usytuowane były na nieruchomości należącej do R. W. znajdującej się w J. pod numerem (...) i były wynajmowane pozwanej. Jak zeznał R. W. jest właścicielem działek o powierzchni około (...) hektarów i przyznał, że chciał utwardzić plac ( na własne cele rolnicze) za halami, z których korzystała pozwana, a zatem nie można uznać, że kruszywo było przeznaczone na cele jej działalności gospodarczej. Tym bardziej, że pozwana korzysta z placu przed halami, a nie tego znajdującymi się za nimi. Powyższe koresponduje również z faktem, że pozwana nie zaksięgowała tej faktury w koszty prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, co wynika z pisma złożonego przez B. C., która prowadziła księgowość pozwanej (pismo k. 69).

Jak wskazano wyżej, powód w żaden sposób nie udowodnił, że zawierając umowę sprzedaży kruszywa, jego kontrahent R. W. występował jako pełnomocnik pozwanej. Skoro M. C. nie była stroną umowy sprzedaży kruszywa, to tym samym nie jest legitymowana biernie w sprawie o zapłatę należności wynikających z objętej żądaniem pozwu, a zatem prawidłowo Sąd Okręgowy oddalił powództwo w sprawie niniejszej.

Pominięciu podlegały ponowione w apelacji wnioski w postaci przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka M. G. (pismo procesowe pełnomocnika powoda z dnia 14 grudnia 2021 roku) oraz dowodu opinii biegłego rzeczoznawcy (odpowiedź na pozew z dnia 21 maja 2021 roku), gdyż dowody te są nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, a zarazem zmierzają do przedłużenia postępowania (art. 235 2 pkt 2 i 5 k.p.c.). Za pomocą tych środków dowodowych, apelujący starał się dowieść, że określona ilość kruszywa została przywieziona na nieruchomość położoną w miejscowości J. i zużyta do utwardzenia jej nawierzchni. Nawet wykazanie tych okoliczności, nie doprowadziłoby do odmiennego rozstrzygnięcia sprawy, gdyż przesłanką oddalenia powództwa oraz apelacji, nie był zasadniczo spór o samo dostarczenie towaru oraz sposób jego wykorzystania, lecz skutecznie podniesiony zarzut braku legitymacji biernej. Niesporne pozostawało przy tym, że kruszywo zostało dostarczone na skutek zlecenia dokonanego przez R. W. i te okoliczności mógłby potwierdzić wnioskowany świadek, jednak zaproponowana teza dowodowa nie zmierzała do rozróżnienia kluczowej dla sprawy przesłanki, a mianowicie, czy wówczas działał jako pełnomocnik pozwanej, czy też zaciągał zobowiązanie w imieniu własnym. Równie nieprzydatny byłby dowód z opinii biegłego, który miałby określić rodzaj, ilość i zapotrzebowanie dostarczonego kruszywa, gdyż zostało ono wykorzystane na nieruchomości stanowiącej własność R. W., nie zaś pozwanej, a ponadto jak wynika z pozostałego materiału dowodowego, powód nie był jedynym dostawcą kruszywa, a zarazem nie wykazał sposobu rozróżnienia pochodzenia odmiennych dostaw.

Z powyższych względów, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

Z uwagi na wynik postępowania odwoławczego, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasądził od powoda na rzecz pozwanej tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym kwotę 4 050 złotych stanowiącą wynagrodzenie za czynności adwokata na podstawie § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz. U. z 2018 roku, poz. 265 ze zm.). Zaznaczyć należy, iż Sąd Apelacyjny nie zamieścił w swoim wyroku rozstrzygnięcia o zasądzeniu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi, o jakich mowa w art. 98 § 1 1 k.p.c., uznając, tak jak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 sierpnia 2020 roku, IV CSK 218/20, że odsetki te przysługują z mocy samego prawa w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem stronie, której się one należą do dnia zapłaty i w przeciwieństwie do odsetek o których mowa w Kodeksie postępowania cywilnego - nie wymagają odrębnego zasądzenia przez sąd.

Z tych wszystkich względów i na podstawie powołanych przepisów Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji wyroku.

1 W treści apelacji pełnomocnik powoda obłędnie wskazuje, że działa w imieniu pozwanego.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13