Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 750/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Monika Mazur

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze: Małgorzaty Kopczyńskiej za Prokuraturę Rejonową w Zgorzelcu

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2023 r.

sprawy A. M. ur. (...) w B.

s. S., Ł. z domu Z.

oskarżonego z art. 226 § 1 k.k. i inne

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu

z dnia 29 września 2022 r. sygn. akt II K 1228/21

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego A. M.;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. G. kwotę 516,60 złotych w tym 96,60 złotych podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 750/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 29 września 2022 r., sygn. akt II K 1228/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

-----------------------------------------------

-----------------

------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

-----------------------------------------------

-----------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------------------

--------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------------------

--------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  obrazy przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

a)  art. 4, 7 i 410 k.p.k. przez dokonanie dowolnej oceny wyjaśnień oskarżonego w sposób selektywny i wybiórczy oraz naruszenie reguł dowodowych w postaci dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego co w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia, iż:

- A. M. w dniu 24 września 2021 r. znieważył funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji mł. asp. D. W. oraz asp. D. U. poprzez wypowiadanie słów wulgarnych powszechnie uznawanych za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych;

- w dniu 24 września 2021 r., w Z., wypowiadał groźby pozbawienia zdrowia i życia wobec Funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w Z. mł. asp. D. W. oraz asp. D. U., które to groźby wzbudziły w pokrzywdzonych uzasadnioną obawę ich spełnienia;

- w dniu 19 sierpnia 2021 r. w Z. znieważył funkcjonariusza policji sierżanta R. P. poprzez wypowiadanie słów wulgarnych powszechnie uznawanych za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych;

- w dniu 2 września 2021 r. w Z. na ul. (...) kierował groźby karalne zniszczenia mienia i uszkodzenia ciała oraz pozbawienia życia N. Ł., które to groźby wzbudziły uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione

Podczas gdy w rzeczywistości jak wskazuje oskarżony to on jest osobą pokrzywdzoną, interwencje Policji w każdym przypadku były niezasadne albowiem jest on znany funkcjonariuszom Policji z wcześniejszych interwencji, a zatem jak wskazuje oskarżony przez analogię każda interwencja była skierowana do jego osoby a zachowanie funkcjonariuszy Policji było agresywne względem jego osoby. Ponadto A. M. nie wypowiadał gróźb karalnych względem funkcjonariuszy Policji a jedynie ostrzegał, iż może grozić im niebezpieczeństwo;

b) art. 7 k.p.k. polegający na bezpodstawnej odmowie wiary wyjaśnieniom oskarżonego w tej części która wskazywała, iż oskarżony nie dopuścił się popełnienia zarzucanego mu przestępstwa dając bezkrytycznie wiarę świadkom D. W., A. R., D. U., N. Ł., R. P., których to zeznania obciążają oskarżonego pomimo, iż zeznania wskazanych świadków nie powinny stanowić osi dowodów albowiem wskazani świadkowie są osobiści zaangażowani w toczący się proces przeciwko oskarżonemu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2. rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego A. M. kary czterech miesięcy pozbawienia wolności za czyn stypizowany w art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. oraz wymierzenie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn stypizowany w art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. a tym samym niewspółmierności orzeczonej kary łącznej zawartej w pkt III dyspozytywnej wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Podstawę wyroku Sądu Rejonowego stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Wbrew przekonaniu obrońcy Sąd Rejonowy dokonał kompleksowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, bez przekraczania granic swobodnej oceny dowodów oraz jakichkolwiek przepisów procedury. Dysponując na rozprawie głównej walorem bezpośredniości, działając w ramach swobodnej oceny dowodów Sąd ten władny był jednym dowodom dać wiarę, innym zaś odmówić wiarygodności, swoje stanowisko przy tym dostatecznie argumentował w pisemnym uzasadnieniu wyroku.

Należy podkreślić, że skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności powinny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne, czy też niekorzystne dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd rozpoznający sprawę w kontekście zasad wiedzy – w szczególności logicznego rozumowania – oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy – wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. II K 180/17, Legalis nr 1668825.

Apelacja, w której podniesiono zarzut dowolnej oceny dowodów, powinna przedstawiać argumenty uzasadniające tezę, że sposób rozumowania Sądu I instancji jest niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, a więc nielogiczny, ewentualnie niezgodny z zasadami wiedzy lub doświadczenia życiowego, tym samym wykraczający poza ramy zasady swobodnej oceny dowodów określonej w art. 7 k.p.k.

Sąd Okręgowy nie mia zastrzeżeń do dokonanej przez Sąd I instancji oceny zeznań świadków D. W., D. U., N. Ł., R. P.. Jeśli chodzi o zarzut zawarty w pkt. 1 apelacji, to Sąd I instancji szczegółowo wyjaśnił, z jakich powodów ocenił zeznania świadków jako wiarygodne. Niezasługująca na uwzględnienie okazała się także argumentacja obrońcy, która przekonywała, że świadkowie będący pokrzywdzonymi mogą w sposób subiektywny odbierać zachowania oskarżonego. Należy bowiem wskazać, że wskazani wyżej świadkowie to w zdecydowanej większości czynni funkcjonariusze Policji, których zeznania wiązały się ściśle z pełnionymi przez nich obowiązkami służbowymi. Nie mieli przy tym żadnego powodu, aby fałszywie pomawiać oskarżonego narażając się na odpowiedzialność za składanie fałszywych zeznań i utratę pracy.

Sąd I instancji dokonał oceny dowodów zgromadzonych w sprawie w sposób kompleksowy. Prawidłowo wskazał, że zeznania D. W., D. U., N. Ł. i R. P. co do tego, że oskarżony w czasie i miejscu opisanym w zarzutach znieważał ich oraz kierował pod ich adresem groźby pozbawienia życia i zdrowia, znajdują oparcie w relacji świadków A. R. i Ł. S. oraz korespondują z dołączonym do akt sprawy nagraniem. Jednocześnie Sąd trafnie potraktował jako niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonego. Z niemalże wszystkich przeprowadzonych w sprawie dowodów wynika, że oskarżony jest osobą agresywną, zaś w trakcie interwencji funkcjonariuszy Policji znajdował się pod wpływem alkoholu.

Nieprzekonująca okazała się argumentacja obrońcy, że Sąd I instancji błędnie przyjął, iż oskarżony kierował groźby pozbawienia zdrowia i życia względem N. Ł., podczas gdy rzeczywistą intencją oskarżonego miało być jedynie ostrzeżenie świadka przed „ewentualnym grożącym mu niebezpieczeństwem, ale nie ze strony oskarżonego a od innych osób”. Z zeznań świadka N. Ł., Ł. S. oraz dołączonego do akt sprawy nagrania, a więc dowodu o charakterze obiektywnym, jednoznacznie wynika, że oskarżony wulgarnie wyzywał pokrzywdzonego oraz groził mu oraz jego dzieciom.

Argumentacja obrońcy dotycząca zarzutów pkt. 1 apelacji stanowiła jedynie bezzasadną polemikę z ustaleniami Sądu meriti poczynionymi w oparciu o prawidłowo oceniony materiał dowodowy, tym samym nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo zakwalifikował zachowania oskarżonego jako czyny z art. 226 § 1 k.k. i z art. 190 § 1 k.k., przy przyjęciu, iż stanowią one ciągi przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 k.k.

Ad. 2

Nie doszukał się również Sąd II instancji w zaskarżonym wyroku uchybienia, o którym mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. Nietrafna jest argumentacja zawarta w uzasadnieniu środka odwoławczego, a dotycząca wysokości wymierzonej oskarżonemu kary za czyny z art. 226 § 1 k.k. i z art. 190 § 1 k.k. Wysokość wymierzonych kar jednostkowych, jak i kary łącznej pozbawienia wolności za czyny przypisane oskarżonemu w pkt. I i II części dyspozytywnej nie budzi zastrzeżeń pod kątem względnej przesłanki odwoławczej, o której mowa w zdaniu poprzednim. Ta ostatnia bowiem aktualizuje się jedynie, gdy mamy do czynienia z niewspółmiernością kary w stopniu rażącym. Nie każda zatem różnica w ocenie wysokości wymierzonej kary stanowi o skuteczności zarzutu znajdującego oparcie w treści powołanego wyżej przepisu, lecz tylko taka, która jest dysproporcją znaczną; zachodzi różnica tak zasadniczej natury iż karę dotychczas wymierzoną należałoby nazwać rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować – zob. wyroki: Sądu Apelacyjny w Warszawie z dnia 25.04.2018r. sygn. II AKa 72/18 LEX nr 2490963, Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28.01.2014r., sygn. II AKa 264/13 LEX nr 1425460, Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 13.05.2015r., sygn. II AKa 101/15 LEX nr 1747308). Mając na uwadze, słusznie zaakcentowaną w uzasadnieniu wyroku Sądu I instancji, dotychczasową wielokrotną karalność, zagrożenie ustawowe przestępstw, których dopuścił się oskarżony, które to zagrożenie kształtuje się wynosi do lat 2 pozbawienia wolności za czyn z art. 190 § 1 k.k. i do 1 roku pozbawienia wolności za czyn z art. 226 § 1 k.k., to wymierzone kary 4 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany oskarżonemu w pkt I i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn przypisany w pkt. II części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, mieszczą się zdecydowanie w granicach ustawowego zagrożenia i nie osiągają pułapu, który ocenić można jako rażąco niewspółmiernie surowy. W konsekwencji wymierzona oskarżonemu przez Sąd Rejonowy kara łączna 8 miesięcy uwzględnia dyrektywy prewencji indywidualnej opisanej w art. 53 § 1 k.k. (celów zapobiegawczych i wychowawczych kary w stosunku do oskarżonego), jak i prewencji generalnej (pojętej jako kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa) w stopniu prawidłowym i z pewnością nie jest karą rażąco niewspółmiernie surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienie zarzuconego mu czynu;

ewentualnie

- uchylenie orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego A. M. i wymierzenie kary łagodniejszego rodzaju;

- na podstawie art. 85 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzenie kary łącznej oskarżonemu na zasadzie zbliżonej do pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Poczynione w toku postępowania sądowego ustalenia faktyczne zdecydowanie przemawiają przeciwko argumentacji apelacji obrońcy oskarżonego. Prowadziły one do jedynie słusznego wniosku, iż A. M. prawidłowo przypisano czyny opisany w pkt. 1 – 4 części wstępnej wyroku. Również wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe i kara łączna są adekwatne do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu w zaskarżonym wyroku przestępstw.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok został wobec oskarżonego utrzymany w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W sytuacji, gdy zarówno ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku nie nasuwają zastrzeżeń co do ich prawidłowości, gdy wątpliwości nie budzi prawidłowość przyjętej przez Sąd Rejonowy kwalifikacji prawnej przypisanych czynów, a orzeczona kara jest adekwatna do społecznej szkodliwości czynu i stopnia winy oskarżonego, zaskarżony wyrok jako prawidłowy i słuszny należało – w myśl art. 437 § 1 k.p.k. – utrzymać w mocy. Ponadto, w sprawie brak jest okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu na podstawie art. 435 k.p.k., art. 439 § 1 k.p.k., art. 440 k.p.k. i art. 455 k.p.k.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na podstawie art. 29 ust.1 ustawy prawo o adwokaturze Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. G. kwotę 516,60 zł. w tym 96,60 zł. podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym.

III.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. mając na uwadze sytuację materialną oskarżonego Sąd Okręgowy zwolnił go od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

7. PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o całości wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana