sygn. akt IV GC 961/22
co do całości wyroku z 2 marca 2023 roku
1. (...) S.A. wniosła pozew przeciwko (...) sp. z o.o. sp.k. o zapłatę łącznej kwoty 3627,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od poszczególnych kwot wymienionych w pozwie. Powódka żądała także zwrotu kosztów procesu. Ze względu na brak osób uprawnionych do reprezentacji pozwanej został dla niej ustanowiony kurator. Kurator pozwanej wniósł o oddalenie powództwa, zasądzenie dla niej zwrotu kosztów procesu oraz przyznanie kuratorowi wynagrodzenia.
2. Postępowanie toczyło się według przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych i w sprawach uproszczonych.
I. Stan faktyczny
3. (...) S.A. jako sprzedawca zawarła 12.03.2019 r. z (...) sp. z o.o. sp.k. jako odbiorcą umowę sprzedaży energii elektrycznej dla lokalizacji (...) z terminem rozpoczęcia sprzedaży nie wcześniej niż z dniem 1.01.2020 r. (§3.3 umowy). Strony ustaliły wysokość opłaty handlowej 15 zł miesięcznie od grupy taryfowej C11 i (...) oraz stawkę 460 zł za MWh w obu tych grupach (§4 umowy). Odbiorca podał w umowie adres poczty elektronicznej i wyraził zgodę na udostępnianie faktur pod tym adresem. Strony przyjęły termin płatności według wskazań na fakturze (3.15 OWU).
bezsporne, dowody: umowa z załącznikami (k. 15-29).
4. (...) sp. z o.o. sp.k. pozostawała w opóźnieniu w zapłacie poszczególnych kwot za zużycie energii elektrycznej i opłaty stałe: 72,20 zł od 4 marca 2020 roku, 21,28 zł od 20 marca 2020 roku, 44,48 zł od 22 kwietnia 2020 roku, 63,71 zł od 22 maja 2020 roku, 100,49 zł od 23 czerwca 2020 roku, 118,03 zł od 25 lipca 2020 roku, 115,77 zł od 26 sierpnia 2020 roku, 141,23 zł od 23 września 2020 roku, 580,29 zł od 23 października 2020 roku, 892,05 zł od 25 listopada 2020 roku, 428,34 zł od 30 grudnia 2020 roku. Kwoty te obejmowały faktyczne zużycie energii elektrycznej rozliczone według stawek z umowy oraz opłaty stałe zgodne z zawartą umową.
dowody: faktury ze szczegółami rozliczenia (k. 30-62), noty obciążeniowe (k. 63-69), wezwania do zapłaty (k. 70-72), dane od (...) S.A. (k. 121-122), zestawienie (k. 129-130).
5. (...) S.A. pismem nadanym u operatora pocztowego 11.12.2020 r. wezwała (...) sp. z o.o. sp.k. do zapłaty powyższych kwot z wyjątkiem ostatniej (428,34 zł) oraz do zapłaty pięciu kwot po 150 zł tytułem rekompensaty za odzyskiwanie nieregulowanych terminowo należności.
dowody: faktury ze szczegółami rozliczenia (k. 30-62), noty obciążeniowe (k. 63-69), wezwania do zapłaty (k. 70-72).
II. Ocena dowodów
6. Dokumenty przedłożone w sprawie nie były kwestionowane przez strony ani co do swojej autentyczności, ani co do treści, mimo że strony wywodziły z nich odmienne skutki prawne. Sąd uznał przedłożone dokumenty za w pełni wiarygodne, gdyż stanowiły spójny materiał dowodowy prowadzący do jednoznacznych wniosków, nie budziły wątpliwości co do swojej autentyczności, a ponadto zostały potwierdzone przez operatora systemu dystrybucyjnego w ramach zobowiązania do złożenia dokumentów, tj. (...) S.A.
III. Stan prawny
7. Powódka wywodziła swoje roszczenie z faktu, że wykonała świadczenie na rzecz pozwanej wynikające z łączącej strony umowy sprzedaży, lecz nie otrzymała z tego tytułu zapłaty (art. 535 § 1 k.c. – umowa sprzedaży z dodatkowymi elementami uregulowanymi m.in. w art. 5 ustawy z 10.04.1997 r. prawo energetyczne jako umowa sprzedaży energii elektrycznej). Strony ustaliły cenę w umowie z podziałem na koszty zmienne i stałe, a żądane przez powódkę roszczenie co do należności głównej odpowiadało ustalonemu w stanie faktycznym zużyciu (ilości sprzedanej energii) i okresowi sprzedaży relewantnemu dla kosztów stałych.
8. Umowa łącząca strony była transakcją handlową w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z 8.03.2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (dalej: u.t.h.) jako umowa odpłatnej dostawy towaru zawarta między przedsiębiorcami w związku z wykonywaną działalnością. Wynagrodzenie powódki stanowiło świadczenie pieniężne jak w art. 4 pkt 1a u.t.h.
9. W związku z powyższym powódce należały się co do zasady odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, jako że spełniła swoje świadczenie w postaci dostarczenia energii elektrycznej i nie otrzymała zapłaty w terminie określonym w umowie (art. 7 ust. 1 u.t.h.). Sąd oddalił jedynie roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych obejmujące jeden dzień 22 września 2020 r. liczone od kwoty 141,23 zł, gdyż termin zapłaty wskazanej wierzytelności przypadał na 22.09.2020 r., więc pozwana była w opóźnieniu dopiero od dnia kolejnego, tj. 23.09.2020 r.
10. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 u.t.h. powódce należała się od pozwanej również bez wezwania rekompensata za koszty odzyskiwania należności stanowiąca równowartość kwoty 40 euro od dnia nabycia uprawnienia do odsetek. Według jednoznacznego brzmienia ustawy rekompensata ta należała się bez wezwania od kolejnego dnia po pierwszym dniu opóźnienia w płatności, od którego zaczęły być naliczane odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych. Nie była to zatem wierzytelność bez terminu spełnienia świadczenia, wymagająca wezwania do postawienia w stan wymagalności jak w art. 455 k.c. Powódka mimo to dochodziła poszczególnych rekompensat dopiero od późniejszego wystawienia not obciążeniowych i w tym zakresie powództwo podlegało zasądzeniu. Również kwota rekompensaty żądana przez powódkę w każdym z przypadków była niższa od przysługującej, gdyż kurs euro przypadający na ostatni dzień roboczy miesiąca poprzedzającego wymagalność poszczególnych świadczeń pieniężnych nie był tak niski, aby równowartość 40 euro była niższa od żądanych 150 zł. W związku z tym, że pozwana pozostawała w opóźnieniu ze spełnieniem roszczeń powódki w zakresie rekompensaty, to powódce należały się od tych kwot odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.).
Koszty procesu, wynagrodzenie kuratora
11. Powódka poniosła koszty procesu w wysokości 1781,20 zł, na które złożyła się opłata od pozwu 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, wykorzystana zaliczka na wynagrodzenie i wydatki kuratora w łącznej wysokości 664,20 zł oraz 900 zł wynagrodzenia pełnomocnika według stawek określonych w rozporządzeniu w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
12. Sąd zasądził roszczenie powódki co do należności głównej w całości. W związku z tym powódkę należało uznać za wygrywającą sprawę w całości w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. i zasądzić na jej rzecz wszystkie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Nadwyżka zaliczki, która została uiszczona na poczet kosztów kuratora, zostanie zwrócona po uprawomocnieniu się orzeczenia.
13. Wynagrodzenie kuratora i zwrot wydatków zostały ustalone zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 9.03.2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej. Wysokość wynagrodzenia została ustalona w kwocie 60% stawki minimalnej za czynności adwokackie ze względu na ponadprzeciętny nakład pracy kuratora w sprawie wymagającej przeprowadzenia rozprawy (§ 1 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia). Wynagrodzenie to zostało podwyższone o należny podatek od towarów i usług, jako że występujący w sprawie kurator jest adwokatem rozliczającym się z tego podatku.
14. Zasądzenie w sprawie wyższego wynagrodzenia niż 60% stawki nie zasługiwało na uwzględnienie ze względu na niski stopień skomplikowania sprawy i stosunkowo niewielką liczbę czynności do wykonania. Jednocześnie Sąd ma na uwadze uwarunkowania reprezentacji przez kuratora strony w stosunku do reprezentacji strony przez pełnomocnika, którego duża część pracy polega na kontaktach ze stroną reprezentowaną– m.in. wspólnej analizie stanu prawnego i faktycznego, doradztwie prawnym, zbieraniu, ocenie i systematyzowaniu materiału dowodowego, negocjacjach pozaprocesowych ze stroną przeciwną. Z tych też względów prawodawca określił stawkę minimalną jako maksymalny punkt odniesienia do przyznania wynagrodzenia kuratora, nie zaś jej sześciokrotność jak w przypadku pełnomocników z wyboru. Przyznanie maksymalnego wynagrodzenia kuratorowi byłoby odpowiednie dla przypadków, w których wszystkie kryteria podwyższenia wynagrodzenia z § 1 ust. 3 rozporządzenia byłyby spełnione lub poszczególne kryteria byłyby spełnione w nadzwyczajnym stopniu.
(...) Maciej Skuczyński
Zarządzenia:
1. odnotować, w tym w kontrolce terminowego sporządzania uzasadnień orzeczeń;
2. kuratorowi pozwanej (pocztą):
doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem;
3. po uprawomocnieniu się wyroku zwrócić niewykorzystaną część zaliczki wpłacającemu;
4. przedłożyć za miesiąc lub z pismem.
13.03.2023 r.
(...) Maciej Skuczyński