Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 845/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 7 października 2022 roku, sygn. akt VII K 157/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

I. Zarzut naruszenia przepisów postępowania mających wpływ na treść wyroku, tj.:

A) art. 2 § 1 pkt 1 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. oba w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez wydanie wyroku skazującego wobec osoby, której nie udowodniono winy i rozstrzygnięcie istniejących wątpliwości na niekorzyść oskarżonego;

B) art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k., art. 410 k.p.k. wszystkie w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez brak wszechstronnego wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku, w szczególności w zakresie:

a. braku wyjaśnienia z jakiego powodu działania oskarżonego naruszały przepis art. 6 ust. 1 UGH tj. z jakiego powodu, zdaniem Sądu, Spółka (...) Sp. z o. o., z którą związany był oskarżony, winna była uzyskać koncesję na prowadzenie kasyna gry, podczas gdy prowadziła ona swoją działalność w oparciu o ważne i wiążące zezwolenie, na podstawie przepisu art. 129 ust. 1 UGH (a przed 1 stycznia 2010 roku na podstawie odpowiednich przepisów Ustawy o grach i zakładach wzajemnych),

b. jednostronnego przyjęcia przez Sąd arbitralnego rozumienia znaczenia pojęcia maksymalnej stawki za udział w jednej grze, o której mowa w art. 129 ust. 3 UGH, z pominięciem istniejących stanowisk jednostek badających, zawartych w wydanych w sprawie opinii jednostek badających tj.:

- Opinia techniczna z badania poprzedzającego rejestrację nr (...) z dnia 6 grudnia 2008 roku wydana przez (...) (...) (dot. automatów o nr (...), (...));

- Opinia techniczna z badania poprzedzającego rejestrację nr (...) z dnia 7 marca 2009 roku wydana przez (...) (...) (dot. automatu o nr (...));

- Opinia techniczna z badania poprzedzającego rejestrację nr (...) z dnia 24 stycznia 2009 roku wydana przez (...) (...) (dot. automatu o nr (...));

które przyjmowały inny sposób rozumienia istotnych w sprawie pojęć, co dodatkowo może mieć wpływ na ocenę winy umyślnej lub ocenę wystąpienia przesłanek do zastosowania np. art. 10 § 1, 3 lub 4 k.k.s.,

C) art. 2 § 1 k.p.k., 4 k.p.k., 6 k.p.k., 7 k.p.k., 170 § 1 pkt 5 i § la k.p.k. wszystkie w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. poprzez pominięcie zgłoszonych przez obronę dowodów szczegółowo opisanych w piśmie z dnia 28 czerwca 2022 roku, a to w szczególności świadków w osobach:

a. P. K., G. B., P. R., J. M., M. T., F. C. - funkcjonariuszy Urzędu Celnego w P., którzy przeprowadzali kontrolę w przedmiotowych dla niniejszej sprawy punktach gry oraz przeprowadzali eksperymenty w postaci gry na przedmiotowych dla niniejszej sprawy automatach do gier - podczas gdy czynności kontrolne podejmowane przez wskazane osoby miały kluczowe znaczenie dla ustaleń w niniejszej sprawie, a pojawiało się szereg wątpliwości, co do kompetencji wskazanych osób do przeprowadzania eksperymentów, wiedzy tych osób, co do funkcjonowania automatów do gier, zakresu przedmiotowego podejmowanych przez wskazane osoby czynności;

b. A. D., W. F., A. G. - pracowników (...) (...), którzy dokonywali badań rejestracyjnych przedmiotowych dla niniejszej sprawy automatów do gier - podczas gdy sposób badania przedrejestracyjnego przedmiotowych automatów, ustalenia tych badań, sposobu określania stawek w przedmiotowych automatach były absolutnie kluczowe dla przypisania winy oskarżonemu;

c. R. R. - biegłego, który wydał kluczowe dla niniejszej sprawy opinie na których oparto Wyrok dot. automatów wskazanych w akcie oskarżenia - podczas gdy konieczne było uszczegółowienie, jakie czynności podejmował biegły przy sporządzaniu opinii, konieczne było ustalenia, czy w sposób prawidłowy określono i ustalono sumę kontrolną kontrolowanego oprogramowania w automatach (i potwierdzenie, czy w ogóle taką sumę kontrolna ustalono), konieczne było szczegółowe ustalenie z jakiego powodu stawki gier w przedmiotowych automatach rzekomo naruszały wymogi ustawowe,

- w sytuacji gdy dowody te co najmniej (ale nie wyłącznie) wskazywały na brak zamiaru oskarżonego urządzania gier wbrew przepisom ustawy lub umożliwiały zastosowanie np. art. 10 § 1, 3 lub 4 k.k.s.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. A) Nie ma racji skarżący, iż w przedmiotowej sprawie zapadł wyrok skazujący wobec osoby, której nie udowodniono winy, a Sąd I instancji rozstrzygnął istniejące wątpliwości na niekorzyść oskarżonego.

Sąd odwoławczy w całej rozciągłości podziela stanowisko Sądu meriti, co do faktycznej oraz prawnej oceny rozpoznawanych czynów, a skarga apelacyjna nie zdołała podważyć ustaleń i rozumowania Sądu I instancji. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny w oparciu o rzetelnie oceniony materiał dowodowy. Każdy istotny dowód został poddany analizie i oceniony w kontekście innych, powiązanych z nim dowodów. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy jest obiektywna, zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, oparta o całokształt ujawnionego na rozprawie materiału dowodowego, spełniając tym samym kryteria art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. i 410 k.p.k.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, dlaczego Sąd I instancji uznał, iż swoim zachowaniem oskarżony wyczerpał znamiona zarzucanego mu przestępstwa i zachodziły podstawy do przypisania mu w tym zakresie zawinienia. Wprawdzie rozważania Sądu meriti w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, odnośnie strony podmiotowej zostały rzeczywiście spłycone, to nie oznacza jeszcze, iż Sąd Rejonowy błędnie przypisał oskarżonemu winę w zakresie zarzucanych mu czynów. W świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego nie mogło budzić wątpliwości, że zakwestionowane w przedmiotowej sprawie automaty do gry umożliwiały przeprowadzanie na nich gier hazardowych, w których wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze była wyższa, niż 50 groszy, a wartość jednorazowej wygranej – była wyższa, niż 60 złotych. Tego rodzaju gry były w rzeczywistości na powyższych automatach przeprowadzane. Pozostawało to w sprzeczności z uregulowaniami ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 z późn. zm.). Właściciel tych automatów – spółka (...) (później przekształcona w (...) sp. z o.o.), nie posiadał bowiem koncesji na prowadzenie kasyna gry, a urządzanie powyższych gier odbywało się poza kasynem gry. Tym samym naruszony został przepis art. 6 ust. 1 w zw. z art. 2 ust. 3 ustawy o grach hazardowych. Oskarżony A. Ż. był prezesem jednoosobowego zarządu ww. spółki i zajmował się jej sprawami gospodarczymi, nawet w okresie, gdy formalnie zastąpił go na tym stanowisku świadek A. F. (1). Rola oskarżonego w uruchomieniu i prowadzeniu działalności polegającej na urządzaniu gier hazardowych była tu kluczowa. Nie do uwierzenia jest, że nie orientował się on, w jaki sposób odbywają się gry na przedmiotowych automatach, o tym, że pojedyncze stawki za grę przekraczają wymóg ustawowy oraz że jednorazowe wygrane mogą sięgać kilku tysięcy złotych. Była to wiedza, którą posiadały nawet osoby jedynie dozorujące w poszczególnych lokalach pracę automatów, a więc nie do pomyślenia jest, że nie wiedział o tym sam szef całego przedsięwzięcia. Automaty miały także zdemontowane hoppery, zaślepione wrzutniki monet, a w to miejsce zamontowane akceptory banknotów, co jednoznacznie wskazuje na chęć zwiększenia obrotów na poszczególnych automatach. Nie mogło się to odbyć bez wiedzy i zgody, w tym przypadku jednoosobowego, zarządu spółki, czyli oskarżonego A. Ż.. Poza tym nikomu postronnemu nie mogłoby zależeć na dokonywaniu takich zmian konstrukcyjnych automatów (przecież wiążących się z kosztami, a zyskownymi tylko dla właściciela urządzenia). Wszystko to dawało pełną podstawę do uznania, iż oskarżony posiadał wiedzę o tym, że automaty spółki, której prezesował, działają wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych, chcąc by w taki właśnie sposób one funkcjonowały. Oskarżony nawet nie ubiegał się o uzyskanie koncesji na prowadzenie kasyna, chociaż nie miał prawa - bez naruszenia przepisów ustawy o grach hazardowych – prowadzić działalności w odniesieniu do automatów, które w rzeczywistości nie były automatami do niskich wygranych. Podkreślenia też wymaga, iż ustalenia faktyczne (do których należą także ustalenia, co do strony podmiotowej) nie zawsze muszą bezpośrednio wynikać z konkretnych dowodów. Mogą one także wypływać z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli owa sytuacja jest tego rodzaju, że stanowi oczywistą przesłankę, na której podstawie doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, iż dane okoliczności faktyczne istotnie wystąpiły.

Sądowi meriti nie można też skutecznie postawić zarzutu naruszenia dyspozycji art. 5 § 2 k.p.k. Pamiętać należy, że regulacje art. 7 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. mają charakter rozłączny. Problem wiarygodności danego dowodu musi być stanowczo rozstrzygnięty na płaszczyźnie art. 7 k.p.k., zaś stosowanie reguły in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) powinno odnosić się tylko do nie dających się usunąć wątpliwości w sferze faktów. Tego rodzaju wątpliwości nie mogą się zaś wiązać z kwestią oceny wiarygodności określonego dowodu. Skoro więc Sąd meriti ocenił wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadków oraz pozostałe zgromadzone w sprawie dowody przez pryzmat art. 7 k.p.k. i wybrał – jako wiarygodną (należycie to uzasadniając) – jedną z wersji, to nie może tu być mowy o naruszeniu art. 5 § 2 k.p.k. Należy zwrócić uwagę, że niedające się usunąć wątpliwości, to nie istnienie w dowodach sprzecznych wersji zdarzenia, ale brak możliwości rozstrzygnięcia między nimi przy użyciu zasad oceny dowodów. Dopiero, gdy sprzeczności nie da się rozstrzygnąć, to jest wątpliwości usunąć, wtedy wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego. Tłumaczenie wątpliwości na korzyść oskarżonego nie oznacza powinności wybierania wersji korzystniejszej. Najpierw bowiem wybiera się wersję wynikającą z racjonalnej analizy dowodów, to jest tę, która wynika z decyzji o ich wiarygodności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia z 6 stycznia 2004 roku – V KK 60/03; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 stycznia 2003 roku – II AKa 360/02). W przedmiotowej sprawie, nie zachodził stan nie dających się usunąć wątpliwości, a istnienie w dowodach sprzecznych wersji zdarzenia, które można było zweryfikować na podstawie zebranego i właściwie ocenionego materiału dowodowego – co też Sąd Rejonowy uczynił.

Odnieść należy się także do powoływania się przez skarżącego na działanie oskarżonego pod wpływem błędu, o którym mowa w art. 10 § 1, 3 lub 4 k.k.s. Oceniając całościowo postępowanie oskarżonego trzeba stwierdzić, że miało ono postać obejścia przepisów ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku wraz z uwzględnieniem ryzyka interwencji organów celno – skarbowych i przygotowaniem się na taką ewentualność. Takie zachowanie absolutnie nie mieściło się w kategorii usprawiedliwionej nieświadomości bezprawności, czy też karalności zarzucanego czynu. W orzecznictwie słusznie wskazuje się, że podejmowanie zachowań sprzecznych z prawem z założeniem, iż wątpliwości interpretacyjne uchronią sprawcę przed odpowiedzialnością karną, z uwagi na możliwość powołania się na działanie w warunkach błędu, z pewnością nie może zostać zakwalifikowane jako działanie w warunkach błędu, co do karalności (por. m.in.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2018 roku - III KK 331/17; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2018 roku - III KK 433/17).

Ad. B a) Nie można także zgodzić się ze skarżącym, iż Sąd Rejonowy nie wyjaśnił w sposób dostateczny, dlaczego Spółka (...), której to prezesem jednoosobowego zarządu był oskarżony, powinna była uzyskać koncesję na prowadzenie kasyna gry, chcąc urządzać gry z użyciem przedmiotowych automatów. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, prawidłowo ocenionego przez Sąd meriti, jasno przecież wynikało, iż automaty: H. (...) nr (...), H. (...) nr (...), H. (...) nr (...), H. (...) nr (...) i H. (...), umieszczone odpowiednio w lokalizacjach: (...) przy ul. (...), (...), przy ul. (...) i (...) Sp. z o.o.” przy ul. (...) lok. B w P., umożliwiały grę, w której wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze była wyższa, niż 50 groszy, a wartość jednorazowej wygranej – była wyższa, niż 60 złotych. Tym samym, urządzający gry na tych automatach nie mógł się skutecznie powoływać na zezwolenia na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach na niskich wygranych, które zostały wydane w drodze decyzji przez uprawnione organy państwowe.

Istotą przestępstwa skarbowego było w niniejszej sprawie uchybienie normy, przewidującej maksymalne stawki za jedną grę i maksymalne jednorazowe wygrane, powodujące, że gry urządzane na przedmiotowych automatach nie spełniały warunków określonych w art. 129 ust. 3 ustawy o grach hazardowych. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozostawiał natomiast wątpliwości, co do tego, że gry na zakwestionowanych automatach, na których eksperymenty przeprowadzono, miały charakter gier definiowanych w art. 2 ust. 3 – 5 ustawy o grach hazardowych. Były to bowiem gry, w których możliwe było przekroczenie stawki za udział w grze przewidzianej dla automatów o niskich wygranych i zawierały element losowości (grający nie był w stanie wpłynąć swymi czynnościami na ich wynik). Przepisy ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych obowiązywały w datach inkryminowanych czynów wszystkie podmioty w państwie, jako reglamentujące działalność gospodarczą w zakresie udostępniania urządzeń losowych, między innymi gry na automatach, do czego konieczna jest koncesja na prowadzenie kasyna gry, gdyż automaty te mogą być użytkowane tylko w kasynach gry. Z ich treści wynika również, że zakaz w nich określony jest adresowany do wszystkich podmiotów, a zatem zarówno osób fizycznych jak i prawnych oraz niezależnie od tego, czy posiadają one koncesję na prowadzenie kasyna gry, czy też nie. Natomiast działalność w zakresie gier na automatach, w rozumieniu art. 2 ust. 3 – 5 ww. ustawy, urządzana bez stosownej koncesji oraz poza kasynem gry, jest zawsze działalnością nielegalną. Dlatego też, każdy kto spełnia powyższe kryteria zakwalifikowania go jako urządzającego grę hazardową, bez względu na formę prawną oraz gdy miejscem urządzenia gry nie będzie kasyno gry, narusza przepisy ustawy karnoskarbowej.

Ad. B b). Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd Rejonowy nie zaprezentował ,,arbitralnego rozumienia znaczenia pojęcia maksymalnej stawki za udział w jednej grze, o której mowa w art. 129 ust. 3 ustawy o grach hazardowych”. Przepis art. 129 ust. 3 ww. ustawy jest bowiem jasny i stanowi, że przez gry na automatach o niskich wygranych rozumie się gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych i elektronicznych o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których wartość jednorazowej wygranej nie może być wyższa niż 60 zł., a wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze nie może być wyższa niż 0,50 zł.

Wbrew twierdzeniom skarżącego autorzy opinii technicznych poprzedzających rejestrację (o numerach PŁ/R-39-22/08, PŁ/R-39-27/09 i PŁ/R-39-24/09), w ich treści, także nie dokonywali interpretacji ustawowego zwrotu: ,,wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze”, do czego zresztą nie byli upoważnieni. Natomiast w przedmiotowych opiniach technicznych wyraźnie zaznaczono, że maksymalna cena stawki – bet (max), wynosi 2 pkt kredytowe, czyli 0,20 złotych. Mieściło się to zatem w pełni w definicji legalnej wartości maksymalnej stawki za udział w jednej grze. Jak jednak wykazało niniejsze postępowanie dowodowe, na przedmiotowych automatach, grający mogli obstawiać wyższe stawki za jedną grę, niż te, przewidziane w art. 129 ust. 3 ustawy o grach hazardowych, tudzież jednorazowe wygrane przekraczały, niekiedy bardzo znacznie, poziom wyznaczony omawianym tu przepisem.

Nie przekonują twierdzenia obrony, iż wygrywające znaczne kwoty pieniędzy na przedmiotowych automatach, osiągali to dzięki kumulacji wygranych. Przytoczyć tu wypada pogląd prezentowany w orzecznictwie – podzielany przez Sąd odwoławczy – zgodnie z którym wykładnia pojęć ,,wartości jednorazowej wygranej” oraz ,,wartości maksymalnej stawki za udział w jednej grze”, którymi ustawodawca operuje na gruncie przywołanego przepisu prowadzi do wniosku, że za jedną grę należy uznać zamknięty cykl rozpoczynający się uruchomieniem gry i kończący się wraz z jej finałem, niezależnie od tego czy dana gra ma przebieg jednoetapowy, czy też składający się z wielu etapów (losowań), a pod pojęciem maksymalnej stawki za udział w jednej grze należy uznać kwotę najwyższej opłaty, jaką grający może poddać ryzyku w trakcie tak rozumianej jednej gry. W przeciwnym wypadku, mechanizm gry pozwalający na jej kontynuowanie za uzyskane wygrane prowadziłby do przyjęcia wyższej, niż ustawowa stawki za udział w jednej grze i w konsekwencji do wyższej, niż ustawowa maksymalnej wygranej. Jakkolwiek więc ustawodawca nie określił, z ilu losowań (etapów) składa się (może składać się) jedna gra, to jednak nie można za uzasadnione uznać twierdzenia, że może się ona składać z nieskończonej ilości losowań podobnie, jak nie można byłoby przyjąć, że w jednej grze na automatach do gier o niskich wygranych może wystąpić nieskończona liczba jednorazowych wygranych, każda o wartości nie niższej i nie wyższej niż określona w ustawie, gdyż oznaczałoby to brak jakiegokolwiek pułapu limitującego górną granicę wygranej, a w konsekwencji prowadziłoby to do sytuacji podważającej sens regulowania rynku gier na automatach o niskich wygranych (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 marca 2020 roku – (...)).

Ad. C) Nie można także zgodzić się z apelującym, iż Sąd Rejonowy miał się dopuścić obrazy przepisów procedury karnej, poprzez oddalenie wniosków dowodowych, szczegółowo wymienionych w zarzucie.

Jeżeli chodzi o pominięcie dowodu z zeznań świadków: P. K., G. B., P. R., J. M., M. T. i F. C., to stwierdzić należy, iż są to funkcjonariusze Urzędu Celnego w P., którzy wykonywali w przedmiotowej sprawie czynności służbowe. Chodzi tu o przeprowadzanie kontroli w punktach gry, dokonywanie oględzin automatów i ich zatrzymanie. W ramach kontroli wyżej wskazani funkcjonariusze celni dokonywali także eksperymentu, w postaci przeprowadzenia gry na przedmiotowych automatach. Art. 32 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej (Dz.U. Nr 168, poz. 1323 ze zm.) dopuszczał, w uzasadnionych przypadkach, możliwość przeprowadzenia w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie, gry na automacie o niskich wygranych lub gry na innym urządzeniu. Tego rodzaju dowód był więc przewidziany w obowiązujących przepisach prawa. Funkcjonariusze celni działali przy tym na podstawie udzielonego im umocowania, a przeprowadzone czynności utrwalili stosowną dokumentacją oraz materiałem zdjęciowym. Bezpodstawnym jest kwestionowanie kompetencji i znajomości przedmiotu sprawy osób przeprowadzających omawiane wyżej czynności służbowe, skoro każdy z nich legitymował się stopniem specjalisty, bądź starszego specjalisty celnego.

Obrona powołuje się na ,,szereg wątpliwości”, co do wykonywanych przez funkcjonariuszy celnych czynności, a de facto nie wskazała konkretnie, na czym owe wątpliwości miały polegać.

Odnośnie wniosku o przesłuchanie w charakterze świadków” A. D., W. F. i A. G., to były to osoby, które – jako pracownicy (...) (...) – sporządzili opinie techniczne, dotyczące przedmiotowych automatów, w ramach procedury rejestracyjnej tychże automatów. Sąd I instancji trafnie nie uwzględnił powyższego wniosku dowodowego, gdyż z pisma obrońcy z dnia 28 czerwca 2022 roku, wynikałoby, że mieliby oni zeznawać na okoliczność m.in. metodologii przeprowadzania badan technicznych automatów, kryteriów umożliwiających wydanie pozytywnej opinii, czy też zgodności z przepisami prawa automatów objętych badaniem poprzedzającym rejestrację. Przedmiotem zeznań wyżej wymienionych miałyby być zatem kwestie, dla rozstrzygnięcia których niezbędna jest wiedza specjalistyczna. Natomiast w procesie karnym, w sytuacji, gdy zachodzi potrzeba zasięgnięcia wiadomości specjalistycznych, należy dopuścić dowód z opinii biegłego danej specjalności, a dowodu tego nie można zastąpić zeznaniami świadka.

Sądowi meriti nie można także zarzucić popełnienie błędu poprzez oddalenie wniosku o przesłuchanie na rozprawie biegłego z zakresu badań automatów do gry – R. R.. Jak słusznie stwierdził Sąd Najwyższy (postanowienie z dnia 7.07.2006 roku – III KK 456/05) przepisy procedury karnej nie przewidywały i nie przewidują, generalnego prawa strony do każdorazowego przesłuchania biegłego, co do złożonej przez niego opinii. Może ona zasadnie żądać takiego przesłuchania jedynie w tych wypadkach, w jakich sąd może także z urzędu zarządzić przesłuchanie biegłego, mimo złożonej przez niego ekspertyzy. To zatem strona przedstawiająca wniosek o wezwanie eksperta w celu jego przesłuchania powinna wykazać, w jakim zakresie złożona na piśmie opinia jest niepełna lub niejasna, czy wewnętrznie sprzeczna, a więc uprawdopodobnić zaistnienie sytuacji wskazanych w art. 201 k.p.k.

Tymczasem teza dowodowa zawarta w piśmie obrony z dnia 28 czerwca 2022 roku sprowadza się jedynie do ogólnikowego zamiaru rozpytania biegłego, co do zakresu materiału objętego opiniami biegłego i sposobu przeprowadzenia badań automatów, co zresztą wynika z opinii pisemnych biegłego. Jedynym zagadnieniem szczegółowym, wskazanym w ww. piśmie obrony, był zamiar wyjaśnienia, czy biegły ustalił sumę kontrolną oprogramowania w badanych automatach. Jednakże z treści opinii pisemnych biegłego wynika, iż nie dokonywał on badań sum kontrolnych oprogramowania przedmiotowych automatów.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu i zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kosztów procesu, w tym kosztów obrony według norm przepisanych za obie instancje, ewentualnie w przypadku uznania, iż przeprowadzone postępowanie dowodowe wymaga uzupełnienia, które to uzupełnienie powinno zostać wykonane przez Sąd I Instancji - o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ponieważ żaden z podniesionych zarzutów nie okazał się zasadny, wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego nie mógł zostać uwzględniony. Skoro wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego nie podlegał uwzględnieniu, tym samym bezpodstawnym było żądanie zasądzenia na rzecz oskarżonego zwrotu kosztów procesu. Nie zostały także spełnione warunki wskazane w art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k. zezwalające na uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

3.2.

II. Zarzut błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na treść wyroku polegających na:

G) pominięciu, że Minister Finansów/organy administracyjne - rejestrował przedmiotowe automaty do gier o niskich wygranych (potwierdzał to decyzją administracją na druku GL-1 - dokumenty zalegające w sprawie) działające, tak jak te zakwestionowane w sprawie (które również bezspornie były zarejestrowane przez Ministra Finansów na podstawie decyzji administracyjnej), co oznacza, że zasada ich działania nie była kwestionowania na najwyższym szczeblu administracji publicznej i nie była zmieniana w toku eksploatacji,

H) całkowicie dowolnym przyjęciu, że w wypadku przedmiotowych automatów do gier doszło do zmian konstrukcyjnych oraz zmiany sumy kontrolnej w stosunku do momentu wydania dla nich opinii przedrejestracyjnych podczas gdy z przeprowadzonych w sprawie opinii biegłego R. R. taka okoliczność w żadnym miejscu nie wynika, bowiem biegły w ogóle tego nie zbadał, a Sąd I instancji zaniechał ustalenia tej okoliczności w sposób pewny,

I) ustaleniu wygranych na występujących w sprawie automatach przekraczających ustawowy limit, w sytuacji gdy nie była to jednorazowa wygrana, ale suma wygranych z kilku gier, a także ustaleniu, że doszło do przekroczenia maksymalnej stawki za udział w jednej grze (ponad 50 gr), podczas gdy była to kontynuacja gry za uzyskaną wygraną (stawka w grze, a nie stawka za udział w jednej grze, po zgromadzeniu wygranych na liczniku Bank), co z kolei czyniło zadość regułom obowiązującym w czasie rejestracji automatów,

J) dowolnym ustaleniu, że oskarżony po przeprowadzonych negatywnych kontrolach punktów z automatami do gier przez organy skarbowe podjął decyzję o konsekwentnym prowadzeniu działalności Spółki przy pomocy urządzeń, które zostały przez organy uznane za niespełniające wymogów ustawy o grach hazardowych, podczas gdy Spółka bynajmniej nie kontynuowała działalności z ich wykorzystaniem po tym, jak pojawiły się rzekome wątpliwości co do ich legalności,

K) nieprawidłowym ustaleniu, że w okresie sprawowania funkcji Prezesa Zarządu Spółki przez A. F. (2), to oskarżony był odpowiedzialny za prowadzenie działalności przez Spółkę, albowiem jest to niezgodne z zasadami doświadczenia życiowego, a fakt występowania przez oskarżonego, jako pełnomocnik Spółki w pojedynczych czynnościach, bynajmniej nie uzasadnia takiego wniosku;

L) ustaleniu, że oskarżony urządzał gry na automatach wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych - podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na takie ustalenia, w szczególności w zakresie znamion podmiotowych czynu zabronionego, a ponadto oskarżony nigdy żadnych gier nie urządzał, czyniła to osoba prawna, zatrudniająca wielu pracowników spośród których każdy miał określone obowiązki i uprawnienia, oskarżony nigdy nie serwisował automatów, nie miał żadnej wiedzy technicznej, informatycznej lub prawnej, która pozwalałaby mu zakwestionować prawomocne decyzje administracyjne (decyzje rejestracyjne) wydane przez władze administracji publicznej,

M) ustaleniu, że oskarżony miał orientować się w technicznych zasadach funkcjonowania automatów do gier, a także, że miał świadomie działać wbrew obowiązującym przepisom, podczas gdy z żadnego dowodu taka okoliczność nie wynika, a nadto oskarżony na temat technicznego funkcjonowania automatów, ani interpretacji ustawowych pojęć, nigdy nie wypowiadał się, co więcej sfera ta leżała w kompetencjach upoważnionych przez Ministra Finansów jednostek badających, a nie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew twierdzeniom skarżącego ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji, a dotyczące sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów są prawidłowe, gdyż stanowią wynik, nie budzącej żadnych zastrzeżeń i zgodnej z art. 7 k.p.k., oceny zebranych w sprawie dowodów.

Apelacja nie wykazała w skuteczny sposób, aby rozumowanie Sądu Rejonowego, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne. Przedstawione zarzuty mają w istocie charakter polemiczny i opierają się wyłącznie na wybiórczej oraz subiektywnej ocenie zebranych w sprawie dowodów.

Nie można podzielić twierdzeń skarżącego, iż Sąd Rejonowy dokonał stronniczej i dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Stwierdzić natomiast należy, iż Sąd I instancji trafnie rozważył wszystkie istotne dowody, przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Sąd odwoławczy, w pełni zgadza się z przeprowadzoną przez Sąd I instancji oceną przeprowadzonych w sprawie dowodów i poczynionymi na ich podstawie ustaleniami faktycznymi. Przechodząc szczegółowo do podniesionych zarzutów, należy stwierdzić:

Ad. G) Nie ma racji skarżący, iż Sąd Rejonowy nie miał na uwadze wskazanych w tym zarzucie okoliczności. Jednakże fakt, iż organy administracyjne dokonały zarejestrowania automatów: H. (...) nr (...), H. (...) nr (...), H. (...) nr (...), H. (...) nr (...) i H. (...), jako automatów do gier o niskich wygranych, nie może ekskulpować oskarżonego. Przeprowadzone przez funkcjonariuszy celnych czynności kontrolne w Kawiarni (...) przy ul. (...) w P., Punkcie Informacyjnym (...), przy ul. (...) w P. i Punkcie Informacyjnym (...) Sp. z o.o.” przy ul. (...) lok. (...)w P. w dniach 26 maja, 30 maja i 10 czerwca 2014 roku oraz opinia biegłego z zakresu badań automatów do gry wskazują jednoznacznie, że w rzeczywistości na tych automatach wartość jednorazowej wygranej mogła być wyższa, niż 60 złotych, a wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze mogła być wyższa, niż 0,50 złotych. Jednocześnie postępowanie dowodowe wykazało, że to oskarżony organizował gry na tych automatach, w sposób niezgodny z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych. Nonsensem byłoby uznanie, iż wcześniejsze wydanie urzędowego poświadczenia, że dane urządzenie jest automatem do niskich wygranych, pozwala jego właścicielowi do wykorzystania tegoż automatu do prowadzenia gier, które nie spełniają wymogów art. 129 ust. 3 ustawy o grach hazardowych, zwalniając go jednocześnie od rygorów związanych z urządzaniem gier hazardowych, a wymienionych w art. 6 ust. 1 cyt. wyżej ustawy (uzyskanie koncesji na prowadzenie kasyna gry).

Ad. H) Sąd Rejonowy nie ustalił wiążąco, że w wypadku przedmiotowych automatów do gier doszło do zmiany sumy kontrolnej oprogramowania, w stosunku do momentu wydania dla nich opinii przedrejestracyjnych. Sąd Rejonowy ustalił natomiast, że w momencie przeprowadzanej w dniach 26 maja, 30 maja i 10 czerwca 2014 roku przez funkcjonariuszy celnych kontroli w punktach mieszczących się w Kawiarni (...) przy ul. (...) w P., Punkcie Informacyjnym (...), przy ul. (...) w P. i Punkcie Informacyjnym (...) Sp. z o.o.” przy ul. (...) lok. B w P., umieszczone tam automaty umożliwiały prowadzenie gier hazardowych, w których wartość jednorazowej wygranej mogła być wyższa, niż 60 złotych, a wartość maksymalnej stawki za udział w jednej grze mogła być wyższa, niż 0,50 złotych. Automaty te, wbrew wydanym zezwoleniom, nie spełniały zatem kryteriów przewidzianych w art. art. 129 ust. 3 ustawy o grach hazardowych.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało natomiast w istocie odpowiedzi, czy doszło tutaj do zmian konstrukcyjnych danego automatu (poza oczywistymi zmianami na zewnątrz automatów, jak zdemontowane hoppery, zaślepione wrzutniki monet, zamontowane akceptory banknotów), do ingerencji w jego oprogramowanie, do wykorzystania dodatkowych możliwości oprogramowania, które było znane jedynie pomysłodawcy ujawnionego procederu, czy też zaistniał jeszcze innego rodzaju modus operandi, istnienia którego, doświadczenie życiowe także przecież wykluczać nie może. Nie oznacza to, że osoba urządzająca, poza kasynem, gry na automacie, na którym można rozgrywać gry nie spełniające wymogów art. 129 ust. 3 ustawy o grach hazardowych, nie ponosi odpowiedzialności karno – skarbowej. Liczy się bowiem sam fakt urządzania gier hazardowych na automatach, formalnie przeznaczonych do niskich wygranych, które w rzeczywistości takowymi nie były, a nie sposób, w jaki to sprawca osiągnął.

Ad. I) Zarzut ten sprowadza się do powielenia podnoszonej już przez obronę argumentacji, że wygrane na przedmiotowych automatach przekraczały ustawowy limit, ale nie była to jednorazowa wygrana, ale suma wygranych z kilku gier, natomiast przekroczenie maksymalnej stawki za udział w jednej grze, było wynikiem kontynuacji gry za uzyskaną wygraną. Do kwestii tej Sąd odwoławczy odniósł się przy omawianiu zarzutu z działu 3.1 ad. B b niniejszego uzasadnienia.

Ad. J) Okoliczność będąca przedmiotem zarzutu, sprowadzająca się do tego, czy oskarżony, po przeprowadzonych negatywnych kontrolach punktów z automatami do gier przez organy celno - skarbowe, w dalszym ciągu prowadził działalność w zakresie urządzania gier na tych samych urządzeniach, niespełniających wymogów ustawy o grach hazardowych, w istocie nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Mogłoby się tak stać, gdyby Sąd I instancji oparł się na konstrukcji działania oskarżonego z zamiarem ewentualnym, a tak przecież się nie stało. Zbytecznym zatem było czynienie przez Sąd meriti ustaleń, jaka była reakcja oskarżonego na kontrole organów celno – skarbowych, które zakwestionowały działanie automatów do gier losowych spółki zarządzanej przez oskarżonego, jako automatów do niskich wygranych. Okoliczność taka była także irrelewantna z punktu widzenia wymiaru kary i jak w wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd Rejonowy nie brał jej pod uwagę przy ustalaniu rodzaju i wysokości kary.

Ad. K) Sąd Rejonowy nie popełnił też błędu w ustaleniach faktycznych, że w okresie sprawowania funkcji prezesa zarządu spółki (...) przez A. F. (1), oskarżony w dalszym ciągu faktycznie zajmował się prowadzeniem spraw spółki. Przemawiały za tym nie tylko konsekwentne zeznania świadka A. F. (1), który wskazał, jakie były przyczyny objęcia przez niego ww. funkcji oraz stwierdził jednoznacznie, że był jedynie figurantem i de facto nie zajmował się prowadzeniem spraw spółki. W aktach sprawy znajdują się też potwierdzone kserokopie dokumentów spółki (...), które w dalszym ciągu były podpisywane przez oskarżonego, co potwierdza, iż oskarżony na zasadzie faktycznego wykonywania, nadal zajmował się sprawami tej spółki (art. 9 § 3 k.k.s.).

Ad. L) Sąd Rejonowy w pełni prawidłowo ustalił, iż oskarżony był osobą urządzającą gry hazardowe w rozumieniu art. 107 § 1 k.k.s.

Przyjęcie poglądu skarżącego, iż gry na przedmiotowych automatach urządzała spółka, jako osoba prawna, a więc nie można skutecznie przypisać takiego czynu osobie fizycznej, prowadziłoby do praktycznej bezkarności za przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko organizacji gier hazardowych.

Natomiast za działaniami osoby prawnej, np. spółki stoją przecież zawsze konkretne osoby. Znajduje to ustawowy wyraz w treści art. 9 § 3 k.k.s. zgodnie z którym za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Przepis ten stanowi jednoznaczną podstawę przypisania sprawstwa określonej w tym przepisie osobie, zajmującej się sprawami gospodarczymi spółki.

Oskarżony A. Ż., będąc prezesem jednoosobowego zarządu (...) sp. z o. o. (później przekształconą w (...) sp. z o.o.), faktycznie zajmował się sprawami gospodarczymi spółki. Z definicji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynika, iż jest ona spółką handlową o charakterze kapitałowym, z istotnymi jednak elementami osobowymi. Obligatoryjnym organem spółki jest zarząd (który, w odróżnieniu od zgromadzenia wspólników, musi zostać powołany). Zgodnie z art. 201 § 1 k.s.h. zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Nie oznacza to, aby rola zarządu musiała ograniczać się tylko do kierowania czy organizowania pracy spółki. Przeciwnie - zarząd, jako organ odpowiedzialny przed wspólnikami za realizację celów i zadań spółki, zobowiązany jest podejmować wszelkie działania na rzecz realizacji tych celów, jeśli tylko nie zostały one powierzone innym osobom. Pojęcie „prowadzenia spraw” obejmuje czynności faktyczne, także w sytuacji gdy zarząd ogranicza się wyłącznie do kierowania działalnością spółki. Należy przez nie rozumieć przede wszystkim dokonywanie aktów zarządzania służących zapewnieniu funkcjonowania przedsiębiorstwa spółki. Obejmuje podejmowanie decyzji gospodarczych, organizacyjnych i personalnych, zarówno w wymiarze wewnętrznym, polegającym na wypracowywaniu rozstrzygnięć i występowaniu wobec innych organów oraz podległych jednostek, jak również zewnętrznym, czyli reprezentowaniu spółki. Pełnienie funkcji w zarządzie jest obowiązkiem ściśle osobistym, który nie może zostać przeniesiony na inne osoby. Członek zarządu powinien dlatego dysponować umiejętnościami pozwalającymi samodzielnie sprawować mandat: rozumieć zachodzące zdarzenia i procesy gospodarcze, mieć zdolność wytworzenia sobie obrazu sytuacji spółki i krytycznej analizy oraz być przygotowanym do podejmowania decyzji. Osoba niedysponująca odpowiednimi kwalifikacjami powinna odmówić kandydowania do zarządu, gdyż inaczej naraża się na odpowiedzialność karną i wobec spółki bez względu na to, czy ujawniła swoje niedostateczne kwalifikacje wobec organu bądź podmiotu dokonującego wyboru (por. Komentarz do art. 201 KSH t. II red. Opalski 2018, wyd. , Legalis).

Przekładając powyższe rozważania na realia niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż udzielanie się spółki z o.o. w zakładaniu punktów do gry na automatach na niskie wygrane należało do prowadzenia spraw spółki, czym zajmował się zarząd, w tym przypadku jednoosobowo oskarżony A. Ż., jako prezes zarządu. Związane jest to bowiem z podejmowaniem decyzji gospodarczych, organizacyjnych, nastawionych na osiąganie zysku. Eksploatacja przedmiotowych automatów do gier, ewidentnie była działalnością nastawioną na zysk.

Reasumując, oskarżony A. Ż. jako prezes jednoosobowego zarządu w rozumieniu art. 9 § 3 k.k.s. zajmował się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi (...) sp. z o. o. W niniejszej sprawie nie budzi więc wątpliwości, że zostały spełnione przesłanki określone w art. 9 § 3 k.k.s., gdyż analiza akt sprawy potwierdza, iż A. Ż. był prezesem spółki z o.o., a więc był osobą działającą w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej.

Nie ma racji skarżący, że oskarżony nie wyczerpał znamion art. 107 § 1 k.k.s., gdyż przecież osobiście nie prowadził żadnego z punktów gier, ani też nie serwisował przedmiotowych automatów. Jeszcze raz podkreślić należy, iż był on prezesem podmiotu, który wykreował całe rozpoznawane tu przedsięwzięcie. Zaangażowanie oskarżonego wskazuje, że traktował on to gospodarcze przedsięwzięcie jako „swoje” czyny i nie musiał realizować „własnoręcznie” znamion czasownikowych czynu określonego w art. 107 § 1 k.k.s. Natomiast jego rola była kluczowa i warunkowała wykorzystywanie do prowadzenia nielegalnej, acz zyskownej, działalności automatów do gier, na których, wbrew udzielonym zezwoleniom, przeprowadzano gry, z przekroczeniem stawek przewidzianych dla automatów o niskich wygranych.

Ad. M) Nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczność, że oskarżony – jak twierdzi obrona – nie orientował się w technicznych zasadach funkcjonowania automatów do gier, ani także nie znał się na interpretacji ustawowych pojęć.

Ewentualne powoływanie się przez członka zarządu spółki z o. o. na nieznajomość spraw spółki nie jest bowiem okolicznością uzasadniającą zwolnienie go od odpowiedzialności za czyn z art. 107 § 1 k.k.s. Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Wynika stąd obowiązek posiadania członka zarządu elementarnej wiedzy o najważniejszych sprawach spółki. Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zobowiązany jest do dołożenia podwyższonej staranności przy wykonywaniu obowiązków nałożonych na niego jako członka zarządu spółki przez bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa, nie może bronić się relacjami gospodarczymi, powiązaniami i zależnościami obejmującymi proces decyzyjny w zarządzanej przez niego spółce i przerzucać odpowiedzialności za niewykonanie swych obowiązków na udziałowców, czy inne osoby trzecie. Negatywne konsekwencje związane z przeniesieniem odpowiedzialności ze spółki na osobę trzecią mogą być wyłączone jedynie w przypadku członków zarządu, którzy nie mieli w rzeczywistości żadnego wpływu na bieg spraw spółki w czasie prowadzenia działalności przestępczej, lub którzy faktycznie nie pełnili obowiązków członka zarządu spółki, ani też nie mieli możliwości pełnienia takich obowiązków. Takie okoliczności w tej sprawie nie występowały.

Trudno także uwierzyć, że nastąpił tu jakiś eksces ze strony osób zatrudnianych przez spółkę, której prezesem jednoosobowego zarządu był oskarżony. Rozgrywanie gier hazardowych na automatach, które tylko formalnie były przeznaczone do niskich wygranych, nie odbywało się przecież tylko na jednym automacie, czy też tylko w jednym punkcie lokalizacyjnym. Jak wskazuje niniejsza spawa, a także inne sprawy karno – skarbowe z udziałem oskarżonego, jako prezesa spółki (...) (później przekształconej w (...) sp. z o.o.), było to działanie na szerszą skalę. Ponadto to spółka (...) i prezes jej zarządu byli w pierwszej kolejności zainteresowani w uzyskiwaniu jak największego zysku z eksploatacji przedmiotowych automatów. Dlaczego więc ktoś miałby podejmować koszty i ryzyko, by bez wiedzy oskarżonego zmieniać charakter rozgrywanych gier, po to tylko by korzyść odnosił oskarżony. Byłoby to nielogiczne i sprzeczne z doświadczeniem życiowym.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu i zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kosztów procesu, w tym kosztów obrony według norm przepisanych za obie instancje, ewentualnie w przypadku uznania, iż przeprowadzone postępowanie dowodowe wymaga uzupełnienia, które to uzupełnienie powinno zostać wykonane przez Sąd I Instancji - o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ponieważ żaden z podniesionych zarzutów nie okazał się zasadny, wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego nie mógł zostać uwzględniony. Skoro wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego nie podlegał uwzględnieniu, tym samym bezpodstawnym było żądanie zasądzenia na rzecz oskarżonego zwrotu kosztów procesu. Nie zostały także spełnione warunki wskazane w art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k. zezwalające na uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

3.3.

III. W przypadku uznania zarzutów I – II za niezasadne, zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., a to:

N) art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s., art. 4 § 1 i 2 k.k.s. poprzez uznanie, że oskarżony umyślnie dopuścił się czynu zabronionego - w sytuacji braku jakichkolwiek dowodów świadczących o takim stanie rzeczy, a w szczególności w sytuacji funkcjonowania automatów na podstawie prawomocnych decyzji administracyjnych i urzędowych badań automatów, z nienaruszonymi plombami zabezpieczającymi założonymi przez uprawnione jednostki badające, a nade wszystko w sytuacji braku dowodów mogących świadczyć, że oskarżony mógł mieć wiedzę o rzekomym niespełnianiu warunków technicznych przez automaty, ponadto, gdy żaden przepis odnośnie technicznych zasad działania urządzeń nigdy nie był kierowany do oskarżonego, a wyłącznie do upoważnionych przez Ministra Finansów jednostek badających (to one odpowiadają za zasady działania urządzeń), natomiast do oskarżonego skierowane były wyłącznie obowiązki prawnoadministracyjne - uzyskania wszelkich zgód, decyzji, badań, udostępnienia organom kontrolnym, tym bardziej, że prawidłowość wieloetapowej procedury administracyjnej nie została zakwestionowana, brak jest też wskazań odnośnie wiedzy oskarżonego o rzekomym wadliwym funkcjonowaniu występujących w sprawie urządzeń, czy też jakiejkolwiek ingerencji w ich oprogramowanie [czego zresztą nie potwierdził biegły R. R. w swoich opiniach, wbrew dowolnemu stwierdzeniu Sądu I instancji],

O) art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. poprzez przyjęcie automatycznej odpowiedzialności karno-skarbowej oskarżonego tylko z tego powodu, że był członkiem zarządu spółki prawa handlowego urządzającej i prowadzącej działalność na automatach do gier o niskich wygranych, zamiast dokładnego wykazania, na czym konkretnie miała polegać czynność sprawcza tej osoby, a przede wszystkim wykazać jego wiedzę (świadomość) o danym wskazywanym przez Sąd naruszeniu warunków działalności regulowanej, akceptowaniu tego i ułatwieniu spółce prowadzenia w ten sposób działalności, gdy w rzeczywistości Sąd nie przeprowadził w tym zakresie żadnego postępowania dowodowego,

P) art. 107 § 1 k.k.s. poprzez brak precyzyjnego wskazania i wykazania jakim konkretnym przepisom ustawy lub warunkom zezwolenia, osobiście oskarżony sprzeniewierzył się, jakich obowiązków, do których był zobowiązany nie wykonał (takich obowiązków nie zawierają zastosowane przez Sąd przepisy prawa materialnego, w tym art. 129 ust. 3 UGH, a także ich poprzednie odpowiedniki (zawarte w Ustawie o grach i zakładach wzajemnych), gdyż stanowią jedynie ramową definicję automatu do gier o niskich wygranych, w uzasadnieniu wyroku również takich norm nie powołano, a tym bardziej profesjonalnie nie wyłożono),

Q) art. 129 ust. 1 i 3 ustawy o grach hazardowych w zw. z § 1 pkt 1 i § 2 Rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków urządzania gier i zakładów wzajemnych z dnia 24 lutego 2009 roku (Dz. U. Nr 36, poz. 280) poprzez błędne przyjęcie, że w występujących w sprawie automatach do gier o niskich wygranych przekroczona została maksymalna stawka za udział w jednej grze i maksymalna jednorazowa wygrana, w sytuacji gdy takiego wniosku nie można wyprowadzić na podstawie przepisów ich dotyczących tj. obowiązujących w ramach postępowania w sprawie ich zarejestrowania, a w konsekwencji zastosowanie przepisów obowiązujących w okresie zatrzymania rzeczy, które stosować można jedynie do urządzeń, których postępowanie w sprawie wszczęcia rejestracji nastąpiło po wejściu w życie w/w rozporządzenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Po pierwsze, odnieść należy się, co do samej konstrukcji przedstawionego zarzutu, skoro apelujący wytyka Sądowi I instancji obrazę przepisów prawa procesowego, błąd w ustaleniach faktycznych, jak i naruszenie prawa materialnego. Z ugruntowanego orzecznictwa wynika, iż zarzut obrazy prawa materialnego ma zawsze samodzielny byt, a jego przesłanką jest twierdzenie skarżącego, że przy wydaniu orzeczenia doszło do wadliwej subsumpcji ustalonych faktów pod przepis prawa materialnego, bądź też, że obrazą przepisu materialnego było zaniechanie takiej subsumpcji. Owo uchybienie ma w stosunku do błędu w ustaleniach faktycznych charakter wtórny. Zatem jedynie w przypadku niekwestionowanych ustaleń faktycznych możliwe jest postawienie zarzutu wadliwej subsumpcji zachowania skazanego pod daną normę prawną (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1998 roku – III KKN 249/98; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2008 roku – III KK 230/08, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2022 roku - I KK 42/22).

Po drugie, w ramach już wcześniej podnoszonych zarzutów, skarżący podnosił kwestie, którym następnie nadał postać rzekomego naruszenia prawa materialnego. I tak:

Ad. N) Kwestia strony podmiotowej, uzyskania przez oskarżonego wymaganych zgód, decyzji i badań oraz podnoszonego przez obronę braku wiedzy oskarżonego o nieprawidłowym działaniu automatów (niezgodnym z udzielonym zezwoleniem) została omówiona w ramach ustosunkowania się do zarzutu w dziale 3.1 ad. A oraz 3.2 ad. G i M niniejszego uzasadnienia;

Ad. O) Jest to powielenie zarzutu kwestionującego przypisanie oskarżonemu winy w zakresie zarzucanego mu przestępstwa karno-skarbowego, co już – jak wspominano - zostało omówione;

Ad. P) Do zarzutu tego w dużej mierze odniesiono się w dziale 3. 2 ad. L niniejszego uzasadnienia. Jeszcze raz wskazać należy, że urządzanie gry hazardowej w postaci gry na automatach (art. 1 ust. 2 w zw. z art. 2 ust. 3 i 5 ustawy o grach hazardowych (jeżeli nie jest to gra, o której mowa w art. 129 ust.3) wymaga uzyskania koncesji na kasyno gry (art. 6 ust. 1 tej ustawy), a koncesja taka udzielana jest w odniesieniu do jednego kasyna, prowadzonego w ściśle określonym miejscu (art. 41 ust. 1, art. 42 pkt 3 i art. 35 pkt 5 tej ustawy). Natomiast oskarżony takowej koncesji nie uzyskał i prowadził gry hazardowe, zdefiniowane w art. 2 ust. 3 ustawy o grach hazardowych (a nie w art. 129 ust. 3 tej ustawy). Niewątpliwie oskarżony wypełnił zatem znamiona przestępstwa skarbowego z art. 107 § 1 k.k.s., urządzając gry hazardowe, wbrew wskazanym wyżej przepisom ustawy o grach hazardowych.

Ad. Q) skarżący po raz kolejny powtarza tę samą argumentację, do czego Sąd odwoławczy odnosił się w dziale 3.1 ad. Bb niniejszego uzasadnienia.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu i zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kosztów procesu, w tym kosztów obrony według norm przepisanych za obie instancje, ewentualnie w przypadku uznania, iż przeprowadzone postępowanie dowodowe wymaga uzupełnienia, które to uzupełnienie powinno zostać wykonane przez Sąd I Instancji - o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ponieważ żaden z podniesionych zarzutów nie okazał się zasadny, wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego nie mógł zostać uwzględniony. Skoro wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego nie podlegał uwzględnieniu, tym samym bezpodstawnym było żądanie zasądzenia na rzecz oskarżonego zwrotu kosztów procesu. Nie zostały także spełnione warunki wskazane w art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k. zezwalające na uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Podniesione zarzuty nie okazały się zasadne, o czym była już mowa wyżej. Dodać też należy, że wymierzona oskarżonemu kara jest współmierna do stopnia winy, społecznej szkodliwości popełnionego czynu i jako adekwatna do ujawnionych okoliczności przedmiotowo-podmiotowych niniejszej sprawy, a jako taka spełnia w sposób właściwy cel zapobiegawczy i wychowawczy, jak również cele kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Dlatego też zaskarżony wyrok jako słuszny i odpowiadający prawu należało w całości utrzymać w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach postępowania odwoławczego przypadających od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o treść art. 636 § 1 k.p.k., przy czym wysokość opłaty została ustalona na podstawie art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz.U. z 1983 roku, Nr 49, poz. 223 z późn. zmianami).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana