Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2014 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania A. Ł. (1) i J. Ł. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 22 lipca 2013 r. Nr (...)- (...)

w sprawie A. Ł. (1) i J. Ł. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o ustalenie braku odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej za zaległe składki

I.  oddala odwołanie,

II.  odstępuje od obciążania A. Ł. (1) i J. Ł. (1) kosztami procesu.

Sygn. akt IV U 1149/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 lipca 2013 r. nr (...)- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie art. 108 § 1, art. 115 § 1 i art. 118 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa w zw. z art. 31 i art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych orzekł, że J. Ł. (1) i A. Ł. (1) jako wspólnicy Z. (...) Spółka cywilna J. Ł. i A. Ł. z siedzibą przy ul. (...) w S. odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie za zadłużenie spółki cywilnej – Firmy „Z. O.”, J. Ł. i A. Ł. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od lutego 2011 r. do grudnia 2012 r. oraz od lutego 2013 r. do czerwca 2013 r. Organ rentowy wskazał, że według stanu na dzień wydania decyzji zadłużenie wynosi ogółem 144 415,78 zł, w tym na ubezpieczenia społeczne w kwocie łącznie 110 536,10 zł, na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie łącznie 24 243,94 zł, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie łącznie 9 635,74zł.

Odwołanie od powyższej decyzji wnieśli A. Ł. (1) i J. Ł. (1) zaskarżając decyzję w całości i zarzucając jej błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, wyrażający się w niezasadnym przyjęciu przez organ rentowy, że w niniejszej sprawie istnieją podstawy do orzeczenia solidarnej odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej za jej zobowiązania oraz nie uwzględnienia w żadnym zakresie złożonych przez skarżących wyjaśnień co do okoliczności w jakich powstało niniejsze zadłużenie. W uzasadnieniu odwołania skarżący wskazali, iż istniejące zadłużenie nie powstało na skutek zaplanowanego i świadomego ich działania, a jedynie z powodu trudności finansowych spowodowanych tym, że nie otrzymali dotacji z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości ze środków Unii Europejskiej, a zainwestowali w modernizację zakładu cukierniczego wszystkie oszczędności i zaciągnęli również kredyty na ten cel. Ponadto wskazano również, że w krótkim czasie po otrzymaniu odmownej decyzji z PARP wymienieni zachorowali i do tego doszedł kryzys gospodarczy. Powyższe spowodowało, że nie były uregulowane składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na bieżąco przez skarżących (odwołanie k. 2-5).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołujących się solidarnie na rzecz organu rentowego kosztów postępowania według norm przepisanych powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.8-10).

Sąd ustalił, co następuje:

Spółka Z. (...) spółka cywilna J. O. Ł. i A. Ł. z siedzibą ul. (...) w S. została zgłoszona do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako płatnik składek od dnia 01.01.1999 r. do nadal. Na koncie spółki na datę 22 lipca 2013 r. figuruje zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od lutego 2011 r. do grudnia 2012 r. oraz od lutego 2013 r. do czerwca 2013 r., które wynosi ogółem 144 415,78 zł, w tym na ubezpieczenia społeczne w kwocie łącznie 110 536,10 zł, na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie łącznie 24 243,94 zł, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie łącznie 9 635,74 zł (okoliczności niekwestionowane przez skarżących w odwołaniu i dodatkowo przyznane na rozprawie k.18v). Egzekucja prowadzona przeciwko podmiotowi gospodarczemu przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. jest mało efektywna – od dnia 30.10.2012 r. brak jakichkolwiek wpłat. Spółka cywilna Z. (...) spółka cywilna J. O. Ł. i A. Ł. z siedzibą ul. (...) w S. nie posiada żadnych nieruchomości, praw majątkowych i wierzytelności. Wymieniony podmiot posiada tylko ruchomości wymienione z protokole z dnia 26 czerwca 2103 r. stanowiące wyposażenie sklepów i zakładu produkcyjnego (protokół z 26.06.2013 r. k.17-19 akt organu rentowego i spis składników majątku k.27 akt organu rentowego). Wskazane ruchomości są używane, w większości są nieoznakowane, nie znana jest ich data produkcji, w związku z tym trudno jest określić ich wartość rynkową. Odwołujący się dnia 07.05.2013 r. dokonali wpłaty na poczet zadłużenia w kwocie 350 zł i od tego czasu nie wpłynęły żadne środki na spłatę zaległości wymienionej w zaskarżonej decyzji (okoliczności niesporne).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

W zakresie zasad przenoszenia na osoby trzecie odpowiedzialności z tytułu zaległych składek właściwym jest przepis art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585) stanowiący, iż do należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, stosuje się odpowiednio między innymi przepis art. 107 § 1, art. 108 § 1 i 6, art. 115 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60).

Z kolei stosownie do art. 32 powołanej ustawy systemowej do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 115 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki.

"Orzekanie o odpowiedzialności wspólników nie jest oparte na zasadzie winy i dlatego nie ma znaczenia ustalenie przyczynienia się do powstania zaległości" (wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 czerwca 2004 r., III SA 447/03, M. Pod. 2004, nr 9, s. 47, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2012 r., III AUa 419/12). "Stopień zaangażowania poszczególnych wspólników w działalność spółki cywilnej i przyczynienia się do powstania zaległości podatkowych nie ma znaczenia dla orzekania o odpowiedzialności wspólników za te zaległości. Odpowiedzialność ta ma bowiem charakter obiektywny, niezależny od zawinienia i jest solidarna" (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 19 października 2007 r., I SA/Ol 182/06, Jur. Pod. 2008, nr 1).

Odpowiedzialność wspólnika ma charakter osobisty i solidarny.

W przypadku wspólników przepisy ordynacji podatkowej nie ograniczają ich odpowiedzialności do tych należności, jakie powstały w okresie, w którym mieli oni taki status. Oznacza to, że będą oni odpowiadać za wszystkie zaległości spółki istniejące w okresie, w którym byli oni wspólnikami - bez względu na datę ich powstania.

Zgodnie z linią orzecznictwa solidarny charakter odpowiedzialności, o której mowa w art. 115 § 1 Ordynacji podatkowej sprawia, że organ rentowy orzekając o tej odpowiedzialności winien obciążyć nią wszystkich wspólników. Nie może zatem wybierać, przeciwko któremu ze wspólników skieruje decyzję o odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki. Wyboru osoby, od której dochodzona będzie należność organ rentowy może dokonać dopiero na etapie egzekucji.

W świetle powołanych wyżej przepisów, zwłaszcza art. 115 Ordynacji podatkowej, do wydania przez pozwany organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. - decyzji o odpowiedzialności solidarnej wspólników J. Ł. (1) i A. Ł. (1) za zobowiązania spółki Firmy „Z. O.” J. O. Ł. i A. Ł. z siedzibą w S. przy ul. (...) niezbędne było wykazanie, że wymienieni są wspólnikami tej spółki w czasie powstania zobowiązań, które przerodziły się w dochodzoną zaległość spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Bezspornym w niniejszej sprawie jest, że J. Ł. (1) jest wspólnikiem spółki cywilnej od 01.02.1992 r., a A. Ł. (1) od 15.03.2001 r. a zaległości z tytułu nieopłaconych składek powstały w okresie od lutego 2011 r. do grudnia2012 r. oraz od lutego 2013 r. do czerwca 2013 r. (okoliczności niesporne), tak więc w okresie, kiedy J. Ł. (1) i A. Ł. (1) byli już wspólnikami spółki cywilnej Z. O.” spółka cywilna (...). O. Ł. i A. Ł. w S.. Prowadzona egzekucja administracyjna przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. przeciwko spółce cywilnej nie przynosi efektów, spółka nie posiada majątku przedstawiającą realną wartość rynkową, który pozwoliłby na zaspokojenie lub zabezpieczenie należności z tytułu nieopłaconych składek na rzecz organu rentowego. Spółka cywilna nie figuruje w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców jako właściciel pojazdów samochodowych, nie jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem wieczystym nieruchomości, nie przysługują jej żadne wierzytelności. Podjęte przez organ rentowy działania w celu ujawnienia majątku spółki nie przyniosły wymiernego efektu, bowiem ujawnione ruchomości stanowiące wyposażenie sklepów i zakładu wyszczególnione w protokole z dnia 26.06.2013 r. są używane, w większości są nieoznakowane, nie znana jest ich data produkcji, w związku z tym trudno jest określić ich wartość rynkową i wobec powyższego nie stanowią one zabezpieczenia nieopłaconych składek na rzecz organu rentowego. Dodatkowo należy również podnieść, iż przepis art. 115 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa nie uzależnia orzeczenia odpowiedzialności wspólnika od wyniku egzekucji prowadzonej przeciwko spółce (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 14.11.2012 r., I SA/O1 502/12, Lex nr 1239690). Należy również wskazać, iż odwołujący się nie kwestionowali ani faktu zadłużenia we wskazanym zaskarżoną decyzją okresie, ani wysokości tego zadłużenia. W odwołaniu podnoszone były jedynie okoliczności dotyczące powodów powstania tego zadłużenia i związanych z tym trudności finansowych. Powyższe nie ma jednakże znaczenia w niniejszej sprawie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2012 r. w sprawie III AUa 419/12, LEX nr 1223403 „ Dla orzeczenia odpowiedzialności wspólników i byłych wspólników spółki cywilnej za zaległości składkowe w oparciu o art. 115 o.p. w zw. z art. 31 u.s.u.s., nie ma znaczenia, kto ponosi winę za ich powstanie.”. Nie ma również znaczenia w takiej sytuacji jakie okoliczności spowodowały powstanie tych zaległości.

Sąd kierując się zasadami słuszności o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 102 kpc.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.