Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2022 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. J.

przeciwko (...) z siedzibą w B.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 640.464( sześćset czterdzieści tysięcy czterysta sześćdziesiąt cztery) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 maja 2022 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.400( pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 45. 265,34 ( czterdzieści pięć tysięcy dwieście sześćdziesiąt pięć 34/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych

SSO Tadeusz Trojanowski

I C. 37/19

UZASADNIENIE

Powód- małoletni D. J. reprezentowany- za zgodą sądu rodzinnego (k.6)- przez rodziców S. J. i R. J. wnosił ostatecznie (k. 338) o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej (...) w B. kwoty 640 464 zł wraz ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za szkody powstałe w nieruchomości położonej przy ul. (...) w R. , spowodowane ruchem zakładu górniczego. Budynek uległ uszkodzeniu na skutek eksploatacji górniczej prowadzonej przez pozwaną. Budynek wychylił się od pionu i doszło do powstania w nim licznych i poważnych uszkodzeń. Roszczenie powoda było zmieniane w toku procesu( k. 325).

Pozwana w odpowiedzi na pozew (k.21) wniosła o oddalenie powództwa. W odpowiedzi na pozew kwestionowano roszczenie co do zasady i co do wysokości .Po sporządzeniu opinii w sprawie strona pozwana sprzeciwiała się doliczeniu kosztu ochrony mienia podczas prowadzenia robót do kosztu robót naprawczych(k.329). Stanowisko ostatecznie wyrażono w piśmie 28.10.2022 r.(k.348) podając ,że ewentualne odszkodowanie winno odpowiadać wartości odtworzeniowej.

Sąd ustalił co następuje:

Powód jest właścicielem nieruchomości położonej przy ul. (...) w R. , na której posadowiono budynek mieszkalny. Budynek składa się z dwóch segmentów wybudowanych w różnych czasokresach. .Pozwana prowadziła eksploatację w rejonie nieruchomości powódki. Eksploatacja była prowadzona w latach od 2011 do 2017 a do uspokojenia górotworu doszło w kwietniu 2019 roku. Na nieruchomość oddziaływały wpływy działalności górniczej (opinia biegłej z zakresu górnictwa i geologii K. S. k.37076; wnioski k.70).Bryła budynku znajdującego się na nieruchomości uległa znacznemu wychyleniu ( opinia biegłego geodety J. S. k.103-107). Możliwość prowadzenia eksploatacji górniczej w przyszłości w rejonie budynku powoda jest znikoma, nieruchomość położona jest na terenie całkowicie likwidowanej kopalni, termin likwidacji był wyznaczony na 31.12.2021 r. Koncesja na wydobywanie złoża węgla kamiennego (...) wygasła z dniem 31.08.2020 r. Możliwości prowadzenia eksploatacji w złożu (...) są ograniczone ze względu na niesprzyjające warunki geologiczno-górnicze. Sąsiadująca ze złożem (...) (...) „ – (...) nie planuje w przyszłości prowadzenia eksploatacji górniczej, której wpływy mogłyby oddziaływać na nieruchomość powoda .Wpływy dotychczasowej eksploatacji górniczej w rejonie ul. (...) w R. zakończyły się w okresie pomiędzy październikiem 2018 roku a kwietniem 2019 roku ( uzupełniająca opinia biegłej z zakresu górnictwa i geologii K. S. k. 145-154).

Główną szkodą w budynku mieszkalnym jest nadmierne wychylenie z pionu. Pozostałe szkody w postaci rozregulowania stolarki i rolet zewnętrznych, pęknięcia posadzek, spękania ścian oraz zmian pochylenia rur kanalizacyjnych i rynien są pochodnymi szkody głównej( opinia biegłego z zakresu budownictwa M. J. (k.206-317).

Wartość odtworzeniowa budynku wynosi 612. 265 zł (k. 218); koszt naprawy ogrodzenia wynosi , wraz z podatkiem VAT:28.199 zł (k.218) sumy tych kwot zażądał ostatecznie powód. Wartość rektyfikacji budynku wynosi 837 990 zł(opinia k. 217 in fine) , jest to wyższa kwota niż wartość techniczna budynku , nawet jeśli zostanie pomniejszona o koszt ochrony mienia kwestionowany przez pozwaną.

Usunięcie szkód górniczych w budynku i jego rektyfikacja- jako jedyny możliwy sposób usunięcia szkody- pociąga za sobą koszt wyżej wskazany a zatem naprawa szkody winna nastąpić poprzez wypłatę kwoty stanowiącej równowartość wartości odtworzeniowej budynku -czego obie strony nie kwestionowały- oraz poprzez zapłatę kosztu naprawy ogrodzenia.

Dowody: dokumenty złożone do akt oraz wyżej wskazane opinie biegłych

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, które uznał za wiarygodne i wystarczające do ustalania stanu faktycznego i rozstrzygnięcia sprawy. Biegli sporządzili swe opinie w logiczny i spójny. Biegły geodeta w uzupełniającej opinii podał , że można by „wykonać kolejne obserwacje geodezyjne w postaci pomiarów pionowych i poziomych „(k. 176). Rodzice powoda słusznie podali ,że nie zachodzi konieczność wykonania kontrolnych pomiarów. Ich wykonanie jedynie przedłużałoby nieuzasadnienie proces sadowy i pociągałoby za sobą dodatkowe koszty .Nie ma zaznaczenia jakie jest dokładnie wychylenie średnie czy wypadkowe, ważne ,że występuje .Opinia biegłego geodety po jej uzupełnieniu mogła być podstawą dla opinii biegłego z zakresu budownictwa , która to opinia ostatecznie nie była kwestionowana.

W tych warunkach Sąd nie dopatrzył się podstaw do dalszego uzupełniania złożonych w sprawie opinii biegłych lub dopuszczania dowodów z opinii innych biegłych.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 144 ust 1 ustawy prawo geologiczne i górnicze właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą.

Nieruchomość powodów położona jest na terenie górniczym i objęta była zasięgiem wpływów górniczych. Odpowiedzialność przedsiębiorcy za skutki eksploatacji górniczej ma charakter odpowiedzialności deliktowej, a do naprawiania szkód będących następstwem eksploatacji zgodnie z art. 145 ustawy prawo geologiczne i górnicze mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Zważywszy na stopień zniszczeń jakie nastąpiły w budynku powoda, jego aktualny zły stan techniczny wywołany tymi zniszczeniami, stopień wychylenia budynku od pionu, koszty przywrócenia do stanu poprzedniego, które przekraczają wartość odtworzeniową budynku, Sąd uznał, że żądanie naprawienia szkody poprzez zasądzenie na rzecz powodów kwoty kosztu wartości odtworzeniowej budynku –oraz kosztu naprawy ogrodzenia- jest uzasadnione.

Strona pozwana podała, że koszty ochrony mienia właścicieli podczas prowadzenia robot zwyczajowo powinien ponosić wykonawca robót. Koszty te jednak są ewidentnie związane wystąpieniem szkody górniczej. Gdyby nie ta szkoda, powód nie musiałby obecnie remontować budynku a zatem nie ponosiłby tych kosztów. Zasadnie zatem biegły uwzględnił ten składnik odszkodowania przy ustalaniu kosztu rektyfikacji. W realiach sprawy okoliczność ta nie ma jednak znaczenia, gdyż koszt rektyfikacji, nawet pomniejszony o koszty ochrony mienia i tak przewyższa wartość odtworzeniową budynku.

Szkoda oszacowana została przez biegłego zgodnie z art. 362 § 2 k.c. wedle cen aktualnych na chwilę składania opinii na kwotę-jak wskazano wyżej- 640 464 zł. Powód ostatecznie domagał się zasądzenia na jego rzecz kwoty takiej kwoty i taką kwotę w oparciu o przepis art. 144 ust. 1 p.g.g. zasądzono na jego rzecz.

O odsetkach orzeczono w oparciu o przepis art. 481 § 1 k.c., przy czym odsetki te zasądzono od dnia następnego pod dniu doręczenia pełnomocnikowi pozwanej odpisu opinii biegłego (k.84) mając na uwadze stanowisko Sądu Apelacyjnego w Katowicach wyrażone w sprawie I ACa 361/18 str. 5 uzasadnienia wyroku z dnia21.12.2020 r.( sprawa I Cgg 4/16 tut. Sądu). Odsetek zażądał powód na etapie gdy jeszcze nie był reprezentowany przez radcę prawnego(k.325) nie budzi wątpliwości ,że chodziło odsetki ustawowe za opóźnienie. Dalej idące żądanie o odsetki byłoby nieuzasadnione i w realiach procesu stanowiłoby nadużycie prawa.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. i z uwagi na fakt, iż wygrał sprawę w całości, zobowiązano pozwaną do zwrotu poniesionych przez powodów kosztów procesu w całości; są to koszty zastępstwa prawnego w kwocie 5400 zł rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804 z późn. zm.). Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych pobranie nieuiszczonych kosztów sądowych od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa. Na koszty sądowe złożyły się opłata od pozwu oraz od pisma rozszerzającego powództwo oraz wynagrodzenia biegłych ( karty akt 79, 108, 157,183 i 319).

.