Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt IX U 31/22

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 8 listopada 2021 r. znak ON. (...).1. (...).2021.A. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. uchylił orzeczenie (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 23 września 2021 r. o zaliczeniu H. C. do lekkiego stopnia niepełnosprawności (z symbolem 05-R 07-S na stałe). Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, iż w dniu 3 września 2021 r. H. C. złożył w (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. wniosek o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia, a (...) wydał w dniu 23 września 2021 r. orzeczenie stwierdzające lekki stopień niepełnosprawności H. C. pomimo faktu, iż posiadał on ważne orzeczenie dotyczące niepełnosprawności z dnia 19 lipca 2005 r. (lekki stopień niepełnosprawności z symbolem 05 – R na stałe).

H. C. wniósł odwołanie od tego orzeczenia, domagając się zaliczenia go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od dnia 3 września 2021 r. oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powołał się na § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, zgodnie z którym w przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w § 6 ust. 1, o wydanie orzeczenia o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia. Z takim wnioskiem wystąpił H. C.. Podniesiono, że od czasu kiedy ustalano stopień niepełnosprawności H. C. minęło 16 lat i jego stan zdrowia uległ niekorzystnej zmianie.

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. wniósł o oddalenie odwołania w całości wywodząc, jak w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. C., urodzony w dniu (...), ma 74 lata, posiada wykształcenie średnie i aktualnie jest emerytem.

Dowód: ocena funkcjonowania społecznego - k. 106 akt organu

U H. C. występują zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne stawów, kręgosłupa szyjnego, lędźwiowo – krzyżowego bez zespołu bólowego i neurologicznych objawów ubytkowych z zachowaną funkcją chwytną i lokomocyjną. Ponadto cierpi on na obustronny niedosłuch odbiorczy, chorobę niedokrwienną serca przewlekłą (stabilną), nadciśnienie tętnicze, dyslipdemię, niewielkie torbiele nerki lewej. W 2019 r. przebył zawał serca i operację pomostowania aortalno – wieńcowego. W 2009 r. przebył (...) i wszczepiono mu stent do jednej z tętnic wieńcowych. Choroba ma przebieg stabilny, nie występują bóle dławiące, próba wysiłkowa EKG jest ujemna. Nie stwierdza się niewydolności serca, nadciśnienie tętnicze jest dobrze kontrolowane. H. C. choruje także na rozedmę płuc centrozrazikową i przegrodową. Charakter tych zaburzeń jest lekki, odwołujący zażywa leki w symbolicznej dawce. Brak jest u niego niewydolności oddechowej. Posiada cechy stłuszczenia wątroby, powiększone węzły chłonne wnęki, poszerzenie przewodów żółciowych, cierpi na przewlekłe zapalenie trzustki. Zmiany te nie wpływają w istotny sposób na wydolność ogólną odwołującego.

Występujące u H. C. schorzenia (poza schorzeniami gastrologicznymi) powodują, iż jest on osobą o lekkim stopniu niepełnosprawności na stałe.

Dowód: opinia biegłej neurolog B. M. o biegłego ortopedy H. M. – k. 50-59, opinia biegłej otolaryngolog E. B. – k. 63, opinia biegłego kardiologa i z zakresu chorób wewnętrznych oraz nefrologii G. K. – k. 118-119, opinia biegłej pulmonolog W. W. – k. 130-133, opinia biegłego gastroenterologa H. K. – k. 160, dokumentacja lekarska – k. 27-37, k. 45-49, koperty k. 116b, k. 117, k. 68-98 oraz w aktach organu

Orzeczeniem z dnia 19 lipca 2005 r. (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. orzekł o lekkim stopniu niepełnosprawności H. C. z symbolem 05 – R na stałe.

Dowód: orzeczenie z dnia 19.07.2005 r. – w aktach organu

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

Na wstępie należy wskazać, że merytoryczna ocena wniosku H. C. o wydanie orzeczenia w sprawie niepełnosprawności pomimo posiadania ważnego orzeczenia w tym przedmiocie z dnia 19 lipca 2005 r. była możliwa dzięki treści przepisu § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, w myśl którego - w przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w § 6 ust. 1, o wydanie orzeczenia o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia. Jeżeli zatem nastąpi pogorszenie stanu zdrowia odwołującego się, będzie miał on prawo wystąpić do organu o ponowne ustalenie stopnia jego niepełnosprawności.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.11.127.721 z późn. zm.) rozróżnić można trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. (art. 4 ust. 1 ustawy). Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych (art. 4 ust. 2 ustawy). Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu powodującą w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub techniczne. (art. 4 ust. 3 ustawy).

Standardy w zakresie kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności, uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz.U. 2015.1110). I tak zgodnie z rozporządzeniem: niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu (§ 29 ust. 1 pkt 1), konieczność sprawowania opieki - całkowitą zależność od otoczenia polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem (§ 29 ust. 1 pkt 2), konieczność udzielania pomocy, w tym pomocy w pełnieniu ról społecznych – zależność od otoczenia wymagającą wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (§ 29 ust. 1pkt 3), czasowa pomoc w pełnieniu ról społecznych – konieczność udzielania pomocy, o której mowa w § 29 ust.1 pkt 3 w okresach wynikających ze stanu zdrowia (§ 30 ust. 1 pkt 1), a częściowa pomoc w pełnieniu ról społecznych – wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o której mowa w § 29 ust. 1 pkt 3 (§ 30 ust. 1pkt 2), istotne obniżenie do wykonywania pracy - naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w porównaniu do wydajności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną (§ 31 ust. 1 pkt 1), ograniczenia w pełnieniu ról społecznych - trudności doświadczane przez osobę zainteresowaną w relacjach z otoczeniem i środowiskiem według przyjętych norm społecznych, jako skutek naruszonej sprawności organizmu (§ 31 ust. 1 pkt 2), zaś możliwość kompensacji ograniczeń - wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne (§ 31 ust. 2 rozporządzenia).

W rozpoznawanej sprawie należało ustalić, czy stopień niepełnosprawności H. C. jest wyższy aniżeli stwierdzony w orzeczeniu (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 19 lipca 2005 r. stopień lekki na stałe. H. C. domagał się zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez zaliczenie go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od dnia 3 września 2021 r. Organ nie odniósł się merytorycznie do żądania odwołującego, stając na stanowisku, iż, wobec istnienia obowiązującego orzeczenia z dnia 19 lipca 2005 r., zasadnie uchylił orzeczenie (...) do spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 23 września 2021 r. i umorzył postepowanie. Jak wskazano na wstępie, ponowna ocena stanu zdrowia odwołującego, a co za tym idzie stopnia jego niepełnosprawności była możliwa w świetle treści powołanego tam przepisu.

Z uwagi na fakt, iż rozpoznanie niniejszej sprawy wymagało wiadomości specjalnych Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu ortopedii, neurologii, chorób wewnętrznych, kardiologii, pulmonologii, otolaryngologii i gastroenterologii.

Z opinii biegłych wynika, że u H. C. występują zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne stawów, kręgosłupa szyjnego, lędźwiowo – krzyżowego jednakże bez zespołu bólowego i neurologicznych objawów ubytkowych z zachowaną funkcją chwytną i lokomocyjną. Ponadto cierpi on na obustronny niedosłuch odbiorczy, chorobę niedokrwienną serca przewlekłą, nadciśnienie tętnicze, dyslipdemię, niewielkie torbiele nerki lewej. Jednocześnie stwierdzono, że choroba ta ma przebieg stabilny, u odwołującego nie występują bóle dławiące, próba wysiłkowa EKG jest ujemna. Nie stwierdzono niewydolności serca i podkreślono, że nadciśnienie tętnicze jest dobrze kontrolowane. H. C. choruje także na rozedmę płuc centrozrazikową i przegrodową. Charakter tych zaburzeń jest lekki, a odwołujący zażywa leki w symbolicznej dawce. Brak jest u niego niewydolności oddechowej. Odwołujący posiada cechy stłuszczenia wątroby, powiększone węzły chłonne wnęki, poszerzenie przewodów żółciowych, cierpi na przewlekłe zapalenie trzustki, jednakże zmiany te nie wpływają w istotny sposób na wydolność ogólną odwołującego.

W konsekwencji biegli ocenili, że brak jest podstaw, by stwierdzić obecnie u odwołującego wyższy niż lekki stopień niepełnosprawności.

Obie strony nie wniosły zarzutów do żadnej z opinii.

Opinie biegłych, wydane po badaniu podmiotowym i przedmiotowym H. C. oraz analizie dostępnej dokumentacji medycznej dotyczącej stanu jego zdrowia, są jasne i spójne, a ich wnioski w sposób logiczny i przekonujący obszernie umotywowane, a także niekwestionowane przez strony. Powyższe, przy uwzględnieniu, iż biegli to wysokiej klasy specjaliści o wieloletnim doświadczeniu klinicznym i specjalnościach odpowiednich do schorzeń odwołującego się, nakazywało uznać sporządzone przez nich opinie za rzetelne i wiarygodne, a w konsekwencji podzielić zawarte w nich wnioski, nie znajdując podstaw do ich podważenia.

Postępowanie sądowe także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych rządzi się określonymi regułami. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która wywodzi z niego skutki prawne. Odwołujący się nie wykazał natomiast, aby stopień jego niepełnosprawności miał charakter umiarkowany.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako nieuzasadnione. Sąd nie orzekał w zakresie sybolo niepełnosprawnosci występującej u odwołującego, bowiem przedmiotem żadania objety był w sprawie jedynie jej stopień.

Sędzia J. O.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

4.05.2023 r.