Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 694/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Rafał Kubicki

Protokolant:

sekretarz sądowy Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2023 r. w Olsztynie, na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej J. P. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. kwotę 1.000.480,61 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od 11 lipca 2019 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanej J. P. na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Olsztynie) kwotę 8.325,75 zł tytułem odpowiedniej części kosztów sądowych, od uiszczenia której powód został zwolniony,

IV.  zasądza od pozwanej J. P. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. kwotę 10.573,04 zł tytułem kosztów procesu
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia o kosztach procesu do dnia zapłaty.

sędzia Rafał Kubicki

Sygn. akt I C 694/22

UZASADNIENIE

Powód - Syndyk Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. wniósł
o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla, a w nim zasądzenie od pozwanej J. P. kwoty 1.183.565,97 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 11 lipca 2019 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że posiada weksel własny na ww. sumę, wystawiony przez pozwaną, podpisany jako niezupełny ( in blanco) na zabezpieczenie spłaty zobowiązania pozwanej wobec Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. z umowy kredytu hipotecznego nr (...) podpisanej 14.08.2014 r. Umowa ta została wykonana przez kredytodawcę, zaś kredytobiorca nie wywiązał się z obowiązku spłaty, co skutkowało tym, że – po ogłoszeniu upadłości kredytodawcy – syndyk kredytodawcy wezwał pozwaną do zapłaty zaległości, a ponieważ nie odniosło to skutku, wypowiedział umowę kredytu pismem z 10.02.2016 r. i uzupełnił weksel, opatrując go datą płatności 10 lipca 2019 r., oraz zawiadomił o tym pozwaną. Na sumę wekslową składają się: niespłacony kapitał kredytu 790.000 zł, odsetki umowne 207.671,27 zł, odsetki karne 185.813,70 zł oraz opłata za czynności windykacyjne 81 zł.

Odpowiadając na pozew, pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła:

- wadliwe wypowiedzenie umowy kredytowej, niespełniające art. 75c prawa bankowego,

- związane z tym wadliwe (niezgodne z porozumieniem wekslowym) wypełnienie weksla na pełną sumę kwoty kredytu i odsetek,

- przedawnienie roszczenia kredytowego,

- związane z tym wadliwe (niezgodne z porozumieniem zakładającym niewypełnianie weksla sumą odpowiadającą przedawnionemu roszczeniu) wypełnienie weksla,

- nieuwzględnienie przez powoda, że przed SO w (...)zapadł w dniu 24 marca 2022 r. wyrok w sprawie karnej II K (...), w którym orzeczono (wprawdzie wobec osób innych niż pozwana) obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej powodowi, co powinno wpływać na ustalenie wysokości zobowiązania pozwanej.

Uzasadnienie faktyczne i prawne

­ Fakty są bezsporne. Pozwana nie zaprzeczył twierdzeniom powoda, nie kwestionowała dowodów pozwanego, a swoje wnioski dowodowe ograniczyła w istocie do dokumentów dołączonych do pozwu (nowy był tylko wniosek o zobowiązanie powoda do wskazania, jak wyliczone zostały odsetki oraz jaką kwotę powód zaliczył na poczet dochodzonego roszczenia w związku z opisanym wyżej prawomocnym wyrokiem karnym). Można to podsumować w ten sposób, że zarzuty pozwanej polegają na argumentacji prawnej. Wobec tego na podstawie zgodnych twierdzeń stron, popartych załącznikami do pozwu i repliki na odpowiedź, należało ustalić, że:

Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo–Kredytowa w W. (dalej również: Kasa) zawarła z pozwaną umowę kredytu hipotecznego nr (...), podpisaną 14.08.2014 r. ( odpis umowy k. 27-31) Na jej podstawie udzielono pozwanej kredytu
w kwocie 790.000 zł na okres do 30.07.2024 r. Kredyt oprocentowany był wg stopy referencyjnej ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej, wynoszącej na dzień zawarcia umowy 2,50%, powiększonej o marżę (...) w wysokości 11 punktów procentowych. Stopa procentowa ulegała zmianom na zasadach określonych dalej, jednak szczegółowe ustalenia na te temat nie są potrzebne, ponieważ zmiana oprocentowania nie była przedmiotem zarzutów odpowiedzi na pozew, a po złożeniu repliki powoda na odpowiedź na pozew (wraz z żądanym w odpowiedzi na pozew wyliczeniem odsetek) kwestia naliczania odsetek nie była już przez pozwaną kwestionowana. W § 12 umowy strony uzgodniły, iż kredytodawcy przysługuje prawo wypowiedzenia umowy
z zachowaniem 30-dniowego terminu w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków umowy (m.in. niezapłacenia w umówionych terminach pełnych rat kredytu za co najmniej dwa pełne okresy płatności po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy.

Bezspornie na zabezpieczenie spłaty pozwana podpisała i wręczyła powodowi weksel in blanco ( uwierzytelniony sądownie odpis k. 24). Podpisała „deklarację do weksla in blanco” z 14.08.2014 r. ( odpis k. 25), że w przypadku niedotrzymania umownego terminu spłaty Kasie służy prawo wypełnienia weksla na sumę odpowiadającą kwocie wykorzystanego kredytu z odsetkami, prowizją i innymi należnościami oraz prawo do opatrzenia weksla datą płatności według uznania.

Jest też bezsporne, że umowa została przez Kasę wykonana – kredyt został wypłacony, zaś po stronie kredytobiorcy doszło do wstrzymania się ze spłatą oraz do powstania zadłużenia.

Nie było też sporne, że Sąd Rejonowy dla (...) postanowieniem
z 5.02.2015 r. ogłosił upadłość Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej
w W. z możliwością zawarcia układu, a postanowieniem z 19.03.2015 r. ( odpis k. 22) postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu zmienił na postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego.

Bezsporne jest i to, że doszło do spełnienia omówionej wyżej przesłanki wypowiedzenia (niezapłacenie w umówionych terminach pełnych rat kredytu za co najmniej dwa pełne okresy płatności). Pismem z 29.10.2015 r. ( odpis k. 171), syndyk upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. wezwał pozwaną do zapłaty zaległości - 130.672,68 zł (w tym zaległy kapitał 30.597,49 zł)
w terminie 7 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy - wysłano 30.10.2015 r. listem poleconym ( odpis książki nadawczej k. 59). Wezwanie to ponowił pismem
z 15.12.2015 r. ( odpis k. 54) - wysłano listem poleconym ( odpis książki nadawczej
k. 62
), przy czym wówczas zaległy kapitał wynosił już 41.545,34 zł, a suma do zapłaty 154.777,90 zł. Pisma te bezspornie nie zawierały informacji o możliwości złożenia
w terminie 14 dni roboczych wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Wobec braku zapłaty syndyk wypowiedział pozwanej umowę pismem
z 10.02.2016 r. ( odpis k. 57) – wysłanym listem poleconym za potwierdzeniem odbioru (przesyłki tej pozwana nie podjęła – kopie druku i koperty k. 65-66), a pismem
z 18.06.2019 r. ( odpis k. 67) zawiadomił ją o uzupełnieniu weksla w dniu 18.06.2019 r. na sumę 1.183.565,97 zł i wezwał do zapłaty tej sumy. Pismo zawierające wypowiedzenie umowy pozwana odebrała 26.06.2019 r. ( potwierdzenie odbioru k. 69).

Na żądanie pozwanej zawarte w punkcie 4 odpowiedzi na pozew powód wyjaśnił w replice (pismo procesowe z 16.09.2022 r.) oraz poparł załączonymi dokumentami, że zaległość pozwanej dochodzona w tym postępowaniu wynosi:

- kapitał 790.000,00 zł,

- odsetki umowne kapitałowe (wg stóp kolejno: 13,50, 12 i 10%) 207.671,27 zł,

- odsetki karne (wg stopy 16%) 185.813,70 zł,

- koszty windykacyjne 81,00 zł,

Łącznie: 1.183.565,97 zł.

Wysokość zobowiązania pozwanej z pominięciem należności, które stały się wymagalne przed 1 stycznia 2016 r. wynosi 1.000.480,61 zł, na co składają się:

- kapitał 742.810,32 zł,

- odsetki umowne kapitałowe (wg stóp kolejno: 13,50, 12 i 10%) 89.716,55 zł,

- odsetki karne (wg stopy 16%) 167.926,74 zł,

- koszty windykacyjne 27,00 zł.

Szczegółowe wyliczenie przedstawione zostało w załączniku do pisma k. 184.

Pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, została zobowiązana do ustosunkowania się do tych twierdzeń, co uczyniła pismem procesowym z 2.11.2022 r. (k. 189), w którym nie zakwestionowała powyższych danych liczbowych, a tylko podtrzymała zarzut o niezachowaniu trybu wypowiedzenia przewidzianego w art. 75c prawa bankowego i stwierdziła, że powód w swej replice zbagatelizował kwestię obowiązku naprawienia szkody w postępowaniu karnym. Wobec tego Sąd uznał wszystkie podane wyżej dane liczbowe dotyczące zaległości pożyczkowej pozwanej za bezsporne i niewymagające dowodu w postaci załączników przedstawionych szczegółowo przez powoda.

W związku z tym Sąd zwrócił się o nadesłanie odpisu wyroku z 24.03.2022 r. wydanego przez Sąd Okręgowy w (...) (II K (...)) i na jego podstawie
(k. 213-221) ustala, że jedną z osób oskarżonych była tam J. P. (pozwana w tej sprawie), która została uznana za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, polegającego (w skrócie) na tym, że w celu uzyskania dla innych osób ze (...)
w W. na swoje dane kredytu w kwocie 790.000 zł przedłożyła wraz z wnioskiem o udzielenie kredytu dokumenty poświadczające nieprawdę, po czym uzyskaną sumę przekazała innym osobom, czym doprowadziła (...) w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 790.000 zł – i za czyn ten została prawomocnie skazana. Inne osoby skazane tym wyrokiem zostały na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązane do naprawienia szkody w części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) w W. – syndyka masy upadłości kwoty 3.126.000 zł (pierwsza z tych osób - pkt V wyroku) i 1.376.000 zł (druga z tych osób - pkt X wyroku) solidarnie między sobą w zakresie niższej z tych kwot. J. P. nie została obciążona takim obowiązkiem.

W ocenie Sądu, powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Zaczynając od ostatniej z poruszonych wyżej kwestii - zapytana o to na rozprawie, pełnomocnik powoda oświadczyła, że powód nie został zaspokojony
w żadnym stopniu w wykonaniu karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody przez inne osoby skazane w związku z zawarciem spornego kredytu. Obowiązek udowodnienia, że było inaczej (czyli że jakakolwiek spłata dokonana przez inną osobę doprowadziła do wygaśnięcia w całości lub w części zobowiązania kredytobiorcy) spoczywał na pozwanej, zgodnie z regułą określoną w art. 6 k.c., i nie został przez pozwaną dopełniony. Sama treść wyroku karnego nie jest oczywiście dowodem na to, że do jakichkolwiek spłat doszło.

Jak już wskazano, bezsporna jest wysokość wierzytelności kredytowej powoda wobec pozwanej, jak też bezsporna jest ta wysokość obliczona przy założeniu pominięcia roszczeń wymagalnych przed 1 stycznia 2016 r.

Roszczenia powoda wymagalne przed 1 stycznia 2016 r. są przedawnione. Niewątpliwie pozwaną należy uważać za konsumenta, a powoda za przedsiębiorcę (statusu powoda nie zmieniła ogłoszona upadłość likwidacyjna). Zgodnie z art. 22 1 k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Jak wynika z umowy, pozwana wzięła kredyt w celu niezwiązanym z działalnością gospodarczą lub zawodową. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem powoda wyrażonym w replice, że rozpoczęcie biegu przedawnienia świadczenia z tytułu umowy pożyczki łączyć należy z momentem przejścia kredytu w stan natychmiastowej wymagalności świadczenia na skutek upływu terminu wypowiedzenia. Termin przedawnienia biegnie osobno dla każdej raty - od daty jej wymagalności (wyrok Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 15.12.2017 r., I ACa 458/17). Wykluczyć trzeba koncepcję podwójnej daty wymagalności tego samego roszczenia. Raty wymagalne do daty wypowiedzenia umowy stawały się wymagalne zgodnie z terminami zapłaty wynikającymi z harmonogramu spłaty kredytu – i stosownie do tych dat wymagalności otwierały się wobec tych rat terminy przedawnienia. Wymagalność wynikająca
z wypowiedzenia umowy kredytowej dotyczyła wyłącznie tych rat, które zgodnie
z harmonogramem spłaty miały być płatne później, a stały się płatne natychmiast –
w wyniku wypowiedzenia umowy właśnie. Zgodnie z art. 5 ust. 4 noweli k.c. z dnia 13 kwietnia 2018 r. roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym
w kodeksie cywilnym, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Powyższy przepis nakazuje stosować zmienione przepisy k.c. do skutków przedawnienia, jeżeli spełnione są dwie przesłanki: roszczenie przysługuje przeciwko konsumentowi i przedawniło się przed datą wejścia w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. W świetle art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat,
a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Zatem na podstawie art. 118 k.c. (termin przedawnienia dla roszczeń okresowych wynosi 3 lata) za przedawnione uznano roszczenie w zakresie wymagalnych rat (z tytułu kapitału i odsetek) za okres za 3 lata wstecz przed wniesieniem pozwu (pozew wniesiono 2 grudnia 2019 r.), przyjmując, że koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego tj. na 31 grudnia 2015 r. Przedawnione stały się więc wszystkie raty wymagalne zgodnie
z harmonogramem do 30 grudnia 2015 r.

Jest bezsporne, że niespłacenie przynajmniej dwóch kolejnych rat uprawniło Kasę do wezwania do zapłaty oraz do wypowiedzenia umowy. Ta podstawowa przesłanka wypowiedzenia umowy (powstanie zadłużenia w wysokości umówionej) nie była przedmiotem zarzutów pozwanej. Kasa miała możliwość wezwać do zapłaty
z terminem 7-dniowym i wypowiedzieć umowę z okresem 30-dniowym liczonym od daty skutku doręczenia. Zgodnie z art. 120 § 1 zd. 2 k.c., jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniejszym możliwym terminie. W świetle tego przepisu wymagalność przyszłych rat kredytowych, wynikająca z harmonogramu, zależała (mogła być skrócona) od wypowiedzenia umowy kredytowej.

W ocenie Sądu, wypowiedzenie umowy zostało dokonane skutecznie. Sąd Okręgowy w tym składzie odstępuje tym samym od odmiennego poglądu wyrażanego w dawniej rozpoznawanej, podobnej sprawie, uznając za bardziej przekonujący pogląd zaprezentowany przez Sąd Apelacyjny w (...) z 27.01.2022 r. (I ACa 272/21).

Okoliczności faktyczne w obu sprawach (niniejszej, jak i tej będącej przedmiotem rozpoznania przez Sąd Apelacyjny w sprawie I ACa 272/21) są o tyle szczególne, że obowiązek wynikający z art. 75c powstał pomiędzy wysłaniem wezwań do zapłaty
a wysłaniem oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

Ustawą z 25.09.2015 r. – nowelizującą Prawo bankowe z dniem 27.11.2015 r. dodany został art. 75c Prawa bankowego, mający zastosowanie również do umów zawieranych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (art. 36 ustawy
o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych
), a bankom (...) ustawa dała termin do 26.12.2015 r. na dostosowanie swej działalności do tego przepisu. Art. 75c nakazuje, by wezwanie dłużnika do zapłaty zawierało termin nie krótszy niż 14 dni roboczych oraz informację o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.. Jest bezsporne, że treść wezwania do zapłaty wymagana omawianym przepisem nie została dochowana przez powoda w tej sprawie. Niedochowanie opisanej wyżej procedury poprzedzającej wypowiedzenie umowy nie skutkuje jednak bezskutecznością umowy kredytu.

Słusznie wskazał Sąd Apelacyjny w (...) z 27.01.2022 r. (I ACa 272/21), że wzywając kredytobiorcę do zapłaty przed wejściem w życie opisanej wyżej nowelizacji kredytodawca nie miał obowiązku pouczać o możliwości złożenia wniosku
o restrukturyzację zadłużenia, a wypowiedzenie dokonane następnie (już po wejściu
w życie nowelizacji) pozostaje wypowiedzeniem skutecznym.

To oznacza, że w dniu 18 czerwca 2019 r. weksel został uzupełniony przez wierzyciela w obliczu skutecznego wypowiedzenia, ale wobec częściowo przedawnionej wierzytelności. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 19.11.2015 r. (IV CSK 788/14), zakaz wypełniania weksli in blanco po terminie przedawnienia roszczeń, które weksle te zabezpieczają, wyprowadzić można orzeczeń Sądu Najwyższego, według których na gruncie obowiązujących przepisów prawa wekslowego, niezależnie od zwrotów użytych w porozumieniach towarzyszących wręczeniu weksli in blanco mogą być one uzupełnione jedynie przed upływem terminu przedawnienia roszczenia podlegającemu zabezpieczeniu (ponieważ porozumienie wekslowe zawiera choćby dorozumiany sprzeciw wystawcy wobec wypełniania weksla na sumy przedawnione). Tym samym weksel dołączony do pozwu został wypełniony niezgodnie z porozumieniem („deklaracją wekslową”), ale tylko w tej części, która dotyczy przedawnionych roszczeń.

Zarówno na gruncie stosunku wekslowego, jak i stosunku podstawowego (umowy kredytu – podstawa prawna: art. 69 ust. 1 Prawa bankowego), na grunt którego przeszedł wskutek sprzeciwu pozwanych spór z weksla in blanco, powództwo zasługuje więc na częściowe uwzględnienie. Pozwana wykazała, że weksel został wypełniony częściowo niezgodnie porozumieniem wekslowym, ponieważ na gruncie stosunku podstawowego wierzytelność powoda była częściowo przedawniona (powód nie wskazał żadnych przekonujących zdarzeń przerywających bieg przedawnienia, pozwani mogli więc uchylić się od zaspokojenia powoda).

Zgodnie z art. 70 w zw. z art. 103 prawa wekslowego, roszczenia weksla własnego skierowane przeciwko wystawcy przedawniają się z upływem trzech lat od daty płatności weksla. Porównując tę datę z datą wniesienia powództwa (15.04.2022 r.) należy uznać, że zgodne z porozumieniem wekslowym roszczenie wekslowe nie przedawniło się.

Rygoryzm zobowiązania wekslowego, decydujący o jego atrakcyjności jako formy zabezpieczenia wierzytelności, polega na jego samodzielnym i abstrakcyjnym charakterze. Abstrakcyjność zobowiązania wekslowego polega na tym, iż jest ono niezależne od podstawy prawnej, która spowodowała jego zaciągnięcie. Niemniej jednak jeżeli weksel w chwili jego wystawienia był wekslem niezupełnym ( in blanco),
a jednocześnie gwarancyjnym, a posiadaczem weksla jest remitent czyli pierwszy wierzyciel (nie doszło do indosowania weksla – art. 11 Prawa wekslowego), to przysługują mu dwa roszczenia: ze stosunku podstawowego (kauzalnego) i z weksla. W takim przypadku zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądowym i literaturą przedmiotu, abstrakcyjny charakter zobowiązania wekslowego ulega istotnemu osłabieniu i dłużnik ten może podnieść w stosunku do wierzyciela wekslowego zarzuty nie tylko formalne, wynikające z prawa wekslowego, ale również z treści porozumienia (w szczególności zarzut wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem)
i z łączącego strony stosunku podstawowego (art. 10 i art. 17 Prawa wekslowego).

Mając na uwadze powyższe rozważania, na podstawie powołanych przepisów oraz art., 720 k.c. i art. 481 § 1 i 2 k.c. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.000.480,61 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 lipca 2019 r. do dnia zapłaty.

W przedmiotowej sprawie brak było podstaw do zastosowania art. 117 1 k.c.
W świetle art. 117 1 § 1 k.c. w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. § 2. Korzystając z uprawnienia, o którym mowa w § 1, sąd powinien rozważyć
w szczególności:

1) długość terminu przedawnienia;

2) długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia;

3) charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

W realiach niniejszej sprawy powód wypowiedział umowę pozwanemu w lutym 2016 r., zatem dysponował odpowiednim czasem, aby wystąpić z pozwem przeciwko pozwanym (do czasu wejścia w życie ustawy o zmianie k.c. upłynęły ok. 2 lata). Powód nie wykazał, aby pozwana podjęła jakiekolwiek działania, które wpłynęłyby na niedochodzenie przez niego roszczenia. Ponadto powód nie wykazał, aby działanie właśnie pozwanej doprowadziło do ogłoszenia upadłości Kasy. We wniosku
o zwolnienie od kosztów sądowych powód podniósł, że sytuacja Kasy jest wynikiem działania grup przestępczych (w domyśle: wielu, nie jednej).

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 k.p.c., mając na względzie wynik procesu. Powód wygrał sprawę w 85% i poniósł koszty procesu w kwocie 15.817 zł, do których zaliczono: wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 10.800 zł, opłatę od pełnomocnictwa 17 zł i opłatę sądową od pozwu w kwocie 5.000 zł. 85% z tej sumy to 13.444,45 zł. Z kolei pozwana wygrała sprawę w 15%, a poniosła koszty w sumie 19.142,75 zł, do których zaliczono: wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 10.800 zł, opłatę od pełnomocnictwa 17 zł i tę część opłaty sądowej od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony i która podlega ściągnięciu na podstawie art. 113 ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - w kwocie 8.325,75. 15% z tej sumy to 2.871,41 zł. Różnica między tymi wynikami z korzyścią dla powoda to 10.573,04 zł.

sędzia Rafał Kubicki