Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 38/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

4

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 11 października 2021r., sygn. III K 251/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ obrońca

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść w postaci:

a) nieuzasadnionego przyjęcia, że T. Z. uczestniczył w zorganizowanej grupie przestępczej kierowanej przez D. P. (1) (czyn I) - podczas gdy T. Z. nie miał świadomości uczestniczenia i działania w ramach struktur takiej grupy, jego działań nie charakteryzowały trwałość, porozumieniu oraz zorganizowanie co do osiągnięcia rezultatów w postaci określonych czynów zabronionych, ostatecznie zaś T. Z. pozostawał w przekonaniu - w których utwierdzała go D. P. (1) czy też notariusze - podejmowania legalnych czynności gospodarczych (apelacja obrońcy T. Z.)

obraza przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, obiektywizmu i domniemania niewinności, które to naruszenia miały istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, gdyż doprowadziły Sąd I instancji do:

całkowicie błędnych ustaleń faktycznych co do zdarzeń opisanych w zarzutach i rzeczywiście podejmowanych przez oskarżonych aktywności gospodarczych i ich ocenę dowolną (a nie swobodną), dokonaną wbrew zasadom wiedzy, logiki, doświadczenia życiowego i zawodowego i rzeczywistej treści zebranych w sprawie dowodów i w wyniku tego zupełnie błędne przyjęcie:

a) jakoby oskarżona D. P. (1) zaplanowała przestępczy sposób pozyskiwania korzyści majątkowych poprzez wyłudzanie nienależnych zwrotów podatkowych oraz

b) jakoby oskarżona ta założyła i kierowała grupą przestępczą, koordynowała wszystkie działania grupy i poszczególnych jej członków podczas, gdy wszystkie podejmowane przez oskarżonych czynności były prawem dozwolone, mogły być dokonywane w ramach obowiązującej zasady swobody działalności gospodarczej i miały swoje realne uzasadnienie w sytuacji gospodarczej, a w szczególności w długofalowych planach i zamierzeniach zmierzających do rozwijania działalności i kooperacji poszczególnych podmiotów gospodarczych, co wynika nie tylko z wyjaśnień oskarżonej D. P. (1), ale także częściowo z wyjaśnień pozostałych oskarżonych, jak i - pominiętych przez Sąd I instancji - innych dowodów (umowa najmu biura Spółki, prowadzenie księgowości spółki przez zewnętrzne biuro, pobrania przez urząd skarbowy podatków od umów pożyczek, faktycznych obrotów finansowych oraz prawnych), z których wynika, że podejmowane przez oskarżonych czynności nie były pozorne, lecz rzeczywiste i zmierzały do rozwinięcia działalności gospodarczej, zrealizowania inwestycji i osiągania z niej w przyszłości zysków, a nie - prowadzenia przestępczej działalności zmierzającej do wyłudzenia podatkowego (apelacja obrońcy D. P. (1))

naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia, a to art. 7 k.p.k., art. 5 §2 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, dokonywaną z rażącym naruszeniem zasady obiektywizmu oraz zasady domniemania niewinności, co w konsekwencji doprowadziło Sąd I instancji do popełnienia błędów w ustaleniach faktycznych polegających na nieuzasadnionym i niezgodnym z zasadami wiedzy, logiki oraz wskazaniami doświadczenia życiowego i zawodowego przyjęciu, że:

a) D. P. (1) "do udziału w grupie przestępczej przekonała swojego syna M. R.", w sytuacji gdy żaden dowód w sprawie nie potwierdza okoliczności zawiązania się jakiejkolwiek grupy przestępczej, czy też zawarcia porozumienia między oskarżonymi w sprawie co do podjęcia wspólnie działalności mającej cel przestępczy,

b) D. P. (1) i M. R. "rekrutację kolejnych osób dla zaplanowanych działań podjęli oni wspólnie", w sytuacji gdy żaden z dowodów nie potwierdza tej okoliczności, w szczególności brak jest jakiegokolwiek dowodu wskazującego (chociażby pośrednio) na planowanie jakichkolwiek działań przez D. P. (1) wraz z M. R.),

c) w niniejszej sprawie istniała zorganizowana grupa przestępcza, którą kierować miała rzekomo D. P. (1), która zaakceptowała kształt grupy przestępczej, kierowała działaniami jej członków i miała decydować o podziale w grupie zysków" w sytuacji gdy żaden dowód w sprawie nie potwierdza tego ustalenia,

3) naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia, a to art. 7 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego dokonywaną z rażącym naruszeniem zasady obiektywizmu oraz zasady domniemania niewinności przejawiające się w ustaleniu przez Sąd I instancji, że:

a) M. R. co najmniej w lutym 2016r. został zwerbowany przez D. P. (1) do grupy przestępczej, w sytuacji gdy brak jest jakiegokolwiek dowodu wspierającego to ustalenie,

b) M. R. przystał do grupy przestępczej, której celem było pozyskiwanie w przestępczy sposób korzyści majątkowej od Skarbu Państwa, w sytuacji gdy ustalenie to nie zostało przez Sąd I instancji poparte jakimkolwiek materiałem dowodowym w szczególności w zakresie świadomości M. R. co do istnienia grupy oraz celu jej działania, co czyni to ustalenie gołosłownym i oparty na domysłach i przypuszczeniach, które nie są źródłem dowodowym w postępowaniu karnym,

c) M. R. podporządkował się poleceniom D. P. (1) i je wykonywał - akceptował, że to D. P. (1) będzie decydować o podziale zysków, w sytuacji gdy ustalenie to nie zostało poparte przez Sad I instancji żadnym najmniejszym nawet dowodem, co czyni je gołosłownym i niezgodnym z zasadami postępowania karnego,

d) "M. R. działając w ramach grupy przestępczej, realizując polecenia D. P. (1) w zamiarze osiągnięcia korzyści majątkowej kosztem Skarbu Państwa usiłował bezpośrednio do tego zmierzając, doprowadzić do wyłudzenia należnego podatku VAT", w sytuacji gdy ustalenie to jest jednostronne, albowiem Sąd I instancji nie wziął pod uwagę treści wyjaśnień M. R. z których w sposób jednoznacznych wynika, iż nie miał on świadomości działania w celu wyłudzenia, że został zapewniony przez swoją matkę D. P. (1) o prawidłowości i rzetelności przedłożonych deklaracji, czym D. P. (1) wprowadziła M. R. w błąd wyzyskując tym samym zaufanie jakim darzył ją syn,

e) M. R. podjął się wykonania szeregu poleconych przez D. P. (1) działań, przygotował szereg nierzetelnych dokumentów (...)", w sytuacji gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika w sposób jednoznaczny, iż M. R. nie przygotowywał żadnych dokumentów, bowiem te przygotowywała D. P. (1), zaś M. R. jedynie te dokumenty podpisał działając na pełnym zaufaniu do rzetelności, prawidłowości i prawdziwości ich sporządzenia przez swoją matkę,

f) "M. R. działał w ramach grupy przestępczej", w sytuacji gdy okoliczność ta nie wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności jest sprzeczna z wyjaśnieniami oskarżonego złożonymi przy pierwszej czynności procesowej (apelacja obrońcy M. R.)

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy dopatruje się w niniejszej sprawie nadużywania pojęcia zorganizowanej grupy przestępczej do grona znajomych, którzy postanowili popełnić przestępstwo wyłudzenia podatku VAT od Skarbu Państwa.

Słusznie obrońcy podnoszą, że w tej sprawie żaden z oskarżonych nie potwierdził istnienia takiej grupy, ani nie wskazał jej składu osobowego, czy podziału ról. Nie dyskwalifikuje to możliwości przypisania sprawstwa uczestnictwa w zorganizowanej grupie przestępczej, chociaż niewątpliwie to utrudnia. Problem w sprawach o przestępczość zorganizowaną tkwi bowiem w tym, że coraz częściej dochodzi do utożsamiania istnienia grupy osób znajomych sobie, popełniających przestępstwa - z zorganizowaną grupą przestępczą. Jak bowiem wskazuje się w komentarzach (np. w Komentarzu do Kodeksu karnego pod red. Włodzimierza Wróbla i Andrzeja Zolla): " Grupa zorganizowana to coś znacznie więcej niż współsprawstwo czy luźna grupa osób zamierzających popełnić przestępstwo. W pojęciu zorganizowania tkwią warunki podstawowej wewnętrznej struktury organizacyjnej (choćby z niskim stopniem zorganizowania), jakaś trwałość, jakieś więzy organizacyjne w ramach wspólnego porozumienia, planowanie przestępstw, akceptacja celów, trwałość zaspokojenia potrzeb grupy, gromadzenie narzędzi popełniania przestępstw, wyszukiwanie miejsc dla przechowywania łupu, rozprowadzanie go, podział ról, skoordynowany sposób działania, powiązania socjologiczno-psychologiczne między członkami. Kierowanie grupą jako funkcja władcza polega na określaniu kierunków działania, wydawaniu poleceń, koordynowaniu działalności uczestników grupy (w ten sposób Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 7.12.2000 r., II AKa 184/00, KZS 2001/1, poz. 26; podobnie Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 24.01.2001 r., II AKa 240/01, Prok. i Pr. 2004/4, poz. 20; zob. też wyrok SA w Katowicach z 8.12.2005 r., II AKa 68/05, oraz wyrok SA w Łodzi z 22.09.2014 r., II AKa 131/14, LEX nr 1544828). Zorganizowana grupa mająca na celu dokonywanie przestępstw tym różni się od innej grupy (szajki) przestępców, że jest zorganizowana, a więc ma trwałą strukturę czy to pionową – z przywódcą kierującym działalnością, czy poziomą – ze stałym gronem uczestników koordynujących działalność według ustalonych reguł, i tym, że jej grono nie nawiązuje kontaktu dla dokonania pojedynczych przestępstw, lecz z góry zakłada popełnienie możliwie wielu przestępstw. Nie jest grupą zorganizowaną grono znajomych, którzy odnawiają kontakty tylko dla dokonania doraźnej przestępczej transakcji handlowej. Nie jest taką grupą środowisko ludzi zajmujących się tą samą działalnością przestępczą, jeśli nie utrzymują ze sobą kontaktów organizacyjnych, tj. gdy nie łączy ich żadna struktura (wyrok SA w Krakowie z 21.03.2001 r., II AKa 28/01, KZS 2001/4, poz. 24)".

Przekładając te rozważania na grunt niniejszej sprawy należało uznać, że mamy do czynienia właśnie z luźną grupą osób mających zamiar popełnić przestępstwo. Oprócz D. P. (1) będącej głównym motorem działania znajomych, bierze w niej udział, jej syn, koleżanka, kolega syna i jego dziewczyna. Jest to zatem ewidentnie grono znajomych z kręgu rodzinno-towarzyskiego, którzy tak naprawdę dopuszczają się dwóch zachowań polegających na wystąpieniu do organów skarbowych o zwrot podatku VAT w dniu 9 maja 2016r. w imieniu spółki (...) i w tym samym dniu w imieniu spółki (...). Wcześniejsze zachowania tworzyły podstawy do złożenia tej deklaracji podatkowej, a późniejsze były konsekwentnym trwaniem przy wcześniejszym stanowisku podczas postępowania kontrolnego. Nie ma w tym żadnej trwałości, wspólnego interesu, akceptacji celów, czy trwałości zaspokajania potrzeb grupy. W rzeczywistości grono znajomych postanowiło zająć się działalnością deweloperską w oparciu o nieruchomość należącą do T. Z., ale nie dysponując środkami do budowy domów postanowili uzyskać te środki ze zwrotu podatku VAT tworząc fikcyjne podstawy do wypłaty tych należności i na tym polegały czynności przygotowujące wystąpienie o zwrot podatku. Po wyeliminowaniu z opisu czynów przypisanych oskarżonym zachowania polegającego na udziale w zorganizowanej grupie przestępczej, pozostał opis trafnie odpowiadający rolom poszczególnych osób z inicjatorem i kierującą pozostałymi oskarżonymi D. P. (1) oraz pozostałymi osobami funkcjonującymi w granicach współsprawstwa.

Po rozstrzygnięciu kwestii działania w zorganizowanej grupie przestępczej, należy wskazać, że w pozostałym zakresie prokurator miał rację kwalifikując zachowanie oskarżonych jako przestępstwo pozostające w zbiegu idealnym z przestępstwem skarbowym. Wbrew bowiem stanowisku obrońców, poszczególne zachowania oskarżonych rozpatrywane w oderwaniu od ich głównego zamiaru, związane z tworzeniem spółek, wnoszeniem aportu etc. są normalnym zjawiskiem gospodarczym i tak byłoby i w niniejszej sprawie, gdyby oskarżeni nie postanowili wystąpić do Skarbu Państwa o zwrot nienależnego podatku VAT, bo to do tego sprowadza się karygodność ich zachowania. Wcześniejsze zachowania stanowiły bowiem etap przygotowania głównego zachowania objętego przestępstwem, a pozostałe - podejmowane w trakcie postępowania kontrolnego były już działaniami maskującymi. Gdyby zatem nie wystąpienie o zwrot podatku nie doszłoby do popełnienia przestępstwa powszechnego pozostającego w zbiegu idealnym z przestępstwem skarbowym.

W rezultacie Sąd odwoławczy uznał za zasadne zarzuty apelacji obrońców oskarżonych w zakresie, w jakim kwestionowali oni istnienie zorganizowanej grupy przestępczej, akceptację uczestnictwa w grupie czy wreszcie stosowanie reguł obowiązujących w grupie. Konsekwencją tego było uniewinnienie D. P. (1), M. R., T. Z. i B. G. od popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku.

Wniosek

zmiana wyroku poprzez uniewinnienie od zarzutu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uwzględnienie zarzutów apelacji obrońców oskarżonych skutkowało zmianą wyroku poprzez uniewinnienie D. P. (1), M. R., T. Z. i B. G. od popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej. W rezultacie utraty mocy kar orzeczonych za ten czyn uchyleniu podlegały kary łączne pozbawienia wolności orzeczone wobec całej czwórki oskarżonych. Dalszą konsekwencją było wyeliminowanie z opisu czynów opisanych w punktach II, III, IV i V części wstępnej wyroku znamion wskazujących na działanie w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej, z kwalifikacji prawnej należało wyeliminować art. 65 § 1 k.k. w przypadku przestępstw powszechnych i art. 37 § 1 pkt 5 k.k.s., a z podstawy wymiaru kary odpowiednio art. 65 § 1 k.k. i art. 38 § 1 pkt 2 k.k.s.

Zmiana zasad wymiaru kary i wyeliminowanie podstaw nadzwyczajnego obostrzenia kary skutkowało uchyleniem kar pozbawienia wolności za przestępstwa skarbowe opisane w punktach III i V części wstępnej zaskarżonego wyroku, gdyż wszystkie przepisy części szczególnej przewidywały wyłącznie kary grzywny. Jest to zmiana o tyle nieistotna dla treści wyroku, gdyż Sąd I instancji - słusznie - stosując art. 8 § 1 k.k.s. wskazał jako kary podlegające wykonaniu kary orzeczone za przestępstwa powszechne, czyli opisane w punktach II i IV części wstępnej. Zmiana ta pozostawała zatem bez wpływu na wymiar kary łącznej i pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyroku.

Konsekwencją uniewinnienia B. G. i M. R. od zarzutu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej i rezygnacji z art 65 k.k. jako podstawy wymiaru kary była ich odpowiedzialność w granicach zwyczajnego ustawowego zagrożenia karą. Zważywszy na ich niekaralność, niezbyt istotny udział we współsprawstwie, Sąd podzielił pogląd Sądu I instancji o słuszności zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary, jednakże z podstawy stosowania tego środka należało wyeliminować art. 41a § 1 i 2 k.k.s.

Wyeliminowanie podstaw nadzwyczajnego obostrzenia kary musiało mieć również wpływ na wymiar kary za poszczególne przestępstwa. Tyle, że M. R., T. Z. i B. G. Sąd wymierzył kary w minimum ustawowym, wobec czego nie było czego łagodzić. Natomiast w przypadku D. P. (1) Sąd uznał za zasadne obniżenie kary za czyn opisany w punkcie II części wstępnej do roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Ponieważ po uniewinnieniu B. G. i T. Z. od popełnienia czynu I pozostały jedynie skazania za jeden czyn powszechny i jeden skarbowy, z których do wykonania Sąd wskazał tylko karę za przestępstwo powszechne, brak było podstaw do łączenia kar. W odniesieniu do M. R. i D. P. (1) konieczne stało się orzeczenie nowych kar łącznych pozbawienia wolności. Kary łączne grzywny nie były kwestionowane, a Sąd nie dokonywał zmiany kar jednostkowych grzywny, stąd pozostały one w mocy.

Przy wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności wobec M. R. Sąd łączył kary:

- roku pozbawienia wolności za czyn II,

- roku pozbawienia wolności za czyn IV.

Ponieważ były to czyny popełnione tego samego dnia w odniesieniu do dwóch spółek, zważywszy, że dotychczasowa kara łączna wynosiła rok, Sąd odwoławczy uznał za trafne orzeczenie nowej kary łącznej w wysokości roku pozbawienia wolności, do tej kary odnosząc orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary.

W przypadku D. P. (1) łączeniu podlegały kary pozbawienia wolności:

- roku i 4 miesięcy za czyn II,

- roku i 2 miesięcy za czyn IV,

- 10 miesięcy za czyn VI.

Nowa kara łączna musiała zatem zawierać się w przedziale od roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności do 3 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności. Dotychczas - przy wyższej karze za czyn II i skazaniu za kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą kara łączna wynosiła 2 lata i nie była skarżona na niekorzyść. Wobec tego nową karę łączną Sąd orzekł w wysokości roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, co uwzględnia bardzo silny związek przedmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, a między czynami II i IV wręcz tożsamość czasu popełnienia przestępstwa i sposobu działania. Daje przy tym D. P. (1) możliwość odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego.

3.2.

rażąca niewspółmierność kary - wyrażająca się w orzeczeniu kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, w sytuacji, gdy Sąd zastosował tę instytucję do innych oskarżonych, a jedną z oskarżonych uniewinnił - opierając się między innymi na charyzmie i manipulacjach D. P. (1) oraz nieświadomości jej przestępczych działań, a także podkreślając fakt, że nie doszło do realizacji zamierzonego celu majątkowego oraz mając na uwadze prymat zastosowania kar finansowych (apelacja obrońcy T. Z.)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd nie zastosował warunkowego zawieszenia wykonania kary z uwagi na wielokrotną karalność oskarżonego i przekonanie o niemożności uzyskania celów kary w przypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary. Sytuacja oskarżonego o tyle się poprawiła, że na skutek uniewinnienia od czynu z art. 258 § 1 k.k. i eliminacji podstawy nadzwyczajnego obostrzenia kary z art. 65 § 1 k.k., karę wykonywać będzie bez rygorów typowych dla wielokrotnych recydywistów, bo do art. 65 § 1 k.k. stosuje się odpowiednio art. 64 § 2 k.k.

Wniosek

zmiana wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wykonania kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutu rażącej niewspółmierności kary, brak było podstaw do zastosowania środka probacyjnego.

3.3.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mających wpływ na jego treść polegających na przyjęciu, iż oskarżona B. S. (1) obejmując funkcję prezesa spółki (...) sp. z o.o., a następnie podpisując przedkładane jej przez D. P. (1) i M. R. dokumenty nie obejmowała świadomością, iż uczestniczy w procederze nakierunkowanym na wyłudzenie nienależnego podatku od towarów i usług, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonego materiału dowodowego z uwzględnieniem właściwości osobistych oskarżonej, jej wykształcenia i doświadczenia zawodowego winno prowadzić do wniosków odmiennych (apelacja prokuratora)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Prokurator w środku odwoławczym odwołuje się do opisu czynu zarzucanego B. S. (1) w akcie oskarżenia, czyli podpisania pozornej umowy pożyczki w zakresie czynu II oraz podpisania poświadczającego nieprawdę dokumentu w postaci deklaracji VAT-7 za kwiecień 2016r. w imieniu spółki (...) oraz posłużenia się tym dokumentem składając deklarację podatkową w Pierwszym Urzędzie Skarbowym w S.. Zarzut ten jednak abstrahuje od treści dowodu przeprowadzonego przez Sąd I instancji w postaci ekspertyzy z zakresu badań porównawczych pisma ręcznego (k. 1648-1656), z którego wynika, że na deklaracji VAT za kwiecień 2016r. podpis prawdopodobnie nie został nakreślony przez B. S. (1), a ze względu na kserokopię faktury (...) nie podjęto badań pisma.

W przeciwieństwie do prokuratora Sąd wyciąga z treści tej ekspertyzy inne wnioski, a mianowicie, że nie przełamano istotnych wątpliwości co do sprawstwa B. S. (1) w zakresie autorstwa podpisu na fakturze VAT i - co najistotniejsze - deklaracji podatkowej, a to one były głównym zachowaniem zarzucanym oskarżonej. Jeżeli zatem wersja oskarżonej wskazuje, że przystąpiła do spółki pod wpływem namowy D. P. (1), gdyż chciała brać udział w podmiocie budującym domy, to rozsądnie brzmi wskazanie przyczyn, dla których zrezygnowała z udziału w spółce z chwilą, gdy spółka zbyła udziały w nieruchomości. Ewidentnie B. S. (1) nie dopilnowała wykreślenia jej z KRS ufając w zapewnienia D. P. (1), jednakże nie da się w oparciu o treść ekspertyzy grafoskopijnej przypisać B. S. (1) autorstwa podpisu pod fakturą i deklaracją podatkową. Słusznie zatem Sąd I instancji w oparciu o ten dowód uznał, że B. S. (1) zrezygnowała z udziału w przestępstwach w kwietniu 2016r. na etapie przygotowania do zachowania polegającego na wyłudzeniu zwrotu podatku, a zatem nie można przypisać jej zarówno udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, jak i przestępstwach polegających na wyłudzeniu na szkodę Skarbu Państwa.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku co do B. S. (1) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ze względu na niezasadność zarzutu apelacji Sąd nie uwzględnił wniosku apelacyjnego.

3.4.

obraza prawa materialnego tj. art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 §1 k.k. polegającą na jego niezastosowaniu i w konsekwencji wymierzenia M. R. za czyny opisane w punkcie 2 części wstępnej wyroku, B. G. za czyn opisany w punkcie 2 części wstępnej wyroku w dolnym wymiarze ustawowym zagrożenia, podczas gdy obowiązkiem Sądu było wymierzenie kary pozbawienia wolności powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia (apelacja prokuratora)

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji prokuratora byłby zasadny, gdyby nie zmiana wynikająca z uniewinnienia oskarżonych od działania w zorganizowanej grupie przestępczej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w przypadku czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. dolna granica ustawowego zagrożenia wynosi rok pozbawienia wolności. W przypadku przypisania sprawcy działania w warunkach określonych w art. 65 § 1 k.k. dolna granica musi ulec podniesieniu, a zatem wynosi rok i miesiąc pozbawienia wolności.

Wniosek

zmiana wyroku poprzez wymierzenie M. R. oraz B. G. kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności i kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ze względu na uniewinnienie oskarżonych od popełnienia przestępstwa w zorganizowanej grupie przestępczej, brak było podstaw do modyfikacji wysokości kary orzeczonej wobec M. R. i B. G..

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Kwestia stosowania art. 62 § 2 k.k.s.

Do dnia 31 grudnia 2016r. przepis ten przewidywał sankcję do 240 stawek dziennych grzywny. Od 1 stycznia 2017r. drastycznie podwyższono sankcję określoną w tym przepisie wskazując karę grzywny do 720 stawek dziennych oraz karę pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż rok. Jednocześnie dodano § 2a przewidujący również grzywnę do 720 stawek dziennych, karę pozbawienia wolności, ale bez zastrzeżenia dolnej granicy wynoszącej rok. Dlatego Sąd uznał za konieczne w przypadku kwalifikacji prawnej czynów opisanych w punktach III i V zakończonych przed 1.01.2017r. wskazać, że art. 62 § 2 k.k.s. stosowany był w wersji obowiązującej do dnia 31 grudnia 2016r.

W odniesieniu do czynu przypisanego w punkcie VII części wstępnej zakończonego już po 1.01.2017r. Sąd wskazał w kwalifikacji zamiast § 2 art. 62 k.k.s. jego § 2a jako zagrożony karą łagodniejszą, bo nie dość, że pozbawioną dolnej granicy pozbawienia wolności, to pozostawiającej możliwość orzeczenia alternatywnej kary łagodniejszego rodzaju.

Sąd z urzędu poprawił również błąd w podstawie wymiaru kary za czyn opisany w punkcie 10 części dyspozytywnej jako że art. 76 k.k.s. podzielony jest na paragrafy, a nie na ustępy. Gdyby nie to, że wyrok podlegał zmianie z innych przyczyn, zastąpienie art. 76 ust. 2 k.k.s. przez art. 76 § 2 k.k.s. można by dokonać w trybie sprostowania wyroku.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.5.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W zakresie, w jakim nie doszło do zmiany wyroku, o czym mowa w sekcji 5.2.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na niezasadność części zarzutów i wniosków apelacji oraz brak innych przesłanek podlegających uwzględnieniu z urzędu.

1.6.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana polegała na tym, że Sąd:

1.  uniewinnił D. P. (1), M. R., T. Z. i B. G. od popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku, zaś kosztami procesu w tej części obciążył Skarb Państwa,

2.  uchylił kary łączne pozbawienia wolności orzeczone wobec D. P. (1), M. R., B. G. i T. Z.,

3.  z opisu czynów opisanych w punktach II, III, IV i V części wstępnej wyeliminował znamiona wskazujące na działanie w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej, z kwalifikacji prawnej wyeliminował art. 65 §1 k.k. i art. 37 §1 pkt 5 k.k.s., zaś z podstawy wymiaru kary – art. 65 § 1 k.k. i art. 38 § 1 pkt 2 k.k.s.,

4.  w kwalifikacji prawnej czynów opisanych w punktach III i V dodał zastrzeżenie, że art. 62 §2 k.k.s. zastosowano w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016r.,

5.  co do czynu opisanego w punkcie VII części wstępnej wobec D. P. (1) w miejsce art. 62 §2 k.k.s. zastosował art. 62 §2a k.k.s.,

6.  w punkcie 10 części dyspozytywnej jako podstawę wymiaru kary w miejsce art. 76 ust. 2 k.k.s. wskazał art. 76 §2 k.k.s.,

7.  uchylił kary pozbawienia wolności orzeczone za czyny opisane w punktach III i V części wstępnej zaskarżonego wyroku,

8.  obniżył karę pozbawienia wolności wymierzoną D. P. (1) za czyn przypisany w punkcie II części dyspozytywnej do roku i 4 miesięcy,

9.  orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary wobec B. G. odniósł do kary za czyn II, eliminując z podstawy zastosowania tego środka probacyjnego art. 41a §1 i 2 k.k.s.,

10.  na podstawie art. 39 §2 k.k.s. w zw. z art. 2 §2 k.k.s. połączył kary wymierzone D. P. (1) i wymierzył jej karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

11.  na podstawie art. 39 §2 k.k.s. w zw. z art. 2 §2 k.k.s. połączył kary wymierzone M. R. i wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności, orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania odniósł do tej kary łącznej, eliminując z podstawy zastosowania tego środka probacyjnego art. 41a §1 i 2 k.k.s.

Zwięźle o powodach zmiany

1.7.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

I i III

W zakresie w jakim doszło do uniewinnienia oskarżonych od udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, koszty procesu ponosi Skarb Państwa (art. 632 pkt 2 k.p.k.).

W części w jakiej doszło do skazania koszty procesu ponoszą oskarżeni w częściach ich dotyczących, natomiast opłaty zostały wymierzone na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4, art. 3 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. Nr 49, poz. 223)

7.  PODPIS

Andrzej Wiśniewski Janusz Jaromin Maciej Żelazowski

1.8.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

apelacja obrońcy T. Z.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.9.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

co do winy wobec B. S. (1), co do kary wobec M. R. i B. G.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.10.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

obrońcy M. R.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

4

Podmiot wnoszący apelację

obrońca D. P. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana