Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2023r.

Sąd Okręgowy w S. III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 stycznia 2023r. w S.

sprawy B. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do rekompensaty

w związku z odwołaniem B. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 27 października 2022 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje B. M. prawo do rekompensaty.

UZASADNIENIE

Decyzją z 27.10.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.) oraz art. 21 ustawy z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (t. j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1924 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr. 8, poz. 43 ze zm.) odmówił B. M. przyznania rekompensaty ponieważ nie udokumentowała 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Organ rentowy wskazywał na brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wystawionego według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia z dnia 7.021983 r.

W odwołaniu od tej decyzji B. M. wniosła o jej zmianę i przyznanie rekompensaty. Wskazała, że z przedstawionych organowi rentowemu dokumentów wynika, że cały okres zatrudnienia od 2.09.1985 r. do 31.12.2008 r. pracowała w szczególnych warunkach. Świadectwo pracy za okres od 2.09.1985 r. do 31.10.2000 r., wystawione przez (...)w E. w likwidacji jest obciążone wadą prawną, natomiast podmiot ten uległ likwidacji, bez ustanowienia następcy prawnego i w związku z tym nie może przedłożyć prawidłowego dokumentu.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji i dodatkowo wskazał, iż do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględniono okresu od 2.09.1985 r. do 2.07.2000 r. w (...) w E. oraz od 1.11.2000 r. do 31.12.2008 r. w (...) w E. z uwagi na brak świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd ustalił, co następuje:

B. M. (ur. (...), nazwisko rodowe K.) w dniu 19.08.2022 r. wystąpiła z wnioskiem o emeryturę. Decyzją z 13.09.2022 r. organ rentowy przyznał jej od 31.08.2022 r. emeryturę w kwocie zaliczkowej. Wypłata świadczenia podlegała zawieszeniu z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia przez uprawnioną.

W dniu 29.09.2022r. odwołująca wystąpiła z wnioskiem o wypłatę świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę oraz o przyznanie rekompensaty w związku z pracą w warunkach szczególnych.

Jako okresy pracy w warunkach szczególnych odwołująca wskazała dwa okresy zatrudnienia. Organ renty nie uwzględnił żadnego z nich.

Pierwszy sporny okres dotyczył zatrudnienia odwołującej w (...) w E. od 2.09.1985 r. do 31.10.2000 r. Pracę w tym zakładzie podjęła po ukończeniu dwuletniego (...) w B. i uzyskaniu tytułu technika(...). Początkowo została zatrudniona na staż (od 2.09.1985 r. do 30.11.1985 r.), a następnie na czas nieokreślny, jako technik (...) Od początku zatrudnienia do 31.12.1999 r. pracowała również dodatkowo na tym stanowisku w wymiarze 60 godzin w miesiącu (0,54 etatu) w ramach dodatkowego zatrudnienia. W 2000 r. doszło do załamania sytuacji finansowej (...) w E. i od dnia 3.07.2000r. odwołująca została przeniesiona do Działu (...) w E.. Działalność tej jednostki zakończyła się jej likwidacją.

Po likwidacji (...) odwołująca podjęła zatrudnienie w (...) Sp. z o.o. w E., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy od 1.11.2000 r. do 28.09.2022 r. wykonywała obowiązki starszego (...). W tym zakładzie pracowała do czasu przejścia na emeryturę.

Powyższe ustalano na podstawie akt osobowych odwołującej (koperta k. 17).

B. M. nie uzyskała świadectw pracy w warunkach szczególnych za żaden z powyższych okresów. W „standardowych” świadectwach pracy obaj pracodawcy wskazali jednak, że:

- od 2.09.1985 r. do 2.07.2000 r. pracowała w warunkach szczególnych na podstawie Dz. Urz. MZiOS z 1989 r. Wykaz A 14041901 (pkt 8 świadectwa pracy z(...) k. 8 akt rentowych);

- od 1.11.2000 r. do 31.12.2008 r. wykonywała prace w warunkach szczególnych jako (...) Wykaz A Dział XIV poz.4 (pkt 11 świadectwa pracy z (...) k. 9 akt rentowych).

Przesłuchane w charakterze świadków: Z. B. i E. K., to byłe współpracownice odwołującej, których ścieżka zawodowa była praktycznie identyczna ze ścieżką zatrudnienia odwołującej. Należy zaznaczyć, że świadek Z. B. jest już uprawniona do emerytury i organ rentowy odmówił jej prawa do rekompensaty, wskakując na identyczną argumentację, co w przypadku odwołującej. Świadek odwołała się od negatywnej decyzji do tut Sądu – sprawa sygn. akt III U 144/22 i wyrokiem z 8.06.2022 r. przyznano jej prawdo do rekompensaty. Organ rentowy nie składał od tego orzeczenia apelacji i wyrok stał się prawomocny z dniem 14.07.2022 r. Odwołująca w sprawie III U 144/22 była słuchana w charakterze świadka.

Na podstawie zeznań świadków przesłuchanych w niniejszej sprawie, potwierdzono okoliczności związane z przebiegiem zatrudnienia odwołującej i rodzajem prac przez nią wykonywanych w trakcie obu spornych kresów. Nie ulega wątpliwości, że zgodnie z pisemnymi zakresami obowiązków, które znajdują się w aktach osobowych odwołującej, jako (...) i starszy (...)osobiście wykonywała zdjęcia rtg, tomografii i mammografii. Wszystkie te czynności były wykonywane w środowisku o wysokim stopniu promieniowa jonizującego. Zmiana pracodawcy, która wynikła po likwidacji (...) w E., wiązała się jedynie ze zmianą nazwy jednostki zatrudniającej. Czynności przy robieniu zdjęć rtg nadal wykonywała w tym samym budynku i gabinecie. Pod tym względem nic się nie zmieniło.

Do stażu pracy w warunkach szczególnych uwzględniono zatem okresy od 2.09.1985 r. do 2.07.2000 r. i od 1.11.2000r. do 31.12.2008 r.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 164) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948 r., jeżeli przed dniem 1.01.2009 r. wykonywał przez co najmniej 15 lat prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów art. 32 i 33 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a nie ma prawa do emerytury określonej:

- w art. 46 w związku z art. 29, 32 i 33 lub art. 39, art. 50, art. 50a lub art. 50e albo art. 184 ustawy emerytalnej,

- art. 34 i 48 w związku z art. 49 ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2006 r. albo:

- art. 3 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 27.07.2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z DFUS oraz ustawy Karta Nauczyciela,

- art. 88 ustawy z dnia 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela

oraz nie ma prawa do emerytury pomostowej.

Bezspornym w sprawie było, że B. M. urodziła się po dniu 31.12.1948 r. i nie posiada prawa do emerytury ustalonej na podstawie powołanych powyżej przepisów. Natomiast spór sprowadzał się do ustalenia, czy spełnia warunek dotyczący posiadania na dzień 1.01.2009 r. co najmniej 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu, odwołująca spełnia powyższy warunek, gdyż w okresach 2.09.1985 r. do 2.07.2000 r. i od 1.11.2000 r. do 31.12.2008 r. wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w szczególnych warunkach wymienione w Dziale XIV poz. 4 Wykazu A, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, tj. prace narażające na działanie promieniowania jonizującego.

Ustalając powyższe Sąd oparł się na zgromadzonych w sprawie dowodach, w szczególności dokumentacji znajdującej się w aktach organu rentowego, aktach osobowych i zeznaniach świadków.

Zeznania świadków Sąd uznał za wiarygodne, gdyż były rzeczowe, logiczne, zasadniczo ze sobą zgodne oraz korespondujące z treścią zgromadzonej w aktach osobowych dokumentacji. Podkreślenia wymaga, iż odwołująca praktycznie przez całe życie zawodowe pracowała w warunkach szczególnych jako (...) do tej pracy też posiadała przygotowanie merytoryczne i tytuł technika(...). Brak świadectw pracy w warunkach szczególnych wynikał z przyczyn obiektywnych, gdyż pierwszy zakład pracy uległ likwidacji i aktualnie odwołująca nie byłaby w stanie uzyskać takiego dokumentu. Odnośnie drugiego okresu zatrudnienia tj. w (...), uzyskanie świadectwa pracy w warunkach szczególnych nadal narażałoby ją na decyzje odmowną z uwagi na brak 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Analiza akt osobowych, które zdaniem Sądu należy ocenić jako kompletne i wiarygodne pod względem zgormadzonej w nich dokumentacji i sposobu ich prowadzenia, dawała podstawę do uwzględnienia spornych okresów zatrudnienia za wykonywane w warunkach szczególnych i uznanie, że odwołująca spełniła wszystkie warunki do uzyskania prawa do rekompensaty.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.

mt