Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 lipca 2022r. S. R. zasądził od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. K. kwotę 9.088,09 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 28 sierpnia 2018r., oddalił dalej idące powództwo oraz orzekł o kosztach procesu i kosztach sądowych.

W apelacji od powyższego wyroku, zaskarżając go w części, w tym odnośnie roszczenia głównego ponad kwotę 2937,11 zł. oraz w pkt III i IV, strona pozwana zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego:

- art. 385 ¹ § 1 kc kc,

- art. 805 § 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 353 ¹ kc

- art. 361 § 2 kc,

- art. 384 § 1 kc

2. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy:

- art. 233 § 1 kpc.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwana wniosła zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części i orzeczenie o kosztach procesu za obie instancje.

S. O. rozpoznając apelację oparł się na ustaleniach faktycznych Sądu Rejonowego i zważył co następuje. Apelacja strony pozwanej jest w całości uzasadniona, gdyż zasadne są podniesione w niej zarzuty naruszenia tak prawa materialnego jaki i procesowego.

S. O. nie podziela stanowiska Sądu pierwszej instancji, z istoty którego wynika, że skoro strony zawarły w dniu 3 lipca 2018r., na okres w którym wystąpiło zderzenie ubezpieczeniowe, umowę ubezpieczenia A. (...) według wariantu serwisowego, czyli droższego i powód w związku z tym zapłacił wyższą składkę ubezpieczeniową, to daje mu to uprawnienie do uzyskania wyższego odszkodowania zgodnie z wybranym przez siebie wariantem ubezpieczenia. Zarówno jednak i S. R. i powód pomijają tą istotną okoliczność, że zasada pełnego odszkodowania realizowana jest jedynie w obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym odpowiedzialności cywilnej, natomiast zakres odszkodowania ubezpieczeniowego w przypadku ubezpieczeń dobrowolnych, jakim jest również ubezpieczanie (...), może podlegać ograniczeniom na podstawie stosunku umownego, wynikającego z zawartego przez strony kontraktu. Kompensacja szkody jest więc wtedy dokonywana w granicach określonych warunkami konkretnej umowy ubezpieczenia i w przewidziany w niej sposób. S. O. nie podziela przy tym, wyrażonego lakonicznie i bez szerszego odniesienia do okoliczności niniejszej sprawy, stanowiska Sądu pierwszej instancji, co do abuzywności postanowienia umowy zawartego w § 17 ust 5 owu pozwanej, co trafnie zarzuca skarżąca, wskazując błędnie jednostkę redakcyjną ( § 17 ust. 7) powyższych owu. Tak więc w ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw stwierdzenie abuzywności tychże postanowień w zakresie uzależniającym wypłacenie odszkodowania w wariancie serwisowym od dokonania naprawy pojazdu i przedstawienia rachunków lub faktur (...) dotyczących robocizny, części zamiennych, materiałów lakierniczych i normaliów. Stosownie do artykuł 385 ^{( 1)} § 1 kc uznanie danego postanowienia umownego za niedozwolone wymaga stwierdzenia, że spełnia ono łącznie następujące przesłanki: po pierwsze, że nie zostało uzgodnione indywidualnie z konsumentem, czyli zostało mu narzucone, po drugie nie dotyczy sformułowanych w sposób jednoznaczny głównych świadczeń stron, po trzecie ukształtowane w ten sposób prawa oraz obowiązki pozostają w sprzeczności z dobrymi obyczajami i po czwarte ukształtowane w ten sposób prawa i obowiązki rażąco naruszają interesy konsumenta. S. R. przede wszystkim nie wskazał z jakich przyczyn uznał powyższe postanowienia umowy za abuzywne, tzn. nie kwalifikując ich i nie oceniając jako świadczenia głównego czy też jako ubocznego. Tymczasem postanowienia te zawarte w § 17 ust. 5 owu, bez wątpienia określają świadczenie główne ubezpieczyciela, a że zostały sformułowane w sposób jednoznaczny i nie można uznać, że kształtują prawa i obowiązki powoda w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszając jeszcze jego interesy jako konsumenta, to i barak było podstaw do uznania ich za abuzywne. W rozpoznawanej sprawie było niesporne, że powód nie przedstawił stronie pozwanej rachunków lub faktur (...) dokumentujących naprawę samochodu zgodnie z postanowieniami § 17 ust. 3 owu, które określają zasady ustalenia wysokości odszkodowania przy szkodzie częściowej w pojeździe, w wariancie serwisowym. Jak wynikam natomiast z § 17 ust. 5 owu w sytuacji gdy poszkodowany nie przedstawi rachunków lub faktur, o których mowa w ustępie 3 tegoż paragrafu, (...) wypłaca bezsporną część odszkodowania, ustaloną na podstawie wyceny (...), sporządzonej w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub (...) w sposób szczegółowo opisany w tym ustępie. Skoro powód nie wywiązał się z postanowień umowy i nie przedłożył pozwanej rachunków lub faktur (...) dokumentujących naprawę samochodu, prawidłowo dokonała ona likwidacji szkody w wariancie optymalnym. Zauważyć też należy, co nie jest pozbawione znaczenia przy ocenie abuzywności postanowień umowy, iż dokonanie wyceny szkody w wariancie optymalnym nie pozbawia powoda możliwości ustalenia wysokości odszkodowania w wariancie serwisowym, na który strony zawarły umowę, po przedłożeniu przez niego rachunków bądź też faktur (...) za naprawę pojazdu, co wynika z § 17 ust. 5 owu, in fine (zob. też uzasadnienia wyroków S. O. w Ś. z 11 kwietnia 2019r., sygn. akt II Ca (...) i z dnia 13 października 2020r., sygn. akt II Ca (...)). S. O. nie podziela natomiast powoływanej przez powoda odmiennej linii orzecznictwa sądów powszechnych w kwestii uznania wskazywanych wyżej postanowień umownych za abuzywne. Nie może być przy tym, w ocenie Sądu, uzasadnionym argumentem przemawiającym za abuzywnością takich postanowień umowy, potrzeba wyłożenia przez ubezpieczonego niejednokrotnie znacznej kwoty pieniędzy na naprawę w celu przedstawienia rachunków lub faktur ubezpieczycielowi. Zauważyć bowiem należy, że powszechną praktyką przy umowach ubezpieczeń komunikacyjnych jest zlecenie naprawy autoryzowanemu warsztatowi w formie bezgotówkowej, co zapewnia wysoką jakość wykonanej usługi jak i brak potrzeby wyłożenia jakiejkolwiek kwoty, gdyż rozliczenie następuje między warsztatem a ubezpieczycielem, a jednocześnie, tym samym spełniona jest funkcja ochronna ubezpieczenia.

Mając zatem na względzie powyższe rozważania S. O. dokonał oceny roszczenia powoda na podstawie warunków zawartej przez strony umowy ubezpieczenia A. (...) i ogólnych warunków ubezpieczeń komunikacyjnych (...) numer (...) z 14 września 2017 roku oraz mając na uwadze wycenę według wariantu optymalnego, na kwotę 5970,03 zł., dokonaną w niekwestionowanej przez strony opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej (k. (...)). Gdy zatem bezspornym było, że strona pozwana w związku ze zdarzeniem, jak wynika z uzasadnienia pozwu (k. (...)), wypłaciła powodowi kwotę 3.730,49 zł., to brak było podstaw do nie nieuwzględnienia w całości apelacji pozwanej, gdy zaskarżyła ona zasądzoną przez Sąd pierwszej instancji kwotę ponad sumę 2.937,11 zł.

Z powyższych przyczyn S. O., na podstawie art. 386 § 1 kpc, zmienił zaskarżony wyrok, orzekając o kosztach procesu na podstawie art. 100 zd. pierwsze kpc i rozdając je stosunkowo, przy przyjęciu, że powód utrzymał się ze swoim żądaniem w (...), a strona pozwana w (...). Przy czym koszt powoda wyniosły łącznie 5602,57 zł (750 zł. – opłata od pozwu, 3617 zł – koszty zastępstwa prawnego, 1235,57 zł – wykorzystana zaliczka na opinię biegłego), a pozwanej, tytułem zastępstwa prawnego – 3600 zł. Zasądzeniu zatem od powoda na rzecz strony pozwanej podlegała kwota 1.115,31 zł. (73% z 3600 – 27% z 5602,57 zł). O kosztach postępowania apelacyjnego (400 zł - opłata od apelacji i 900 zł – koszty zastępstwa prawnego) S. O. orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 i art. 391 § 1 kpc (pkt II).

Sygn. akt II Ca 911/22 Ś., dnia 25 maja 2023 r.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)