Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 85/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 maja 2023 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Katarzyna Zielińska

Protokolant st. sekr. sądowy Joanna Święcka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2023 roku w P.

sprawy z powództwa małoletnich K. S. i P. S. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową I. S.

przeciwko R. S.

o podwyższenie alimentów

I.  Oddala powództwo o podwyższenie alimentów za okres poprzedzający wniesienie powództwa.

II.  Umarza postępowanie w pozostałym zakresie.

III.  Nie obciąża stron opłatami sądowymi.

IV.  Znosi wzajemnie koszty procesu między stronami.

Sygn. akt III RC 85/22

UZASADNIENIE

I. S., w imieniu swoich małoletnich dzieci K. S. i P. S., w dniu 09 czerwca 2022 roku wytoczyła powództwo o podwyższenie alimentów od pozwanego R. S. na rzecz małoletnich powodów K. S. i P. S., orzeczonych w wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 18 grudnia 2012 roku w sprawie VI RC 1513/12, z kwot po 300 złotych miesięczne do kwot po 900 złotych miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich, tj. łącznie do kwoty po 1800 złotych miesięcznie, płatnych na dotychczasowych zasadach i warunkach. Jednocześnie wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletnich powodów kwot po 12 600 złotych na rzecz każdego z nich, tj. łącznie kwoty 25 200 złotych, płatnych do rąk matki małoletnich wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że od daty ostatniego wyrokowania o alimentach sytuacja materialna małoletnich powodów i przedstawicielki ustawowej uległa znacznej zmianie. Za przyczynę podała wzrost potrzeb małoletnich powodów, spadek siły nabywczej pieniądza, a także fakt, że ciąży na niej obowiązek spłaty rat kredytu hipotecznego na zakup mieszkania.

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów wskazała, że aktualnie koszty usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów wynoszą po około 1 400 złotych miesięcznie na każdego z nich i obejmują przede wszystkim wydatki na żywność – 600 złotych, odzież, obuwie – 250 złotych, wydatki na rozrywkę – 100 złotych, wydatki szkolne – 50 złotych, dojazd do szkoły – 165 złotych, środki czystości, środki higieny – 200 złotych

Roszczenie o zapłatę łącznej kwoty 25 200 złotych oparła na normie przepisu art. 137 § 2 kro. Podkreśliła, że powodowie od kilku lat mają znacznie zwiększone potrzeby materialne w stosunku do tych z 2012 roku. Matka małoletnich przez długi czas wstrzymywała się jednak z wniesieniem pozwu o podwyższenie alimentów w decydującej mierze z uwagi na prowadzone z byłym mężem rozmowy, a następnie – trwające postępowanie o podział majątku wspólnego.

Pozwany R. S. uznał co do zasady powództwo o podwyższenie alimentów po wniesieniu pozwu. Wniósł o oddalenie w całości powództwa w zakresie zasądzenia kwot po 12 600 złotych na każdego z małoletnich powodów wskazując, że małoletni powodowie nie udowodnili, że istnieją niezaspokojone potrzeby za okres poprzedzający wytoczenie powództwa.

W dniu 29 maja 2023 roku przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów I. S. oraz pozwany R. S. zwarli ugodę, na mocy której pozwany R. S. zobowiązał się do płacenia na rzecz małoletnich powodów K. S. oraz P. S. alimentów za okres od 9 czerwca 2022 roku do 31 maja 2023 roku w kwocie po 500 złotych miesięcznie na każdego z nich, łącznie po 1000 złotych miesięcznie, zaś od 1 czerwca 2023 roku w kwocie po 700 złotych miesięcznie na każdego z małoletnich powodów, łącznie w kwocie po 1400 złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów I. S., w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 18 grudnia 2012 roku w sprawie VI RC 1513/12, a przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów wyraziła zgodę na powyższe warunki ugody.

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2012 roku wydanym w sprawie VI RC 1513/12 Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód małżeństwo R. S. i I. S..

Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi P. S. i K. S. powierzył obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania dzieci przy matce.

Jednocześnie Sąd zobowiązał obie strony do ponoszenia kosztów wychowania i utrzymania małoletnich P. S. i K. S. i z tego tytułu zasądził od R. S. na rzecz małoletnich alimenty po 300 złotych miesięcznie na każdego z nich, łącznie 600 złotych miesięcznie, płatne do rąk matki dzieci I. S. do dnia 10 każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z 18.12.2012r. k. 33 znajdujący się w aktach VI RC 1513/12 Sądu Okręgowego w Olsztynie)

Małoletni K. S. ma 17 lat. Jest uczniem III klasy Technikum Gastronomicznego w P.. W I klasie uczęszczał na korepetycje z języka angielskiego przez 4 miesiące. Nadal ma problemy z nauką języka angielskiego. Nie pobiera korepetycji. Trenuje boks.

Małoletni P. S. ma 15 lat. Uczy się w I klasie Liceum Ogólnokształcącego w R.. Trenuje siatkówkę.

Wszystkie opłaty i wydatki związane z korepetycjami i treningami były i są ponoszone przez matkę małoletnich.

Małoletni na zajęcia wychowania fizycznego posiadali po jednej parze butów sportowych. Z kurtek sezonowych matka kupowała im jedynie kurtki zimowe. Chłopcy nie wyjeżdżali na ferie i wakacje.

Matka małoletnich poniosła koszty leczenia ortodontycznego małoletniego K. S..

I. S. nie zaciągnęła żadnych zobowiązań w celu zaspokojenia potrzeb małoletnich. Pomagali jej rodzice, dostarczając jej jajka, kurczaki, warzywa.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów I. S. k. 148-149, zeznania pozwanego R. S. k. 149-149v)

Matka małoletnich jest zatrudniona w (...)- (...) Banku Spółdzielczym w P. jako referent na okres próbny do 04 lipca 2023 roku za wynagrodzeniem 2 529,29 zł netto.

( dowód: umowa o pracę k. 145)

R. S. od 2004 roku prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu drewnem. Za 2020 rok wykazał stratę w wysokości 38 731,97 zł, za 2021 roku dochód w wysokości 46 845,47 zł, a za 2022 rok dochód w kwocie 85 538,02 zł

(dowód: zeznania podatkowe pozwanego za 2020, 2021 i 2022 rok k. 115-139)

Opisany wyżej stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów. Sąd dał wiarę w całości dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron w zakresie wyżej opisanym.

Na podstawie powyższego Sąd ustalił, że w okresie 3 lat przed wniesieniem powództwa o podwyższenie alimentów usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów były zaspokojone. Z ubiegłych lat nie pozostały żadne potrzeby, które wymagają zaspokojenia obecnie.

Sąd zważył, co następuje:

Co do zasady alimenty mają służyć zaspokojeniu bieżących potrzeb uprawnionego. Dochodzenie przez uprawnionego do alimentacji na podstawie art. 137 § 2 kro roszczeń alimentacyjnych za czas poprzedzający wytoczenie powództwa jest dopuszczalne, jeżeli z tego okresu pozostały niezaspokojone potrzeby albo zobowiązania zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na zaspokojenie tych potrzeb. Powyższy przepis odnosi się do bardzo rzadkich przypadków żądania alimentów za okres wsteczny, gdy nadal pozostają jakieś niezaspokojone potrzeby z czasu sprzed wniesienia powództwa. W rezultacie uprawniony powinien wykazać, że jego określone usprawiedliwione potrzeby nie zostały dotychczas zrealizowane (np. wstrzymuje się z rehabilitacją), bądź zostały zrealizowane, lecz nastąpiło to wskutek zaciągnięcia zobowiązania, które nie zostało jak dotąd spłacone.

Małoletni powodowie w żaden sposób tego nie udowodnili. Okoliczności, że powodowie w okresie 3 lat przed wytoczeniem powództwa nie korzystali z zajęć sportowych, korepetycji, wyjazdów w okresach ferii i wakacji, nie mieli takiej ilości ubrań, jaką by chcieli, nie stanowi podstawy do zasądzenia alimentów za okres wsteczny. Tych potrzeb już nie da się zrealizować. Bieżące potrzeby w tym zakresie zaspokajają obecnie ustalone przez strony alimenty.

W doktrynie i w orzecznictwie jednoznacznie wskazuje się, że uzyskanie alimentów za okres sprzed wniesienia pozwu uzależnione jest od wykazania przez wierzyciela, że jego usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem lub utrzymaniem i wychowaniem nie zostały za ten okres zaspokojone albo zostały zaspokojone dzięki np. zaciągniętym pożyczkom (por. uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 28 lipca 1949 r., C 389/49, OSN 1951, nr 3, poz. 60; wyrok SN z dnia 8 czerwca 1976 r., III CRN 88/76, OSNCP 1977, nr 2, poz. 33). Rozwiązanie to wynika z natury prawnej alimentów, których celem jest dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania na bieżąco. Społeczną funkcją alimentów jest zaspokajanie bieżących potrzeb uprawnionego, dlatego powinny być realizowane na bieżąco. Kumulowanie należności alimentacyjnych za czas dłuższy może powodować szereg ujemnych zjawisk, polegających między innymi na skapitalizowaniu jakiejś wyższej kwoty alimentów, która w przyszłości zostanie przeznaczone na jakieś inne cele niż zaspokajanie rzeczywistych potrzeb uprawnionego, czy powstania znacznego zadłużenia osób zobowiązanych do alimentacji.

Tak więc strona powodowa nie wykazała ziszczenia się przesłanek mogących warunkować zasądzenie odpowiedniej sumy w związku z pozostaniem niezaspokojonych potrzeb małoletnich powodów z okresu sprzed wytoczenia powództwa. Matka małoletnich zaspokajała wszystkie podstawowe, usprawiedliwione potrzeby małoletnich na bieżąco. Nie występowała w tym okresie z powództwem o podwyższenie alimentów. Nadto nie wykazała, aby pozostały jakieś niezaspokojone potrzeb małoletnich czy też, celem zagwarantowania małoletnim odpowiednich warunków, musiała zaciągnąć pożyczki. Tym samym matka małoletnich w istocie przyznała, że powyższe potrzeby małoletnich powodów zostały zabezpieczone, co wyłącza możliwość stosowania w sprawie art. 137 § 2 kro. Stąd w tym zakresie powództwo zostało oddalone.

Stosownie do regulacji prawnej z art. 355 § 1 kpc Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Mając na uwadze powyższe, wobec zawarcia przez strony ugody w zakresie podwyższenia alimentów po wniesieniu powództwa, Sąd umorzył postępowanie.

W oparciu o przepis art. 102 kpc i art. 100 kpc Sąd nie obciążył pozwanego opłatami sądowymi od uiszczenia, których małoletni powodowie zostali zwolnieni z mocy prawa i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami.