Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do Sądu Rejonowego w Gryficach dnia 20 kwietnia 2021 r. powodowie K. J. i R. J. wnieśli o zasądzenie od pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. na ich rzecz kwoty 3 471,99 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1.562,98 zł od dnia 4 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty, od kwoty 365,47 zł od dnia 4 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty, od kwoty 645,41 zł od dnia 4 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty, od kwoty 898,13 zł od dnia 10 września 2020 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu. Powodowie dochodzą od pozwanej bezpodstawnie pobranych opłat za ścieki, które to faktury powodowie opłacali celem uniknięcia przymusu, o którym mowa w art. 411 pkt 1 k.c., ponieważ pozwana groziła wszczęciem postępowania sądowego oraz iż za ich nieopłacenie odetnie im wodę.

Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2021 r. Sąd Rejonowy w Gryficach przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie.

W dniu 1 października 2021 r. wydany został przez tut. sąd nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie prowadzą w ramach spółki cywilnej działalność turystyczną w postaci pensjonatu (...) winogronem” na nieruchomości przy ul. (...) w P..

Powodowie 20 grudnia 2004 r. zawarli z Zakładem (...) w P. umowę nr (...) na dostawę wody i odprowadzanie ścieków. Pozwana jest następcą prawnym Zakładu (...) w P. i przejęła wszelkie jego prawa i obowiązki, w tym zobowiązania objęte z powyższej umowy.

Zgodnie z § 1 ust. 1 ww. umowy z dnia 20 grudnia 2004 r. nr (...) pozwana (dostawca) zobowiązała się dostarczać wodę w ilości min. 2m ³/godz., max. 5m ³ oraz przyjmować ścieki, z wyjątkiem ścieków opadowych i wód drenażowych.

Rozliczanie ilości dostarczanej wody miało być ustalane na podstawie wodomierzy zainstalowanych na przyłączu, a w razie jego braku, wielkość zużycia wody ustalać miał dostawca w zryczałtowanej wysokości zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (§ 2 ust. 2 zd. 1 umowy).

Zgodnie z § 3 umowy ilość przyjętych ścieków ustala się:

- 100% dostarczonej wody lub 100% dostarczonej z innego ujęcia (ust. 1 );

- 100% dostarczonej wody lub 100% dostarczonej z innego ujęcia minus ilość wody zarejestrowana przez wodomierz zamontowany na instalacji do podlewania zieleni na terenie nieruchomości (ust. 2).

- według wskazań przepływomierza zamontowanego na odpływie ścieków do sieci kanalizacyjnej ( ust. 3).

Powodowie (odbiorca) zobowiązany był do regulowania należności za dostarczoną wodę i odebrane ścieki, na podstawie faktur wystawionych przez dostawcę w terminie określonym na fakturze, nie krótszym niż 14 dni od daty jej doręczenia (§ 17 ust. 1 umowy).

Bezsporne, a nadto dowody:

- umowa k.9-10,

- uchwała Rady Gminy R. z dnia 29.08.2008 r. w sprawie przekształcenia Zakładu (...) w sp.zo.o. k.11-12,

- odpis z KRS pozwanej k.37-40, 64-67,

Na posesji powodów zamontowane są dwa wodomierze wody: dla celów socjalno-bytowych oraz wodomierz ogrodowy. Licznik ogrodowy znajduje się w studzience, która często znajduje się pod wodą, na przykład po intensywnej ulewie.

W protokole nr (...) z 2008 r. z odbioru technicznego przyłączy do sieci wodnej i kanalizacyjnej potwierdzono, że przyłącza wykonane na terenie nieruchomości powodów są wykonane zgodnie z przepisami i na bazie istniejących przyłączy.

Podczas jednego z odczytów, który miał miejsce 14 lipca 2015 r., inkasent pozwanej stwierdził, że wodomierz ogrodowy wskazywał zużycie, podczas gdy w tym samym czasie nie stwierdzono podlewania roślin na posesji powodów. Stwierdził nadto, że drugi wodomierz nie pracował, a powinien wskazywać zużycie wody na cele socjalno-bytowe, a w obiekcie powodów w sezonie turystycznym znajduje się pracująca kuchnia, stołówka oraz usługi hotelowe. Powyższe zgłosił kierownictwu pozwanej spółki, zwracając uwagę na wysokie zużycie wody służącej do podlewania ogrodu.

Na posesji powodów dwukrotnie była przeprowadzana kontrola: w dniu 16 lipca 2015 r., podczas której upoważnieni pracownicy pozwanej odnotowali brak możliwości jednoznacznego stwierdzenia podłączenia instalacji wody ogrodowej z wodą ogólną, jako że instalacja przebiegała pod ziemią. Oraz 29 września 2015 r., podczas której zdjęto wodomierz nr (...) i zamontowano wodomierz nr (...). Pracownik pozwanej zasugerował wówczas założenie licznika do odczytu ilości ścieków na koszt pozwanej. Przeprowadzone kontrole nie wykazały uchybień.

Pismem z 2 grudnia 2015 r. pozwana poinformowała powodów o gwałtownym wzroście wody bezpowrotnie zużytej, co do której nie pobierano opłat za kanalizację. Oraz że jest nieproporcjonalna do ilości z lat poprzednich. Pozwana poinformowała, że na własny koszt zainstaluje u powodów na przyłączu kanalizacyjnym urządzenie pomiarowe, które będzie mierzyć faktyczną ilość odprowadzanych ścieków przez pensjonat, kuchnię i stołówkę.

Dnia 21 kwietnia 2016 r. zdemontowano wodomierz ogrodowy nr (...) i dokonano wymiany legalizacyjnej na wodomierz nr (...).

Pismem z dnia 4 maja 2016 r. pozwana stwierdziła, że dla nieruchomości powodów nie zawarto umowy o zaopatrzenie wodę i odprowadzanie ścieków oraz poinformowała, że może odciąć wodę lub zamknąć przyłącze kanalizacyjne, z uwagi na ich nielegalny pobór i odprowadzanie, to jest bez zawartej umowy.

W odpowiedzi na to pismo powodowie potwierdzili, że posiadają umowę dot. przedmiotowej posesji i zwrócili uwagę na już przeprowadzone kontrole.

Podczas kolejnych odczytów wodomierzy w latach następnych inkasent pozwanej zauważył zwiększone zużycie wody na posesji powodów. Dowiedział się wówczas od powoda, że wynika to z faktu, iż wodą z węża ogrodowego powód oprócz podlewania trawnika napełnia również basen, o czym inkasent pozwanej powiadomił kierownictwo pozwanej spółki.

Pismem z 18 stycznia 2017 r. pozwana poinformowała powodów, iż analizując instalację kanalizacji sanitarnej nie ma możliwości technicznych zamontowania licznika do pomiaru ścieków. Wezwała powoda do przedstawienia wiarygodnych dokumentów potwierdzających, że zużycie wody do podlewania ogrodu wynosi ok. 400m ³ rocznie, co zdaniem pozwanej nie jest fizycznie możliwe. Z tego względu do czasu przedstawienia wiarygodnych dokumentów zarząd spółki podjął decyzję o naliczaniu należności z licznika ogrodowego zarówno za wodę, jak i za ścieki, co spotkało się ze sprzeciwem powodów.

Powodowie kwestionowali naliczanie opłat za ścieki na liczniku ogrodowym, wskazując, że opłaty te będą odejmowane z faktur podczas płatności. Pozwana wzywała powodów do zapłaty zaległych faktur, a pismem z dnia 15 lutego 2018 r. zawiadomiła o zamiarze odcięcia dostawy wody do ich posesji.

Dowód:

- protokół nr (...) z 2008 r. z odbioru technicznego przyłączy do sieci wodnej, kanalizacyjnej k.14,

- adnotacja służbowa z dnia 14.07.2015 r. k.70,

- upoważnienie do przeprowadzenia kontroli z dnia 16.07.2015 r. k.68,

- upoważnienie do przeprowadzenia kontroli z dnia 29.09.2015 r. k.69,135-135v,

- pismo pozwanego z dnia 02.12.2015 r. k.71,

- protokół z dnia 21.04.2016 r. wymiany wodomierza nr (...) k.13, 136-136v,

- pismo pozwanej z dnia 4.05.2016 r. k.90,

- pismo pozwanego z dnia 18.01.2017 r. k.72, 91,

- pismo powodów z dnia 25.09.2017 r. k.24;

- pismo pozwanej z dnia 15.02.2018 r. znak L dz. (...) k.25,

- zeznania świadka S. J. k.117v-118v,

- zeznania świadka M. P. k.118v-119,

- zeznania świadka T. S. k.119v-120v,

- zeznania powoda K. J. k.130-131.

W latach 2019-2020 pozwana nie dokonywała odjęcia wody zarejestrowanej przez dodatkowy wodomierz ogrodowy nr (...) od 100% wody dostarczonej, lecz wystawiała faktury za całą wodę, której pobranie wskazywał wodomierz nr (...) z doliczeniem opłaty za odprowadzanie ścieków.

Pozwana obciążyła powodów opłatą za pobór ścieków z licznika ogrodowego nr (...) w łącznej kwocie 3471,99 zł, na którą składają się kwoty wynikające z

- faktury nr (...) z dnia 30 lipca 2019 r. - kwota 1562,98 zł;

- faktury nr (...) z dnia 06 sierpnia 2019 r. - kwota 365,47 zł;

- faktury nr (...) z dnia 21 września 2019 r. - kwota 645,41 zł;

- faktury nr (...) z dnia 31 sierpnia 2020 r. - kwota 898,13 zł.

W fakturach wskazywano pozycje BO - bieżący odczyt oraz PO- poprzedni odczyt. Od pozycji BO odejmowano pozycję PO i w ten sposób obliczano różnicę pomiędzy ilością wody jaka przepłynęła przez licznik w poszczególnych miesiącach.

14 maja 2020 r. pozwana informując o stanie zadłużenia zawiadomiła powodów , że w przypadku niezapłacenia zaległości po dniu 4 czerwca 2020 r. przyłącze wodne zostanie odcięte. Powodowie informowali pozwaną o bezzasadności opłat za ścieki z licznika ogrodowego, jednak ostatecznie opłacali faktury w tej części, z zastrzeżeniem ich zwrotu, ponieważ pozwana groziła wszczęciem postępowania sądowego oraz, iż za ich nieopłacenie odetnie im wodę, co uniemożliwiłoby prowadzenie ich pensjonatu w kolejnym sezonie.

Pismem z 19 maja 2020 r. powodowie wnieśli o zmianę stanowiska pozwanej, wskazując na wadliwe i powielane od kilku lat działanie spółki, które powoduje bezpodstawne obciążanie powodów kosztami.

W odpowiedzi pozwana podtrzymała decyzję o zamiarze odcięcia wody w dniu 2 czerwca 2020 r. w przypadku braku spłaty zadłużenia, jednocześnie zawiadomiła o rozwiązaniu umowy z powodami za 3 - miesięcznym okresem wypowiedzenia. Powodowie usiłowali wpłynąć na stanowisko spółki poprzez złożenie skargi z dnia 30.06.2020 r. na bezprawne działanie jej zarządu, co jednak nie przyniosło oczekiwanego efektu, ponieważ rada nadzorcza w piśmie z dnia 27.07.2020 r. uznała, że skarga nie jest zasadna.

W ww. piśmie Rady Nadzorczej pozwanej spółki z dnia 27 lipca 2020 r. potwierdziła stanowisko zarządu na uzasadnione wątpliwości , iż zamontowany licznik ogrodowy dotyczy zużycia wody na cele socjaln0 – bytowe. Wskazała na możliwość powołania niezależnego biegłego w celu jednoznacznego ustalenia prawidłowości działania zamontowanych wodomierzy i wskazania celu zużycia wody. Pozwana zaproponowała, że koszty biegłego mogłaby ponieść strona, której stanowisko nie znalazłoby potwierdzenia w zaistniałym stanie faktycznym. Rozwiązanie to nie spotkało się z akceptacją powodów. Nadto zarekomendowano zarządowi pozwanej cofnięcie złożonego wypowiedzenia i kontynuowanie umowy na dotychczasowych warunkach i sposobie rozliczania wody i odprowadzenia ścieków.

Dowód:

- faktura nr (...) z dnia 30.07.2019 r. wraz z potwierdzeniem płatności mBank nr referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 03 czerwca 2020 r., oraz mBank nr U referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 11.08.2019 r. k.15,16,

- faktura nr (...) z dnia 06.08.2019 r. wraz z potwierdzeniem płatności mBank nr referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 03 czerwca 2020 r., oraz mBank nr referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 11.08.2019 r. k.17,18,

- faktura nr (...) z dnia 21.09.2019 r. wraz z potwierdzeniem płatności mBank nr referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 03 czerwca 2020 r., oraz mBank nr referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 11.08.2019 r. k.19,20,23,

- faktura nr (...) z dnia 31.08.2020 r. wraz z potwierdzeniem płatności mBank nr referencyjny operacji (...)- (...) z dnia 09.09.2020 r. k.21, 22,

- pismo pełnomocnika pozwanego z dnia 10.09.2019 r. k.73,

- pismo z dnia 14.05.2020 r. k.26,

- pismo z 19.05.2020 r. k.27-28,

- pismo z dnia 14.05.2020 r. k.26 i 02.06.2020 r. k.29,

- skarga powodów do rady nadzorczej pozwanej z dnia 30.06.2020 r. na działanie zarządu k.30-31,

- pismo rady nadzorczej pozwanej z dnia 27.07.2020 r. k.32, 74,

- zeznania świadka S. J. k.117v-118v,

- zeznania świadka M. P. k.118v-119,

- zeznania świadka T. S. k.119v-120v,

- zeznania powoda K. J. k.130-131,

Woda mierzona licznikiem ogrodowym wykorzystywana jest przez powodów do podlewania znajdujących się w ogrodzie roślin, których jest bardzo dużo - jest trawnik, bambusy, palmy, drzewa iglaste. Powodowie posiadają też w ogrodzie na swojej posesji basen, brodzik dla dzieci oraz jacuzzi, które powstały w 2019 r. Wtedy też powstały dodatkowe nasadzenia, które wymagają nawadniania. Na posesji powodów są zamontowane węże ogrodowe, jest dodatkowo kilka punktów, gdzie można podłączyć węże. Jest też zamontowany system nawadniania roślin ogrodowych. Czasem goście pensjonatu powodów korzystają z węża ogrodowego i po powrocie z plaży opłukują rzeczy z piasku.

Basen, brodzik i jacuzzi napełniane są wodą z węży ogrodowych. Basen ma 12 metrów długości, 4 metry szerokości, a 1,40 m głębokości. B. dla dzieci ma 40 cm głębokości. Baseny są czynne od maja do końca września, korzystają z nich goście pensjonatu. Przy basenie są kratki, które odprowadzają wodę wypływającą z basenu podczas jego użytkowanie przez gości pensjonatu. Woda basenowa odpływa tymi kratkami do nieczynnej poniemieckiej kanalizacji deszczowej.

Zdarzają się sytuacje, że w sezonie letnim woda jest dopełniana do basenu, brodzika i jacuzzi, z którego bardzo szybko paruje woda, bo jest ona dodatkowo podgrzewana, a nadto wychlapywana. Poza tym codziennie te powierzchnie wymagają mycia, co odbywa się z węży ogrodowych. Jest to powierzchnia około 30 m. Powodowie podlewają też około 400 metrów kwadratowych powierzchni zielonych, na której jest roślinność.

Proces napełniania basenów przed sezonem wygląda w ten sposób, ze powodowie używają wody z węża ogrodowego, a przy czyszczeniu basenu woda spuszczana jest w grunt. W tym celu przyjeżdża firma, która za pomocą pompy wyciąga tę wodę i spuszcza ją na trawnik. Odpompowanie wody ma miejsce również po sezonie, przy czym część wody jest wylewana na trawnik, a część pozostaje pod przykryciem w niecce basenu do następnego sezonu.

Powodowie w swoim pensjonacie mają urządzoną stołówkę. Powodowie nie korzystają z wody z węża ogrodowego na potrzeby stołówki, ani do innych celów socjalnobytowych wewnątrz budynku pensjonatu, co jest niezgodne z przepisami sanitarnymi. Z wody z węża ogrodowego korzystają tylko do powierzchni zewnętrznej. Nie było również takiej sytuacji, aby powodowie wykorzystaną wodę z węża ogrodowego wylewali do kanalizacji znajdującej się wewnątrz budynku.

Dowód:

- zeznania świadka S. J. k.117v-118v,

- zeznania świadka M. P. k.118v-119,

- zeznania świadka T. S. k.119v-120v,

- zeznania powoda K. J. k.130-131.

W spornym okresie wodomierz wody ogrodowej wskazywał mniejsze zużycie wody niż wody zasilającej pensjonat (619/924 m ³). Stanowisko pozwanej, że jest odwrotnie, jest błędne. Zużycie wody z licznika ogrodowego na obecne przeznaczenie jest możliwe i adekwatne.

Wodomierze dla wody socjalno – bytowej oraz ogrodowej na działce powodów zostały podłączone prawidłowo. Brak jest zaworu antyskażeniowego na instalacji wody bezpowrotnie traconej, który należy bezwzględnie uzupełnić.

Woda basenowa stanowi ściek przemysłowy i nie może być odprowadzana ani do kanalizacji deszczowej ani do studni chłonnych. Wskazane przez powodów użytkowanie wody basenowej do podlewania jest formą odprowadzania wody basenowej do gruntu.

W rozwiązaniach podłączania wody bezpowrotnie traconej dominuje sposób podłączenia szeregowego, gdzie wodomierz główny zlicza wodę na cele socjalne oraz ogrodowe, natomiast wodomierz wody bezpowrotnie traconej (ogrodowy) jako podlicznik stanowi podstawę do odliczenia ilości ścieków od ogólnych wskazań głównego wodomierza. Istnieje jeszcze drugi rodzaj podłączenia wody bezpowrotnie traconej -tzw. równoległy. Tak właśnie jest podłączony licznik u powodów. W tym momencie licznik dla wody na cele socjalne zlicza wodę i ścieki, natomiast licznik wody bezpowrotnie traconej zlicza jedynie wodę (bez ścieków). Instalacja wody bezpowrotnie traconej nie posiada zaworu antyskażeniowego - brak takiego zaworu powoduje cofanie wody z instalacji, co grozi jej zanieczyszczeniem i wpływa na pomiar ilości zużytej wody (na ogół może zwiększać jego wskazania). Zawór zwrotny antyskażeniowy należy zamontować za zaworem odcinającym za każdym zestawem wodomierza od strony instalacji. Powyższe jest obowiązkiem właściciela nieruchomości zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dział IV Wyposażenie techniczne budynków Rozdział 1 (...) wodociągowe zimnej i ciepłej wody). W trakcie eksploatacji wodomierzy o spełnieniu bądź niespełnieniu wymagań metrologicznych decydują błędy graniczne dopuszczalne w użytkowaniu wodomierza.

W przypadku gdy odbiorca wody kwestionuje wskazania wodomierza, nie jest możliwe stwierdzenie tego faktu w miejscu zabudowy przyrządu. Niezbędne jest wymontowanie takiego wodomierza i wykonanie ekspertyzy metrologicznej na wyspecjalizowanym i akredytowanym stanowisku pomiarowym.

U powodów wskazanie faktycznej ilości wody odprowadzanej do ścieków bazuje na wskazaniach licznika wody socjalnej z pominięciem wskazań licznika wody bezpowrotnie traconej (licznika wody ogrodowej). Nie ma możliwości określenia faktycznej ilości wody odprowadzanej do ścieków wynikającej ze wskazań licznika wody bezpowrotnie traconej, gdyż jest to jedynie w sferze domniemań. Precyzyjne określenie ilości odprowadzonych przez powodów ścieków może być określone na podstawie wskazań przepływomierza do ścieków, który nie może być zamontowany z powodu braku możliwości technicznych.

Podczas wizji lokalnej i wykonanym teście pracy wodomierzy zamontowanych u powodów stwierdzono poprawność pracy wodomierzy w zakresie wskazań rozróżnienia odpowiedniego poboru wody (ogrodowej i socjalnobytowej). Oznacza to, że losowo wybrane krany i przybory wody socjalno-bytowej w budynku powodów uruchamiały zliczanie wody na liczniku socjalno- bytowym, natomiast miejsca ujęć dla wody bezpowrotnie traconej (wody ogrodowej) powodowały uruchomienie zliczania wody na liczniku wody bezpowrotnie traconej (ogrodowej). Na tej podstawie można stwierdzić, że ilość ścieków generowana jest z ilości wody wskazanej na liczniku wody socjalno-bytowej. Nie ma dowodów, że woda z licznika ogrodowego trafia do kanalizacji sanitarnej. Pozostaje to jedynie w sferze domniemań dotyczących zrzutu wody basenowej - czy jest ona faktycznie zrzucana do studni chłonnych, czy też odprowadzana do studni kanalizacji deszczowej lub sanitarnej (bez naliczania ścieków na podstawię wodomierza). Woda na cele basenowe stanowi ściek przemysłowy i powodowie są prawnie zobowiązani do odprowadzania jej do sieci kanalizacyjnej. Woda na cele basenowe powinna być dostarczana z licznika głównego (wody socjalno-bytowej). Jest to jednak wskazanie do regulacji umowy pomiędzy stronami. Praktyką stosowaną przez niektóre zakłady wodociągów jest czasowe ograniczenie korzystania z wody bezpowrotnie traconej.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego D. W. k.146-175,

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego D. W. k.221-228.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie, Sąd oparł się w pierwszym rzędzie na treści przedłożonych do akt dowodów z dokumentów prywatnych (art. 245 k.p.c.), których autentyczności strony nie kwestionowały, częściowo wyciągając odmienne wnioski. Sąd jako szczere i prawdziwe ocenił zeznania świadków zawnioskowanych przez strony, czym innym jest natomiast ocena prawna faktów, o których wymienione osoby zeznały. Sąd bazował także na dowodzie z przesłuchania powoda uznając, ze korespondowały one z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym.

Sąd przeprowadził także dowód z opinii biegłego sądowego, który opiniował na podstawie zgromadzonego i dostarczonego przez strony materiału dowodowego, zgromadzonego w aktach sprawy, jak również na podstawie oględzin. Przy czym biegły odnotował, że podczas oględzin konieczne było odpompowanie wody ze studni wodomierzowej i oczyszczenie wodomierzy, przy czym potwierdził, iż oba wodomierze zamontowane są prawidłowo, a ich wskazania są prawidłowe. Biegły zwrócił także uwagę, że podlewanie na posesji powodów odbywa się za pomocą linii kroplującej (pod pniami drzew wzdłuż ogrodzenia) i do systemu wody ogrodowej podłączone jest zasilanie basenu. Biegły w sposób logiczny, wyczerpujący i przekonywający ustosunkował się do zarzutów powodów, podtrzymując stanowisko, że woda basenowa jest chlorowana i nie może być użyta do podlewania, gdyż woda z basenu funkcjonującego w ramach przedsiębiorstwa stanowi ściek przemysłowy. Wyjaśnił, że zużytej wody basenowej nie można zrzucić do kanalizacji deszczowej (chyba że jest zbiorczą), ani wprowadzać do gruntu. Woda do celów ogrodowych, którą napełniane są baseny w pensjonacie powodów, nie jest to woda, która może być wprowadzona do kanalizacji deszczowej (jako opad atmosferyczny) czy do gruntu za pomocą studni chłonnych. Powinna być wylana jako ściek do sieci kanalizacji sanitarnej. Niemniej jednak fakt takiego zagospodarowania wody basenowej nie miał wpływu na wnioski jego opinii. Metodyka biegłego sądowego nie budzi zastrzeżeń sądu.

Sąd zważył , co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Podstawę prawną dochodzonego roszczenia z tytułu bezzasadnie pobranych przez pozwaną opłat za ścieki stanowiły przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 i nast. k.c.). Uzasadniając swoje żądanie, powodowie wskazali, że zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanej umowę na dostawę wody i odprowadzanie ścieków w prowadzonym przez nich pensjonacie na nieruchomości przy ul. (...) w P., co nie było przedmiotem sporu w niniejszej sprawie. Ustalono, że zgodnie z umową stron ilość przyjętych ścieków miała być ustalana w ilości 100% dostarczonej wody lub 100% dostarczonej wody z innego ujęcia minus ilość wody zarejestrowanej przez wodomierz zamontowany na instalacji do podlewania zieleni na terenie nieruchomości (odjęcie wody zarejestrowanej przez dodatkowy wodomierz ogrodowy nr (...) od 100% wody dostarczonej). Pozwana jednak wystawiała faktury za całą wodę (również za wodę, której pobranie wskazywał wodomierz nr (...)) z doliczeniem opłaty za ścieki, choć za wodę dostarczaną na ogród nie powinno się jej pobierać, ponieważ woda ta w całości była przeznaczona do podlewania ogrodu i jak ustalono w toku postępowania dowodowego, także do napełniania basenu, brodzika i jacuzzi znajdujących się w ogrodzie pensjonatu. Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym woda z licznika ogrodowego nie wracała do obiegu w postaci ścieków do kanalizacji sanitarnej pozwanej. Wprawdzie, kierując się opinią biegłego, woda na cele basenowe powinna być pobierana z licznika basenowego, a jako ściek przemysłowy nie może być odprowadzana do gruntu czy kanalizacji deszczowej, a kanalizacji sanitarnej, to jednak nie znalazło to odzwierciedlenia w umowie stron procesu, nadto brak było w sprawie dowodów, że woda z licznika ogrodowego trafia do kanalizacji sanitarnej pozwanej. Tymczasem pozwana obciążyła powodów opłatą za pobór ścieków z licznika ogrodowego nr (...) w łącznej kwocie 3471,99 zł. na którą składają się kwoty wynikające z faktur nr (...) z dnia 30.07.2019 r. na kwotę 1562,98 zł, nr (...) z dnia 06.08.2019 r. na kwotę 365,47 zł, nr (...) z dnia 21.09.2019 r. na kwotę 645,41 zł i nr (...) z dnia 31.08.2020 r. na kwotę 898,13 zł, których to kwot powodowie dochodzą niniejszym pozwem. Powodowie wyjaśnili, że informowali pozwaną o bezzasadności opłat za ścieki jednak opłacali te faktury, z zastrzeżeniem zwrotu oraz celem uniknięcia przymusu, o którym mowa w art. 411 pkt 1 k.c., ponieważ pozwana groziła wszczęciem postępowania sądowego oraz iż za ich nieopłacenie odetnie im wodę.

Pozwana sprzeciwiając się żądaniu pozwu podnosiła, że kwestia zasadności pobierania opłat za odprowadzanie ścieków od tzw. wodomierza ogrodowego była kilkukrotnie przedmiotem kontroli i postępowania wyjaśniającego ze strony pracowników pozwanej spółki i za każdym razem ilość zużytej wody na przedmiotowym wodomierzu dla celów ogrodowych była wyższa od stanu licznika wodomierza zasilającego pensjonat powodów. Wskazywała, że inkasent pozwanej stwierdził nieprawidłowości w działaniu wodomierzy u powodów. Podczas jednego z odczytów wodomierz ogrodowy wskazywał bowiem zużycie, podczas gdy w tym samym czasie nie stwierdzono podlewania roślin na posesji powodów. Natomiast drugi wodomierz nie pracował, a powinien wskazywać zużycie wody na cele socjalno-bytowe, zwłaszcza że w obiekcie powodów w sezonie turystycznym znajduje się pracująca kuchnia, stołówka oraz usługi hotelowe. Pozwana spółka chciała skontrolować czy wodomierze są prawidłowo podłączone, na co powodowie nie wyrazili zgody. Z tego względu zarząd spółki podjął decyzję o naliczaniu wody i kanalizacji z dwóch wodomierzy. Dodatkowo pozwana podkreśliła, że zużycie wody na wodomierzu ogrodowym wynosi ok. 400 m ³ rocznie, co jest nieadekwatne i niewspółmierne do poprzednich zużyć wody oraz do zużycia wody z licznika ogrodowego w porównywalnych obiektach. Nadto pozwana podniosła, że wskazywała na możliwość powołania niezależnego biegłego w celu jednoznacznego ustalenia prawidłowości działania zamontowanych wodomierzy i wskazania celu zużycia wody, a koszty biegłego miałaby ponieść strona, której stanowisko nie znalazłoby potwierdzenia w zaistniałym stanie faktycznym. Rozwiązanie to nie spotkało się z akceptacją powodów. Ponadto pozwana spółka proponowała dokonanie kontroli wodomierzy oraz zamontowanie urządzenia pomiarowego na przyłączu kanalizacyjnym, które miało mierzyć faktyczną ilość zużycia odprowadzanych ścieków przez pensjonat, kuchnię i stołówkę na koszt spółki, jednak na to rozwiązanie również nie było zgody powodów.

Powodowie ustosunkowując się do twierdzeń pozwanej, potwierdzili, że od lat usiłują załatwić sprawę odpłatności za ścieki, lecz podali, że pozwana miała dostęp do instalacji powodów, jednak nie dokonała weryfikacji instalacji wodociągowej powodów, faktury objęte pozwem dotyczą lat 2019 i 2020, zaś twierdzenia dotyczące kontroli dotyczą roku 2015.

Kierując się wnioskami biegłego, sąd przyjął, że zużycie wody z licznika ogrodowego na obecne przeznaczenie jest możliwe i adekwatne. Przy czym precyzyjne określenie ilości ścieków możliwe byłoby na podstawie przepływomierza ścieków, który nie był zamontowany, jako że pozwana ostatecznie nie widziała takich możliwości technicznych, choć wcześniej wystąpiła z taką propozycją, na swój koszt. Na podstawie materiału dowodowego sprawy nie można stwierdzić jednoznacznie, że z instalacji ogrodowej odprowadzane są ścieki, które można wyliczyć na podstawie zużycia wody w dodatkowym liczniku ogrodowym, na co zwrócił uwagę biegły sądowy. Przy czym wskazania licznika pobranej wody ogrodowej są możliwe w zakresie podlewania ogrodu oraz do zabezpieczenia wody basenowej i jacuzzi. Wprawdzie woda basenowa nie może być odprowadzona do gruntu, czy kanalizacji deszczowej, a jedynie do kanalizacji sanitarnej (jako ściek przemysłowy), to jednak przy zastosowanym u powodów systemie równoległym, w którym licznik wody bezpowrotnie traconej - w przeciwieństwie to licznika socjalnego - zlicza tylko wodę (bez ścieków), brak jest dowodów, że woda z licznika ogrodowego trafia do kanalizacji sanitarnej pozwanej. Za co pozwana mogła naliczać dodatkowe opłaty, których zwrotu powodowie domagają się niniejszym pozwem. W ocenie sądu powodowie wykazali, że mimo iż wiedzieli, że nie byli zobowiązani do świadczenia na rzecz pozwanej ujętych w fakturach spornych opłat za ścieki, to jednak spełnienie świadczenia nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu oraz w celu uniknięcia przymusu (art. 411 pkt 1 k.c.), jako że powodowie stali przez realnym widmem odcięcia przez pozwaną dostawy wody do pensjonatu przed kolejnym sezonem.

Z tych przyczyn powództwo w całości uwzględniono, a podstawę roszczenia odsetkowego stanowi art. 481 k.c. (pkt I sentencji).

Na zasądzone od pozwanej na rzecz powodów, którzy są stroną wygrywającą sprawę (art. 98 k.p.c.), koszty procesu złożyło się: opłata od pozwu 200 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 zł w stawce minimalnej adekwatnej do wartości przedmiotu sporu, zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 34 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1445,22 zł, pokryty z zaliczki powodów w kwocie 2500 zł. Razem jest to kwota 2579,22 zł (pkt II sentencji).

Dla porządku wskazać należy, że niewykorzystane części zaliczek zostały stronom zwrócone: powodom w kwocie 1054,78 zł, a pozwanej w kwocie 1054,77 zł, mając na uwadze , że wynagrodzenie biegłego zamknęło się kwotą 2890,45 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) - (...) (...)

3.  (...)

4.  (...)