Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 195/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski (spr.)

Sędziowie: SSO Magdalena Chudy

SSO Karol Radaszkiewicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Tymosiewicz

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn-Północ w Olsztynie Marioli Maślany

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2023 r.

sprawy: B. P. (1), ur. (...) w O., córki R. i U. z domu Z.

oskarżonej z art. 177§1 kk w zb. z art. 177§2 kk w zb. z art. 178§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. akt II K 902/22

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

II zasądza od oskarżonej B. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 400 (czterysta) zł tytułem opłaty za II instancję.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 195/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 13 grudnia 2022 r. w sprawie II K 902/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonej B. P. (1)

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

obrońca oskarżonej B. P. (1) wyrokowi zarzucił:

1/obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażającej się w sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, wybiórczej, bezkrytycznej i jednoznacznie ukierunkowanej na poniesienie odpowiedzialności karnej przez oskarżoną, analizy:

- opinii i opinii uzupełniającej biegłego D. M. (1) (k. 209-223, 298-301) poprzez odmówienie wiarygodności i uznanie, że zachowanie kierującej pojazdem marki S. nie było bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku, podczas gdy z nagrania z rejestratora kamery w K. S. wynika, że kierująca pojazdem S. - D. Ł. wykonywała manewr zawracania niezgodnie z przepisem art. 22 pkt 1,4,5,6 ppkt 4 Ustawy o Ruchu Drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 988, dalej jako Ustawa o Ruchu Drogowym) m.in. nie wyłączyła lewego kierunkowskazu, gdzie była to tego obowiązana i nie obserwowała w sposób ciągły z obu stron samochodu i wyjechała od razu na jezdnię, gdzie powinna ustąpić pierwszeństwa nadjeżdżającym samochodom, kierująca S. (...) miała obowiązek zachowania szczególnej ostrożności przy wykonywaniu manewru zawracania, nadto manewr zawracania nie może być wykonany w warunkach, w których mogłoby to zagrozić bezpieczeństwo ruchu na drodze lub ten ruch utrudnić, a kierująca S. (...) wykonała manewr zawracania w warunkach ograniczonej widoczności ze względu na porę dnia po zachodzie słońca, zatem biegły w sposób jasny i logiczny wyjaśnił na czym polegały naruszenia ze strony kierującej S. (...) i przedstawił możliwość uniknięcia wypadku przez kierującą S. (...) i stwierdził, że brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy przekroczeniem prędkości dozwolonej administracyjnie przez oskarżoną, a zaistniałym zdarzeniem.;

- zapisu z kamery zamontowanej w K. S. poprzez przyjęcie, że oskarżona była jedynym sprawcą wypadku drogowego, podczas gdy z nagrania wynika, że kierująca S. (...) wykonała manewr zawracania niepoprawnie i naruszyła przepis art. 22 1,4,5,6 ppkt 4 Ustawy o Ruchu Drogowym, albowiem nie zachowała szczególnej ostrożności, nie włączyła lewego kierunkowskazu i nie obserwowała drogi w sposób ciągły i nieprzerwany, a nadto nie podjęła odpowiednich manewrów po sygnale ostrzegawczym pochodzącym ze P. i dostrzeżeniu samochodu oskarżonej, co stanowi, że zachowanie kierującej pojazdem S. (...) jest bezpośrednią przyczyną wypadku, albowiem w przypadku zachowania szczególnej ostrożności i włączenia kierunkowskazu lewego oskarżona miałaby możliwość dostrzeżenia przeszkody znacznie szybciej;

- zeznań świadka R. W. i nagrania K. S. poprzez uznanie, że brak jest dowodów na to, aby oskarżona wyprzedzała inny samochód przed zderzeniem z autem D. Ł., podczas gdy z zeznań świadka w postępowaniu przygotowawczym wynika, że oskarżona wyprzedzała samochód cyt.: „W miejscu wypadku stał jeszcze jakiś samochód nie wiem jakiej marki (coś większego napęd na cztery kola), jak zagadaliśmy z kierowcą to powiedział, iż jechał w kierunku O. i widział, że jakiś samochód zawracaj przyhamował, a jakiś samochód jego wyprzedził i już wtedy nie było żadnych szans." oraz na nagraniu z K. S. ukazuje się samochód NN poruszający się za P., zatem powyższe ma istotne znaczenie dla rozpoznania niniejszej sprawy, gdyż w przypadku wykonywania manewru wyprzedzenia kierująca S. również w lusterku winna widzieć sytuację na drodze; zeznań M. Ł. i T. Ł. poprzez przyznanie im walom wiarygodności w zakresie, że wszyscy pasażerowie mieli zapięte pasy, podczas gdy kwestie zapiętych pasów nie były badane przez biegłych, a fakt zeznania, że D. Ł. miała włączony kierunkowskaz lewy, gdyż zawsze go włączała stanowi, że pasy mogły nie być zapięte przez pasażerów;

- zeznań T. Ł. poprzez przyznanie im waloru wiarygodności w zakresie, że kierująca S. - D. Ł. przed wykonaniem manewru zawracania dokładnie się rozejrzała, a w polu widzenia nie było widać pojazdu oskarżonej, podczas gdy świadek w trakcie zdarzenia alkohol we krwi, co zostało potwierdzone na k.16 1. .23mg/dm3 „ tj. ok. 2.6 %o, zatem świadek nie mógł mieć rozeznania w zakresie wykonywania manewru zawracania przez D. Ł. w szczególności, że alkohol może negatywnie wpływać w takim stężeniu na zdolność postrzegania;

- opinii biegłego z zakresu badań kryminalistycznych wypadków drogowych W. G. (1) (k.353-402) poprzez uznanie, że opinia jest pełna, jasna i odpowiada na wszystkie istotne dla sprawy pytania, podczas gdy w opinii

nie został precyzyjnie podany moment powstania stanu zagrożenia, został przedstawiony kadr tylko i nie wiemy jaki, brak powyższych precyzyjnych wyliczeń nie może stanowić podstawy do skazania oskarżonej, albowiem wyliczenia mają istotne znaczenie dla ustalenia, kiedy oskarżona mogła dostrzec pojazd S. (...) na drodze i ustalenia, czy oskarżona miała możliwość uniknięcia wypadku z uwzględnieniem prędkości o jakiej poruszała się oskarżona i prędkości dozwolonej administracyjnej w szczególności, że materiał dowodowy pozwała w sposób precyzyjny ustalić wartość czasu reakcji, gdyż sygnał dźwiękowy rozpoczyna się na L I s. przed zdarzeniem i czas trwania stanu zagrożenia, co wynika bezsprzecznie z przedłożonej opinii prywatnej dr. inż. P. D. (1); - -- opinii biegłych z Instytutu Ekspertyz Sądowych - Pracowni Badania Wypadków Drogowych w G. (k.41.7-449) poprzez uznanie, że opinia jest pełna, jasna i odpowiada na wszystkie istotne dla sprawy pytania, podczas gdy w opinii;

a) nie został jednoznacznie wyznaczony moment powstania stanu zagrożenia, a przyjęte dwa stany zagrożenia odbiegają od siebie znacznie, jeden stan został wyznaczony na 6,7 s, natomiast drugi na 2,4 s., różnica pomiędzy momentem powstania stanu zagrożenia wynosi 4.3 s., ww. obliczenia nie są poprawne i nie mogą stanowić podstawy do skazania oskarżonej, ustalenie precyzyjnego czasu powstania stanu zagrożenia ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, kiedy oskarżona mogła dostrzec pojazd S. (...) na drodze i czy oskarżona miała możliwość uniknięcia wypadku z uwzględnieniem prędkości o jakiej poruszała się oskarżona i prędkości dozwolonej administracyjnej w szczególności, że materiał dowodowy pozwala w sposób precyzyjny ustalić wartość czasu reakcji i czas trwania stanu zagrożenia, co wynika bezsprzecznie z przedłożonej opinii prywatnej dr. inż. P. D. (1);

b)została przyjęta wartość 1,5 s. jako średnio-statystyczny czasu reakcji psychoficzynej w nocy poza obszarem zabudowanym, wartość czasu reakcji oskarżonej nie wynika z analizy nagrania z K. S., lecz została podana średnia statystyczna, która przekracza dwukrotnie więcej niż rzeczywisty stan wynikający z materiału dowodowego - zapisu nagrania z K. S., zatem opinia zawiera błąd, który nie może doprowadzić do skazania oskarżonej, co wynika bezsprzecznie z przedłożonej opinii prywatnej dr. inż. P. D. (1);

c) została przedstawiona wizualizacja ustawień pojazdu w porze dziennej oraz bez pojazdu K. S. z włączonymi tylko światłami awaryjnymi na poboczu prawym na linii widoczności obu kierujących, co ewidentnie mija się z rzeczywistymi warunkami zarejestrowanymi na nagraniu K. S. i wprowadza w błąd, co do możliwości dostrzeżenia kierującą S. (...) i prawidłowego wykonania manewru zawracania przez kierującą S. (...), co wynika bezsprzecznie z przedłożonej opinii prywatnej dr. inż. P. D. (1);

d) prędkość pojazdu kierującej P. została zawyżona przed uderzeniem w S., co znajduje potwierdzenie na k. 427 i wynika to bezsprzecznie z przedłożonej opinii prywatnej dr. inż. P. D. (1);

2/ obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. art.art. 7 k.p.k.w zw.. z art. 8 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażającej się w sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, wybiórczej, bezkrytycznej i jednoznacznie ukierunkowanej na poniesienie odpowiedzialności karnej przez oskarżonych, analizy opinii nr (...) z dnia 29 stycznia 2018 r. k. I 18-1 19 poprzez uznanie, że oskarżona w momencie zaistnienia wypadku drogowego była w stanie nietrzeźwości, podczas gdy oskarżonej została pobrana wyłącznie raz krew o godz. 19:00 ok. 105 minut od zdarzenia, a przeprowadzona metoda badania Widmarka przez biegłego stanu nietrzeźwości w okolicznościach sprawy powoduje zawyżenie stężenia alkoholu we krwi i nie może być podstawą do wnioskowania w tej materii, nadto Sąd I instancji nie był związany z wydanym wyrokiem przez Sąd Rejonowym w Olsztynie w sprawie II K 2265/18 zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie VII Ka 629/19 i ustaleniami faktycznymi tam poczynionymi;

a w konsekwencji

3/ błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, polegający na przyjęciu, że oskarżona była jedynym sprawcą wypadku drogowego, jak i przyjęcie, że oskarżona była w stanie nietrzeźwości, podczas gdy z okoliczności sprawy wynika, że zachowanie kierującej S. (...) - D. Ł. było jedyną przyczyną wypadku oraz metoda przyjęta w badaniu stężenia alkoholu we krwi jest nieprecyzyjna, a przyjęty w literaturze margines błędu wyników badań tą metodą w tej sprawie prowadzi do wniosku, że uprawnionym jest przyjęcie, że oskarżona nie była w stanie nietrzeźwości w momencie zdarzenia;

4/ obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, tj. art. 170 § 1 pkt 3, 4 i 5 k.p.k. w zw. Z art. 170 § 1 a k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego składnego przez obrońcę oskarżonej w postaci przeprowadzenia dowodu z eksperymentu procesowego, podczas gdy dowód miał wyjaśnić przyczyny zaistniałego wypadku drogowego oraz ukazać jego przebieg, a także wykazać który z uczestników i w jakim stopniu przyczynił się do zaistnienia wypadku drogowego, zatem wniosek zmierza do ustalenia, czy czyn zabroniony został popełniony, nadto eksperyment da się przeprowadzić m.in. z użyciem analogicznych pojazdów i przedmiotów znajdujących się na poboczu i w warunkach zbliżonych do dnia z wypadku;

5/ obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, tj. art. 201 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1. pkt 5 k.p.k. W zw. Z art. 170 § I a k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego składnego przez obrońcę oskarżonej w postaci przeprowadzenia dowodu z opinii kolejnego biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego oraz uzupełniającej opinii biegłych dotychczas opiniujących w sprawie, podczas gdy ww. dowody miał wyjaśnić rozbieżności m.in. w zakresie prędkości pojazdu P., profilu jezdni, prędkości pojazdu S. oraz ustalić przyczyny zaistniałego wypadku drogowego, ukazać jego przebieg, a także wykazać który z uczestników i w jakim stopniu przyczynił się do zaistnienia wypadku drogowego, nadto zachodzą okoliczności w art. 201 k.p.k., gdyż zachodzą sprzeczności pomiędzy opiniami W. G. (1) i IES w G., w zakresie momentu powstania zagrożenia i czasu reakcji na zagrożenie, zatem wniosek zmierza do ustalenia, czy czyn zabroniony został popełniony;

6/ obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, tj. art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1 a k.p.k. w zw. Z art. 6 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego składnego przez obrońcę oskarżonej w postaci wezwania świadka A. I. (1) do dostarczenia trójkąta ostrzegawczego i jego zbadania przez biegłych, podczas gdy ww. dowód ma istotne znaczenie dla ustalenia przyczyny zaistniałego wypadku drogowego, ukazać jego przebieg, a także wykazać który z uczestników i w jakim stopniu przyczynił się do zaistnienia wypadku drogowego, zatem wniosek zmierza do ustalenia, czy czyn zabroniony został popełniony;

z ostrożności procesowej alternatywnie w przypadku nie podzielnia powyższych zarzutów zarzucam:

7/ rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonej kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, wynikającą z nieuwzględnienia i niedocenienia w dostatecznym stopniu istotnych okoliczności, które winny łagodząco wpływać na wymiar kary, w szczególności tego, że oskarżona w zdarzeniu drogowym, sama poniosła obrażenia z którymi zmaga się do dziś, nadto zdarzenie stanowi traumę dla oskarżonej, a wzgląd na cele wychowawcze i zapobiegawcze, jakie kara powinna osiągnąć w stosunku do oskarżonej oraz względy prewencji generalnej uzasadniają wymierzenie kary o znacznie niższym wymiarze, nadto uprzednia karalność oskarżonej wynika z uprzedniego ukarania jej za jazdę w stanie nietrzeźwości w ramach zdarzenia objętego niniejszą sprawą, z uwagi na kilkuletnie oczekiwanie na opinie biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny zarzut obrońcy

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, iż Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności stanu faktycznego, jak również winy B. P. (1). Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego, dokonana przez Sąd I instancji analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, odpowiadająca dyrektywom określonym w art. 4 k.p.k., a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia skutkującego uznaniem winy oskarżonej. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację. W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy aprobuje i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielenia stanowiska obrońcy oskarżonego.

Odnosząc się do zarzutów dotyczących dokonania dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, stwierdzić należy, iż ustalony stan faktyczny w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości. Sąd I instancji prawidłowo, w oparciu o zebrany materiał dowodowy odtworzył przebieg zdarzenia, oceniając dowody w sposób zgodny z zasadami prawa procesowego. Tym samym ustalenia faktyczne w zakresie ustalonego zachowania B. P. nie wykraczały poza ramy swobodnej oceny dowodów albowiem poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz sędziowskim przekonaniem. Natomiast zarzut obrazy art. 7 k.p.k. jest tylko wtedy skuteczny gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszył wskazane zasady.

Również zarzut apelacji w zakresie rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia oraz nieprawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, które miały mieć wpływ na treść wyroku także nie są zasadne, albowiem sam fakt, iż skarżący nie zgadza się z oceną dokonaną przez Sąd I instancji nie oznacza, że jest ona nieprawidłowa. Analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej wskazuje, że Sąd I instancji dokonał prawidłowego ustalenia stanu faktycznego. Zauważyć wreszcie w tym miejscu należy, że pomimo wielości zarzutów i obszerności argumentacji zawartej w apelacji sprowadza się ona w istocie do polemiki z prawidłową oceną dowodów dokonaną przez Sąd Rejonowy.

W tym miejscu przede wszystkim wskazać należy, że prawidłowo ustalono, że oskarżona w dniu 4 listopada 2017 r. na drodze krajowej nr(...) O.D. umyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym albowiem będąc w stanie nietrzeźwości jadąc z kierunku miejscowości D. po zapadnięciu zmroku z włączonymi tylko światłami mijania i z prędkością 145 km/h kierując pojazdem mechanicznym marki P. o nr rej. (...) (...) poprzez nienależyte oświetlenie drogi powodujące ograniczenie widoczności i poprzez przekroczenie dozwolonej prędkości 90 km/h, na prostym odcinku drogi doprowadziła do zderzenia z prawidłowo wykonującą manewr zawracania pojazdem marki S. (...) o nr rej. (...) w wyniku czego kierująca tym pojazdem D. Ł. doznała szeregu obrażeń ciała, które doprowadziły do śmierci wymienionej, a pasażerowie T. Ł. i M. Ł. doznali obrażeń, których skutkiem było naruszenie u w/w czynności narządów ciała trwające dłużej niż 7 dni w rozumieniu art. 157 § 1 kk.

W świetle przeprowadzonych dowodów w ocenie Sądu Okręgowego nie może budzić wątpliwości właśnie pozostawanie przez B. P. w stanie nietrzeźwości oraz rażące wręcz przekroczenie przez nią dopuszczalnej na tym odcinku drogi prędkości, co w powiązaniu z praktycznym brakiem reakcji na ustawiony na poboczu trójkąt ostrzegawczy oraz na włączone w pojeździe marki K. (...) światła ostrzegawcze pozostawało w oczywistym związku przyczynowym ze spowodowaniem przez nią tragicznego w skutkach wypadku.

Odnośnie kwestii stanu nietrzeźwości, to sama oskarżona w toku rozprawy głównej przyznała, że w czasie zdarzenia „była pod wpływem alkoholu”, przy czym jej zdaniem nie miało to wpływu na przebieg wypadku- k580 odw. W tym kontekście zwrócić uwagę należy, że okoliczność ta w ocenie Sądu Okręgowego została wykazana treścią opinii jak na k. 118-119 a ponadto B. P. została prawomocnie skazana nie za kierowanie pojazdem „pod wpływem alkoholu” ale za czyn z art.178a§1 kk albowiem u oskarżonej stwierdzono stężenie alkoholu we krwi nie niższe od 0,55 promila alkoholu.; oskarżona w momencie zdarzenia była pod działaniem alkoholu o jego zawartości w granicach 0,6-0,8 promila. – porównaj k. 667. Wobec powyższego wniosek obrońcy jak i związany z nim zarzut zawarty w apelacji jak w pkt 2 apelacji (k.606) nie mógł być uwzględniony.

Co do kwestii prędkości z jaką poruszał się kierowany przez B. P. samochód, to Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji, że była to wielkość rzędu nie mniejszej niż 145 km/h. Prawidłowe ustalenie tego parametru miało bardzo istotne znaczenie dla dokonania trafnych ustaleń w sprawie i miedzy innymi z tego powodu Sąd Okręgowy zaakceptował argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odnośnie nie przyjęcia wniosków opinii D. M. przy jednoczesnym uznaniu wniosków opinii W. G. oraz z Instytutu Ekspertyz Sądowych – Pracowni Badania Wypadków Drogowych w G.. Podkreślenia przy tym wymaga, że nawet w „prywatnej opinii” dołączonej do apelacji wskazano na wielkość: „138-140 km/h”- k. 657.

Zgodzić się zatem należało ze stwierdzeniami Sądu Rejowego co do tego, że: „przyczyną zaistniałego zdarzenia było poruszanie się przez oskarżoną B. P. (1) z prędkością znacznie przekraczającą dopuszczalną administracyjnie prędkość 90 km/h. Kierująca pojazdem marki S. (...) przed rozpoczęciem jazdy w celu zawrócenia pojazdu nie mogła stwierdzić, iż samochód P. (...) poruszał się z prędkością znacznie wyższą od dopuszczalnej. Kierująca pojazdem marki S. (...) przed rozpoczęciem manewru zawracania zachowywała się prawidłowo, a jej zachowanie nie pozostawało w związku przyczynowym z zaistnieniem zagrożenia bezpieczeństwa na drodze i zdarzeniem. Przed rozpoczęciem jazdy w celu zawrócenia nie mogła stwierdzić, iż pojazd oskarżonej przekraczał (aż tak znacznie) administracyjnie dozwoloną prędkość”.

!

Apelacja obrońcy oskarżonej w istocie koncentruje się na zanegowaniu wniosków płynących z opinii W. G. oraz z Instytutu Ekspertyz Sądowych – Pracowni Badania Wypadków Drogowych w G. i na faktycznym domaganiu się przyjęcia argumentacji zawartej w „prywatnej opinii” P. D.. W tym miejscu z mocą podkreślić należy, ze opinia biegłego może stanowić jedynie źródło pomocnicze, którym nie można zastępować ustaleń, pomijając wyniki innych źródeł dowodowych. Zadaniem biegłych nie jest ustalenie faktu zawinienia sprawcy a jedynie umożliwienie wyjaśnienia przez sąd okoliczności istotnych z punktu widzenia posiadanych przez biegłego wiadomości specjalnych przy uwzględnieniu zebranego i udostępnionego biegłemu materiału dowodowego. Zatem na uwadze należy mieć , że sama różnica w treści opinii („korzystnych” i „niekorzystanych” dla oskarżonej) nie może prowadzić do konieczności powołania kolejnego biegłego. Sąd I instancji trafnie oddalił taki wniosek złożony przez obrońcę oskarżonej i analogicznie taki ponowny wniosek został oddalony przez Sąd Okręgowy. Obowiązek taki powstaje dopiero wówczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie jednej ze sprzecznych opinii za w pełni przekonującą i odpowiadającą wymogom procesowym. Tymczasem treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku pozwala na podzielenie trafności uznania przez Sąd I instancji opinii W. G. oraz z Instytutu Ekspertyz Sądowych – Pracowni Badania Wypadków Drogowych w G. za pomocnych dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie. Zwrócić przy tym uwagę należy na to, że wymienione opinie są jednymi z wielu dowodów przeprowadzonych w niniejszej sprawie, sami biegli , co jest oczywiste nie mogę stwierdzać zawinienia danego sprawcy i dopiero analiza i ocena całości zebranego materiału dowodowego mogła stanowić podstawę dla określenia kwestii odpowiedzialności B. P. za stawiany jej występek. Zatem, w tym zakresie zwrócić uwagę należy i na wnioski płynące z analizy zdjęcia nr 3 jak na k.56 odw., z którego wynika, że strzałka prędkościomierza w pojeździe marki P. zatrzymała się na wskazaniu przekraczającym wielkość 120 km/h – porównaj uwagi biegłych z Instytutu jak na k.421-422. Co przy tym istotne właśnie w tej ostatniej opinii prędkość zderzeniową pojazdu kierowanego przez oskarżoną określono na ok.121 km/h- k. 430.

Mając powyższe na uwadze również Sąd Okręgowy podzielił wymienione opinie, jako służące dokonaniu prawidłowych ustaleń w zakresie przyczyn i przebiegu przedmiotowego zdarzenia. Co do istoty zawierają one tożsame wnioski i tym samym w pełni ze sobą korespondują. Opinie te są jasne, pełne i wskazują na istotne dla sprawy okoliczności. Biegli przedstawili sposób dochodzenia do prezentowanych wniosków i wyczerpująco oraz przekonująco to uzasadnili.

W ślad za Sądem I instancji zauważyć należy, że biegły W. G., między innymi wskazał, że gdyby oskarżona poruszała się z prędkością nie wyższą od administracyjnie dozwolonej, uznając sytuację na drodze za niebezpieczną, nie podjęła awaryjnego hamowania, a także nie zjechałaby w lewo, nie uderzyłaby w pojazd marki S.. Wymieniony także wskazywał, że poruszanie się przez oskarżoną przed zdarzeniem z prędkością oszacowana przez siebie na ponad 154 km/h przy przyjętym sposobie reagowania – zjazd w lewo i awaryjne hamowanie było zachowaniem nieprawidłowym, które pozostawało w związku z zaistnieniem wypadku drogowego. Co istotne, D. Ł. przed rozpoczęciem jazdy w celu zawrócenia nie mogła stwierdzić, iż samochód prowadzony przez oskarżoną poruszał się z prędkością znacznie wyższą od dopuszczalnej i rozpoczynając jazdę w celu zawrócenia mogła wyłącznie przyjąć, że pojazd oskarżonej będzie poruszać się z prędkością równą co najwyżej dopuszczalnej. Tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia, iż D. Ł. zachowywała się nieprawidłowo przed rozpoczęciem manewru zawracania albowiem możliwość bezpośredniej, a zwłaszcza ciągłej obserwacji ruchu samochodu P. przez kierującą D. Ł. wraz z czasem trwania manewru zawracania na drodze, a także zmianą kątowego usytuowania pojazdu S. na drodze, malała wraz z wykonywaniem manewru. Wreszcie, co ma znaczenie w zakresie zarzutu apelacji z jej pkt 1tiret 3 (.605), biegły W. G. wskazał, że zebrany materiał nie potwierdza, aby oskarżona B. P. (1) przed zdarzeniem wykonywała manewr wyprzedzania, chociaż nagranie z rejestratora też nie wyklucza tego.

Natomiast biegli z Instytutu Ekspertyz Sądowych–Pracowni Badania Wypadków Drogowych w G. między innymi także podali, że wykonywany przez D. Ł. manewr zawracania na drodze był prawidłowy i w żadnym stopniu nie zagrażał bezpieczeństwu na drodze. Dodać należy, że przecież wcześniej pokrzywdzona skutecznie i bezpiecznie taki manewr przeprowadziła. Biegli trafnie przy tym zauważyli, że samo kontynuowanie manewru zawracania było prawidłowe z uwagi iż sam manewr zawracania należy przeprowadzić w jak najkrótszym czasie, co D. Ł. wykonywała, zaś hamowanie wynikało ze zbliżającego się pojazdu oskarżonej. Istotne przy tym jest, że D. Ł. po rozpoczęciu manewru zawracania nie miała już możliwości podjęcia jakichkolwiek manewrów celem uniknięcia wypadku. Pokrzywdzona podejmując manewr zawracania nie wytworzyła na drodze sytuacji niebezpiecznej a zachowanie kierującej S. nie było przyczyną, jak również nie przyczyniło się do wypadku.

W pełni zgodzić się należy ze stwierdzeniem biegłych z Instytutu, że: same okoliczności w jakich przebiegało zdarzenie – jednojezdniowa dwukierunkowa droga, warunki nocne, usytuowany na poboczu samochód z włączonymi światłami awaryjnym, trójkąt ostrzegawczy informował oskarżoną, iż na drodze doszło do niecodziennej, nienormalnej sytuacji, która wiąże się z zachowaniem szczególnej ostrożności, a co winno skutkować zmniejszeniem prędkości podczas pokonywania takiego miejsca oraz doświetlenie go światłami drogowymi; oskarżona podjęła ryzykowne działanie prowadząc w takich warunkach pojazd z nadmierną prędkością, pod wpływem alkoholu, a także z włączonymi jedynie światłami mijania, co uniemożliwiło jej skuteczne dostrzeżenie przeszkód na drodze, jak i innych uczestników ruchu drogowego”. Co do wskazywanego już wyżej zarzutu apelacji w zakresie wyprzedzania przez oskarżoną innego pojazdu, to biegli wskazali, że ujawnione na miejscu zdarzenia ślady hamowania pojazdu P. nie wskazują, że oskarżona przed uderzeniem w pojazd S. wykonywała manewr wyprzedzania innego niezidentyfikowanego pojazdu, przy czym także w ocenie Sadu Okręgowego w tych warunkach na drodze i kierując pod wpływem alkoholu, z prędkością z jaką oskarżona się poruszała, taki manewr jedynie zwiększałby niebezpieczeństwo na drodze skoro oskarżona widziała na poboczu inny pojazd ze światłami awaryjnymi i nie znała jeszcze przyczyny tej sytuacji. Wreszcie niebagatelne znaczenie miał fakt, że trójkąt ostrzegawczy stojący na jezdni za pojazdem K. był widoczny z odległości 150-200 metrów i tym samym widoczność stojącego pojazdu K. i trójkąta ostrzegawczego powinna prowadzić do drastycznego ograniczenia prędkości przez B. P. (1), która przecież co do zasady winna była przestrzegać przepisów tak w zakresie zachowania trzeźwości i kierowania pojazdu z dopuszczalną prędkością.

Oskarżona B. P. na rozprawie przyznała, że przecież widziała światła awaryjne stojącego na poboczy pojazdu, ale nie widziała trójkąta- k. 586 odw. Wobec powyższych okoliczności podzielić należało stanowisko Sądu Rejonowego co do uznania zeznań A. I. za wiarygodnych albowiem wymieniony jest obcą dla stron i w żaden sposób nie był niezainteresowaną wynikiem sprawy. Świadek między innymi opisał, że pojazd D. Ł. był zaparkowany przed jego samochodem, a za swoim pojazdem umieścił trójkąt ostrzegawczy. Co istotne w jego ocenie jego pojazd nie zasłaniał widoczności pojazdu D. Ł. z uwagi na dzielącą je odległość.

Wskazać również należy, że tak biegły z zakresu badań kryminalistycznych wypadków drogowych W. G. (1), jak i biegli z Instytutu Ekspertyz Sądowych – Pracowni Badania Wypadków Drogowych w G. w sporządzonych przez siebie opiniach odnosili się do wniosków płynących z analizy zapisów videorejestratora umieszczonego w pojeździe K. (...), przy czym jednoznacznie wskazali, że wyłączną przyczyną wypadku były błędy oskarżonej jako kierującej pojazdem. Zauważyć przy tym należy, że sama zaś analiza zapisów videorejestratora jak na k. 86 wskazuje na sposób poruszania się pojazdu kierowanego przez pokrzywdzoną, w tym na włączone tylne czerwone światło oraz na brak włączonego kierunkowskazu, przy czym Sąd Okręgowy podziela stanowisko biegłych, że to zaniechanie pokrzywdzonej z uwagi na zachowanie oskarżonej nie miało wpływu na przebieg wypadku.

Wprawdzie słusznie wskazuje skarżący, ze nie można było opierać się na twierdzeniach świadków co do włączenia kierunkowskazu w pojeździe S. albowiem wobec zapisów viedorejestratora ten brak nie może budzić wątpliowości, to kwestia zapięcia pasów pasażerów w istocie wobec sposobu zderzenia się pojazdów faktycznie nie może mieć znaczenia w zakresie mechanizmu doznanych przez osoby przebywające w pojeździe pokrzywdzonej obrażeń.

W konsekwencji w pełni prawidłowo Sad Rejonowy w oparciu o przeprowadzone dowody ustalił i przyjął, że bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku było poruszanie się pojazdem kierowanym przez oskarżoną B. P. (1) z nadmierną prędkością, która przed zderzeniem wynosiła nie mniej niż 145 km/h. Podkreślenia wymaga, ze momencie rozpoczynania przez D. Ł. manewru samochód kierowany przez oskarżoną znajdował się około 268 m (opinia biegłych Instytutu) przed miejscem zdarzenia a w momencie kiedy oskarżona znajdowała się około 96 m od miejsca zdarzenia rozpoczęła manewr gwałtownego, awaryjnego hamowania. Podkreślenia wymaga i to, że chwili gdy pokrzywdzona rozpoczęła wykonywanie manewru zawracania w lewym lusterku nie widziała pojazdu prowadzonego przez oskarżoną, który w momencie podjęcia przez nią manewru znajdował się na łuku drogi w prawo, a przednie światła pojazdu P. były dla niej niewidoczne. Tym samym D. Ł., podejmując manewr zawracania, nie wytworzyła na drodze sytuacji niebezpiecznej a zatem jej zachowanie nie było ani przyczyną, jak również nie przyczyniło się do zaistnienia wypadku.

Zatem Sąd Okręgowy za własną przyjmuje argumentację Sądu rejonowego co do tego, że: „Jedyną przyczyną zaistniałego wypadku było zachowanie oskarżonej B. P. (1), która poruszała się z prędkością znacznie przekraczającą dopuszczalną prędkość. Oskarżona w momencie wypadku poruszała się pojazdem z nadmierną prędkością, prowadzonym pod wpływem alkoholu, jedynie z włączonymi światłami mijania. Oskarżona poruszając się z prędkością ponad 140 km/h w nocy, z jazdą jedynie na światłach mijania odebrała sobie możliwość skutecznej reakcji na zagrożenie na drodze”- k. 591 odw. oraz, że: „Oskarżona wsiadając do samochodu z rodziną pod wpływem alkoholu i podróżując z prędkością większą od dopuszczalnej administracyjnie bezwzględnie miała świadomość naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Do naruszenia zasad bezpieczeństwa doszło również na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, pomimo, że możliwość taką oskarżona miała i mogła przewidzieć, z uwagi na charakter drogi a także okoliczności na niej, tj. jednojezdniowa dwukierunkowa droga, warunki nocne, usytuowany na poboczu samochód z włączonymi światłami awaryjnym, trójkąt ostrzegawczy. Powinna zwiększyć ostrożność w tej sytuacji” –k. 596.

Odnośnie wniosku alternatywnego w zakresie wymiaru kary to i on nie mógł być uwzględniony.

Sąd I instancji w pełni prawidłowo uwzględnił okoliczności obciążające oskarżoną jak na 597-598.

Wskazują one na wysoki stopień zawinienia B. P. (1) oraz na wysoką społeczną szkodliwości czynu, w tym na zachowanie oskarżonej i tragiczne skutki jakich się dopuściła.

Tym samym brak jest podstaw do uwzględnienia postulatu zawartego w apelacji.

W ocenie Sądu Okręgowego kara 3 lat pozbawienia wolności, która jedynie nieznacznie przekracza ustawowe minimum nie może być uznana za rażąco surową i winna ona spełnić cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do oskarżonej, a także w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Wniosek

Podnosząc wskazane zarzuty obrońca wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego mu czynu; o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania; ewentualnie przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I i wymierzenie oskarżonej kary roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny wniosek obrońcy

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec wskazanych okoliczności nie uznano za zasadne postulatów skarżącego;

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. akt II K 902/22 I utrzymano w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na nieuwzględnienie zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonej zaskarżony wyrok uznano za w pełni prawidłowy tak w zakresie ustaleń faktycznych, jak i przyjętej kwalifikacji oraz konsekwencji w zakresie orzeczenia o karze.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art.636§1 kpk zasądzono od oskarżonej B. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 400 (czterysta) zł tytułem opłaty za II instancję.

1PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej B. P. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 13 grudnia 2022 r. w sprawie II K 902/22

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana