Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia: 30 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Bryś - Dywan

Protokolant: sekr. sąd. Patrycja Janda

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2022 r. w Tarnobrzegu, na rozprawie

sprawy z powództwa D. W. i A. W.

przeciwko P. Ś.

o zapłatę

I.  Oddala powództwo w całości,

II.  Zasądza od powódek D. W. i A. W. solidarnie na rzecz pozwanego P. Ś. kwotę 21 634 zł (dwadzieścia jeden tysięcy sześćset trzydzieści cztery złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

III.  Kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

Katarzyna Bryś - Dywan

Sygn. akt I C 519/19

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 30 czerwca 2022 r.

Pozwem z dnia 20.08.2018 r., powódki D. W. oraz A. W. domagały się: zasądzenia od pozwanego P. Ś. z tytułu zadośćuczynienia kwot po 200.000 zł na rzecz każdej z nich wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty; zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki D. W. renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 3.600 zł miesięcznie oraz na rzecz powódki A. W. renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie po 3.800 zł miesięcznie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia wniesienia pozwu; zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki D. W. kwoty 240 zł oraz na rzecz powódki A. W. kwoty 970 zł tytułem odszkodowania za poniesione przez powódki koszty leczenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty; ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku komunikacyjnego jakiemu uległy powódki, a które to skutki mogą się ujawnić w przyszłości; zasądzenia od pozwanego na rzecz powódek kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania wskazały, że w dniu 28 czerwca 2006 r., w B. doszło do wypadku komunikacyjnego. P. Ś. kierując samochodem osobowym m-ki O. (...) o nr rej. (...) spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym m-ki O. nie zachował należytych środków ostrożności podczas wykonywania manewru wymijania jadąc z nadmierną prędkością po przeciwnym pasie ruchu doprowadził do czołowego zderzenia z samochodem osobowym m-ki S. (...) o nr rej. (...)którym podróżowały powódki. Sprawca przedmiotowego wypadku został uznany jedynie za winnego popełnienia wykroczenia. Jednakże stan zdrowia powódek, przemawia za zakwalifikowaniem czynu jakiego dopuścił się P. Ś. jako przestępstwa z art. 177 § 1 k.k. Na skutek powyższego wypadku powódka D. W. doznała obrażeń ciała w postaci: urazu kręgosłupa na odcinku szyjnym, urazu kręgosłupa na odcinku lędźwiowym, urazu kręgosłupa na odcinku krzyżowym, urazu głowy, urazu klatki piersiowej, urazu jamy brzusznej. Z kolei powódka A. W. doznała obrażeń ciała w postaci: urazu głowy, złamania kompresyjnego powierzchni górnej trzonu L3, złamania zęba obrotnika kręgosłupa, urazu kręgosłupa na odcinku S i C, urazu klatki piersiowej, urazu jamy brzusznej. Powódka D. W. przez cały okres pobytu w szpitalu tj. od 28.06.2006 r., do 18.07.2006 r., leżała w gorsecie, będąc przekonana, że do końca życia będzie jeździła na wózku inwalidzkim, albo że będzie przykuta do łóżka. W tym okresie powódka D. W. niejednokrotnie miała myśli samobójcze, nie chciała być ciężarem dla siebie samej i swojej rodziny. Dopiero z upływem kolejnych zabiegów rehabilitacyjnych zaczęła odzyskiwać czucie w nogach i stawiać pierwsze kroki. Z kolei powódka A. W. po przebyciu szeregu badań, jeszcze tego samego dnia po wypadku została wypisana do domu, z zaleceniem dalszego leczenia w trybie ambulatoryjnym. Obie powódki do dnia dzisiejszego nie odzyskały pełnej sprawności fizycznej, przez co nadal podlegają specjalistycznemu leczeniu i wymagają odpowiedniej rehabilitacji, na którą je nie stać. Powódka A. W. nadal zgłasza silne dolegliwości bólowe kręgosłupa na odc. C z promieniowaniem do lewego barku, dolegliwości bólowe głowy połączone z zawrotami i nudnościami oraz dolegliwości bólowe szyi. Dolegliwości bólowe kręgosłupa utrudniają jej zmianę pozycji ciała, co sprawia że nie jest ona w stanie normalnie funkcjonować. Z uwagi na wciąż pogarszający się stan zdrowia powódki A. W. została ona zaliczona do osób o lekkim stopniu niepełnosprawności. Podobnie powódka D. W. nadal nie zakończyła procesu leczenia. W dalszym ciągu zmaga się ze znacznym ograniczeniem ruchowym, silnymi dolegliwościami bólowymi kręgosłupa, silnymi dolegliwościami bólowymi głowy połączonymi z zawrotami i nudnościami, drętwieniem obu kończyn górnych, napięciami mięśni karku, znacznym osłabieniem lewej kończyny górnej. Ponadto u powódki D. W. rozpoznano po wypadku uraz kręgosłupa w zakresie zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych oraz występowanie przepukliny międzykręgowej. Z uwagi na powyższe dolegliwości, powódka D. W. została zaliczona do osób częściowo niezdolnych do pracy oraz zaliczona do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Z uwagi na stałe przyjmowanie środków przeciwbólowych, powódka D. W. zmaga się z nawracającymi zapaleniami żołądka i trzustki. Ponadto powódka przeszła poważne załamanie nerwowe, przez co straciła przyjaciół oraz znajomych. Nadal odczuwa stany lękowe, walczy z bezsennością oraz depresją. Obie powódki zostały zakwalifikowane do zbiegu operacyjnego kręgosłupa. Biorąc pod uwagę powyższe ciężkie obrażenia powódek doznane na skutek przedmiotowego wypadku, kwota dochodzonego zadośćuczynienia winna zostać uznana za odpowiednią. W odniesieniu do roszczenia powódek w zakresie renty z tytułu zwiększonych potrzeb, wskazano, że powódka D. W. w związku z urazem ciała doznanym w wyniku przedmiotowego wypadku wymaga następujących zabiegów rehabilitacyjnych: masażu klasycznego obręczy barkowej, masażu kręgosłupa TH I – S, laseru punktowego odcinka kręgosłupa C, krioterapioodcinka C kręgosłupa, magnetroniki odcinka C kręgosłupa oraz barków, jak również ćwiczeń czynnych mięśni grzbietu. Łączna miesięczna kwota tych zabiegów wynosi 3.600 zł. Również powódka A. W. wymaga zabiegów rehabilitacyjnych tj.: masażu klasycznego na odcinku Th L – S, laserów punktowych, krioterapii, magnetroniki kręgu C i obręczy barków oraz ćwiczeń czynnych mięśni grzbietu. Łączny koszt tych zabiegów wynosi 3.800 zł. Powódki dochodzą również zwrotu poniesionych wydatków związanych z leczeniem prywatnym.

W odpowiedzi na pozew, pozwany P. Ś. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od każdej z powódek na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że wytoczone powództwo jest zupełnie bezzasadne, z uwagi na to, iż: pozwany nie ponosi odpowiedzialności za kolizję drogową w dn. 28.06.2006 r., brak jest związku przyczynowego pomiędzy rzekomym bezprawnym działaniem pozwanego, a obecnym stanem zdrowia powódek, nastąpiło przedawnienie roszczeń obu powódek, roszczenia powódek są rażąco wygórowane. Pozwany wskazał, że postępowanie o wykroczenie jakie toczyło się przeciwko niemu przed Sądem Rejonowym w Staszowie pod sygn.. VI W 179/07 wbrew nieprawdziwemu twierdzeniu pozwu, nie dotyczyło spowodowania zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym czy kolizji przez obwinionego. Pozwany uznany został winnym tylko za poruszanie się pojazdem po drodze publicznej pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu (brak kompletu dokumentów krajowych po sprowadzeniu pojazdu z zagranicy). Pozwany nie został uznany za winnego spowodowania jakiejkolwiek kolizji, czy tym bardziej wypadku drogowego (przestępstwa). Tym samym brak jest jakiegokolwiek związku wykroczenia popełnionego przez pozwanego z kolizją, o której mowa w pozwie. Zwłaszcza, że samochód pozwanego był w pełni sprawny i posiadał ważną polisę OC. Przeciwko pozwanemu nigdy nie toczyło się natomiast postępowanie sądowe, w którym uznany by on został za winnego kolizji z pojazdem, którym podróżowały powódki. W związku z powyższym, zdaniem pozwanego twierdzenia zawarte w pozwie stanowią rażąca manipulację faktami i celowo wprowadzają Sąd w błąd. Wypadek, na który powołują się powódki został spowodowany wyłącznie przez powódkę D. W., która z powodu nadmiernej prędkości straciła panowanie nad pojazdem i uderzyła w samochód pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 czerwca 2006 r., o godz. 19.55 Komenda Powiatowa Policji w S. została powiadomiona o wypadku drogowym zaistniałym w miejscowości B. gm. B.. W toku czynności na miejscu ustalono, że na wąskiej drodze doszło do zderzenia dwóch pojazdów na skutek niezachowania należytych środków ostrożności przez jednego z kierujących. W zderzeniu brały udział dwa pojazdy S. (...) o nr rej. (...) którego kierowcą była D. W. oraz pojazd O. (...) o nr rej. (...), którego kierowcą był P. Ś..

(dowód: informacja z Komendy Powiatowej Policji w S. k. 376)

Postanowieniem z dnia 30.10.2006 r., sygn. RSD 257/06 (Ds. 920/06/S) wydanym przez Komendę Powiatową Policji w S., zatwierdzonym przez Prokuratora Rejonowego w Staszowie umorzono śledztwo w sprawie wypadku drogowego zaistniałego w dniu 28.06.2006 r., wobec ustalenia, że przyczyn tego wypadku należy upatrywać w nieprawidłowym zachowaniu się kierującej samochodem m-ki S. (...) D. W., która jadąc z nadmierną prędkością, administracyjnie niedozwoloną w tym miejscu (rzędu 62 km/h) i przekraczając oś jezdni doprowadziła do zderzenia czołowego z samochodem m-ki O. (...) poruszającym się z dozwoloną prędkością ok. 50 km/h. W toku postępowania karnego ustalono, że gdyby kierująca samochodem S. (...) jechała z prędkością dozwoloną miałaby możliwość uniknięcia zderzenia poprzez zatrzymanie pojazdu przed nadjeżdżającym z przeciwka i hamującym samochodem O. (...). Kierująca S. oprócz hamowania miała możliwość uniknięcia zderzenia poprzez skierowanie pojazdu w kierunku prawego pobocza i zachowanie bezpiecznego odstępu od nadjeżdżającego O. (...). Zachowanie kierującego samochodem O. (...) było prawidłowe, gdyż pojazd bezpośrednio przed zderzeniem był hamowany i poruszał się zjeżdżając z prawego pasa jezdni na trawiaste pobocze. Wobec powyższego stwierdzono, że przyczyną zaistniałego wypadku były nieprawidłowości popełnione jedynie przez kierująca samochodem S. (...). Ponieważ pokrzywdzona D. W. była zarazem sprawcą wypadku, śledztwo w sprawie umorzono – wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego w zaistniałym zdarzeniu.

W przedmiotowej sprawie nadal prowadzone były czynności wyjaśniające o wykroczenie za nr RSOW 200/07zakończone przesłaniem w dniu 9 marca 2007 r., wniosku o ukaranie D. W. do Sądu Rejonowego w Staszowie za wykroczenie z art. 86 § 1 kw.

(dowód: postanowienie Komendy Powiatowej Policji w S. o umorzeniu śledztwa k. 377- 380, pismo z Komendy Powiatowej Policji w S. k. 446-447 ).

D. W. w dniu 21.08.2006 r., złożyła skargę na nieprawidłowe działanie policjantów z Komendy Powiatowej Policji w S. wykonujących czynności służbowe w związku ze zdarzeniem drogowym z jej udziałem w dniu 28.06.2006 r. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, ustalono iż policjanci wykonujący czynności związane z przedmiotowym zdarzeniem dopuścili się szeregu uchybień.

W dniu 16.11.2006 r., Postanowieniem nr (...) Komendant Powiatowy Policji w S. odmówił wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. Akta tego postępowania, z uwagi na upływ czasu zostały zniszczone.

(dowód: pismo Naczelnika Wydziału Kontroli komendy Wojewódzkiej Policji w K. k. 589, pismo Komendanta Powiatowego Policji w S. k. 655).

Pozwany P. Ś. na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Staszowie z dnia 9 maja 2007 r., sygn. akt VI W 179/07 został uznany za winnego tego, że w dniu 28.06.2006 r., ok. godz. 18.00 w miejscowości B. woj. (...) kierował samochodem m-ki O. (...) nr rej. (...) po drodze publicznej pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu. Za powyższe wykroczenie P. Ś. został skazany na karę grzywny w wysokości 100 zł.

( dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Staszowie z dnia 9.05.2007 r., sygn. VI W 179/07 k. 365-366).

Wypadek z udziałem stron polegał na czołowym zderzeniu pojazdów O. (...) i S. (...), jadących z przeciwnych kierunków. Kierujący samochodem O. (...) P. Ś. zjechał maksymalnie do prawego ogrodzenia, natomiast kierująca samochodem S. (...) pozostawiła ślady blokowania kół dokładnie na środku wąskiej jezdni.

Bezpośrednią przyczyną zaistnienia wypadku w dniu 28 czerwca 2006 r., w miejscowości B. z udziałem stron, było niezachowanie ostrożności przez kierującą S. D. W.. W przedmiotowym zdarzeniu niezachowanie ostrożności przez powódkę polegało na jeździe z nadmierną prędkością. Prędkość początkowa zderzenia samochodu prowadzonego przez powódkę wynosiła bowiem ok. 65-69 km/h. Prędkość ta była nadmierna po pierwsze w odniesieniu do prędkości administracyjnie dopuszczonej w miejscu zdarzenia, a po drugie nadmierna ze względu na warunki drogowe, jakie panowały w miejscu zdarzenia. Pozwany P. Ś. kierujący samochodem O. (...) zjechał maksymalnie do prawej strony, aby manewr minięcia się pojazdów został przeprowadzony bezkolizyjnie. Poruszał się on z prędkością rzędu 46-47 km/h. Z kolei kierująca samochodem S. (...) D. W. nie wykonała żadnego manewru polegającego na „ucieczce” prowadzonym przez siebie pojazdem w prawo, pomimo tego, że miała na to dość miejsca. Tym samym zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym naruszyła tylko kierująca S. D. W.. Nie zachowała ona wymaganej sytuacją drogową nawet nie szczególnej ostrożności podczas mijania się z samochodem jadącym z przeciwnego kierunku, ale nawet podstawowej ostrożności, wymaganej od kierowców podczas jazdy po wąskiej drodze, przebiegającej przez środek wsi, na której płoty przylegają do drogi i na której znajdują się niewidoczne obszary drogi za zakrętami, bramami, wyjazdami z posesji. Tym samym styl jazdy kierującej samochodem m-ki S. był wysoce nieodpowiedzialny. Powyższe nieprawidłowości doprowadziły do zaistnienia przedmiotowego wypadku i leżą tylko i wyłącznie po stronie kierującej S. D. W.. Powódka dopuściła się drastycznego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

( dowód: opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji i analizy zdarzeń drogowych M. B. k. 661-673, pierwsza opinia uzupełniająca biegłego k. 692-706, druga opinia uzupełniająca biegłego k. 726-734, zeznania świadka M. Ś. k. 522-525, zeznania świadka S. Ś. k. 527-530, zeznania pozwanego k. 575).

D. W. w wyniku zdarzenia doznała urazu w postaci złamania kręgosłupa na odcinku lędźwiowym bez porażenia kończyn i potłuczenia prawej ręki. A. W. doznała potłuczenia klatki piersiowej i kręgosłupa. Ś. M. pasażerka O. doznała wstrząśnienia mózgu. Powódki D. W. oraz A. W. nadal kontynuują leczenie, w dalszym ciągu podlegają zabiegom rehabilitacyjnym, skutki wypadku odczuwają do dziś.

(dowód: dokumentacja medyczna k. 28-157, k. 219-226, k. 393-417, k. 590-596, częściowe zeznania świadków U. D. i A. K. k. 536-554 i k. 556-561, częściowe zeznania powódki D. W. k. 573v-574, zeznania powódki A. W. k. 574v-575).

Powódka A. W. na podstawie orzeczenia (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w O. została uznana za osobę niepełnosprawną w stopniu lekkim, z datą początkową stopnia niepełnosprawności od wczesnego dzieciństwa. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 11.03.2015 r.

(dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 164)

Powódka D. W. na podstawie orzeczenia Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w O. została uznana za osobę niepełnosprawną w stopniu lekkim. Ustalony stopień niepełnosprawności datowano od 7.06.2018 r., zaś jej niepełnosprawność sięga 27 lutego 2010 r.

Na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS nie stwierdzono by D. W. była niezdolna do pracy.

(dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 161-162, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 242-243).

W 2010 r., oraz w 2012 r., powódki były uczestniczkami kolizji drogowych.

(dowód: oświadczenie powódek wraz z dokumentacja medyczną k. 423-425).

Po wypadku, powódka D. W. zgłosiła roszczenie o odszkodowanie z tytułu przedmiotowego wypadku. Odszkodowanie zostało wypłacone jedynie na rzecz powódki A. W. z polisy jej matki D. W..

(dowód: zeznania powódki D. W. k. 573v-574).

Pozwany P. Ś. otrzymał odszkodowanie za zniszczenie samochodu, z polisy OC powódki D. W..

(dowód: zeznania pozwanego P. Ś. k. 575).

Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie w/w dowodów.

Sąd dał w całości wiarę dowodom z ujawnionych na rozprawie dokumentów, gdyż wszystkie zostały sporządzone przez uprawnione organy, w granicach przysługujących im kompetencji i w przypisanej formie, a ich wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu i stron.

Szczególne znaczenie w sprawie miała opinia i opinie uzupełniające biegłego z zakresu rekonstrukcji i analizy zdarzeń drogowych M. B., którym Sąd dał wiarę w całości. Są one pełne, konsekwentne, jasne i rzetelne, a wnioski z nich płynące logiczne i spójne. Biegły w wyczerpujący sposób odpowiedział na tezy dowodowe, przez co opinie te stanowiły dla Sądu wartościowy materiał dowodowy, na podstawie którego ustalono okoliczności i przebieg wypadku z dnia 28 czerwca 2006 r. Co więcej wnioski te są zasadniczo zgodne z opinią wydaną na potrzeby śledztwa prowadzonego przez Komendę Powiatową Policji w S. w sprawie wypadku z udziałem stron.

Sąd oddalił wnioski dowodowe strony powodowej o dowód z kolejnej opinii uzupełniającej biegłego ds. rekonstrukcji wypadków oraz dowody z opinii biegłych z zakresu chirurgii, ortopedii, neurologii, rehabilitacji, psychologii i psychiatrii - uznając te wnioski za bezprzedmiotowe w kontekście opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków, z której wynika brak zawinienia po stronie pozwanego w powstaniu krzywdy i szkody u powódek. Dopiero w sytuacji ustalenia odpowiedzialności pozwanego za powstałą po stronie powódek krzywdę oraz szkodę, koniecznym stałoby się przeprowadzenie tych dowodów w celu ustalenia rozmiaru i charakteru powstałych szkód. W tej zaś sytuacji, skoro z opinii biegłego M. B. wynika brak zawinienia po stronie pozwanego, niecelowe stało się przeprowadzanie dalszych dowodów.

Zeznaniom świadków M. Ś. i S. Ś., Sąd dał wiarę w całości bowiem byli oni uczestnikami zdarzenia, przez co mieli informację o zdarzeniu z własnych obserwacji, jak również ich zeznania pokrywają się z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym zwłaszcza z opinią biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków.

Zeznaniom świadków U. D. i A. K., Sąd dał wiarę jedynie częściowo w zakresie informacji dotyczących stanu zdrowia powódek, procesu ich leczenia. Świadkowie Ci nie byli uczestnikami zdarzenia, jego przebieg znają tylko z opowieści powódek. Dlatego zeznania tych świadków w części dotyczącej przebiegu zdarzenia i osób odpowiedzialnych za wypadek, Sąd uznał za niewiarygodne, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Podobnie Sąd ocenił zeznania powódki D. W.. Jej zeznania dotyczące stanu jej zdrowia przed wypadkiem, długotrwałości leczenia, rehabilitacji oraz stanu zdrowia na dzień dzisiejszy, Sąd uznał za wiarygodne. Sąd nie dał natomiast wiary powódce w zakresie jej zeznań co do przebiegu zdarzenia z dnia 28 czerwca 2006 r. Zeznania te stoją bowiem w sprzeczności ze sporządzonymi w sprawie opiniami biegłego ds. rekonstrukcji wypadków oraz pozostałymi dowodami, w tym zwłaszcza zalegającymi w aktach Ds. 920/06/S o umorzeniu śledztwa w sprawie zdarzenia drogowego w dniu 28.06.2006 r.

Zeznaniom pozwanego Sąd dał wiarę w całości, bowiem jego zeznania korespondują z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle poczynionych w sprawie ustaleń, powództwo nie mogło zostać uwzględnione.

W niniejszej sprawie bezsporne między stronami było, że w dniu 28 czerwca 2006 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, na skutek którego powódki doznały licznych obrażeń ciała, były hospitalizowane, wymagały rehabilitacji oraz że następstwa tego wypadku odczuwają do dnia dzisiejszego. Niewątpliwie na skutek powyższych wydarzeń zaistniała po stronie powodowej krzywda. Ustalenie jej rozmiaru uzależnione było jednak od ustalenia w pierwszej kolejności odpowiedzialności pozwanego P. Ś., a tym samym zasadności żądania zapłaty od pozwanego zadośćuczynienia pieniężnego i dalszych zgłoszonych roszczeń za doznaną przez powódki krzywdę i szkodę majątkową.

Granice odpowiedzialności kierującego pojazdem wyznacza art. 436 k.c., który w § 1 zdanie 1 stanowi, że odpowiedzialność przewidzianą w art. 435 k.c. ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. A zatem samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody – jak wynika z art. 435 § 1 k.c. - ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Przepis art. 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 k.c. statuuje odpowiedzialność kierującego pojazdem na zasadzie ryzyka.

Z przywołanej wyżej treści 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c. wynika, że posiadacz mechanicznego środka komunikacji może zwolnić się od odpowiedzialności, jeżeli wykaże okoliczności egzoneracyjne, tj. że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Użyty w art. 435 § 1 k.c. w zw. z art. 436 § 1 k.c. zwrot wyłącznie z winy odnosi się do przyczyny, a nie do winy, gdyż konstrukcja tych przepisów została oparta na przeciwstawieniu przyczyn powstania szkody w płaszczyźnie przyczynowości, a nie winy. Dlatego ocena winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, jako okoliczności egzoneracyjnej, musi być dokonywana w kategoriach adekwatnego związku przyczynowego (wyrok SN z 7 maja 1996 r., III CRN 60/95, LexisNexis nr (...), MoP 2010, nr 19, poz. 1082). Chodzi o sytuację, gdy poszkodowany lub osoba trzecia swoim zawinionym zachowaniem doprowadzi do szkody, ponieważ gdyby nie to zachowanie, uszczerbek nie miałby miejsca.

Wyłączenie odpowiedzialności z tytułu ryzyka następuje nie tylko wówczas, gdy szkoda nastąpiła z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, lecz także wtedy, gdy szkoda jest wyłącznie następstwem zawinionych działań (zaniechań) poszkodowanego i osoby trzeciej (tak SN w wyroku z dn. 6 .07. 1973 r., II CR 156/73, OSPiKA 1974, nr 5, poz. 95).

Ocena winy poszkodowanego, jako okoliczności egzoneracyjnej, musi być dokonywana w kategoriach adekwatnego związku przyczynowego. Chodzi o sytuację, gdy poszkodowany lub osoba trzecia swoim zawinionym zachowaniem doprowadzi do szkody, ponieważ gdyby nie to zachowanie, uszczerbek nie miałby miejsca.

Z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych wynika jednoznacznie, że wyłącznie winnym zaistniałego wypadku jest powódka D. W.. Nie zachowała ona bowiem wymaganej sytuacją drogową nawet nie szczególnej ostrożności podczas mijania się z samochodem jadącym z przeciwnego kierunku, ale nawet podstawowej ostrożności, wymaganej od kierowców podczas jazdy po wąskiej drodze, z minimalistycznym poboczem, niewidocznymi obszarami drogi za zakrętami. Styl jazdy powódki był wysoce nieodpowiedzialny, jechała ona środkiem jezdni, z prędkością znacznie nadmierną w odniesieniu do warunków drogowych – ok. 65-69 km/h. Dodatkowo pasażerami w jej samochodzie były dzieci. Nieprawidłowości, których dopuściła się powódka doprowadziły do wypadku drogowego z udziałem stron. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, prowadzi do wniosku, że gdyby powódka zachowała szczególną ostrożność, do czego była obowiązana i prowadziła samochód z dozwoloną prędkością oraz podjęła czynności obronne tj. zjechała do prawej krawędzi jezdni to mogłaby uniknąć wypadku.

Powyższe znalazło także potwierdzenie w materiale dowodowym zebranym w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Powiatową Policji w S. w sprawie o sygn. Ds. 920/06/S gdzie z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji i badań wypadków drogowych również wynika, że bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku było nieprawidłowe zachowanie się D. W., kierującej samochodem m-ki S. (...), która jadąc z nadmierną prędkością i przekraczając oś jezdni doprowadziła do zderzenia z samochodem m-ki O. (...). Na skutek tak poczynionych ustaleń, śledztwo w sprawie wypadku drogowego zaistniałego w dniu 28.06.2006 r., zostało umorzone, z uwagi na brak ustawowych znamion przestępstwa tj. wobec ustalenia, że sprawcą wypadku jest D. W., a więc osoba poszkodowana.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd wziął również pod uwagę kwestię nieprawidłowości, jakich dopuścili się policjanci prowadzący czynności wyjaśniające przyczyny wypadku z udziałem stron. Zestawienie jednak dat podjętych czynności w postępowaniu karnym prowadzonym przez Komendę Powiatową Policji w S. w sprawie Ds. 920/06/S, nadzorowanym przez Komendę Wojewódzką Policji w K., prowadzi do wniosku, że postanowienie o umorzeniu śledztwa zostało wydane już po stwierdzeniu nieprawidłowości i po objęciu tegoż postępowania nadzorem Komendanta. Wobec powyższego należało uznać, że nieprawidłowości te nie miały wpływu na ostateczne rozstrzygnięcie w postępowaniu karnym. Co więcej w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Powiatową Policji w S. został dopuszczony dowód z opinii biegłego ds. badania wypadków drogowych, z której to opinii jednoznacznie wynika, że przyczyną zaistniałego wypadku było nieprawidłowe zachowanie kierującej samochodem S. (...) – D. W.. Tak więc postępowanie karne prowadzone w sprawie wypadku nie opierało się jedynie na czynnościach funkcjonariuszy policji ale przede wszystkim na opinii biegłego sądowego. I to na podstawie tej opinii, tożsamej z opiniami wydanymi w niniejszej sprawie, postępowanie karne zostało umorzone, ponieważ pokrzywdzona i jednocześnie sprawczyni wypadku, nie mogła ponieść odpowiedzialności karnej za uszczerbek, który sama sobie wyrządziła przez niezachowanie należytych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Ponadto, co istotne w sprawie, pozwanemu nie zostały postawione żadne zarzuty i nie ponosił on żadnej odpowiedzialności za przedmiotowy wypadek z udziałem stron. Co więcej uzyskał on odszkodowanie za szkodę w samochodzie O. (...) z polisy ubezpieczeniowej powódki D. W., co również świadczy o tym, że to wyłącznie powódka została uznana za winną zaistnienia przedmiotowego wypadku.

Sąd ograniczy się do wskazania jedynie na marginesie na wysoce naganne postępowanie pełnomocnika powódek, który w sposób niezgodny z prawdą w uzasadnieniu pozwu napisał, że pozwany P. Ś. wyrokiem Sądu Rejonowego w Staszowie z dnia 9 maja 2007 r., sygn. akt VI W 179/07 został ukarany za to, że spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przez co doprowadził do zderzenia z samochodem osobowym m-ki S. (...). Jest to celowe wprowadzanie Sądu w błąd, poświadczenie nieprawdy oraz postępowanie sprzeczne z etyką adwokacką.

Sąd mając na uwadze powyższe wnioski płynące z opinii biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych stwierdził, że w rozumieniu art. 435 § 1 k.c. to powódka D. W. ponosi wyłączną winę za szkodę w dobrach osobistych i majątkowych powódek. Skoro zrealizowana została przesłanka egzoneracyjna w postaci wyłącznej winy poszkodowanej, to pozwany P. Ś. nie ponosi odpowiedzialności za zaistniałą szkodę.

Skoro nie zachodzi odpowiedzialność pozwanego, za powstałą u powódek krzywdę i szkodę, Sąd nie dokonywał ustaleń i rozważań obejmujących ich rodzaj i rozmiar, albowiem roszczenia powódek z braku odpowiedzialności pozwanego podlegały oddaleniu.

O kosztach Sąd orzekł na postawie art. 98 kpc w zw. z § 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Powództwo zostało w całości oddalone, tak więc pozwanemu należy się zwrot poniesionych kosztów zastępstwa procesowego, które w sprawie wyniosły 21.634 zł (2x 10.800 zł + 2 x 17 zł). Sąd uznał, że powódki reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika winny mieć wiedzę co do zasadności swoich roszczeń, zwłaszcza w kontekście wydanego w postępowaniu karnym orzeczenia, jak również wypłaty z polisy powódki odszkodowania na rzecz pozwanego. Wytoczenie przeciwko pozwanemu po 14 latach od wypadku powództwa o zapłatę na rzecz powódki D. W. łącznie kwoty 243.440 zł oraz na rzecz jej córki A. W. łącznie kwoty 246.570 zł w sposób oczywisty wymusiło na pozwanym podjęcie obrony i zasięgnięcie pomocy prawnej profesjonalnego pełnomocnika. Dlatego biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, Sąd uznał, że zasądzenie tych kosztów jest w pełni uzasadnione.

O nieuiszczonych w toku postępowania kosztach, Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ukssc w zw. z art. 102 kpc.

Sędzia Katarzyna Bryś – Dywan

ZARZĄDZENIE

(...).

Sędzia Katarzyna Bryś – Dywan