Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

Sędzia SO Agata Kowalska

Sędziowie:

Sędzia SO Dariusz Półtorak (spr.)

Sędzia SO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 838/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 03.10.2022 r., sygn. akt II K 84/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

zarzuty wskazane w pkt 1 i 2 apelacji obrońcy G. A.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie stwierdzić należy, że przedmiotowe uzasadnienie (z uwagi na zakres złożonego wniosku o jego sporządzenie) obejmuje jedynie kasatoryjną część wyroku dotyczącą oskarżonego G. A.. Sąd Okręgowy nie widział podstaw natomiast do zakwestionowania orzeczenia odnoszącego się do drugiego z oskarżonych, tj. S. D.. Dotyczy to w szczególności ustaleń faktycznych, zgodnie z którymi oskarżony ten miał posłużyć się 5 fikcyjnymi fakturami VAT wystawionymi przez podmioty gospodarcze wskazane w treści zarzutu, jak też wystawić – w imieniu reprezentowanej przez siebie Firmy Usługowo – Handlowej (...), 2 faktur, które to wszystkie faktury poświadczać miały zdarzenia gospodarcze, które nie miały miejsca. Jednakże te ustalenia faktyczne odnoszące się do innego podsądnego, nie mogą automatycznie prowadzić do konkluzji, że również drugi oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów, które miały polegać – w przypadku pierwszych faktur na ich dostarczeniu, natomiast w odniesieniu do drugich na ich odebraniu. Zgodzić się należy tutaj ze stanowiskiem obrońcy G. A., iż oskarżyciel posiłkowy, a następnie orzekający w sprawie sąd nie zgromadziły, przynajmniej na obecnym etapie postępowania, w wymagany procedurą karną sposób wystarczających dowodów na przypisanie oskarżonemu czynności wykonawczych polegających na dostarczeniu, czy też odbiorze przedmiotowych faktur. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd meriti czyni wprawdzie takie ustalenia faktyczne (k. 357 verte – 359), jednakże na ich poparcie nie wskazuje praktycznie żadnych dowodów przytaczając jedynie dowody z dokumentów, które w żadnym razie nie wskazują na winę oskarżonego. W przedmiotowej sprawie są natomiast dowody osobowe wskazujące na winę G. A., jednakże podzielić należy w znacznej części zastrzeżenia obrońcy czy możliwe było ich wykorzystanie w trakcie dotychczasowego postępowania i w jakim zakresie są one obciążające dla jego mocodawcy. Odnosi się to do zeznań S. T. i A. R., którzy jako pracownicy Urzędu Skarbowego w G. przeprowadzili kontrolę w firmie (...), w trakcie której w dniu 05 listopada 2019 r. na podstawie art. 199 oraz art. 172 § 1 i § 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja Podatkowa przeprowadzili przesłuchanie w charakterze strony S. D.. Wskazani wyżej pracownicy Urzędu Skarbowego w G. zostali następnie przesłuchani w charakterze świadków w postępowaniu przygotowawczym, gdzie jednobrzmiąco podali, że w trakcie kontroli ustalono, że 5 faktur, które nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych zostało przekazanych S. D. przez G. A., zeznania te potwierdzili w postępowaniu sądowym.

Odnosząc się do tych zeznań, na wstępnie stwierdzić należy, że w/w świadkowie nie wspominają o tym fragmencie czynu przypisanego oskarżonemu A., gdzie mowa jest o „odebraniu” przez niego fikcyjnych faktur wystawionych przez firmę (...) z tytułu rzekomych prac wykonanych na rzecz spółki (...). Dlatego, nie sposób wywnioskować w oparciu o jakie dowody sąd meriti poczynił takie ustalenia faktyczne. Zaznaczyć należy, że rozważanej kwestii dotyczyły zeznania G. F. – Prezesa spółki (...) i dowód ten został poddany przez sąd ocenie w uzasadnieniu wyroku, dowód ten jednak nie został w ogóle przeprowadzony przed sądem I instancji, czy to w formie bezpośredniego przesłuchania świadka, czy zaliczeniu jego zeznań do materiału dowodowego. Wynika to stąd, że zeznania tego świadka złożone zostały do akt przez prokuratora 24 lutego 2021 r., a więc prawie 3 tygodnie po wniesieniu aktu oskarżenia, co najwyraźniej uszło uwadze sądu. Wydaje się, że niezbędnym było wezwanie i przesłuchanie tego świadka na okoliczności dotyczące sposobu dostarczenia, złożenia do firmy (...) faktur wystawionych przez firmę oskarżonego S. D., czego sąd zaniechał.

Jeżeli natomiast chodzi o pozostałe czynności wykonawcze przypisane oskarżonemu A., a polegające na dostarczeniu S. D. 5 fikcyjnych faktur, to również co do tego faktu kontrolerzy wypowiadają się twierdząco nie wskazując jednak źródeł tej swojej wiedzy, a sąd w trakcie ich przesłuchania nie podjął próby ustalenia tych źródeł. Wprawdzie w trakcie przesłuchania w trybie ordynacji podatkowej o tych faktach mówi S. D., jednakże w ocenie Sądu Okręgowego niemożliwe jest nie tylko (co wydaje się oczywistym również dla sądu meriti, skoro nie powołuje się na ten dowód) wykorzystanie depozycji S. D. jakie składał de facto w charakterze świadka, w procesie, który toczył się m. in. przeciwko niemu jako oskarżonemu, ale również wykluczone jest wykorzystywanie wiedzy o faktach uzyskanych przez funkcjonariuszy Urzędu Skarbowego w czasie czynności procesowej przesłuchania. Rozważana sytuacja wydaje się być analogiczna, jak w przypadku możliwości wykorzystania procesowego informacji uzyskanych przez funkcjonariusza policji, z rozróżnieniem czy ich źródłem jest np. tzw. rozpytanie, czy też udział w stricte czynnościach procesowych, jak przesłuchanie w charakterze świadka późniejszego oskarżonego, a okoliczność ta nie była przedmiotem ustaleń sądu chociażby w trakcie przesłuchania S. T. i A. R..

W tym miejscu zasadne jest poczynienie jeszcze 2 uwag. Tak więc, stwierdzić należy, że powyższe stwierdzone uchybienia nie mogły mieć żadnego wpływu na treść wyroku jaki zapadł wobec drugiego z oskarżonych, gdyż po pierwsze apelacja obrońcy S. D. nie zawierała stosownego zarzutu odnoszącego się do rozważanej kwestii, a po drugie wina oskarżonego D. wykazana została innymi dowodami, poza zeznaniami tych świadków. Z tych przyczyn, Sąd Okręgowy nie widział podstaw do ingerencji w treść wyroku poza osobą G. A..

O kasatoryjnym charakterze wyroku przemawiała konieczność przeprowadzenia przewodu sądowego w całości, a więc przesłuchania świadków: S. T. i A. R. skąd czerpali swoją wiedzę jakoby G. A. miał dostarczyć drugiemu z oskarżonych 5 fikcyjnych faktur G. F. (świadek nie był w ogóle przesłuchany) na okoliczności w jaki sposób, przez kogo dostarczane były do firmy (...) objęte zarzutem faktury wystawione przez (...), jak również dotychczasowego oskarżonego S. D.. W odniesieniu do tego świadka, sąd rozważy możliwość procesowego wykorzystania jego zeznań składanych w trybie ordynacji wyborczej. Oczywistym jest umożliwienie oskarżonemu A. i jego obrońcy ustosunkowanie się do tych w/w dowodów osobowych.

Rozważy Sąd I instancji także ewentualną potrzebę poszukiwania innych dowodów zmierzających do ustalenia w jakim okresie G. A. w firmach będących wystawcami fikcyjnych faktur był prokurentem, czy też pełnił inną funkcję, czy miał możliwość wystawienia tych faktur w datach tam figurujących, czy w ogóle możliwe było aby ktoś inny był ich wystawcą. Zwróci się także do odpowiednich organów kontroli skarbowej o nadesłanie dokumentacji z czynności kontrolnych, które jeszcze trwały w trakcie postępowania przed sądem rejonowym.

Wniosek

W całości o uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na konieczność przeprowadzenia w całości przewodu sądowego, zaszła potrzeba uchylenia wyroku w części dotyczącej G. A. i przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wskazane we wcześniejszej części uzasadnienie

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak w odniesieniu do oskarżonego G. A..

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS