Sygn. akt XI GC 596/22
w sprawie prowadzonej w postępowaniu uproszczonym (w.p.s. poniżej 4000 zł).
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się uzasadnione w całości.
W rozpoznawanej sprawie powód dochodził zapłaty pozostałej części faktur z tytułu wykonanych i niekwestionowanych przewozów, potwierdzonych zleceniami transportowymi nr (...) z dnia 14 grudnia 2021 r. (k. 6 – 7 akt sprawy) oraz nr (...) z dnia 22 grudnia 2021 r. (k. 14 akt sprawy). W związku z tym, że powód dochodził roszczeń z tytułu świadczonych na rzecz pozwanej przewozów krajowych, to do ich oceny zastosowanie mają w pierwszej kolejności, oprócz samej treści umowy, przepisy ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 1983 tekst jednolity). W umowie przewozu jej strony przyjmują na siebie następujące zobowiązania: przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia osób lub rzeczy, zaś nadawca zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia. Zawarcie przez strony umów przewozu i ich wykonanie przez powoda, a także wysokość umówionych frachtów i termin płatności należności nie były w sprawie sporne, a nadto zostały wykazane dokumentami.
Pozwana sprzeciwiając się żądaniu pozwu, podniosła zarzut potrącenia kary umownej w kwocie 1980 zł (k. 36v), powołując się na wystawioną notę obciążeniową z dnia 31 stycznia 2022 r. wystawioną tytułem „braku zwrotu palet (...)”, w ilości 33 sztuk, tj. 60 zł za paletę (k. 41 i 52 akt sprawy). W związku z powyższym podstawę prawną przedstawionej do potrącenia wierzytelności pozwanej stanowi art. 483 k.c. dotyczący zastrzeżenia kary umownej. Pozwana powołuje się w tym zakresie na postanowienia Ogólnych Warunków Usług (...), które w pkt 9 regulują obrót paletowy oraz karę umowną z tytułu nierozliczenia palet przewidzianą w punkcie 9 lit. i. (...) (k. 40-40 v akt sprawy). Wskazywała, że nie można kierować się treścią wystawionej noty „z tytułu braku zwrotu palet”, w której doszło do omyłki pisarskiej, bowiem w istocie powód nie dokonał rozliczenia palet, mimo iż wynikało to z Ogólnych Warunków Usług (...), które regulują obrót paletowy. Odnosiła się do korespondencji mailowej powoda z pracownikiem pozwanej z wyjaśnieniami w tym przedmiocie (k. 42).
Powódka w odpowiedzi na sprzeciw kwestionowała zasadność obciążenia powódki kwotą 1980 zł z tytułu kary umownej z uwagi na brak obowiązku zwrotu palet przez powódkę. I istotnie, w zleceniu spedycyjnym nr (...), do którego odwołuje się treść noty obciążeniowej, w pkt 8 przewidziano, że zlecenie odbywa się „bez palet zwrotnych”, a nadto strony wprowadziły modyfikacje w zakresie obrotu paletami zwrotnymi, m.in. że „podwykonawca w razie zgłoszenia w miejscu rozładunku przez rozładowcę chęci zwrotu palet ma prawo odmówić bez konsekwencji”. Nadto na potrzeby niniejszej umowy strony w pkt 9 zlecenia zmodyfikowały brzmienie punktu 9 (...) dot. obrotu paletowego (k. 7 akt sprawy).
Tymczasem pozwana przedstawiła powódce do potrącenia wierzytelność wzajemną z tytułu noty obciążeniowej za brak zwrotu palet (k. 41 akt sprawy), a nie z tytułu wadliwego rozliczenia palet tudzież niewykonania innych obowiązków związanych z obrotem paletowym, jak obecnie podnosi w procesie. Wspomniane zlecenie nie przewidywało przy tym po stronie powoda obowiązku zwrotu palet, a co więcej, w przypadku chęci zwrotu palet na rozładunku, powód miał prawo odmówić bez konsekwencji.
Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie, Sąd opierał się na treści przedłożonych do akt dowodów z dokumentów prywatnych (art. 245 k.p.c.), których autentyczności strony nie kwestionowały, częściowo wyciągając odmienne wnioski. W ocenie Sądu przedstawione dokumenty oraz korespondencja stron były wystarczające do wykazania istnienia umów przewozu i wysokości zobowiązania pozwanej, wynikającego z wystawionych przez powoda obu faktur VAT, które pozwana uregulowała tylko częściowo. Powód sprostał ciężarowi dowodu w tym zakresie, mimo że ostatecznie sąd pominął wniosek dowodowy z zeznań zawnioskowanego świadka powoda. Skoro pozwana powoływała się na zarzut potrącenia, to na niej, a nie na powodzie, zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.), było wykazanie faktów niweczących prawo powoda – w tym przypadku wykazanie zasadności obciążenia powoda karą umowną. Pozwana w ocenie sądu tego obowiązku nie podźwignęła, w szczególności gołosłowne są twierdzenia pozwanej odnośnie do omyłki pisarskiej w treści wystawionej przez siebie noty, zważywszy że pozwana nie zgłosiła żadnych osobowych środków dowodowych na tę okoliczność, choć sąd zdaje sobie sprawę, że nawet w razie zgłoszenia takowych - byłyby to dowody ponad osnowę dokumentu, z którego wynika kara umowna za „brak zwrotu palet”, podczas gdy takiego obowiązku nie przewidywało zlecenie, do którego odnosi się ta nota. Również korespondencja mailowa pracownika pozwanej o zasadności wystawionej noty nie jest wystarczająca, aby uwzględnić zgłoszony zarzut potrącenia, jako że pozwana nie powołała żadnych dodatkowych wniosków dowodowych na okoliczność braku czy też wadliwego rozliczenia palet zwrotnych. Dlatego w ocenie sądu twierdzenia pozwanej o zasadności obciążenia powoda wspomnianą karą umowną zaprezentowane w toku procesu są tylko gołosłowną argumentacją, zmierzającą do uniknięcia zapłaty, gdyż nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym, w szczególności nie przemawia za tym e-mail pracownika pozwanej (k. 42).
Reasumując, pozwana nie wykazała zasadności obciążenia powoda karą umowną według zasad wynikających ze zleceń przewozowych będących przedmiotem sporu. Zarzut potrącenia, na który powołuje się pozwana, okazał się niezasadny.
W związku z powyższym Sąd uwzględnił powództwo w całości.
Podstawę prawną orzeczenia o odsetkach ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, zasądzonych w pkt I wyroku, stanowi art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w zapłacie w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2016 r., poz. 684 tekst jednolity ze zm.), zgodnie z którym z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie;
2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie,
co miało miejsce w niniejszej sprawie.
Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w treści art. 98 § 1 k.p.c. Pozwana ostatecznie przegrała sprawę i zgodnie z wyrażoną w ww. przepisie zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zobowiązana jest do zwrotu na rzecz powoda wszystkich poniesionych przez niego kosztów procesu, na które złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 200 złotych i od pełnomocnictwa 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej adekwatnie do wartości przedmiotu sporu w kwocie 900 zł zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz.U. z 2015 poz. 1800 ze zm.
1. (...)
2. (...)
3. (...)