Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodniczący : SSO Maria Leszczyńska

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2014 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku : K. G.

z udziałem : Z. S., Gminy (...), (...) Spółce Akcyjnej w P., A. S.

o: rozgraniczenie

na skutek zażalenia uczestnika Z. S.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 21 października 2013 r.

sygn. akt II Ns 906/11

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

Na oryginale właściwe podpisy

sygn.akt. II Cz 977/13

UZASADNIENIE

W sprawie z wniosku K. G. z udziałem Z. S., Gminy (...), (...) S.A. w P., Z. S. wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 21 października 2013r. oddalił wniosek uczestnika o zwolnienie od kosztów sądowych.

Wskazał sąd, iż zgodnie z art. 102 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, która złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone, w świetle art. 102 ust. 2 niniejszej ustawy oświadczenie sporządzone według ustalonego wzoru, obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów i ustanowienie pełnomocnika. Ze złożonego przez uczestnika oświadczenia o stanie majątkowym (k. 102 - 103) oraz wyjaśnień złożonych na rozprawie (k. 162) wynika, że uczestnik prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną i dziećmi. Uczestnik otrzymuje emeryturę rolniczą w wysokości 401 zł, jego żona emeryturę w wysokości 169 zł. Syn prowadzi gospodarstwo ogrodnicze, z którego roczny dochód wynosi 20.000 zł. Córka uczestnika nie pracuje zawodowo, pomaga w gospodarstwie. Uczestnik wskazał ponadto, iż stałe miesięczne wydatki na utrzymanie nieruchomości, stanowiącej własność jego i żony, wynoszą około 6.000 zł. Wydatki te są ponoszone, jak wyjaśnił uczestnik, z zasobów pieniężnych pozostawionych przez jego teściów, którzy byli bardzo zamożnymi ludźmi. Uczestnik odmówił podania, jakie konkretnie zasoby pieniężne pozostawili jego teściowie. Z oświadczenia uczestnika wynika również, że nieruchomość będąca własnością jego i małżonki ma powierzchnię 8,7450 ha, zaś dom mieszkalny powierzchnię 220 m2. W postępowaniu sądowym koszty obciążają stronę, zaś stosowanie instytucji zwolnienia z ich ponoszenia ma charakter wyjątkowy. Zwolnienie od kosztów stanowi pomoc państwa dla osób, które ze względu na trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. W ocenie Sądu, sytuacja majątkowa uczestnika nie przemawia za zwolnieniem go od kosztów postępowania zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wskazywanie przez uczestnika dochody jego i małżonki rzeczywiście nie są znaczne w skali miesiąca, jednak dla oceny zasadności wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych Sąd uwzględnił okoliczność, iż faktycznie uczestnik z małżonką utrzymują się wspólnie z synem, który prowadzi gospodarstwo ogrodnicze i z córką, która w nim pracuje. Jest zatem oczywiste, że korzystają wspólnie z dochodów z tej działalności. Uczestnik wskazał, że jego syn wykazuje roczny dochód z gospodarstwa 20.000 zł, a jednocześnie podniósł, że miesięczne koszty utrzymania domu i nieruchomości wynoszą około 6.000 zł i są pokrywane z majątku pozostawionego przez teściów uczestnika. Uczestnik pomimo pytań przewodniczącej nie wskazał wielkości i wartości majątku pozostawionego przez teściów, z którego wspólnie z rodziną korzysta. W przekonaniu Sądu, sytuacja majątkowa uczestnika nie może być oceniona jako stan ubóstwa, który uniemożliwia mu poniesienie ewentualnych kosztów sądowych, jakie mogą powstać w toku tego postępowania. Posiadanie przez stronę majątku ruchomego, jak i nieruchomości w zasadzie wyklucza możliwość przyznania zwolnienia od kosztów sądowych (por. orzeczenie z dnia 30.08.1934 r. I C 1061/34). Bez wątpienia uczestnik posiada majątek zarówno w postaci nieruchomości, jak i zasobów pieniężnych i rzeczy ruchomych. Okoliczność, że uczestnik nie chciał ujawnić wartości posiadanego majtku, należy ocenić na jego niekorzyść. Jednak skoro przejęte po teściach zasoby pieniężne i dobra materialne pozwalają na comiesięczne ponoszenie kosztów utrzymania nieruchomości w wysokości po 6.000 zł, to uznać należy, że są one znaczne. Zatem nawet jeśli uczestnik i jego małżonka otrzymują obecnie nieznaczne emerytury rolnicze, to nie znaczy, że nie są w stanie ponieść kosztów sądowych w swojej sprawie. Zwolnienie od kosztów sądowych jest tzw. prawem ubogich, do których uczestnik bez wątpienia nie może zostać zaliczony. Biorąc pod uwagę powyższe, wniosek uczestnika o zwolnienie od kosztów sądowych podlegał oddaleniu.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł uczestnik Z. S..

Skarżący wskazał, że w jego oświadczeniu dotyczącym utrzymania domu zaszła pomyłka, bowiem koszty utrzymania domu wynoszą 6 tyś. zł rocznie, a nie miesięcznie. Wskazał również na dochody swoje i swojej rodziny, z którą pozostaje we wspólnym gospodarstwie rolnym.

Domagał się zwolnienia od ponoszenia kosztów sądowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie uczestnika nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że brak jest podstaw do zwolnienia uczestnika od ponoszenia kosztów sądowych. Nie zmienia tej oceny błędnie wskazywana przez skarżącego kwota niezbędna do utrzymania domu.

Z treści zeznań uczestnika wynikało, że posiada on oszczędności, które pozostawili teściowie, a zatem trudno mówić, że uczestnik jest osobą ubogą, a tylko takim osobom ustawodawca przyznał prawo do ubiegania się o zwolnienie od ponoszenia kosztów sądowych.

Ponadto w pierwotnym oświadczeniu uczestnik wskazał, że jego małżonka otrzymuje emeryturę miesięczną w kwocie 169 zł, a tymczasem z treści zażalenia wynika , że jest to kwota 897 zł kwartalnie.

Mając zatem na względzie okoliczność, że w sprawie powstały koszty związane ze sporządzeniem opinii przez biegłego, które ze względu na charakter sprawy powinny w większym stopniu obciążać zainteresowanych, brak było podstaw do zwolnienia uczestnika od ponoszenia tych kosztów.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy bezzasadne zażalenie oddalił na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397§2 kpc.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność z oryginałem