Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Gz 52/14

POSTANOWIENIE

Dnia 16 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Kala

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

w przedmiocie zażalenia powódki na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt VIII GC 2132/13 upr

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie, pozostawiając Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt VIII GC 2132/13 upr Sąd Rejonowy w Bydgoszczy uznał się niewłaściwym miejscowo i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie - Sądowi Gospodarczemu, jako miejscowo właściwemu.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy stwierdził, iż skoro strony nie zawarły umowy powołanej przez powoda , jak twierdzi pozwany, to w niniejszej sprawie nie mógł znaleźć zastosowania przepis art. 34 k.p.c, który ustanawia właściwość przemienną dla spraw o roszczenia z umów.

Od przedmiotowego rozstrzygnięcia zażalenie wniosła powódka, zaskarżając w/w postanowienie w całości, domagając się jego zmiany i oddalenia wniosku pozwanej o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Warszawie oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że właściwość miejscową Sądu Rejonowego w Bydgoszczy uzasadnia treścią art. 454 k.c. Powódka podniosła, iż jako dysponent swego powództwa ma prawo dokonać wyboru sądu, do którego wniesie pozew i sposób uzasadnienia swego wyboru, przy czym to od jej suwerennej decyzji zależy, czy skieruje pozew do sądu właściwego według przepisów o właściwości ogólnej, tj. według miejsca zamieszkania strony pozwanej, czy też według przepisów o właściwości szczególnej, w tym przypadku - na podstawie art. 454 k.c. W treści pozwu powódka wskazała, iż właściwość miejscową Sądu Rejonowego w Bydgoszczy uzasadnia zwrotnym charakterem świadczenia pieniężnego, tj. treścią art. 454 k.c. Zgodnie z treścią powołanego przepisu, jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, to świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia. Wynika z tego, iż jeżeli tylko strony nie umówią się inaczej, dług pieniężny jest długiem oddawczym. Przewidziane w art. 454 § 1 k.c. zasady spełniania świadczeń nie ulegają modyfikacji, jeżeli nawet zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużnika lub wierzyciela. Świadczy o tym § 2 tego artykułu, zapłata powinna być dokonana w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia alternatywnie na rachunek bankowy powódki, prowadzony przez (...)w Ż..

Zdaniem powódki, Sąd I instancji w zaskarżonym postanowieniu pomimo wskazania przez powódkę w treści uzasadnienia pozwu, iż właściwość miejscową Sądu Rejonowego w Bydgoszczy uzasadnia treścią art. 454 k.c., w treści uzasadnienia pominął treść art. 34 k.p.c., zgodnie z którą powództwo o zawarcie umowy, ustalenie jej treści, o zmianę umowy oraz o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania. Miejsce wykonania umowy określa się według założeń prawa materialnego (art. 454 k.c.). Dla określenia właściwości sądu decydujące może być miejsce wykonania całego zobowiązania lub odpowiedniej jego części. Dlatego w ramach jednego stosunku umownego może zachodzić właściwość kilku sądów.

W ocenie powódki, Sąd Rejonowy całkowicie błędnie pominął fakt, iż w przypadku zgłoszonego w niniejszej sprawie roszczenia o zapłatę, ustalanie miejsca wykonania umowy, o którym mowa w art. 34 k.p.c. dokonuje się według założeń prawa materialnego określonych w art. 454 k.c. a więc przy założeniu, iż dług pieniężny jest długiem oddawczym i jeśli strony nie umówiły się inaczej, świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia, a więc w B. alternatywnie w miejscu siedziby Banku prowadzącego rachunek bankowy powódki tj. Ż..

Tym samym, zdaniem powódki, w treści uzasadnienia Sąd I Instancji w sposób nieuzasadniony dokonał rozstrzygnięcia w przedmiocie roszczenia głównego uznając, iż strony nie zawarły umowy. Sąd ten ustalając taki stan faktyczny w rzeczywistości wyłącznie w oparciu o zarzut strony pozwanej, rozstrzygnął w przedmiocie spornych okoliczności, które zostaną dopiero rozpatrzone w toku postępowania w tejże sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Zażalenie powódki zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 34 k.p.c. powództwo o zawarcie umowy, ustalenie jej treści, o zmianę umowy oraz o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania. W razie wątpliwości miejsce wykonania umowy powinno być stwierdzone dokumentem.

W sytuacji opisanej w art. 34 k.p.c. powództwo można wytoczyć, bądź według przepisów o właściwości ogólnej, bądź przed sąd oznaczony zgodnie z treścią tego przepisu (właściwość przemienna - art. 31 k.p.c.).

W uzasadnieniu pozwu powódka powołała się na treść art. 454 § 1 zd. 2 k.c., zgodnie z którym świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia (…)

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, Sąd Rejonowy uznał się niewłaściwym, przyjmując, iż art. 34 k.p.c nie będzie miał zastosowania w niniejszej sprawiez uwagi na fakt, że strony nie zawarły umowy. Jednakże w dalszej części uzasadnienia Sąd Rejonowy dodał „jak twierdzi pozwany”. Rację ma zatem skarżący, iż Sąd pierwszej instancji nie miał na tym etapie postępowania podstaw do przyjęcia, iż stron nie wiązała umowa. Kwestia ta jak się okazuje jest między stronami sporna i będzie podlegać wyjaśnieniu w toku procesu. Powód bowiem wnosząc pozew w postępowaniu uproszczonym wywiódł swoje roszczenie ze stosunku umownego i w zażaleniu nadal popierał twierdzenie, że taki stosunek umowny łączył strony. Pozwana zaś podnosząc w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut niewłaściwości miejscowej, nie wykazała aby przed wytoczeniem pozwu, kwestionowała tę okoliczność, a zwłaszcza aby kiedykolwiek podnosiła zarzut, że doręczane jej zarówno faktury dołączone do pozwu, jak i wezwanie do zapłaty jej nie dotyczą, z uwagi na brak między stronami stosunku umownego. Skoro zaś tak, to stwierdzić należy, że uzasadnienie przez powoda właściwości miejscowej Sądu Rejonowego w Bydgoszczy w oparciu o art. 454 k.c było właściwe.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc, orzekł jak w sentencji.