Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Mokotowa w W. III Wydział Karny

z dnia 21 grudnia 2022 r.

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 lipca 2021 roku około godziny 20:20 w W. na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...) doszło do zderzenia pojazdu marki D. o numerze rejestracyjnym (...), kierowanego przez M. B. z pojazdem marki M. o numerze rejestracyjnym (...), kierowanym przez K. M. podczas wykonywania przez kierujących manewru skrętu w lewo. Po wezwaniu patrolu Policji, na miejsce zdarzenia przybyli pełniący służbę w patrolu zmotoryzowanym funkcjonariusze Policji w składzie: st. sierżant D. R. oraz sierżant sztab. A. D..

Dowód: dokumentacją fotograficzną – k. 24; notatka urzędowa – k. 3, 11-13; protokół oględzin – k.14-15; wyjaśnienia obwinionego – k. 90-91; zeznania świadka K. M. – k. 91; zeznania świadka A. D. – k. 15

Oboje kierowców wjechało na środek skrzyżowania z zamiarem wykonania manewru skrętu w lewo na tym skrzyżowaniu. W celu wykonania powyższego manewru oboje kierowców było obowiązanych zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z kierunku przeciwnego. Z uwagi na nasilenie ruchu kołowego zarówno kierowca samochodu osobowego marki D. – M. B. jak i kierująca samochodem osobowym marki M. – K. M. byli zmuszeni do zatrzymania swoich pojazdów w pasie ruchu rozdzielającym obie jezdnie ulicy (...). W wyniku niezachowania szczególnej ostrożności i bezpiecznej odległości K. M. zatrzymała samochód na odcinku około 74 cm w kontakcie drzwi tylnych prawych i tylnego prawego M. z narożnikiem przedniego zderzaka stojącego samochodu marki D.. Oboje kierowców wykonując manewry skrętu w lewo i hamowania nie zachowało bezpiecznej odległości.

Dowód: opinia biegłego – k.154-174; dokumentacją fotograficzną – k. 24; notatka urzędowa – k. 3, 11-13; protokół oględzin – k. 14-15; zeznania świadka K. M. – k. 91; zeznania świadka A. D. – k. 15

Po przebadaniu uczestników alkosensorem na zawartość alkoholu okazało się, że kierowca M. B. był w stanie nietrzeźwości (I badanie dało wynik – 1,19 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, II badanie– 1,22 mg/l, III badanie – 1,17 mg/l), drugi kierowca - K. M. była trzeźwa. Zatrzymanego M. B., po przybyciu na komisariat ponownie poddano badaniu alkosensorem z wynikiem I badanie - 1,04 mg/l, II badanie – 1,05 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Dowód: protokół badania stanu trzeźwości – k. 4-5, 8; zeznania świadka A. D. – k.15.

M. B. urodził się (...) w W.. Na etapie postępowania sądowego ustalono, że obwiniony posiada wykształcenie wyższe, jest żonaty, ma dorosłego syna, nie pracuje, utrzymuje się z zasiłku chorobowego w kwocie około 3.000 złotych, leczony psychiatrycznie z powodu nerwicy.

Obwiniony M. B. w toku postępowania nie przyznał się do winy, wyjaśnił, że w dniu zdarzenia był nietrzeźwy, miał trudną sytuację rodzinną, co miało wpływ na jego kondycję psychiczną. Obwiniony zaznaczył, że to kierująca pojazdem marki M. zajechała mu drogę.

Dowód: wyjaśnienia obwinionego M. B. – k. 90

U M. B. nie stwierdzono objawów choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego ani innych zakłóceń czynności psychicznych znoszących lub w znacznym stopniu ograniczających możliwość rozpoznania znaczenia zarzucanego mu czynu lub pokierowania swoim postępowaniem.

Dowód: opinia biegłych – k.101-106.

Sąd uznał wyjaśnienia obwinionego M. B. za wiarygodne w części dotyczącej przyznania, że kierował on w dniu zdarzenia pojazdem w stanie nietrzeźwości oraz jego trudnej sytuacji rodzinnej w tym okresie. Natomiast Sąd uznał wyjaśnienia obwinionego za niewiarygodne w części, w jakiej wskazywał on, że to K. M. jest wyłącznie winna zderzenia samochodów, gdyż zajechała mu drogę, doprowadzając tym samym do kolizji. W ocenie Sądu wyjaśnienia obwinionego w tej części stanowią jego linię obrony i są sprzeczne z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z opinią biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego, specjalisty z rekonstrukcji zdarzeń drogowych, z której jednoznacznie wynika, że do zdarzenia doszło w wyniku niezachowania bezpiecznej odległości przez oboje kierowców.

Sąd uznał zeznania świadka K. M. za w przeważającej części wiarygodne jako spójne i logiczne. Świadek opisała okoliczności zdarzenia, które znajdują częściowo potwierdzenie w notatce urzędowej, w zeznaniach świadka A. D. oraz opinii biegłego specjalisty z rekonstrukcji zdarzeń drogowych. Jednakże Sąd uznał, że prowadzony przez K. M. samochód marki M. poruszał się wzdłuż samochodu marki D.. Świadek podała, że w chwili zderzenia samochód został zatrzymany, a obwiniony uderzył w stojący samochód, taka wersja zdarzenia nie zasługuje na uznanie za prawdziwą, została bowiem zakwestionowana przez biegłego sądowego w wydanej przez niego opinii. Z dowodu tego wynika, uszkodzenia pojazdów nie pozwalają na potwierdzenie prawdziwości twierdzenia o zatrzymaniu pojazdu przez świadka.

Sąd uznał zeznania świadka funkcjonariusza Policji A. D. za wiarygodne, gdyż były one spójne, logiczne i znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w postaci zeznań K. M., częściowo wyjaśnień samego obwinionego oraz opinii biegłego specjalisty z rekonstrukcji zdarzeń drogowych.

Sąd oparł się w swoich ustaleniach na sporządzonej opinii biegłego specjalisty z rekonstrukcji zdarzeń drogowych, gdyż została ona sporządzona przez uprawnionego biegłego, posiadającego wiedzę i doświadczenie z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych. Opinia została sporządzona w sposób jasny i logiczny. Biegły szczegółowo wyjaśnił przeprowadzone badania oraz udzielił wyczerpujących odpowiedzi na zadane mu pytania.

Sąd uznał za wiarygodną opinię sądowo-psychiatryczno-psychologiczną, gdyż została sporządzona przez uprawnionych biegłych, posiadających wiedzę i doświadczenie w zakresie objętym przedmiotem opinii. W sporządzonej opinii biegli udzielili jasnych i logicznych odpowiedzi na postawione pytania, wyczerpująco wyjaśniając płynące z niej wnioski.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty stanowiące podstawę ustaleń faktycznych
w niniejszej sprawie. Ich treść nie budzi wątpliwości. Rzetelności, prawdziwości i fachowości powyższych dokumentów strony nie kwestionowały, zaś Sąd nie znalazł podstaw, aby tych cech owym dokumentom odmówić. Jednakże ustalenia, co do samego przebiegu zdarzenia dokonane w notatce urzędowej nie zostały przez Sąd uznane za wiarygodne w części, w jakiej ustalenia te są sprzeczne z ustaleniami zawartymi w opinii biegłego sądowego. Z opinii biegłego wynika bowiem, że to samochód marki M. najechał na zatrzymany pojazd marki D..

Analizując tak ustalony stan faktyczny, zgodnie z poczynioną oceną materiału dowodowego, Sąd zważył co następuje:

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala uznać za udowodnione, że obwiniony M. B. jest winny popełnienia czynu polegającego na tym, że
w dniu 5 lipca 2021 roku około godziny 20:20 w W. na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...) kierując pojazdem marki D. nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości (I badanie o godz. 20:43 – wynik 1,19 mg/l, II badanie o godz. 20:59 – wynik 1,22 mg/l, III badanie o godz. 21:03 – wynik 1,17 mg/l) nie zachował należytej ostrożności i doprowadził do zderzenia z pojazdem marki M. o nr rej. (...), czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie.

Jednym z przepisów przewidujących obowiązek zachowania szczególnej ostrożności jest art. 25 § 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo - także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo. Istotne dla rozumienia przepisu definicje zawarte są przede wszystkim w art. 2 pkt 1 (droga), pkt 10 (skrzyżowanie), pkt 23 (ustąpienie pierwszeństwa), pkt 20 (kierujący), pkt 31 (pojazd), a także w przepisach dotyczących szczególnej ostrożności (art. 2 pkt 22 w zw. z art. 3 p.r.d.).

Szczególna ostrożność zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 22) Ustawy Prawo o ruchu drogowym oznacza ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie.

W odniesieniu do zaistniałej sytuacji należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie obwiniony, kierując pojazdem nie zachował szczególnej ostrożności na skrzyżowaniu ulicy (...) z ulicą (...).

Na obwinionym podjeżdżającym do skrzyżowania spoczywał obowiązek zwiększenia uwagi i dostosowania swojego zachowania do warunków na skrzyżowaniu. Z materiału dowodowego wynika, że obwiniony wjeżdżając na skrzyżowanie nie zahamował i nie ustawił prowadzonego przez siebie pojazdu w sposób prawidłowy tj. w bezpiecznej odległości od nadjeżdżającego z naprzeciwka samochodu marki M. doprowadzając tym samym do zderzenia z samochodem kierowanym przez K. M..

Wbrew stanowisku obwinionego do kolizji nie doszło w następstwie zajechania drogi przez K. M., ale w skutek niezachowania przez oboje kierowców wykonujących manewry skrętu w lewo i hamowania bezpiecznej odległości. Z opinii biegłego sądowego wynika, że pojazd marki M. poruszał się wzdłuż nieruchomego przedniego zderzaka samochodu marki D.. Nie oznacza to jednak, że winnym zderzania samochodów była wyłącznie kierująca pojazdem marki M. - K. M., bowiem oboje kierowcy nie zachowali odpowiedniej odległości podczas wykonywania manewru. Natomiast przyczynienie się K. M. do spowodowania kolizji nie wyłącza odpowiedzialności obwinionego.

Dla przyjęcia odpowiedzialności na podstawie art. 86 k.w. nie jest wystarczające samo stwierdzenie niezachowania należytej ostrożności. Konieczne jest bowiem spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a zatem wystąpienie związku przyczynowego pomiędzy niedochowaniem należytej ostrożności a skutkiem w postaci wspomnianego zagrożenia. Komentowane wykroczenie ma zatem charakter materialny. Zaznaczyć należy, że skutkiem nie musi być konkretne zdarzenie, np. kolizja pojazdów czy uszkodzenie mienia (por. postanowienie SN z 21.12.2000 r., III KZ 111/00, LEX nr 46977). Wystarczy, że z pewnych okoliczności, związanych z zachowaniem sprawcy, wynikać będzie zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, np. wobec konieczności zjechania na pobocze celem uniknięcia kolizji czy wobec konieczności nagłego hamowania (por. M. Leciak [w:] Kodeks wykroczeń..., red. P. Daniluk, 2019, s. 600–601).

W sprawie obwiniony nie zachowując należytej ostrożności spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, które wyrażało się w kolizji prowadzonego przez niego samochodu z pojazdem marki M..

Obwiniony dopuszczając się wykroczenia z art. 86 § 1 k.w. znajdował się w stanie nietrzeźwości.

Reasumując, obwiniony wypełnił swoim zachowaniem znamiona wykroczenia z art. 86 § 2 k.w., albowiem nie zachowując wymaganej szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru skrętu w lewo na skrzyżowaniu doprowadził do zderzenia z samochodem marki M., powodując tym samym zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu. Obwiniony prowadząc pojazd znajdował się w stanie nietrzeźwości.

Wymierzając karę Sąd rozważył przesłanki z art. 33 § 1 i 2 k.w. a mianowicie ustawowe granice kary za wykroczenie, stopień społecznej szkodliwości czynu, cele kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie kara ma osiągnąć wobec obwinionego. W szczególności, przy wymiarze kary, sąd bierze pod uwagę rodzaj
i rozmiar szkody wyrządzonej wykroczeniem, stopień winy, pobudki i sposób działania obwinionego, stosunek do pokrzywdzonego (o ile takowy występuje), warunki osobiste
i majątkowe obwinionego, jego stosunki rodzinne, sposób życia przed popełnieniem wykroczenia i zachowanie po jego popełnieniu. Zgodnie z art. 47 § 6 k.w. przy ocenie społecznej szkodliwości wykroczenia bierze się pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Odnosząc powyższe przesłanki do niniejszej sprawy Sąd zważył, co następuje:

Wykroczenie z art. 86 § 2 k.w. w chwili czynu zagrożone było karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

Stopień winy obwinionego M. B. był wysoki. M. B. popełnił wykroczenie umyślnie nie zachowując szczególnej ostrożności wymaganej podczas wykonywania manewru skrętu w lewo. Odnosząc się do strony podmiotowej zarzucanego czynu, należy wskazać, że obwiniony był świadomy, że dokonuje wjazdu na skrzyżowanie i powinien zachować szczególną ostrożność, a zatem nie zachowując należytej ostrożności umyślnie naruszył przepisy Ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Zauważyć należy, że obwiniony wprawił się w stan nietrzeźwości w pełni świadomie i powinien był on jako osoba dorosła liczyć się z konsekwencjami prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości takimi, jak choćby opóźniony czas reakcji.

W ocenie sądu stopień społecznej szkodliwości czynu jest wysoki. Obwiniony prowadząc samochód pod wpływem alkoholu naruszył istotną regułę ostrożności obowiązującą kierowców jaką jest zachowanie szczególnej ostrożności podczas wykonywania skrętu w lewo. U obwinionego badanie alkosensorem wykazało odpowiednio 1,19 mg/l, 1,22 mg/l, III 1,17 mg/l stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu. Powyższe wartości przekraczały stan po użyciu alkoholu i znajdowały się znacznie powyżej granicy stanu nietrzeźwości. Prowadzenie pojazdu w takim stanie zawsze łączy się z niebezpieczeństwem spowodowania zagrożenia w ruchu drogowym. Nie usprawiedliwia obwinionego jego trudna sytuacja rodzinna, w której się znalazł w związku ze śmiercią ojca i chorobą matki, gdyż zdarzenie nie miało z nią bezpośredniego związku. Zwrócić jednak należy uwagę, że podczas manewru skrętu w lewo również kierująca pojazdem marki M. nie zachowała należytej ostrożności przyczyniając się do stworzenia zagrożenia w ruchu drogowym.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd wymierzył obwinionemu za popełnione wykroczenie karę grzywny w wysokości 2.000 złotych uznając, iż kara ta w pełni osiągnie wobec obwinionego cele prewencji szczególnej – dotkliwość związana z koniecznością uiszczenia sumy pieniężnej nakłoni go do przestrzegania zasad ruchu drogowego oraz prewencji ogólnej – jest akceptowana społecznie i wskazuje społeczeństwu, że organy wymiaru sprawiedliwości w sposób prawidłowy dbają o bezpieczeństwo na drogach publicznych. Wskazać należy, że kara została wymierzona w dolnych granicach zagrożenia ustawowego.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 121 § 1 k.p.w. zwolnił obwinionego od zapłaty kosztów sądowych, bowiem ze względu na sytuację majątkową obwinionego ich uiszczenia byłoby dla niego zbyt uciążliwe.

Sąd przyznał radcy prawnemu J. W. kwotę 216 (dwieście szesnaście) złotych ustaloną zgodnie z § 17 ust. 2 pkt 2 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną obwinionemu z urzędu, której obwiniony nie uiścił.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w wyroku.