Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 246/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22 grudnia 2021 roku wydany w sprawie II K 778/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1.zarzut obrazy prawa procesowego, która miała wpływ na treść wydanego orzeczenia tj.:

a. art. 6 kpk i art. 117 § 1 kpk w zw. z art. 374 § 1 kpk w zw. z art. 378a § 2 kpk poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i przeprowadzenie postępowania sądowego pod nieobecność oskarżonego, w szczególności nie powiadomienie go o terminach rozpraw i przeprowadzenie czynności dowodowych na rozprawie, co stanowiło naruszenie prawa do obrony oskarżonego,

b. art. 7 kpk poprzez błędną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, prowadzącego do błędnych ustaleń faktycznych;

2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mającego wpływ na jego treść, poprzez ustalenie, iż oskarżony dopuścił się zarzuconych mu czynów, w szczególności iż działał przy wykorzystaniu tej samej sposobności, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia, że dopuścił się wykroczeń kwalifikowanych z art. 12 § 2 kk, a przypisany mu czyn cechował się wysokim stopniem społecznej szkodliwości, miał charakter czynu zuchwałego, a stopień zawinienia oskarżonego jest wysoki,

3. zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary;

☒ zasadny 1a

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie sąd odwoławczy podnosi, iż wobec uznania, że zasadnym okazał się zarzut wskazany w punkcie 1a apelacji tj. obraza prawa do obrony oskarżonego, co pociągało za sobą konieczność przeprowadzenia na nowo całej rozprawy, niecelowym stało się odnoszenie do zarzutów zawartych w punktach 1b, 2 i 3. Rozpoznanie bowiem w/w uchybienia z pkt 1a jest wystarczające dla wydania orzeczenia drugoinstancyjnego, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby przedwczesne (art. 436 kpk).

W przedmiotowej sprawie oskarżony przebywał w izolacji penitencjarnej, a przez to nie został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy wyznaczonej przed Sądem Rejonowym, a odroczonej w dniu 19 lipca 2021r.(protokół k.484). Faktycznie S. P. (1), będąc przesłuchiwany na etapie postępowania przygotowawczego został pouczony o treści art. 139 § 1 kpk, tj. o tym, iż zmieniając miejsce swojego zamieszkania lub pobytu, czy nie przebywając pod dotychczasowym adresem podanym do akt – także z powodu swojego pozbawienia wolności w innej sprawie karnej, ma obowiązek podać nowy adres, bo w przeciwny razie pisma wysłane pod dotychczasowy uważa się za doręczone. Tyle tylko, iż sąd rejonowy procedując w sprawie II K 778/20 w dniu 19 lipca 2021r. doskonale wiedział, że oskarżony przebywa (od 21 lipca 2020r.) w zakładzie karnym, a pomimo tego uznał za doręczone zawiadomienie wysłane do niego na adres domowy, pod którym wiadomo było, iż oskarżony nie miał szans go odebrać. Informację t…ą pozyskał w dniu 12 lipca 2021r., kiedy to zwracał się o załączenie odpisów wyroków dotyczących oskarżonego i uzyskał odpowiedź, iż w/w przebywa w (...) W., nieprzerwanie i od kiedy (dokumentacja k.461-465).

Z tego właśnie powodu w przedmiotowej sprawie obrońca oskarżonego, ustanowiony przez S. P. (2) dopiero po wydaniu orzeczenia pierwszoinstancyjnego, występował o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Kwestia przywrócenia w/w terminu była ostatecznie przedmiotem postępowania przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie IV Kz 24/23, a wniosek rozpoznano pozytywnie, co w konsekwencji doprowadziło do wniesienia przedmiotowej apelacji (postanowienie k.577).

Sąd odwoławczy w składzie rozpoznającym przedmiotowa apelację podziela stanowisko przedstawione w sprawie IV Kz 24/23. Oczywiście w aktualnym stanie prawnym niestawiennictwo strony nie blokuje, co do zasady, możliwości prowadzenia czynności procesowych i bez znaczenia jest wówczas przyczyna owego niestawiennictwa, ale z odpowiednimi konsekwencjami dla oceny prowadzonego tak procesu. W przedmiotowej sprawie, po rozpoznaniu całości sprawy bez należytego zawiadomienia oskarżonego (i bez obecności jego ewentualnego pełnomocnika), wydano wyrok. W tych okolicznościach uznać należy, że Sąd Rejonowy przeprowadzając rozprawę pod nieobecność oskarżonego i wydając na niej wyrok dopuścił się uchybienia obowiązującym przepisom ustawy postępowania karnego normującym udział oskarżonego w takiej rozprawie, a także przepisowi wskazanemu w apelacji tj. art. 6 kpk, który miał wpływ na wydany wyrok.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 1 lipca 2020 r., IV KK 218/20 (LEX nr 3154308), „zgodnie z treścią art. 117 § 3a KPK niestawiennictwo strony nie blokuje możliwości prowadzenia czynności procesowych, o ile została ona należycie poinformowana o ich terminie, a w samych czynnościach uczestniczył jej obrońca. Co więcej, w takich wypadkach bez znaczenia jest przyczyna owego niestawiennictwa”.

Sąd odwoławczy zważył, że przeprowadzenie pod nieobecność oskarżonego w dnu 22 grudnia 2021r. rozprawy, a na niej całości postepowania dowodowego i wydanie w tym dniu wyroku, było niezasadnie, a S. P. (1) nie miał możliwości, by móc należycie przygotować się do obrony swojej osoby, w szczególności ustalić ją ze swoim obrońcą, którego ustanowił dopiero na etapie postępowania międzyinstancyjnego.

Nie bez znaczenia jest również to, iż w przedmiotowej sprawie osobista obecność oskarżonego na rozprawie nabierała szczególnego znaczenia, albowiem jedynymi w istocie dowodami przesądzającymi o sprawstwie oskarżonego – jak wynika z pisemnego uzasadnienia wydanego orzeczenia, a przede wszystkim z akt sprawy – są nagrania z licznych kamer monitoringu umieszczonych na stacjach benzynowych/sklepach, gdzie na jednym z nagrań widnieje twarz osoby, której wizerunek porównano do zdjęć oskarżonego dostępnych organom ścigania. Dodatkowymi poszlakami są natomiast wnioski wynikające z analizy marek licznych pojazdów i analizy numerów rejestracyjnych do nich przytwierdzonych (w większości tablic skradzionych, zagubionych, utraconych etc.), którymi poruszał się każdorazowo sprawca kradzieży.

Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy sąd rejonowy winien w szczególności rozważyć kwestię konieczności osobistego zapoznania się z wizerunkiem oskarżonego (uwzględniając upływ czasu i możliwe zmiany w jego wyglądzie) oraz przeprowadzić postępowanie dowodowe umożliwiając oskarżonemu skorzystanie z prawa do obrony w znaczeniu formalnym i materialnym.

Potwierdzeniem powyższego stanowiska może być postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2022 r. wydane w sprawie sygn. I KS 17/21, w którym czytamy:

„1. Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości w rozumieniu art. 437 § 2 zdanie drugie in fine KPK zachodzi m.in. wówczas, gdy dojdzie do takiego naruszenia przepisów prawa procesowego, które skutkuje, w realiach sprawy, „nierzetelnością prowadzonego postępowania sądowego, uzasadniającą potrzebę powtórzenia (przeprowadzenia na nowo) wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji”.

2. Naruszenie prawa do obrony (art. 6 KPK) może w okolicznościach konkretnej sprawy mieć charakter tak rażący, że będzie przesądzało o konieczności przeprowadzenia przewodu sądowego na nowo w całości. Do takiego skutku prowadzić będzie np. nieobecność obrońcy podczas całego przewodu sądowego wynikająca z wadliwego trybu powiadomienia lub przeoczenia obowiązku takiego powiadomienia. Do konieczności przeprowadzenia przewodu sądowego na nowo prowadzi pozbawienie oskarżonego prawa do korzystania z pomocy obrońcy w toku rozprawy głównej, na której doszło do zamknięcia przewodu sądowego, skutkujące brakiem możliwości zajęcia stanowiska przez obrońcę co do przeprowadzonych dowodów, ich oceny, ewentualnie podstaw nieuwzględnienie wniosków dowodowych, czy zgłoszenia nowych wniosków dowodowych, a wreszcie przedstawienia głosu końcowego po zamknięciu przewodu sądowego, wynikające wprawdzie z przyczyn niezależnych od sądu i niezawinionych przez oskarżonego (będących skutkiem postępowania adwokata występującego w charakterze obrońcy), lecz prowadzące do tego, że postępowanie sądowe w tym zakresie nie może być uznane za rzetelne. W takim przypadku konwalidacja uchybienia prawu oskarżonego do korzystania z pomocy obrońcy, jakkolwiek niezawinionego przez sąd, nie jest możliwa w postępowaniu odwoławczym”.

Zgodnie z treścią art. 437 § 1 kpk uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach w nim wskazanych, a w tym, jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości. Taka też sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie, albowiem w realiach sprawy, nierzetelność prowadzonego postępowania sądowego, uzasadniaj potrzebę powtórzenia wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji.

Mając na uwadze powyższe orzeczono o uchyleniu zaskarżonego wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego jej rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Radomsku.

Wniosek

1. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji,

2. o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez: orzeczenie kary z nadzwyczajnym jej złagodzeniem,

☒ zasadny - 1

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- ze względów wskazanych powyżej, zasadnym okazał się wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a tym samym bezprzedmiotowym (przedwczesnym) jest wniosek o zmianę wyroku w kierunku postulowanym przez apelanta;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

- konieczność przeprowadzenia przewodu sądowego w całości;

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

- wskazano w punkcie 3.1.;

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

- wobec uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego jej rozpoznania przed sądem I instancji, nie orzekano o kosztach procesu (o tych należy orzec dopiero w orzeczeniu kończącym finalnie sprawę);

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 22.12.2021r. sprawie II K 778/20

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana