Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SA Ewa Kaniok

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 marca 2023 r.

sprawy z powództwa W. W. (1)

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. akt II C 919/16

orzeka

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz W. W. (1) kwotę 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Ewa Kaniok

Sygn. akt V ACa 580/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie pierwszym zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz W. W. (1) kwotę 275 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 marca 2016 r. do dnia zapłaty; w punkcie drugim obciążył pozwanego w całości obowiązkiem poniesienia kosztów procesu na rzecz powoda oraz nieuiszczonych kosztów sądowych, zaś szczegółowe ich wyliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu.

Z ustaleń faktycznych jakie legły u podstaw tego rozstrzygnięcia wynika, że w dniu 23 listopada 2013 r. podczas rozprawy sądowej w Sądzie Rejonowym w Gorzowie Wielkopolskim W. W. (1) nagle źle się poczuł, w związku z czym został wezwany zespół ratownictwa medycznego. Podczas medycznych czynności ratunkowych przeprowadzonych przez zespół ratownictwa medycznego W. W. (1) zgłaszał ból głowy, sztywność karku, zasłabnięcie, poinformował również ratowników, że choruje na nadciśnienie tętnicze. W. W. (1) został przewieziony do (...) . Sp. z o.o. na Szpitalny Oddział Ratunkowy. Podczas wywiadu W. W. (1) wskazał na przenikający ból całego ciała oraz ból głowy. W. W. (1) został przyjęty z rozpoznaniem bólu głowy, oraz samoistnym (pierwotnym nadciśnieniem). Podczas pobytu na (...) dokonano dwukrotnie pomiaru ciśnienia: pierwszy wynik wskazywał ciśnienie 153/102, natomiast drugi 160/100. Wykonano również badania laboratoryjne (morfologia, jonogram) oraz badanie diagnostyczne – ekg. W. W. (1) podano (...), (...), (...),(...). W. W. (1) został wypisany ze (...) z zaleceniem kontroli w POZ, systematycznym zażywaniem leków hipotensyjnych, regularnym pomiarem ciśnienia. Została również sporządzona recepta na lek K.. Po przyjeździe do domu W. W. (1) nadal czuł się źle oraz zaczął wymiotować, w związku z czym został wezwany lekarz, który po dokonaniu oceny objawów podejrzewał krwotok wewnątrzczaszkowy, wobec czego zostało wezwane pogotowie. W. W. (1) został przetransportowany do Szpitala (...)im. K. M. w P. na Oddział(...) (...) (...). U chorego rozpoznano ostrą niewydolność oddechową, krwawienie podpajęczynówkowe z przebiciem do komór tętniaka tętnicy łączącej przedniej. Został wykonany zabieg embolizacji tętniaka, wczepiając 8 spiral. Zabieg był skuteczny i odbył się bez powikłań. Następnie w dniu 28 listopada 2013 r. został wykonany drenaż komorowy zewnętrzny. W. W. (1) przebywał na Oddziale(...) (...) (...) od dnia 27 listopada 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. Podczas pobytu na oddziale wielokrotnie została przeprowadzona tomografia komputerowa głowy. Były również przeprowadzone konsultacje neurochirurgiczne. W. W. (1) został wypisany z zaleceniem rehabilitacji, żywienia doustnego, płynoterapii. Został mu również przepisany H., M. Z., I., L., L., A., C., A.. W dniach od 27 listopada 2013 r. do dnia 14 stycznia 2014 r. W. W. (1) przebywał na Oddziale (...) N. z Pododdziałem (...) (...). W. W. (1) celem dalszego leczenia został przekazany do Oddziału (...) Szpitala w B.. Został wypisany z zaleceniem dalszej rehabilitacji, kontroli w poradni neurochirurgicznej po zakończeniu turnusu w B., oszczędnego trybu życia, kontroli i stabilizacji krwi. ( karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 60-61)

W dniach od 14 stycznia 2014 r. do dnia 30 kwietnia 2014 r. W. W. (1) przebywał w Szpitalu (...) im. dr. A. J. w B. w Klinice (...). Podczas pobytu zostało wykonane badanie radiologiczne stawu barkowego oraz przeprowadzono konsultację okulistyczną, urologiczną, dermatologiczną. W trakcie pobytu stosowano leczenie usprawniające z zastosowaniem metod neurofizjologicznych, zabiegów fizykalnych, krioterapię, elektroterapię, masaż suchy, ultradźwięki, pole magnetyczne Prowadzono terapię poznawczą i logoterapię. U W. W. (1) stwierdzono niedowład połowiczny prawostronny pod postacią głębokiego niedowładu kończyny górnej i plegii kończyny dolnej. Pacjent został wypisany z zaleceniem kontynuacji ćwiczeń wyuczonych w Klinice, dalszego leczenia usprawniającego w (...) w miejscu zamieszkania, opieki lekarza rodzinnego, okresowej kontroli neurologicznej. W. W. (1) w dniu 3 czerwca 2014 r. został ponownie przyjęty do Szpitala (...) w P. na oddział(...). Wykonano angiografię tętnicy szyjnej wspólnej lewej, która wykazała stan po embolizacji tętniaka tętnicy łączącej przedniej – bez cech rekanalizacji. Przebieg badania odbył się bez powikłań. Dnia 4 czerwca 2014 r. W. W. (1) został wypisany do domu z zaleceniem wykonania badania kontrolnego angio-MR za około 12 miesięcy, kontroli neurochirurgicznej za około 3 – 6 miesięcy, pobierania leków jak dotychczas, kontroli i stabilizacji ciśnienia tętniczego, dalszego lecenia usprawniającego w Oddziale (...) Instytutu (...) w W., opieki lekarza rodzinnego. W okresie od 16 czerwca 2014 r. do 29 sierpnia 2014 r. W. W. (1) był hospitalizowany w Instytucie (...) na Oddziale (...) (...). Przeprowadzono badanie radiologiczne, które wykazało zmiany w okolicach czołowo – centralnych i skroniowych z wyraźną przewagą w lewej półkuli mózgu pod postacią fal wolnych i nielicznych fal ostrych, nieco aktywowane Hw, widoczne na tle zróżnicowanej, nieznacznie wolniejszej po stronie lewej czynności podstawowej. Nie rejestrowano czynności napadowej. W. W. (1) brał udział w fizjoterapii, podczas której wykonywał ćwiczenia aktywności tułowia i równoważne w siadzie, zadaniowe dla kończyny prawej górnej, reakcji równoważnych w chodzie, równoważne w pozycji stojącej na niestabilnym podłożu, koordynacji w chodzie. W trakcie fizjoterapii uzyskano m.in. poprawę równowagi w pozycji stojącej oraz w chodzie po płaskiej powierzchni i nierównym podłożu. W. W. (1) odbył również rehabilitację (...). W toku rehabilitacji odnotowano nieznaczną poprawę dotyczącą głównie funkcjonowania uwagowego (m.in. dłuższy czas efektywnej koncentracji na zadaniu, lepsza realizacja zadań wymagających przełączania lub podtrzymywania uwagi). Zalecono stymulację poznawczą i emocjonalną w naturalnych, znanych choremu sytuacjach codziennych oraz kontynuację ćwiczeń realizowanych z osobami bliskimi według przekazanych wzorów i zaleceń. W. W. (1) został wypisany z zaleceniem przyjmowania leków (B., T., Z., A., (...)), kontroli ciśnienia tętniczego minimum 1 raz dziennie, dalszych ćwiczeń zgodnie z instrukcjami otrzymanymi w oddziale oraz kontynuacji leczenia usprawniającego w trybie ambulatoryjnym, okresowej kontroli neurologicznej.

W dniu 10 września 2014 r. (...) (...)w P. wydał orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, w której postanowił zaliczyć W. W. (1) do stopnia niepełnosprawności – znacznego. W orzeczeniu wskazano, że W. W. (1) jest niezdolny do pracy i wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia, w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki, a także konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

W. W. (1) w dniach od 26 listopada 2014 r. do 23 grudnia 2014 r. przebywał w O. (...) Szpitalu (...) Medycznego w P.. Zastosowano leczenie rehabilitacyjne. W. W. (2) zalecono kontynuowanie ćwiczeń, których wyuczył się na oddziale oraz przebywanie pod stałą opieką lekarza POZ.

Kolejne turnusy rehabilitacyjne w O. (...) Szpitalu (...) Medycznego w P. W. W. (1) odbywał w okresach od 2 lutego 2015 r. do 27 lutego 2015 r. , od 28 maja 2015 r. do 26 czerwca 2016 r. oraz od 1 września 2015 r. do 28 września 2015 r. Poza wcześniej zastosowanymi metodami leczenia, wdrożono laseroterapię na prawy bark, metodę neurofizjologiczną (...), naświetlanie Sollux niebieski na bark prawy, ćwiczenia wspomagane zastępczym sprzężeniem zwrotnym (biofeetback) (...), elektrostymulacje funkcjonalną, ćwiczenia synergistyczne, ćwiczenia czynne pełnego zakresu ruchu, W. W. (1) odbywał również terapię psychologiczną.

W dniu 14 czerwca 2015 r. (...) w G. ustaliła, że proces diagnostyczny W. W. (1) w (...) Szpitalu Wojewódzkim w G. spowodował opóźnienie w leczeniu, przyczyniając się do rozwoju choroby i rozstroju zdrowia i jest zdarzeniem medycznym.

W dniu 8 lipca 2015 r. W. W. (1) odbył wizytę w (...) w P., podczas której lekarz wskazał, że u W. W. (1) nadal występują zaburzenia mowy, pamięci i koncentracji. Lekarz zalecił kontynuację leczenia zachowawczego – głównie leczenie usprawniające, kontrolę i stabilizację ciśnienia tętniczego krwi, wykonanie kontrolnego angio-MR w celu oceny rekanalizacji tętniaka.

W dniu 11 sierpnia 2015 r. W. W. (1) został wykonany rezonans magnetyczny głowy, którego wyniki wskazały – w lewym płacie czołowym jama opustoszeniowa 50x28 mm otoczona zmianami bliznowatymi, w lewym płacie czołowym jamka poudarowa, rozsiane ogniska niedokrwienne w obu półkulach mózgu, układ komorowy poszerzony nadnamiotowo kom. III 20 mm, pkb 16, lkb 26 mm, kom. IV – prawidłowa bez cech rekanalizacji tętniaka tęt, AcomA. W dniu 19 sierpnia 2015 r. W. W. (1) odbył kolejną wizytę specjalistyczną w (...) w P., podczas której lekarz zalecił mu dalsze leczenie zachowawcze.

W. W. (1) w dniach od 4 stycznia 2016 r. do dnia 1 lutego 2016 r oraz w dniach od 28 kwietnia 2016 r. do dnia 31 maja 2016 r. kontynuował rehabilitację w O. (...) Szpitalu (...) Medycznego w P..

Orzeczeniem z dnia 6 października 2016 r. (...) (...)w P. postanowił zaliczyć W. W. (1) do znacznego stopnia niepełnosprawności z symbolem niepełnosprawności – 10-N. Orzeczenie zostało wydane do dnia 31 października 2019 r. Tak jak w poprzednim orzeczeniu z 2014 r. wskazano, że W. W. (1) niezdolny do pracy i wymaga korzystania z systemu środowiskowego wsparcia, w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki, a także konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Podczas konsultacji w dniu 1 czerwca 2016 r. specjalista neurolog stwierdził u W. W. (1) zespół neuropsychiatryczny – czołowy, wodogłowie normotensyjne, a także niedowład połowiczy, spastyczny, lewostronny 3-4/5 w skali L.. Wskazał, że rokowanie co do wyleczenia jest zdecydowanie niepomyślne oraz, że W. W. (1) jest trwale niezdolny do pracy zarobkowej i obecnie nadal jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

W latach 2014 – 2016 W. W. (1) był również leczony w Zakładzie Fizjoterapii Centrum (...) w P..

W dniu 2 lutego 2017 r. W. W. (1) miał wykonywany rezonans magnetyczny głowy angio bez kontrastu. Badanie nie wykazało objawów rekanalizacji tętniaka tętnicy łączącej przedniej – brak sygnału w worku tętniaka. Ponadto pozostałe główne pnie tętnicze koła W. bez cech wady naczyniowej. (wynik badania MR głowy - k. 337)

W dniu 21 lutego 2017 r. W. W. (1) odbył wizytę u neurochirurga, który zalecił mu leczenie usprawniające, kontrolę i stabilizację ciśnienia tętniczego krwi oraz kontrolne badanie angioMR za 18-24 miesięcy lub w razie pogorszenia stanu klinicznego – w trybie pilnym.

Pismem z dnia 9 lutego 2016 r. W. W. (1) wystąpił do (...) z żądaniem wypłaty na jego rzecz kwoty 500.000,00 zł – tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Decyzją z dnia 19 maja 2016 r. (...) uznało roszczenie jedynie w wysokości 35.000,00 zł.

Od powyższej decyzji W. W. (1) złożył reklamację wskazał, żąda dopłaty kwoty 465.000,00 zł.

Ostatecznie decyzją z dnia 26 sierpnia 2016 r. (...) przyznał na rzecz W. W. (1) kwotę 40.000,00 zł tytułem pozostałej części zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę. Tym samym w postępowaniu likwidacyjnym została wypłacona łączna kwota 75.000,00 zł.

W. W. (1) jest mężem A. W. oraz ojcem dwóch synów – W. i M..

W. W. (1) ma wykształcenie techniczne. Pracował jako konstruktor, a następnie przez 20 lat jako prezes zarządu spółki telekomunikacyjnej.

W. W. (1) był osobą aktywną. Przed zdarzeniem z dnia 27 listopada 2013 r. jeździł na nartach, rowerze, grał w koszykówkę.

U W. W. (1) rozpoznano encefalopatie po krwawieniu śródczaszkowym – niedowład połowiczy spastyczny prawostronny, afazja mieszana, zespół organiczny pokrwotoczny, z powodu, którego nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji. Trwały uszczerbek W. W. (1), w związku ze zdarzeniem z dnia 27 listopada 2013 r. oceniono na 100% zgodnie z pkt 9a tabeli uszczerbków na zdrowiu. Cierpienia fizyczne i psychiczne W. W. (1) były znacznego stopnia przez mniej więcej okres 1 roku od zachorowania, a w późniejszym okresie przeszły w dolegliwości o średnim nasileniu. Poprawa stanu zdrowia W. W. (1) jeszcze następuje, ale jest coraz wolniejsza, w związku z czym dalsze systematyczne leczenie farmakologiczne, a przede wszystkim rehabilitacyjne jest zasadne .

Bezpośrednim następstwem zdrowotnym zdarzenia z dnia 27 listopada 2013 r. było krwawienie podpajęczynówkowe z pękniętego tętniaka tętnicy mózgu łączącej przedniej. Natomiast pośrednimi następstwami zdrowotnymi są: stan po ostrej niewydolności oddechowej, w lewym płacie czołowym, jama opustoszeniowa otoczona zmianami bliznowatym, w lewym płacie czołowym jamka poudarowa, rozsiane ogniska niedokrwienne w obu półkulach mózgu, układ komorowy poszerzony nadnamiotowo komora III, niedowład połowiczy prawostronny spastyczny, zespół zaburzeń poznawczych, stan po afazji amnestycznej, zaburzenia orientacji allopsychicznej co do czasu, spowolnienie, zaburzenia pamięci krótkotrwałej, męczliwość, zaburzenia równowagi, zaburzenia zwieraczy, nietrzymanie moczu, moczenie nocne, zaburzenia chodu, zaburzenia pola widzenia, zespół neuropsychiatryczny czołowy, wodogłowie normotensyjne.

Ponadto u W. W. (1) występują deficyty w sile mięśni tj. 5% deficyt mięśni brzucha, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni obręczy barkowej po stronie prawej, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni stawu ramiennego prawego, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni działających na stawy promieniowo nadgarstkowy i śródnadgarstkowy prawy, przykurcz dłoni prawej, 15% deficyt siły mięśniowej mięśni działających na staw biodrowy prawy, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni działających na staw kolanowy prawy, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni działających na stawy bliższe stopy prawej, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni działających na stawy palców od II do V kończyny dolnej prawej, 5% deficyt siły mięśniowej mięśni działających na stawy palucha kończyny dolnej prawej.

Dodatkowo występują deficyty w zakresie ruchu czynnego w poszczególnych stawach. W stawach obręczy barkowej kończyny górnej prawej – 18% deficyt w zakresie ruchu zgięcia do przodu, 8% deficyt w zakresie ruchu odwodzenia ( wznos bokiem), 20% deficyt w wyproście poziomym (ruch cofnięcia) ramienia, 5% deficyt w rotacji zewnętrznej, 5% deficyt w rotacji wewnętrznej; w stawie promieniowo nadgarstkowym prawym – 3% deficytu w zgięciu grzbietowym, 3% w zgięciu dłoniowym, 3% deficyt w odwodzeniu do promieniowym, 4% deficyt w przywiedzeniu do łokciowym; w stawie nadgarstkowo śródręcznym kciuka prawego - 5% deficyt w odwodzeniu, 4% w przywiedzeniu w; w stawie śródręczno paliczkowym kciuka prawego - 4% deficyt w zgięciu, 5% deficyt w wyproście; w stawie międzypaliczkowym kciuka prawego – 3% deficyt w Zgięciu pomiaru, 5% deficyt w wyproście 4% w opozycji; w stawie śródręczno paliczkowym palców od II do V kończyny górnej prawej - 3% deficyt w zgięciu, 4% deficyt w wyproście; w stawach międzypaliczkowych palców od II do V kończyny górnej prawej - 3% deficyt w zgięciu w stawach międzypaliczkowych bliższych, 5% deficyt w wyproście w stawach międzypaliczkowych bliższych, 4% deficyt w zgięciu w stawach międzypaliczkowych dalszych, 3% w wyproście w stawach międzypaliczkowych dalszych, 5% deficyt w odwodzeniu palców od II do V; w stawie biodrowym prawym - 5% deficyt w zgięciu, 1% deficyt w wyproście, 7% deficyt w odwodzeniu, 5% deficyt w rotacji zewnętrznej, 5% w rotacji wewnętrznej; w stawie kolanowym prawym - 2% deficyt w zgięciu; w stawie skokowo goleniowym i stawach stopy prawej – 6% deficyt w zgięciu podeszwowym, 5% deficyt w zgięciu grzbietowym, 6% deficyt w odwracaniu (supinacji), 5% deficyt w nawracaniu (pronacji); w stawie śródstopno-paliczkowym palucha prawego – 6% deficyt w zgięciu, 5% deficyt w wyproście; w stawie międzypaliczkowym palucha prawego – 5% deficyt w zgięciu, 6% deficyt w wyproście.

Przez okres pierwszego roku od zdarzenia dolegliwości bólowe występujące podczas rehabilitacji lub bezpośrednio po mogły mieć natężenie bólowe 4 - 5 według 10 stopniowej skali VAS stopień uciążliwości ćwiczeń również był bardzo duży. Przez okres kolejnego roku od zdarzenia dolegliwości bólowe podczas zabiegów rehabilitacyjnych oraz bezpośrednio po ich zakończeniu mogły mieć natężenie bólowe 2-3 według 10 stopniowej skali VAS stopień uciążliwości zabiegów można uważać za średni. W. W. (1) nie powinien odczuwać już dolegliwości bólowych podczas zabiegów rehabilitacyjnych oraz bezpośrednio po rehabilitacji poziom uciążliwości może być co najwyżej minimalny będzie on głównie zależny od jego dyspozycji dnia.

W. W. (1) wymagał i nadal wymaga rehabilitacji. Celem rehabilitacji jest nauka czynności lokomocyjnych, utrzymanie i poprawa zakresu ruchu biernego w stawach, utrzymanie i poprawa zakresu ruchu czynnego w stawach, utrzymanie i poprawa siły mięśniowej, przeciwdziałanie zanikom mięśniowym, przeciwdziałanie przykurczom mięśniowym, przeciwdziałanie przykurczom stawowym, utrzymanie i poprawa ukrwienia, utrzymanie i poprawa unerwienia. W. W. (1) powinien dwa razy w roku na łączny okres 42 odbyć turnus rehabilitacji medycznej, a nadto odbywać rehabilitację minimum 3 razy w tygodniu w wymiarze minimum jednej godziny. Konieczna jest również codzienna systematyczna rehabilitacja na podstawie instruktażu od fizjoterapeuty.

Na skutek zdarzenia z dnia 27 listopada 2013 r. W. W. (1) nie doznał jakichkolwiek następstw ortopedycznych. W zakresie ortopedycznym nie wymagał i nie wymaga jakiegokolwiek leczenia i rehabilitacji, ani też zażywania leków. Osłabienie siły mięśniowej i ustawienie stawów w przykurczu zgięciowym jest spowodowane przyczynami neurologicznymi tj. uszkodzeniem centralnego układu nerwowego.

W. W. (1) wykazuje zmniejszoną fluencję słowną, zdolność mówienia (szczególnie wypowiadania długich i spójnych poznawczo historii), zmiany charakterologiczne oraz zaburzenia w obrębie emocji podstawowych. Ma ograniczoną możliwość rozpoznawania sytuacji w aspekcie ich znaczenia poznawczego. Wpływało to oraz nadal wpływa na funkcjonowanie w życiu codziennym (np. brak możliwości stałego utrzymywania w pamięci osób bliskich, w szczególności tych sprzed wypadku.). Określa się, że W. W. (1) funkcjonuje na poziomie około 30-40% przeciętnego funkcjonowania osób w podobnym przedziale wiekowym. W toku prowadzonych zabiegów leczniczych poprawił on swoje funkcjonowanie poznawcze, jednakże w związku z upływem czasu od wypadku, wynik ten może się pogarszać, a powstrzymanie tego procesu można uzyskać lub względną poprawę stanu zdrowia można uzyskać przy dalszym prowadzeniu neuropsychoterapii oraz neurorehabilitacji.

W ustaleniu stanu faktycznego sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu neurologii, rehabilitacji medycznej, ortopedii, jak również biegłego psychologa.

Jako podstawę prawną swojego żądania powód wskazał art. 445 k.c. zaznaczając, iż dochodzi zadośćuczynienia od pozwanego, u którego sprawca szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej.

Bezsprzecznym jest, iż roszczeń z art. 445 k.c. może dochodzić pokrzywdzony od sprawcy szkody w rozumieniu art. 444 k.c. lub podmiotu odpowiadającego za sprawcę. W niniejszym postępowaniu powód dochodzi zadośćuczynienia od pozwanego, który przejął odpowiedzialność za sprawcę szkody na podstawie umowy o odpowiedzialności cywilnej z art. 822 k.c.

Sąd wskazał na treść art. 415 k.c., art. 444 § 1 i 2 k.c. oraz art. 445 § 1 k.c.

W ocenie Sadu powództwo co do zasady okazało się uzasadnione. Pozwany zakład ubezpieczeń nie kwestionował odpowiedzialności ubezpieczonej placówki. Proces diagnostyczny przeprowadzony został nieprawidłowo co doprowadziło do zbyt późnej diagnozy, a w następstwie opóźnienia do znacznego rozstroju zdrowia powoda. Personel szpitala naruszył obowiązujące standardy diagnostyki oraz leczenia.

Jak wynika z orzeczenia Wojewódzkiej Komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych w G. w sprawie ustaleniu zdarzenia medycznego, zgłaszany przez powoda objaw sztywności karku wraz z bólem głowy wskazuje na krwawienie podpajeczynówkowe. Objaw ten stanowił przesłankę do przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki, tym bardziej skoro z wywiadu wynikało, że powód chorował przewlekle na nadciśnienie tętnicze.

Objaw ten został zignorowany przez personel szpitala. O wadliwości diagnostyki świadczy także to, że po podaniu leków obniżających ciśnienie nie skontrolowano poziomu ciśnienia tętniczego i mimo złego samopoczucia pacjenta i nieustępującego pomimo podania leków bólu głowy, pacjent został wypisany ze szpitala.

Sąd podzielił wniosek Komisji, która wskazała, że zbagatelizowanie objawów choroby u powoda oraz powierzchowny proces diagnostyki spowodował opóźnienie leczenia przyczyniając się do rozwoju choroby, a w jego następstwie rozstrój zdrowia powoda.

W ocenie Sądu prawidłowy proces diagnostyki, powiązany ze stałym monitorowaniem powoda, obserwowaniem stanu pacjenta po podaniu leków pozwalałoby na podjęcie takiej decyzji, której prawidłowe wykonanie mogłoby zniwelować skutki udaru, a tym samym ograniczyć cierpienie i zakres krzywdy, której powód doświadczył z winy personelu pozwanego szpitala.

Zaniedbania personelu szpitala polegały na nierozpoznaniu objawów udaru i niezastosowaniu właściwego leczenia. Powód powinien zostać objęty leczeniem w warunkach specjalistycznego oddziału udarowego, które jednak nie zostało zastosowane. Miało więc wpływ na skutki udaru, duży wymiar rozstroju zdrowia doznanego przez powoda i zwiększony zakres krzywdy.

Przebyty udar był przyczyną długiego leczenia oraz kontynuowanej rehabilitacji, rozległego uszkodzenia układu nerwowego powoda, niezdolności do samodzielnego zaspokajania przez powoda podstawowych potrzeb i podjęcia jakiejkolwiek pracy. Następstwa udaru nie pozwalają powodowi na samodzielne życie, pracę, realizację planów, powodują ograniczenia w kontaktach interpersonalnych. Powód ma brak możliwości stałego utrzymania w pamięci osób bliskich, szczególnie tych które pojawiły się już po zdarzeniu. W każdej sferze życia jest więc silnie ograniczony. Powód funkcjonuje na poziomie około 30-40% przeciętnego funkcjonowania osób w podobnym przedziale wiekowym.

Określenie przez powoda wysokości zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c. na 350 000 zł (75 000 zł + 275 000 zł) było uzasadnione w okolicznościach sprawy. Powód utracił radość życia związaną z życiem rodzinnym i towarzyskim, życiem zawodowym, a przede wszystkim z bycia samodzielnym i niezależnym. Okoliczności te wpływają na ogólny wymiar krzywdy, która podlegała naprawieniu poprzez przyznanie powodowi zadośćuczynienia zgodnie z art. 445 § 1 k.c. w wysokości 275 000 zł, jako uzupełnienie dotychczas wypłaconego zadośćuczynienia.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1k.c. Powód za pośrednictwem pełnomocnika zgłosił żądanie zapłaty zadośćuczynienia w dniu 15 lutego 2016 r. Zgodnie z art. 817 § k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Zatem odsetki należało zasądzić od dnia 17 marca 2016r. zgodnie żądaniem pozwu.

O kosztach procesu Sad orzekł zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając go w części w pkt 1 w zakresie kwoty 100.000 zł. i odsetek ustawowych od tej kwoty od dnia 17.03.2016r. do dnia zapłaty i w pkt 2, zarzucając mu:

1) naruszenia przepisu art. 361 § 1 k.c. poprzez uznanie, iż obecny stan zdrowia powoda pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z zachowaniem personelu medycznego (...) Sp. z o.o.,

2) naruszenie przepisu art. art 445 § 1 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz powoda kwoty nadmiernej, nie spełniającej przesłanki „sumy odpowiedniej".

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i oddalenie powództwa w tym zakresie oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach instancji odwoławczej.

Powód wniósł o oddalenie apelacji pozwanego oraz o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i uległa oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny przyjmuje je za własne.

Zarzut naruszenia art. 361 par. 1 k.c. nie jest zasadny. Prawidłowo ustalił sąd I instancji, że obecny stan zdrowia powoda pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z zaniechaniem personelu szpitala ubezpieczonego u pozwanego. Jak wynika z orzeczenia o ustaleniu zdarzenia medycznego (k.271- 274), opóźnienie leczenia przyczyniło się od rozwoju choroby i rozstroju zdrowia powoda.

Z opinii biegłego neurologa wynika, że nie ma żadnych obiektywnych możliwości pozwalających na oddzielenie wielkości uszczerbku na zdrowiu powoda spowodowanego opóźnieniem leczenia od normalnych następstw schorzenia neurologicznego, którego doznał. Każda godzina opóźnionej diagnozy oraz wdrożenia odpowiedniego postępowania terapeutycznego ma bardzo duże znaczenie co do dalszego przebiegu leczenia i odległych skutków dotyczących stanu zdrowia spowodowanego przebyciem tego schorzenia. Biegły z wysokim prawdopodobieństwem stwierdził, że przebieg schorzenia, jego odległe następstwa oraz rokowanie co do stanu zdrowia na przyszłość mogłyby być o wiele lepsze gdyby nie opóźnienie w postawieniu odpowiedniej diagnozy i związane z tym opóźnienie rozpoczęcia odpowiedniego postępowania terapeutycznego (k.389). W ocenie biegłego w przypadku gdyby nie doszło do opóźnienia w rozpoznaniu i leczeniu powoda nie potrzebna by była tak specjalistyczna i tak systematyczna rehabilitacja (k. 485). Bezpośrednim następstwem zdarzenia z dnia 27.11.2013r. było krwawienie podpajęczynówkowe z pękniętego tętniaka tętnicy mózgu łączącej przedniej, z następowymi cechami encefalopatii pokrwotocznej. Pośrednio zachorowanie z dnia 27.11.2013r. można wiązać z wieloletnim nadciśnieniem tętniczym oraz zaistniałą sytuacją stresową przed tym zachorowaniem, ale jedynie jako czynniki ryzyka pęknięcia od dawna istniejącego tętniaka mózgu ( k.369).

Chybiony jest zarzut naruszenia art. 445 § 1 k.c. Zasądzona na rzecz powoda kwota nie jest nadmierna i spełnia przesłankę „sumy odpowiedniej”. Powód doznał 100% uszczerbku na zdrowiu. Następstwem zdarzenia jest encefalopatia po krwawieniu śródczaszkowym uniemożliwiająca samodzielną egzystencję powoda. Stwierdzono niedowład połowiczy spastyczny prawostronny, afazję mieszaną i zespół organiczny pokrwotoczny. Powód w wieku 52 lat na skutek uszkodzenia centralnego układu nerwowego cierpi na otępienie średniego stopnia, nie wie gdzie jest, nie wie co mu się stało, jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, funkcjonuje na poziomie około 30-40% przeciętnego funkcjonowania osób w podobnym przedziale wiekowym. Rokowania co jego stanu zdrowia na przyszłość są wysoce niekorzystne. Jego obecny stan zdrowia jest w zasadzie utrwalony. Dalsza poprawa może mieć miejsce jedynie w stopniu nieznacznym i nie spowoduje istotnej zmiany w jego funkcjonowaniu. Do końca życia będzie wymagał opieki i pomocy osób drugich. Nie wróci do wykonywania prac zarobkowych ani aktywności, które uprawiał przed zdarzeniem.

Gdyby pozwany nie zbagatelizował objawów choroby i od razu wdrożył adekwatne leczenie, krwotok z tętniaka tętnicy łączącej przedniej zostałby skutecznie zaopatrzony wiele godzin wcześniej a więc jego skutki nie byłyby tak dotkliwe, nie doszłoby do tak rozległego uszkodzenia ośrodka układu nerwowego, ujemne skutki choroby w funkcjonowaniu powoda w obszarze somatycznym, neurologicznym i psychicznym byłyby znacznie mniejsze. Dlatego, dokonana przez sąd I instancji ocena zakresu krzywdy powoda jest prawidłowa i nie ma podstaw do przyjęcia, że zasądzona przez ten sąd kwota zadośćuczynienia jest rażąco zawyżona.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach procesu za II instancję sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 par. 1 i 3 k.p.c. biorąc pod uwagę wynik sporu.

SSA Ewa Kaniok