Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1357/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie z dnia 13 września 2022 roku, sygn. akt III K 976/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

P. B. (1)

Sytuacja majątkowa oskarżonego

Informacja
e - (...)

k. 506

2.1.1.2.

R. G. (1)

Sytuacja majątkowa oskarżonego

Informacja
e - (...)

k. 510

2.1.1.3.

P. B. (1)

Oskarżony jest osobą karaną

Aktualna Karta Karna

k. 517 - 519

2.1.1.4.

R. G. (1)

Oskarżony jest osobą karaną

Aktualna Karta Karna

k. 520 - 521

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Informacja e - (...)

Załączony dokument urzędowy został sporządzony w przepisanej prawem formie przez organ do tego uprawniony. Stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo poświadczone. Strony nie kwestionowały autentyczności dokumentu.

2.1.1.2

Informacja e - (...)

Załączony dokument urzędowy został sporządzony w przepisanej prawem formie przez organ do tego uprawniony. Stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo poświadczone. Strony nie kwestionowały autentyczności dokumentu.

2.1.1.3

Aktualna Karta Karna

Załączony dokument urzędowy został sporządzony w przepisanej prawem formie przez organ do tego uprawniony. Stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo poświadczone. Strony nie kwestionowały autentyczności dokumentu.

2.1.1.4

Aktualna Karta Karna

Załączony dokument urzędowy został sporządzony w przepisanej prawem formie przez organ do tego uprawniony. Stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo poświadczone. Strony nie kwestionowały autentyczności dokumentu.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k., art. 92 k.p.k., art. 167 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k. i art. 410 k.p.k., poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów, skutkującą błędną oceną wyjaśnień oskarżonych P. B. (1), R. G. (1) i M. K. (1), połączoną z brakiem dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z zeznań funkcjonariuszy Policji wykonujących w ramach postępowania przygotowawczego czynności służbowe z udziałem oskarżonych P. B. (1) i R. G. (1), których konieczność przeprowadzenia ujawniła się w toku rozprawy, a wyniki których to czynności odniosłyby niebagatelny wpływ na możliwość wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy odnoszących się do sprawstwa wszystkich trzech oskarżonych w zakresie czynów, od popełnienia których zostali oni uniewinnieni. Ponadto, wyciągnięcie wniosków z pozostałych dowodów, przeprowadzonych w toku przewodu sądowego, z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań doświadczenia życiowego.

W konsekwencji, błąd w ustaleniach faktycznych, mający wpływ na treść zapadłego orzeczenia, polegający na nieprawidłowym uznaniu, że oskarżeni nie popełnili tych spośród zarzucanych im czynów, od których zostali uniewinnieni, podczas gdy prawidłowa ocena całokształtu ujawnionych i przeprowadzonych dowodów prowadzi do wniosku przeciwnego.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przeprowadzona przez Sąd Okręgowy kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia pozwala na stwierdzenie, że Sąd Rejonowy istotnie dopuścił się uchybień wskazanych we wniesionej przez prokuratora apelacji. Zgodzić należy się z apelującym, że sąd I instancji swoje rozstrzygnięcie w zaskarżonym zakresie wydał w oparciu o stan faktyczny, który został ustalony w wyniku nieprawidłowej oceny dowodów, a ponadto z pominięciem istotnej części materiału dowodowego i przy braku wykazania odpowiedniej inicjatywy dowodowej.

Na wstępie uwagę zwrócić należy na treść wyjaśnień P. B. (1), złożonych na etapie postępowania przygotowawczego. W owych depozycjach, podsądny przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, opisując okoliczności inkryminowanych zdarzeń. Sąd Rejonowy natomiast przypisał owemu oskarżonemu sprawstwo i winę wyłącznie w zakresie tego czynu, na popełnianiu którego przyłapano go "na gorącym uczynku". Zgodzić trzeba się natomiast z apelującym, że rozważania sądu I instancji, jakoby ww. depozycje nie zasługiwały na przyznanie im waloru wiarygodności w całości, z uwagi na zbyt dużą szczegółowość, co świadczyć miałoby o sugerowaniu P. B. (1) treści owych depozycji "z zewnątrz", są niezasadne i pozostają w sprzeczności z dyrektywami oceny dowodów przewidzianymi w art. 7 k.p.k. Stwierdzić tu należy w pierwszej kolejności, że - jak słusznie zauważa prokurator - depozycje złożone przez P. B. (1) na etapie postępowania przygotowawczego w dniu 20 maja 2020 roku wcale nie są "aż tak" szczegółowe, aby można było podać w wątpliwość ich spontaniczność i, co za tym idzie - wiarygodność. Oskarżony w wyjaśnieniach tych podawał daty miesięczne popełniania poszczególnych czynów, względnie doprecyzowując stwierdzeniem, czy dany czyn popełniony został "na początku", czy też "na końcu" miesiąca. Takiego stopnia precyzyjność, biorąc pod uwagę czas popełnienia przestępstw, tj. rok 2019 i 2020, oraz datę składania przedmiotowych wyjaśnień, tj. 10 maja 2020 roku, zdecydowanie nie może zostać uznana za wzbudzającą podejrzenia co do spontaniczności i wiarygodności depozycji. Swoje wyjaśnienia P. B. (1) częściowo potwierdził następnie podczas przesłuchania na etapie postępowania sądowego. Podczas przesłuchania przed sądem oskarżony wyjaśnił także, że dokładne, dzienne daty popełniania przestępstw, które wskazane zostały przez niego w protokole eksperymentu procesowego, sugerowane były przez funkcjonariusza policji, na podstawie dat zgłoszeń, a oskarżony potwierdzał je, pomimo iż w rzeczywistości owych dat dziennych nie pamiętał, a ponadto zdarzało mu się podczas przedmiotowego eksperymentu wskazywać współsprawców w sposób "losowy". Z jednej strony zatem, wyjaśnień P. B. (1) nie sposób uznać za precyzyjne w stopniu tak dużym, że podważałoby to ich wiarygodność, z drugiej natomiast - niezasadne są twierdzenia Sądu Rejonowego, że depozycje te są nieprecyzyjne w takim stopniu, iż definitywnie przekreślają możliwość przypisania oskarżonym sprawstwa i winy w zakresie zarzucanych im czynów. Zwłaszcza że, jak trafnie zauważa skarżący - sąd I instancji nie wykazał się w niniejszej sprawie wystarczającą inicjatywą dowodową. Mianowicie, skoro Sąd Rejonowy powziął wątpliwości co do spontaniczności depozycji składanych przez P. B. (1) w toku postępowania przygotowawczego i powziął podejrzenia, że wyjaśnienia te mogły zostać "wymuszone" przez funkcjonariusza policji, to miał przecież możliwość odebrania zeznań na tę okoliczność od policjanta, który przesłuchiwał podsądnego oraz prowadził eksperyment procesowy z jego udziałem. Ponadto, ustalenia sądu I instancji, jakoby stan faktyczny przedmiotowej sprawy był na tyle nieprecyzyjny, że nie było możliwe przypisanie oskarżonym popełnienia zarzucanych im czynów, uznać trzeba za zdecydowanie nieuprawnione , skoro materiał dowodowy w postaci wyjaśnień oskarżonych P. B. i R. G. wzajemnie się uzupełnia i nie stanowi tylko i wyłącznie lakonicznego przyznania się do zarzucanych mu czyn ów ale zawiera podany w wyjaśnieniach opis zachowań własnych i współsprawców. Sąd Rejonowy nie uzasadnił ponadto w wystarczający sposób, dlaczego wyjaśnienia P. B. (1) i R. G. (1) z etapu postępowania sądowego, w których oskarżeni zanegowali swój udział w części z zarzucanych im czynów, przekreślają treść ich depozycji z postępowania przygotowawczego, gdzie podsądni ci przyznali się do popełnienia wszystkich zarzucanych im czynów, przy czym R. G. (1), wyjaśniając przed sądem, całkowicie zanegował treść swoich wcześniejszych depozycji, określając je jako "głupoty", podczas gdy jego wyjaśnienia złożone przed funkcjonariuszem policji, chociaż mniej szczegółowe, to jednak potwierdzają wiarygodność depozycji P. B. (1). Zauważyć należy, że oskarżony P. B. (3) nie neguje nawet przed sądem popełnienia istotnej części zarzucanych mu czynów . Czyni to nielogiczną wynikająca z całości wywodów koncepcję sądu , że funkcjonariusze mieli dążyć do przypisania mu dodatkowo tylko kilku czynów dotychczas ujawnionych bez wykrycia sprawcy. Nadto oskarżeni przyznawali się i wyjaśniali w postępowaniu przygotowawczym na okoliczność współsprawstwa z konkretnymi osobami . Nielogicznym jest dlaczego mieliby wskazywać nieprawdziwie na tę dodatkową okoliczność a nie zgodzić się na odpowiedzialność wyłącznie własnej osoby za czyny , których i tak nie popełnili . Sąd Okręgowy podziela tu stanowisko prokuratora, że ocena depozycji oskarżonych, poczyniona w zgodzie z dyrektywami płynącymi z art. 7 k.p.k., powinna doprowadzić do uznania wyjaśnień złożonych wcześniej - na etapie postępowania przygotowawczego - za bardziej wiarygodne. Sam fakt negowania na etapie sądowym popełnienia czynów przy braku logicznego i rzeczowego wyjaśnienia powodów złożenia obszernych wyjaśnień w których przyznano się do ich popełnienia nie tworzy wątpliwości tego rodzaju, że nakazuje to wydanie wyroku uniewinniającego. Takie wyjaśnienia z rozprawy nie stanowią jakiegoś szczególnego bardziej wartościowego dowodu. Raz jeszcze podkreślenia wymaga ponadto, że skoro tak duża część argumentacji sądu I instancji opiera się na rzekomym "wymuszaniu" przez funkcjonariuszy policji wyjaśnień od P. B. (1) czy R. G. (1) nieprzesłuchanie owych funkcjonariuszy przez sąd stanowi bardzo istotne zaniechanie.

Pomijając już zatem niekonsekwencje Sądu Rejonowego, który w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku z jednej strony pisze o zbyt dużej, wzbudzającej podejrzenia precyzyjności depozycji złożonych przez P. B. (1), a z drugiej o nieprecyzyjności materiału dowodowego, rodzącej konieczność uniewinnienia oskarżonych od zdecydowanej większości czynów, stwierdzić należy, że sąd ten wykazał się zbyt małą inicjatywą dowodową. Podnoszone przez Sąd Rejonowy zagadnienia rozwiązane mogłyby być bowiem poprzez przesłuchanie przez sąd funkcjonariuszy policji, którzy odbierali od oskarżonych P. B. i R. G. depozycje na etapie postępowania przygotowawczego. Niemniej zaznaczyć należy , że czynności takie należy podjąć w sytuacji kiedy sąd ponownie rozpoznający sprawę poweźmie tego rodzaju wątpliwość co w świetle dotychczas zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie jest w żadnej mierze oczywiste .

Wniosek

Uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek apelującego uznać należało za zasadny. Sąd Rejonowy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy zebrał i ocenił skrótowo, w sposób wybiórczy oraz dowolny, bez należytego uzasadnienia wyciągniętych wniosków. Argumentacja sądu I instancji jest niezborna i niekonsekwentna. Doprowadziło to do nieprawidłowych ustaleń faktycznych, skutkujących uniewinnieniem P. B. (1) od popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt 2-12 aktu oskarżenia, uniewinnieniem R. G. (1) od popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt 2-4 aktu oskarżenia oraz uniewinnieniem M. K. (1) od popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Wyrok w zaskarżonej części, tj. co do rozstrzygnięcia zawartego w pkt II, IV i V, należało uchylić i sprawę w tym zakresie oskarżonych P. B. , R. G. i M. K. przekazać do ponownego rozpoznania.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zgodnie z art. 454 § 1 k.p.k., sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony w pierwszej instancji. Zdaniem natomiast Sądu Okręgowego, z przedstawionych w podpunkcie 3.1. niniejszego uzasadnienia przyczyn nie można podzielić stanowiska Sadu I instancji o możliwości wydania jedynie wyroku uniewinniającego w omawianej części. Wobec tego, w oparciu o wynikającą z art. 454 § 1 k.p.k. regułę ne peius, konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w zaskarżonym zakresie do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd Okręgowy nie podzielił ustaleń sądu I instancji, jakoby niemożliwe było przypisanie sprawstwa oskarżonym w zakresie czynów, od których zostali oni uniewinnieni, uznając te ustalenia za dowolne, przedwczesne i sprzeczne z art. 7 k.p.k. To z kolei zrodziło potrzebę uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu, aby ponownie wypowiedział się w tej kwestii.

Sąd Rejonowy, ustalając ponownie stan faktyczny przedmiotowej sprawy, powinien dokonać pełnej, kompleksowej, a także zgodnej z dyrektywami płynącymi z art. 7 k.p.k. oceny zgromadzonego materiału dowodowego, uwzględniając przy tym okoliczności podnoszone w niniejszym uzasadnieniu. Pozwoli to uniknąć sądowi I instancji niedopuszczalnej dowolności, co zaowocuje wydaniem prawidłowego, pozbawionego błędów rozstrzygnięcia. Kompleksowa, wszechstronna i zgodna z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ocena dowodów pozwoli ustalić pełny i trafny stan faktyczny przedmiotowej sprawy.

Ewentualne stwierdzenie, że oskarżonym nie da się przypisać sprawstwa w zakresie zarzucanych im czynów, poprzedzone zostać powinno wyczerpaniem pełnej , wymaganej dla takiego wnioskowania inicjatywy procesowej , czego Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie nie uczynił. Ponadto, jak już wskazano powyżej, zgromadzony w prawidłowy sposób, kompletny materiał dowodowy winien być następnie oceniony z uwzględnieniem art. 7 k.p.k.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok w zakresie rozstrzygnięcia z pkt II, IV i V

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana