Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 249/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Mirosław Ziaja (spr.)

Sędziowie

SSA Małgorzata Niementowska

SSA Wiesław Kosowski

Protokolant

Ewelina Polok

przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Katowicach del. do Śląskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej Romana Pietrzaka

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2020 roku sprawy

1)  G. U. s. M. i G., ur. (...) w D.

oskarżonego z art. 299 § 1 k.k. w zw. z art. 299 § 5 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i inne;

2)  E. S. s. J. i D., ur. (...) w M.

oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11 § 2 k.k. i inne

na skutek apelacji prokuratora i obrońców oskarżonego G. U.

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 5 grudnia 2018 roku, sygn. akt V K 173/14

1.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 8 i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego G. U. w ten sposób, że:

- uniewinnia oskarżonego od czynu przypisanego mu w punkcie 4 i w tej części kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa,

- uchyla orzeczenia zawarte w punktach 6, 7 i w punkcie 9, w zakresie dotyczącym opłaty,

- uchyla orzeczenie zawarte w punkcie 5 i w to miejsce na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego G. U. karę łączną 2 (dwóch) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, na poczet której, na mocy art. 63 § 1 k.k. zalicza okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 19 lutego 2003 roku do dnia 7 czerwca 2005 roku;

3.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

4.  zasądza od oskarżonego G. U. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe postępowania odwoławczego, w tym opłatę za obie instancje, w kwocie 6400 (sześć tysięcy czterysta) złotych;

5.  zasądza od Skarbu Państwa (Sąd Apelacyjny w Katowicach) na rzecz oskarżonego G. U. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu 1/3 (jednej trzeciej) części kosztów ustanowienia jednego obrońcy z wyboru w postępowaniu odwoławczym.

SSA Wiesław Kosowski SSA Mirosław Ziaja SSA Małgorzata Niementowska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 249/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 5 grudnia 2018r. sygn. akt V K 173/14

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. obraza przepisów postępowania, a w szczególności art. 413§2 pkt 2 kpk wyrażająca się w omyłkowym określeniu w pkt 4 wyroku Sądu I instancji wysokości kary wymierzonej oskarżonemu G. U. co miało istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku:

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia o winie oskarżonego E. S., polegający na przyjęciu poglądu, że dowody ujawnione na rozprawie nie są wystarczające do uznania E. S. za winnego popełnienia zarzucanych mu w pkt IV i V części wstępnej wyroku czynów, jakkolwiek dowody i okoliczności sprawy rozważone w ich wzajemnym powiązaniu prowadzą do odmiennego wniosku, że oskarżony ten dopuścił się zarzucanych mu czynów;

3. obrazę przepisów postępowania, w szczególności art. 424§2 kpk, art. 5§2 kpk i art. 7 kpk, polegającą na tym, że Sąd I instancji orzekając w wyżej wymienionym zakresie co do istoty, nie podał przekonujących przesłanek orzeczenia, gdyż nie odniósł się do wszystkich istotnych faktów i dowodów zebranych w sprawie, a zarazem koncentrując się na wskazaniu dowodów mających świadczyć, że w sprawie wystąpiły nie dające się usunąć wątpliwości, co doprowadziło w konsekwencji do oceny materiału dowodowego z naruszeniem zasady określonej w art. 7 kpk, które to uchybienie miało istotny wpływ na treść wyroku.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora zasługiwała na uwzględnienie w zakresie w jakim dotyczyła tego fragmentu zaskarżonego wyroku, który łączył się z uniewinnieniem oskarzonego E. S., natomiast wobec rozstrzygnięcia reformatoryjnego i uniewinnienia oskarżonego G. U. od czynu przypisanego mu w pkt 4 zaskarżonego wyroku (zarzut III części wstępnej), bezprzedmiotowa stała się apelacja prokuratora zarzucająca w tym zakresie naruszenie przepisu art. 413§2 pkt 2 kpk. Na marginesie jedynie zauważyć należy tu, że w omawianym fragmencie wyrok został zreformowany zgodnie z oczekiwaniami prokuratora, prawomocnym (niezaskarżonym przez strony) postanowieniem sądu meriti w przedmiocie sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej, co wniosek o zmianę wyroku czyniło niecelowym.

Wracając natomiast do rozważań dotyczących oskarżonego E. S. zgodzić należy się z wywodami oskarżyciela publicznego, wskazującego na to, że Sąd Okręgowy nie dość dokładnie ocenił całokształt okoliczności faktycznych dotyczących tego oskarżonego, wynikających z zeznań świadka E. B., którym sąd meriti dał wiarę, z punktu widzenia oceny strony podmiotowej, a w szczególności zamiaru działania oskarżonego tempore criminis.

Na pierwszy rzut oka nasuwa się tu spostrzeżenie, że sąd a guo nie podzielił w tym wypadku wskazań poprzedniego składu orzekającego sądu odwoławczego, który stanowczo sugerował świadomy udział E. S. w inkryminowanych zdarzeniach w ramach współsprawstwa m.in. ze skazanymi już prawomocnie Z. T., R. Z., czy A. W. (patrz chociażby wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 listopada 2019r. sygn. akt II AKa 202/19 utrzymujący w mocy skazujący wyrok Sadu Okręgowego w Katowicach z dnia 13 czerwca 2018r. sygn. akt XXI K 36/06), przy czym Sąd Okręgowy ponownie rozpoznający sprawę, mimo zaoferowania trafnej oceny dowodów i dostarczenia szeregu okoliczności prawidłowo kształtujących stronę przedmiotową, nie przedstawił starannej i pogłębionej refleksji dotyczącej strony podmiotowej, nieprzekonująco wyrażając pogląd, że brak jest podstaw do przyjęcia, że oskarżony ten posiadał wiedzę (świadomość) przestępczego działania (wprowadzenia w błąd pracowników (...) Bank (...) Oddział w S. przy ul. (...) - zwanego dalej Bankiem doprowadzające do niekorzystnego rozporządzenia mieniem) E. B., A. W. i innych. Sąd Okręgowy, nawet jeśli nie był pewien okoliczności pozwalających na usytuowanie zachowania oskarżonego w kanonach zamiaru bezpośredniego właściwego dla przyjęcia sprawstwa występku oszustwa, zupełnie w rozważaniach dotyczących oceny prawnej działania oskarżonego E. S. pominął zamiar wynikowy, umożliwiający przeniesienie wywodów na inne występki znane w polskim systemie prawa karnego, na co trafnie uwagę zwrócił prokurator, chociaż i w tym wypadku można zaoferować szerszą argumentację, np. dotyczącą możliwości przypisania występków pomocnictwa do oszustwa.

Sąd Okręgowy mimo, że trafnie wyeksponował okoliczności wynikające z zeznań świadków E. B., nie nadał im od strony prawnej właściwego znaczenia, co spłyconą czyni ocenę prawną zachowania E. S..

W pierwszej kolejności należy mieć w polu widzenia, przed podjęciem szerszych rozważań to, że oskarżony E. S. jawi się jako osoba o bogatym doświadczeniu w prowadzeniu różnych podmiotów, w tym zarządzającym spółkami kapitałowymi w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej. Powyższe pozwala racjonalnie założyć, że znane mu są zasady obrotu gospodarczego między poszczególnymi podmiotami, roli jaką w nim odgrywają faktury VAT mające odzwierciedlać rzeczywiste transakcje nimi objęte i kwestie płatności za nie, podstaw dokumentacji księgowej, obrotu środkami pieniężnymi, w tym w szczególności środkami należącymi do banków pośredniczących przecież w transakcjach kapitałowych między różnymi podmiotami z wykorzystaniem założonych w tym celu rachunków.

Powyższe ma znaczenie z punktu widzenia szeregu nieracjonalnych okoliczności w zachowaniu E. S., ustalonych w sprawie, mogących przemawiać, bądź za świadomym popełnianiem przestępstw oszustwa w ramach przestępczego porozumienia wraz z innymi osobami, a jeśli nie to co najmniej na świadomości możliwości realizacji czynów zabronionych przez inne osoby i godzenia się na to poprzez chociażby ułatwienie takiego procederu związane z założeniem rachunku bankowego umożliwiającego przepływ przez nie środków pieniężnych, bądź to stanowiących własność Banku, bądź bliżej nieokreślonego pochodzenia, co daje asumpt do rozważań, czy skonkretyzowanego zachowania oskarżonego nie należy ocenić jako zjawiskowej formy pomocnictwa do przestępstwa oszustwa, bądź też realizacji znamion innych występków np. prania brudnych pieniędzy, czy też paserstwa, które każdorazowo mogą być popełnione także z zamiarem wynikowym.

Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie podziela ten nurt poglądów wyrażonych w doktrynie i judykaturze, które argumentują, że pomocnictwo do czynu stanowi odrębny typ czynu zabronionego, skoro pomocnicy sprawców przestępstw naruszają odmienną normę sankcjonowaną od tej charakterystycznej dla zrealizowania sprawstwa, wynikający z art. 18§3 kk. Jest to samodzielna forma sprawcza innego przestępstwa uzupełnionego opisem udzielenia pomocy, co pozwala przyjąć, że pomocnik może działać z zamiarem ewentualnym, nawet wówczas gdy w przypadku sprawcy bezpośredniego, któremu pomocnik ułatwia realizację znamion przestępstwa, niezbędne jest wykazanie działania z zamiarem bezpośrednim, a nawet kierunkowym.

Zamiar udzielającego pomocy ma więc charakter antonomiczny i odnosi się nie do czynu bezpośredniego sprawcy, lecz do znamion strony przedmiotowej pomocnictwa, co oznacza, że pomocnik co najmniej godzi się na to, że swoim zachowaniem ułatwia popełnienie tego czynu bezpośrednim sprawcy.

Reasumując zatem i odnosząc powyższe rozważania do pomocnictwa do występku oszustwa stwierdzić należy, że nawet jeśli przestępstwo charakteryzujące się celem w postaci osiągnięcia korzyści majątkowej należy do tzw. przestępstw kierunkowych i może być popełnione wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, to w przypadku formy zjawiskowej pomocnictwa do tego przestępstwa, sprawca może działać również z zamiarem ewentualnym.

Nie wdając się w szersze rozważania dotyczące różnicy między pomocnictwem, a współsprawstwem dostępne w licznych judykatach i komentarzach do kodeksu karnego zwrócić uwagę należy na to, czy sprawca swoje działanie traktuje jako udział we własnym, bądź cudzym przestępstwie, czy partycypuje w owocach tego przestępstwa, jaką jest skala (istotność) ułatwienia przestępczego celu bezpośredniemu sprawcy oraz,, czy określone działanie oparte jest na przestępczym porozumieniu i wygenerowaniu skonkretyzowanej woli, przed realizacją znamion czynu zabronionego.

Wprawdzie w teorii prawa karnego pojęcie zamiaru wynikowego interpretuje się różnie, jednak najbliższe dla obecnego składu orzekającego jest określenie zamiaru ewentualnego ukształtowanego przez tzw. krakowską szkołę prawa karnego. Najogólniej rzecz ujmując wówczas od strony intelektualnej sprawca ma świadomość możliwości (niekoniecznie pewności) realizacji znamion przestępstwa, podejmuje czynności bezpośrednio sprzyjające temu przestępstwu i nie podejmuje żadnych czynności minimalizujących jego realizację oraz skutki, wykazując tym samym swoistą obojętność woli, świadczącą, iż godzi się na jego popełnienie.

W tym znaczeniu rozważenia wymaga, czy oskarżony E. S. mając świadomość możliwości uznania przestępczego pochodzenia środków pieniężnych wygenerowanych przez inne osoby, chociażby z występku oszustwa na szkodę Banku, bądź przestępstw skarbowych, przyjmował je na utworzone w tym celu konto bankowe, bądź bezpośrednio przyjmował znaczne sumy pieniężne w gabinecie A. W., które to czynności mogły udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępczego pochodzenia, co mogłoby świadczyć o realizacji znamion występku o jakim mowa w przepisie art. 299§1 i 5 kk, a jednocześnie wyprowadzały te środki spod władztwa Banku w oparciu o dyspozycje jego pracowników.

Niezbędne jest też przeanalizowanie zachowania oskarżonego ewentualnie przez pryzmat znamion występku paserstwa, do czego zmierzał w apelacji prokurator.

Nade wszystko, na wypadek gdyby przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy doszedł do wniosku o braku przesłanek do przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za zarzucane mu czyny, niezbędne jest rozważenie, czy zachowanie nimi objęte nie realizuje znamion pomocnictwa do występku oszustwa, popełnionego z zamiarem ewentualnym.

W takiej sytuacji niewątpliwie zachowanie sprawcy mającego świadomość możliwości popełnienia przez inne osoby oszustwa (wprowadzenie pracowników Banku w błąd skutkujące niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wyprowadzającym środki pieniężne z tego Banku) na szkodę pokrzywdzonego, poprzez założenie konta bankowego w (...) Banku (...) w S. umożliwiające transferowanie na nie środków pieniężnych stanowiących własność Banku mających pochodzić z transakcji, które faktycznie nie miały miejsca, ułatwiało innym osobom realizację znamion oszustwa, a oskarżony nie podejmując żadnych czynności minimalizujących skutek tego przestępstwa, godził się na realizację jego znamion przez bezpośrednich sprawców (R. Z., Z. T., A. W., E. B., G. U. i in. działających jako współsprawcy), wykazując tym samym swoistą obojętność woli.

Dlatego tak ważne jest tu jeszcze raz dokładne przeanalizowanie wszystkich okoliczności opartych głównie na zeznaniach świadków E. B., które rzutują na ocenę prawną zachowania oskarżonego wynikających z przyjętych ustaleń faktycznych, a które syntetycznie ujmuje też apelacja oskarżyciela publicznego.

W tej mierze zaakcentować jedynie należy to, że:

1.  Nie budzą wątpliwości ustalone przez Sąd Okręgowy okoliczności związane z mechanizmem wyprowadzenia środków pieniężnych z pokrzywdzonego Banku, poprzez wykorzystywanie transferów pieniężnych między osobami, które w oddziale (...) Banku (...) w S. w tym celu założyli rachunki bankowe, stanowiące też element legalizowania tych środków poprzez proceder tzw. prania brudnych pieniędzy, którym zawiadywali m. in. Z. T. i R. Z. wykorzystując w tym zakresie znane im osoby zakładające konta bankowe, przy czym konta takie w w/w oddziale banku bez większego racjonalnego uzasadnienia założyli m. in. oskarżeni E. S. i G. U.. Bezspornym jest tu też udział nie tylko świadka E. B., ale też innych prawomocnie skazanych (T., Z., W.) w dokonaniu szeregu oszustw na szkodę Banku.

2.  Faktem jest, że E. B. będąca jednym z istotnych wykonawców omawianego przestępstwa i osobą zaufaną przez jego zleceniodawców, miała bezpośredni kontakt z posiadaczami rachunków bankowych współdziałających w dokonaniu oszustów, była pełnomocnikiem kont bankowych, także przy wykorzystaniu sfałszowanych dokumentów jak np. w przypadku G. U., co ci aprobowali, a co stwarzało jej możliwość, na polecenie osób kierujących tym procederem, wykonywania przelewów i innych dyspozycji przy aktywnym współdziałaniu ówczesnej dyrektorki Banku skazanej A. W..

3.  Bezspornym jest, że E. B. współpracę taką podjęła też z E. S. reprezentującym Sp. z o.o. (...), który dla firmy tej w pokrzywdzonym Banku złożył rachunek bankowy, mimo, że podmiot ten posiadał już inny rachunek bankowy w (...) Bank (...) w Oddziale w K., a więc miejscu siedziby Spółki.

4.  Nie można też zaprzeczyć i temu, że na rachunek bankowy prowadzony w Banku dla (...) Sp. z o.o. zaczęły wpływać w okresie objętym zarzutami znaczne środki pieniężne wygenerowane przez E. B. w wyniku oszustw, oznaczone bądź jako "wpłaty własne:, bądź stanowiące przelewy bankowe od wymienionych w zarzucie podmiotów gospodarczych oznaczone tytułami " zaliczka do umowy", czy też "zapłata faktur", które były nieznane E. S. i z którymi (...) nie był połączony żadna więzią uzasadniającą przyjmowanie wskazanych środków pieniężnych, których też nie zwrócił i nie zainteresował się ich pochodzeniem.

5.  W dniu 14 czerwca 2002r. ( a więc zanim (...) w pokrzywdzonym Banku założył rachunek bankowy) E. B. miała przekazać (dlaczego nie skorzystano z przelewu) E. S. kwotę 150.000 zł, co rodzi pytanie dlaczego oskarżony ten pojawił się w Oddziale w S. mimo, że wówczas nie był z nim gospodarczo powiązany, przy czym umowa pożyczki zawarta został po 5 dniach od przekazania pieniędzy, bo 19.06.2002r., a do kasy (...) wpłacono je po kolejnych 2 dniach. Świadek E. B. zeznała też że oskarżony S. wiedział o pochodzeniu wpłaconych pieniędzy, a umowy pożyczki legalizujące te środki sporządzono w późniejszym terminie, były one antydatowane w związku z podjętymi czynnościami śledczymi.

6.  Charakterystyczne jest, ze w okresie zbliżonym do zarzutu (...) był znacząco zadłużony, nie miał zdolności kredytowej, co z jednej strony skłoniło oskarżonego E. S. do wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania układowego, a z drugiej pod znakiem zapytania stawiało zasadność zawierania umów pożyczkowych realnie zagrożonych zwrotem przedmiotu pożyczki.

7.  Zwrócenia uwagi wymaga i to, że oskarżony E. S. musiał znać się z R. Z. i Z. T. na bliższej płaszczyźnie, skoro oferował wykorzystanie Spółki (...) w międzynarodowym przemycie papierosów.

8.  Podkreślenia wymaga i to, że rachunek bankowy (...) (...)w (...) o/S. miał być w dniu 19.08.2002r. wykorzystany do przelewu kwoty niespełna 1.400.000 zł z konta (...) (...) należącego do oskarżonego G. U., który po szeregu perturbacjach rezygnując finalnie z tego przelewu tłumaczył się niewywiązaniem kontrahenta z umowy, w sytuacji gdy oba podmioty nie łączyła żadna rzeczywista więź gospodarcza. Z zeznań E. B. miałoby wynikać, że wykonywała w tym wypadku polecenie Z. T., który miał powiedzieć, że do omawianego przelewu E. S. później sporządzi umowę pożyczki, a nadto, że w tym wypadku, jak i w innym G. U. jest osobą podstawioną.

9.  Kardynalne są też zeznania E. B., gdy twierdziła, że E. S. wiedział z jakich kont będą przelane dla niego pieniądze, a nadto, że w następstwie ustaleń z Z. T. i R. Z., A. W. w swoim gabinecie w Banku przekazała "spod biurka" E. S. dwukrotnie kwotę 300.000 zł i 950.000 zł a ten nie kwitował odbioru tych pieniędzy, co naruszało procedury bankowe w zakresie czynności kasowo-skarbowych (wypłata nie bezpośrednio przez kasjera).

Mając w polu widzenia tylko tak syntetycznie przedstawione okoliczności wątpliwości musi budzić stanowisko wyrażone przez Sąd Okręgowy w zaskarżonym wyroku o braku podstaw do przypisania oskarżonemu jakiejkolwiek odpowiedzialności karnej, także w kontekście rozważań prawnych przedstawionych wyżej tym bardziej, że sąd meriti będąc związany jedynie zarzucanym zdarzeniem historycznym, nie jest związany przyjętą przez prokuratora kwalifikacja prawną.

Powyższe zatem rodziło konieczność ponownego przeprowadzenia w całości postępowania rozpoznawczego skutkując orzeczeniem o charakterze kasatoryjnym.

Wniosek

1. o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 4 wobec oskarżonego G. U., poprzez określenie wymiaru orzeczonej kary w wysokości 1 roku pozbawienia wolności;

2. o uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt 8 wobec E. S. co do czynów zarzucanych mu w pkt IV i V części wstępnej wyroku i przekazanie sprawy w tym zakresie sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak podkreślono to wyżej ocena zasadności wniosku apelacji prokuratora o zreformowanie zaskarżonego wyroku w pkt 4 poprzez sprecyzowanie wymiaru kary stała się bezprzedmiotowa wobec zmiany tego wyroku w wyniku uwzględnienia apelacji obrony i uniewinnienie oskarżonego od czynu zarzucanego mu w pkt III części wstępnej dotyczącego czynu z art. 18§3 kk w zw. z art. 54§1 kks.

W pełni zasadny okazał się natomiast wniosek prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku w części uniewinniającej oskarżonego E. S. od zarzucanych mu w pkt IV I V części wstępnej wyroku czynów, wobec braku starannej, rzeczowej i z zachowaniem normy wyrażonej w przepisie art. 7 kpk analizy całokształtu ujawnionego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności depozycji świadka (uprzednio w sprawie skazanego) E. B., co skutkowało niepełną i mało przekonującą odmową przypisania oskarżonemu E. S. jakiejkolwiek odpowiedzialności karnej.

W ocenie sądu ad quem nader uproszczona okazała się analiza strony podmiotowej czynów zarzucanych oskarżonemu E. S. z punktu widzenia oceny jego zamiaru tempore criminis, pozwalająca na usytuowanie jego zachowania jako działania w warunkach współsprawstwa zarzucanych występków oszustwa i świadomości uczestniczenia w procederze , opartym na porozumieniu i wspólnocie działania z innymi, w oszukańczym "wyłudzeniu" środków pieniężnych na szkodę pokrzywdzonego Banku.

Natomiast nawet gdyby ustalone od strony przedmiotowej poprawnie okoliczności i fakty, odnoszące się do czynów zarzucanych oskarżonemu, w sytuacji w której jawi się on jako osoba doświadczona i obeznana z regułami dotyczącymi prowadzenia działalności gospodarczej w ramach reprezentowanych spółek kapitałowych oraz obrotu środkami pieniężnymi w relacjach i innymi podmiotami, okazały się niewystarczające do przyjęcia zamiaru bezpośredniego kierunkowego niezbędnego do przypisania oszustwa i istnieją pełne podstawy do podjęcia rozważań racjonalnie wskazujących na możliwość przypisania oskarżonemu innych typów czynów zabronionych bazujących na zamiarze ewentualnym, a to art. 18§3 kk w zw. z art. 286§1 kk i in., art. 299§1 i 5 kk, czy też oceny prawnej zachowania oskarżonego przez pryzmat występku paserstwa, jak sugeruje to w apelacji prokuratora, czego zaniechał Sąd Okręgowy, a co nie może być w konkretnym wypadku konwalidowane na etapie odwoławczym.

Szersza analiza wspomnianej problematyki znalazła odzwierciedlenie w części dotyczącej oceny zarzutów apelacji, jednak podsumowując z uwagi na regułę ne peius wyrażoną w przepisie art. 454§1 kpk oraz istnienie dowodów wskazujących na błędność uniewinnienia oskarżonego E. S. od zarzucanych mu czynów, niezbędne stało się powtórne orzeczenie o charakterze kasatoryjnym oparte na treści art. 437§2 kpk i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania, wymagające przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Brak pełnej analizy całokształtu ujawnionego materiału dowodowego i oceny zachowania oskarżonego E. S. także przez pryzmat innych niż zarzucone podstaw odpowiedzialności karnej.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

SSA Małgorzata Niementowska SSA Mirosław Ziaja SSA Wiesław Kosowski