Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Ł. P. wniósł o wydanie wyroku łącznego obejmującego kary orzeczone następującymi prawomocnymi wyrokami: Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie w sprawie IV.K.1369/06 i Sądu Okręgowego w Suwałkach w sprawie II.K.2/09.

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ł. P. został skazany na podstawie następujących prawomocnych wyroków:

I.  Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 08.03.2005r. w sprawie XVIII.K.213/04 za czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk popełniony w dniu 05.05.2003r na karę 8 lat pozbawienia wolności – na poczet orzeczonej kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 05.05.2003r. do dnia 09.12.2003r. Nadto orzeczono nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego w kwocie 8.000,00 złotych;

II.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z dnia 18.11.2005r. w sprawie III.K.1552/05 za czyn z art. 226 § 1 kk popełniony w dniu 17.04.2005r. na karę grzywny w wymiarze 70 stawek dziennych, przyjmując za równowartość jednej stawki dziennej kwotę 10 złotych – na poczet orzeczonej kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 17 kwietnia 2005r., przyjmując iż jest on równoważny 2 stawkom dziennym grzywny. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa z dnia 30.11.2009r. orzeczono zastępczą karę pozbawienia wolności w wymiarze 12 dni;

III.  Sądu Rejonowego w Augustowie z dnia 26.10.2006r. w sprawie II.K.577/06 za czyn z art. 178a § 1 kk popełniony w dniu 16.07.2006r. na karę 6 miesięcy ograniczenia wolności (poprzez wykonywanie nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym) z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 2 lata. Nadto orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 1 roku oraz świadczenie pieniężne w kwocie 100,00 złotych;

IV.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 29.07.2008r. w sprawie IV.K.1369/06 za czyny z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk oraz z art. 158 § 1 kk popełnione (kolejno) w dniach 09.05.2004r. i 30.01.2004r. na kary jednostkowe 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz na karę łączną 4 lat pozbawienia wolności - na poczet orzeczonej kary zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 09.05.2004r. do dnia 02.09.2004r.;

V.  Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 23.07.2010r. w sprawie II.K.2/09 (zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w sprawie II.Aka.209/10 z dnia 10.05.2011r.) za czyn z art. 56 ust. 3 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 65 § 1 kk popełniony w okresie od czerwca 2006r. do 08 czerwca 2007r. na karę 4 lat pozbawienia wolności oraz na karę grzywny w wymiarze 300 stawek dziennych, przyjmując za równowartość jednej stawki dziennej kwotę 50 złotych. Nadto orzeczono przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa oraz przepadek korzyści majątkowych pochodzących z przestępstwa.

VI.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 17.10.2013r. w sprawie IV.K.251/13 za czyn z art.56 ust.3 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w bliżej nieustalonych dniach zimą 2007r. nie wcześniej niż 14.01.2007r. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat oraz grzywnę w wymiarze 80 stawek dziennych po 10 złotych każda.

VII.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli w Warszawie z dnia 22.11.2013r. w sprawie IV.K.965/10 za ciąg przestępstw z art.233§1 kk popełnionych w dniach 21.12.2009r. oraz 17.03.2010r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności.

Skazany od 29.06.2007r. odbywa kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym, obecnie w Areszcie Śledczym W.-M.w W., orzeczone w sprawach Sądu Okręgowego w Warszawie XVIII.K.213/04, Sądu Rejonowego Warszawa Praga Północ IV.K.1369/06, Sądu Okręgowego w Suwałkach II.K.2/09 i Sądu Rejonowego Warszawa Wola IV.K.965/10.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: wniosku skazanego (k.2-3), zaświadczenia (k.5), świadectwa (k.6), opinii (k.66-70, 133-139), odpisów orzeczeń (k.17, 22-23, 24, 27-27v, 28-29, 33-35, 37-50, 128-129, 149), danych o karalności (k.8-9, 118-120), akt sprawy Sądu Okręgowego w Warszawie XVIII Wydziału Karnego sygn. XVIII.K.213/04,- Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa III Wydziału Karnego sygn. III.K.1552/05, Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie IV Wydziału Karnego sygn. IV.K.1369/06, Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli sygn. IV.K.965/10, Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ sygn. IV.K.251/13, Sądu Rejonowego w Augustowie II Wydziału Karnego sygn. II.K.577/06 oraz Sądu Okręgowego w Suwałkach II Wydziału Karnego sygn. II.K.2/09.

Sąd zważył, co następuje:

Po przeprowadzonej analizie wszystkich prawomocnych wyroków orzeczonych wobec skazanego, Sąd stwierdził, iż zostały spełnione przesłanki umożliwiające połączenie kar pozbawienia wolności, orzeczonych na podstawie następujących wyroków: XVIII.K.213/04 Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 08.03.2005r. (pkt. I) i IV.K.1369/06 Sądu Rejonowego dla Warszawy Praga Północ w Warszawie z dnia 29.07.2008r. (pkt. IV) – pierwsza kara łączna oraz II.K. 2/09 Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 23.07.2010r. (pkt. V) i IV.K.965/10 Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli w Warszawie z dnia 22.11.2013r. (pkt. VII) – druga kara łączna.

Zgodnie z dyspozycją art.85 kk łączeniu podlegać mogą kary w tych sprawach, w których sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw, przy czym wymierzone za poszczególne przestępstwa kary muszą być karami tego samego rodzaju lub też nadającymi się do połączenia.

Obowiązujący Kodeks karny w art.85 kk stanowi, że jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstwa, zanim zapadł pierwszy wyrok chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw (…) sąd orzeka karę łączną (…). Dla sytuacji prawnej skazanego najistotniejsze znaczenie ma wykładnia zwrotu „zanim zapadł pierwszy wyrok”. Określa on graniczny moment czasowy, pozwalający na przyjęcie, że dwa lub więcej przestępstw do tego momentu pozostają w zbiegu. Niewątpliwie zawarty w art.85 kk zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstw.

Sformułowanie „co do któregokolwiek z tych przestępstw” także nie zawiera w sobie wieloznaczności, która wymagałaby usunięcia na gruncie innych, niż gramatyczna reguł wykładni. Użycie zaimka „tych” jednoznacznie odwołuje się do przestępstw, które zostały popełnione zanim zapadł pierwszy wyrok.

Zauważyć należy, że chronologicznie pierwszym wyrokiem skazującym wydanym wobec Ł. P.był wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 08.03.2005r. w sprawie XVIII.K.213/04 (pkt. I). Przestępstwa wynikające z przedmiotowego wyroku i wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie z dnia 29.07.2008r. w sprawie IV.K.1369/06 (pkt. IV) zostały popełnione przed datą 08.03.2005r., w związku z czym nadawały się one do połączenia.

Zauważyć należy, że możliwe jest wystąpienie nie tylko jednego zbiegu realnego przestępstw, ale i dalszych, przy spełnieniu warunków wskazanych w art.85 kk. W takich sytuacjach przy kolejnych zbiegach obejmujących drugą, trzecią itd. grupę przestępstw, zawsze wyjściowym punktem odniesienia będzie pozostawał ten chronologicznie „pierwszy wyrok”, zamykający kolejne grupy przestępstw pozostających w zbiegu.

Po dacie 08.03.2005r. zostały popełnione przestępstwa objęte wyrokami z punktów V i VII. Spośród nich pierwszy zapadł wyrok z pkt. V, tj. dnia 23.07.2010r. wydany przez Sąd Okręgowy w Suwałkach w sprawie II.K.2/09. Przestępstwa wynikające z przedmiotowego wyroku oraz wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Woli w Warszawie z dnia 22.11.2013r. (pkt. VII) zostały popełnione przed datą 23.07.2010r.

Również przed datą 23.07.2010r. zostało popełnione przestępstwo z art.56 ust.3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (zima 2007r.), za które Sąd Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie w sprawie IV.K.251/13 orzekł karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat (pkt. VI). Jednak nie można zapomnieć, iż Ł. P.w/w przestępstwa dopuścił się przed 8.06.2010r., czyli przed zmianą kodeksu karnego, a dokładniej dodaniem art.89§1a kk. Należało zatem, zgodnie z art.4§1 kk, porównać stan prawny przed tą datą – obowiązujący w dacie popełnienia czynu zabronionego, kiedy nie było art.89§1a kk, ze stanem prawnym w chwili orzekania, celem ustalenia, który z nich jest korzystniejszy. Oczywiste jest, iż stanem prawnym względniejszym dla sprawcy jest stan sprzed wejścia w życie nowelizującej Kodeks karny ustawy z dnia 5.11.2009r. Nie jest bowiem wcale korzystne połączenie kar bezwzględnych pozbawienia wolności z karą pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i wymierzenie jako kary łącznej kary pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia.

Dlatego też, zgodnie z regułą art.4§1 kk, należało zastosować przepisy obowiązujące przed wejściem w życie ustawy z dnia 5.11.2009r., zgodnie z którymi nie było dopuszczalne orzeczenie bezwzględnej kary łącznej w sytuacji orzeczenia za jedno ze zbiegających się przestępstw jednostkowej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Wymierzając Ł. P. kary łączne pozbawienia wolności Sąd kierował się dyspozycją art.86§1 kk, określającego granice kary łącznej w wyroku łącznym. Sąd mógł wymierzyć karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy.

Sąd na podstawie art.569§1 i 2 kpk w zw. z art.85 kk w zw. z art.86§1 kk orzekł wobec skazanego Ł. P.: w pierwszym przypadku karę łączną 10 lat pozbawienia wolności (stosując zasadę częściowej absorpcji), w drugim przypadku karę łączną 4 lat pozbawienia wolności (stosując zasadę absorpcji).

Przy wymiarze tych kar, Sąd brał pod uwagę głównie dyrektywy prewencyjne, zarówno w aspekcie prewencji indywidualnej, jak i prewencji generalnej. Należy pamiętać, iż kara łączna stanowi syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, właściwą z punktu widzenia prewencyjnego reakcję na popełnione czyny. Kara łączna gwarantuje racjonalną politykę karania, winna likwidować konkurencję kar w postępowaniu wykonawczym. Dlatego też nie powinna być ona postrzegana jako swoista premia dla sprawcy.

W przedmiotowej sprawie czyny skazanego skierowane były przeciwko różnym dobrom chronionym prawem – przeciwko życiu i zdrowiu (art.148§1 kk, art.158§1 kk), przeciwko mieniu (art.280§1 kk), życiu i zdrowiu publicznemu (art.56 ust.3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii), przeciwko wymiarowi sprawiedliwości (art.233§1 kk).

Sąd miał na względzie również dane dotyczące trybu życia skazanego przed osadzeniem oraz jego zachowanie w trakcie odbywania kar pozbawienia wolności. Zauważyć należy, iż skazany przed osadzeniem posiadał ścisłe kontakty ze środowiskiem przestępczym, zażywał narkotyki, był kilkakrotnie karany sądownie i już od dzieciństwa sprawiał problemy wychowawcze.

Na wymiar kary łącznej w wyroku łącznym istotny wpływ ma zachowanie skazanego w zakładzie karnym (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26.04.2006r., II.Aka.113/06, LEX nr 196116). Z opinii penitencjarnej wynika, iż zachowanie skazanego w warunkach izolacji jest poprawne. Karę odbywa w warunkach zakładu karnego typu zamkniętego dla odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy w systemie programowanego oddziaływania. Zadania wynikające z tego systemu realizuje dobrze. Nadto skazany był kilkadziesiąt razy nagradzany regulaminowo, jak również kilkakrotnie karany dyscyplinarnie. Odbył terapię dla osób uzależnionych od środków odurzających, uczęszcza do Liceum Ogólnokształcącego. Nie deklaruje uczestnictwa w podkulturze przestępczej, werbalizuje krytyczny stosunek wobec popełnionych czynów.

Powyższe w ocenie Sądu przemawiało za złagodzeniem wymierzonych skazanemu kar pozbawienia wolności i zastosowaniem w pierwszej karze łącznej zasady częściowej absorpcji, zaś w drugiej zasady pełnej absorpcji. Dlatego też Sąd wymierzył skazanemu kary łączne odpowiednio w wymiarze 10 lat pozbawienia wolności (pkt. I wyroku) oraz 4 lat pozbawienia wolności (pkt. II).

Pozostałe orzeczenia będące częścią składową połączonych wyroków na mocy art.576§1 kpk pozostawiono do odrębnego wykonania (pkt. III wyroku).

Na podstawie art.572 kpk w pozostałej części postępowanie umorzono (pkt. IV wyroku).

Na podstawie art. 63§1 kk w zw. z art.577 kpk Sąd zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej w punkcie I wyroku kary łącznej pozbawienia wolności okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w postaci tymczasowego aresztowania oraz okresy odbytych już kar pozbawienia wolności ze spraw jednostkowych podlegających łączeniu (pkt. V wyroku).

O wysokości wynagrodzenia adw. A. P. z tytułu nieopłaconej przez stronę pomocy prawnej udzielonej z urzędu skazanemu Ł. P. (art. 618 § 1 pkt 11 kpk) Sąd orzekł na podstawie § 14 ust. 5 w zw. z § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

O wydatkach poniesionych przez Skarb Państwa Sąd orzekł na mocy art. 624 § 1 kpk, mając na uwadze sytuację osobistą i majątkową skazanego. Podkreślić należy, iż skazany nie posiada majątku, obecnie przebywa w Zakładzie Karnym.